Morgunblaðið - 20.08.1986, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÖIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. ÁGÚST 1986
Morgunblaðið/Haukur Þ. Sveinb.
Samstarfsráðherrar Norðurlandanna ásamt lögmanni Færcyja, formanni grænlensku heimasyórnarinn-
ar og forsætisráðherra íslands undirrita samning um stofnun þróunarsjóðs fyrir hin vestlægu Norðurlönd
Þróunarsjóður hinna vestlægn Norðurlanda stofnaður:
Hvetur til meira sam-
starfs á milli landanna
— segir Halldór Ásgrímsson sjávarútvegsráðherra
„ÞESSI sjóðsstofnun ætti að geta
orðið til þess að hvetja til meira
samstarfs á milli landanna. Það
er síðan okkar sem byggjum
þessi lönd að stofna til trúverð-
ugra samstarfsverkefna og
sækja um Ián úr honuin, og ég
held að ekki ætti að verða skort-
ur á slíku, en þau verða að vera
gagnleg því öll lánin verður að
sjálfsögðu að endurgreiða,"
sagði Halldór Asgrímsson sjávar-
útvegsráðherra og samstarfsráð-
herra Norðurlanda í samtali við
Morgunblaðið í tilefni þess að á
Höfn í Hornafirði var í gær geng-
ið formlega frá stofnun þróunar-
sjóðs fyrir hin vestlægu
Norðurlönd.
Halldór undirritaði samning
Norðurlandanna fyrir hönd íslands
í gær. Tilgangur sjóðsins er að efla
atvinnulíf á Islandi, Færeyjum og
Grænlandi með lánveitingum og
styrlqum og með því að veita litlum
og meðalstórum fyrirtælq'um
ábyrgð til að ráðast í verkefni sem
eru tengd þeim eða eru þeim til
hagsbóta. Sjóðnum er jafnframt
ætlað að stuðla að aukinni sam-
vinnu Norðurlandanna á sviði
iðnaðar, viðskipta og tækni, bæði
milli hinna vestlægu Norðurlanda
innbyrðis svo og samvinnu þeirra
við önnur Norðurlönd.
Stofnfé þróunarsjóðsins verður
jafngildi 14,1 milljóna bandaríkja-
dala, sem samsvarar 575 milljónum
íslenskra króna, sem skiptist þann-
ig: Svíþjóð greiðir 220 milljónir
króna, Danmörk, Noregur og Finn-
land greiða 110 milljónir hvert land,
ísland 16 milljónir og Grænland og
Færeyjar 4 milljónir kr. Aðsetur
sjóðsins verður í Reykjavík og full-
trúar hans verða einnig í Þórshöfn
og Nuuk. Sjóðurinn mun veita lán
og ábyrgðir með sömu skilmálum
og bankar. Sjóðnum verður sett
stjóm, sem skipuð verður einum
fulltrúa frá hveijum aðila, samtals
sjö mönnum. Fulltrúar íslands,
Færeyja og Grænlands skiptast á
um að gegna formennsku í stjóm-
inni.
Aðspurður um hugsanlegt gagn
íslendinga af sjóðnum sagði Hall-
dór: „Menn hér á Höfn í Homafírði
hafa verið að spyija mig um gagn-
semi sjóðsins fyrir svona staði. Eg
hef nefnt sem dæmi meiri úrvinnslu
úr síldarafurðum í samvinnu við þau
Norðurlönd sem hafa meiri þekk-
ingu en við á þeim málum. Hér er
líka fyrirsjáanleg uppbygging
ferðamannaþjónustu og hef ég
einnig nefnt samstarf á þeim vett-
vangi sem dæmi.“
Kvikmynd um Reykjavík frumsýnd:
Þijár mynd-
ir íeinni
— segir Hrafn Gunnlaugsson
REYKJAVÍK - Reykjavík, kvik-
mynd Hrafns Gunnlaugssonar um
Reykjavík, sem gerð er í tilefni
200 ára afmælis borgarinnar, var
frumsýnd í Háskólabíói í gær að
viðstöddum forseta íslands, frú
Vigdísi Finnbogadóttur. Frum-
sýningargestir, sem fylltu salinn,
fögnuðu höfundi og aðal leikend-
um með lófataki í leikslok.
„Ég vil þakka það traust sem mér
var sýnt af þeim Agli Skúla Ingi-
bergssyni, sem var borgarstjóri
þegar ákvörðun var tekin um að
gera þessa mynd, og Davíð Odds-
syni núverandi borgarstjóra, og svo
auðvitað að einum þriðja, Þórði
Breiðfjörð, sem aðstoðaði mig við
gerð myndarinnar," sagði Hrafn
Gunnlaugsson að lokinni frumsýn-
ingu. Kvikmyndin, sem upphaflega
átti að verða 45 til 60 mínútna löng,
varð rúmar 90 mínútur og sagði
Hrafn að henni mætti skipta í þijá
hluta. Höfundarverk hans með leikn-
um atriðum, heimildarmynd með
þekktum borgurum og svipmyndum
úr borgarpólitíkinni og loks bygging-
arsögulegan. „Úr kvikmyndinni má
vinna kynningarmynd fyrir Reykja-
vík til sölu erlendis, fræðslumynd
og svo þriðju myndina sem er mitt
höfundarverk," sagði Hrafn. „Við
höfum því fengið þama þijár mynd-
ir í einni."
Það var árið 1981, sem borgarráð
Reykjavíkur tók ákvörðun um gerð
myndarinnar og er hún að mestu
tekin árið 1982. Kvikmyndin byggir
á komu ungrar íslenskrar stúlku til
borgarinnar í fyrsta sinn, en hún
hefur dvalist erlendis frá unga aldri.
Fylgst er með henni á ferðum henn-
ar um borgina og viðbrögðum
hennar við því sem fyrir augu ber.
Með hlutverk stúlkunnar fer Kristín
Hall, og Edda Björgvinsdóttir, Sig-
urður Siguijór.sson og Gottskálk
Dagur Sigurðarson fara með hlut-
verk frændfólksins sem hún heim-
sækir. Tónlist í kvikmyndinni er eftir
Gunnar Þórðarson.
Kvikmyndin verður sýnd næstu
daga í Háskólabíói.
Sjá gagnrýni um myndina
á bls. 25.
Morgunblaðið/Einar Falur
Davíð Oddsson borgarstjóri og Hrafn Gunnlaugsson höfundur
Reykjavíkurmyndarinnar, taka á móti frumsýningargestum í Há-
skólabíói.
Morgunblaðið/Júlíus
Agnar Gunnar Agnarsson, dóttursonur Gunnars Jónassonar, sem hannaði og smiðaði TF Ögn ásamt Birni Olsen, afhjúpaði flugvélina
í gær.
Flugsýning í tilefni af 50 ára afmæli flugs á íslandi:
TF Ögn afhjúpuð eftir endursmíði
Um þessar mundir eru
fimmtíu ár liðin frá þvi að Flug-
málafélag íslands og Flugmála-
stjórn hófu starfsemi sína og í
tilefni af þvi var i gær opnuð
sýning i Skýli 1 á Reykjavikur-
flugvelli. Við opnun sýninjgar-
innar var flugvélin TF Ogn,
afhjúpuð eftir endurbyggingu,
en vélin var smíðuð árið 1931
og er eina flugvélin sem hönn-
uð hefur verið og smíðuð
hérlendis.
Friðrik Pálsson, forseti Flug-
málafélags íslands, tók fyrstur til
máls við opnun sýningarinnar, en
Steingrímur Hermannsson, for-
sætisráðheira, opnaði hana síðan
formlega. í ræðum sínum minnt-
ust bæði forsætisráðherra og
forseti Flugmálafélagsins sér-
staklega framlags Agnars Kofoed
Hansen til flugmála á íslandi, en
nú eru einmitt 50 ár liðin frá því
að Agnar Kofoed Hansen var
skipaður flugmálaráðunautur
íslensku ríkisstjómarinnar.
Endursmíði TF Agnar hefur
staðið yfir í rúmlega sex ár og
stóð Flugsögufélag íslands fyrir
því að vélin yrði endurgerð í sinni
upprunalegu mynd. Þeir Bjöm
Olsen og Gunnar Jonasson hönn-
uðu og smíðuðu flugvélina, sem
er tvíþekja, árið 1931. Þeir Bjöm
og Gunnar voni báðir vélamenn
hjá Flugfélagi íslands á kreppuár-
unum og þegar félagið lagði niður
starfsemi árið 1931, voru þeir
félagar atvinnulausir. Tóku þeir
þá tii við að hanna og smíða flug-
vél, sem þeir ætluðu til kennslu
og endurmenntunar reyndra og
nýrra flugmanna. Vélin var
fullsmíðuð u.þ.b. ári eftir að undir-
búningur hófst að smíði hennar
og var hún fyrst sýnd almenningi
í júní 1932. Erfiðlega gekk að fá
hreyfil í vélina og það var ekki
fyrr en sjö ámm síðar að safnast
hafði nægt fé til að festa kaup á
hreyflinum. Vélinni var svo flogið
í fyrsta skipti 24. nóvember árið
1940, eða átta ámm eftir að smíði
hennar var lokið. Henni stjómaði
Öm Ó. Johnson, síðar forstjóri
Flugfélags íslands og stjómarfor-
maður Flugleiða, og var hann eini
flugmaðurinn sem flaug TF Ögn.
Þegar ísland var hemumið af
Bretum var lagt bann við frekari
ferðum TF Agnar og var henni
einungis flogið fjórum sinnum
árið 1940 og síðan var hún tekin
í sundur og komið fyrir í geymslu.
Vélin var geymd við fremur léleg-
ar aðstæður í áratugi, eða þar til
Flugsögufélag Islands tók hana í
sína vörslu og hóf endursmíði
hennar fyrir um sjö ámm. Gísli
Sigurðsson, sem einnig hefur end-
ursmíðað Klemminn svokallaða,
TF SUX, og Gunnar Jonasson
vom þeir sem helst stóðu að end-
ursmíðinni.
Fjórtán ára dóttursonur Gunn-
ars Jónassonar, Agnar Gunnar
Agnarsson, afhjúpaði TF Ögn í
gær og var Gunnari afa hans
fært málverk af flugvélinni eftir
breska listamanninn Peter Clark.
Á flugsýningunni er starfsemi
ýmissa aðildarfélaga Flugmálafé-
lags íslands kynnt, ásamt annarra
félaga sem tengjast flugi. Land-
helgisgæslan sýndi hvemig þyrlan
TF-SIF er notuð til að flytja sjúka
eða slasaða menn.
Afmælisvikan stendur fram yfir
helgi og er almenningi boðið að
skoða sýninguna alla dagana frá
klukkan 17 til 22. Ýmis atriði
verða á dagskrá alla dagana og
í dag um kl. 19 verður t.d. sýnd
langminnsta flugvél íslenska flot-
ans, TF-ONI og svifflugur munu
sýna listir sínar. Um helgina er
ráðgert að halda sérstakan flug-
dag með þriggja til fjögurra
stunda langri dagskrá og þar
munu m.a. erlendar flugsveitir
sýna listir sínar.
Flugskýli l á Reykjavíkurflug-
velli er á bak við Loftleiðahótelið.