Morgunblaðið - 20.08.1986, Blaðsíða 38
38______
' Minning:
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 20. ÁGÚST 1986
Svava
Rönning
Hinn 23. júlí fór fram jarðarför
móðursystur minnar, Svövu Rönn-
ing. Ég var þá staddur í útlöndum
og gat því ekki fylgt Svövu síðasta
spölinn. Mig langar því að kveðja
hana með nokkrum orðum.
Svava Rönning fæddist 14. ágúst
1916 og var sjötta bam hjónanna
Ástríðar Stephensen og Magnúsar
Sigurðssonar bankastjóra, en þau
hjónin eignuðust alls níu böm.
Svava giftist árið 1947 Jóhanni
Rönning, miklum sómamanni, og
einguðust þau eina dóttur, Ástu
• Sylvíu. Jóhann Rönning dó 1978.
Kynni okkar Svövu hófust fyrir
mitt minni, en Svava aðstoðaði við
fæðingu mína. Frá því að ég man
eftir mér hafði Svava samband við
mig á afmælisdegi mínum og nefndi
þá gjaman að hún væri fyrsta
manneskjan sem hefði séð mig líta
dagsins ljós.
Síðustu árin átti Svava við mikil
veikindi að stríða og samband okk-
ar á millli var fremur slitrótt. Ég
minnist hinsvegar frá bams- og
unglingsárum mínum þessarar
glaðværu og fallegu frænku minnar
sem kom oft í heimsókn til foreidra
minna á Barónsstígnum. Við spjöll-
uðum þá margt saman, einkum um
kvikmyndir, en kúreka- og leynilög-
reglumyndir vom uppáhaldsmyndir
okkar og mikið þótti mér skemmti-
legt að eiga fullorðna frænku sem
hafði gaman af slíkum myndum.
Nú við fráfall Svövu votta ég
Ástu Sylvíu, manni hennar og böm-
um þeirra samúð mína. Ég mun
ávallt minnast hennar með hlýhug
og þakklæti.
Eggert Briem
t Eiginmaöur minn, EYJÓLFUR J. EINARSSON vélstjóri, Miðtúni 17, lést 18. ágúst. Fyrir hönd vandamanna, Guðrún Árnadóttir.
t Faðir minn og bróðir okkar, ERLINGUR SIGURLAUGSSON, Hlégerði 2, Kópavogi, lést 17. ágúst sl. Ásthildur Erlingsdóttir, Tryggvi Sigurlaugsson, Gunnar Sigurlaugsson, Fanney Sigurlaugsdóttir.
t Elsku ástkæra dóttir mín, ELSA KRISTÍN, Melbæ 23, lést í Barnaspítala Hringsins þann 17. ágúst. Auður Ósk Aradóttir
t Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlýhug við andlát og útför föður okkar, tengdaföður og afa, BJARNA SIGURÐAR HELGASONAR, Engjaseli 3. Margrét Bjarnadóttir, Árni Finnbogason, - Bjarni Bjarnason, Sigriður Ólafsdóttir, Tryggvi Bjarnason, Kristjana Guðmundsdóttir, Leifur Bjarnason, Elínborg Sigurðardóttir og barnabörn.
V
t Innilegar þakkir til allra sem sýndu okkur samúö og hlýhug við andlát og útför eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður og afa, ÞÓRÐAR GUÐMUNDSSONAR, Syðstu-Görðum. Lára Guðnadóttir, börn, tengdabörn og barnabörn.
Legstelnar Framleiðum allar stærðir og gerðir af legsteinum. Veitum fúslega upplýsingar og ráðgjöf um gerð og val legsteina.
SB S.KELGASON HF 81 STEINSinKMA ■■ SKEMKWVEU 48 SÍMI 76677
Við grátmúrinn mikla
Á þessu ári, sem helgað skal
friði og fyrirheitum gagnkvæms
skilnings og samúðar allra þjóða,
væri ekki úr vegi að minnast eins
elzta mannvirkis á vegum mann-
kyns, sem hlýtur flestu fremur
að vekja hræðilegar minningar
um það, sem helzt þarf að var-
ast, ef þau fyrirheit ættu að
rætast.
Á 40 ára afmæli frá lokum
síðari heimsstyijaldar, sem vafa-
laust var hin versta og grimmileg-
asta í veraldarsögu allri, eru
sérstök hátíðahöld víða um heim,
þar sem sérstaklega eru í huga
hafðar hryllilegar minningar um
ofsóknir gegn ísraeismönnum
bæði fyrr og síðar og þó sérstak-
lega Qöldamorðunum miklu í
Mið-Evrópu, undir forystu Hitlers.
Ekkert er jafnhörmulegt og sá
vitnisburður, að „kristnar þjóðir"
svonefndar skuli hafa gengið fram
að vilja og valdskipan svo bijálaðs
foringja í mörg ár, og geri það
nær ósjálfrátt enn í dag. Eitt er
víst, ekkert er eða getur verið
neikvæðara og ijarstæðara í fari
og skapgerð verðandi valdhafa í
kristnu landi en hatur, grimmd
og ofsóknir. Sannur kristinn dóm-
ur getur aldrei notið refsingar,
árásir og hefndaraðgerðir, að ekki
séu nefnd hryðjuverk til að bæta
heiminn á vegum hins góða. Þar
stefnir algjörlega í gagnstæða átt
við kenningar meistarans Jesú frá
Nazaret, sem kristinn dómur og
kirkja hans er kennd við á flestum
tungumálum.
En einmitt á þeim brautum
hefur kirkjan hvað eftir annað um
aldaraðir hugsað og þroskast al-
gjörlega gegn sínum sanna
frumheija, sem kvaddi hinn sýni-
lega heim að mestu í krossfesting-
arkvölum með bæninni fögru:
„Faðir, fyrirgef þeim. Þeir vita
ekki hvað þeir gera.“ Það er því
sorglegt í hæsta máta fyrir kirkju
Krists að daglega skuii berast
fregnir um hefndir og hryðjuverk
„kristinna manna“, ekki aðeins-
austan frá Líbanon og löndum
araba, sem viðurkenna vissulega
grimman Guð að því er virðist,
heldur einnig frá löndum og þjóð-
um, sem eru meðal fyrstu kristnu
þjóða heims, eru einnig nágrann-
ar, frændur, vinir og forfeður
okkar hér í heimkynnum friðar
og frelsis á íslandi.
Þessir hefnigjörnu og grimmu
„fylgjendur Jesú Krists ættu
sannarlega að bæla sig við Grát-
múrinn góða stund, þeir trúa þó
væntanlega á sólarföður kærleik-
ans, sem Jesús taldi hinn æðsta
í himni og heimi. Einn af þekktum
fylgjendum hans hér úti á íslandi
átti þann þroska fyrir þúsund
árum, að geta sagt: „Ekki er mér
sonur minn bættari, þótt bana-
maður (Bolli) hans sé drepinn."
Aðeins slíkur kristindómur
skapar frið og frelsi á jörðu. Ef
til vill standa slíkir menn sem
Ólafur pá í broddi fylkingar hinna
sönnu frumheija þeirra, sem eiga
eftir að bjarga mannkyni frá
sjálfsmorði. Það er vart vafamál.
En eru þeir ekki of fáir?
Meira að segja hefur það kom-
ið í ljós nú þegar á þessu „friðar-
ári“ hjá þeim, sem er gefíð umboð
Hitiers í heiminum af heimskum
múg í menningarlöndum.
En snjallt væri af þeim að taka
sér stund til að gráta heimsku
sína við „Grátmúrinn" hve hátt
sem þeir gnæfa á vegum vísinda
og vélmenna.
Annars verður „Múrsins" mikla
naumast minnzt án þess að getið
sé þeirrar þjóðar, sem þar hefur
staðið næst í margar aldir, já,
allar, síðan hann varð til og átti
að verða vamarmúr borgarinnar
helgu, Jerúsalem á fyrstu öldum
okkar tímatals. Sú saga verður
ekki sögð hér. Enda koma ísrael-
ar þar ekki mikið til mála nema
þá. óbeint. En allar þessar aldir
grétu þeir við múrinn. Hann varð
líkt og tákn á eilífðarvegum og
um leið allra þeirra, sem heim-
sóttu þetta land og þessa borg
úr veröld víðri. Þar var beðið,
fómað, óskað og grátið. Hinn
mikli Jahve virtist vægast sagt
heymardaufur og gleyminn gagn-
vart þessum bömum sínum, sem
orðin vom olnbogaböm og bitbein
allflestra þjóða á Vesturlöndum
og víðar, ofsótt, htjáð og hrakin,
særð ofsóknum og grimmd í
greipum dauðans, oft án minnstu
mannréttinda og allra saka.
Samt hélt hún áfram að vera
hvert sem böm hennar bámst, ein
hin gáfaðasta, snjallasta og dug-
mesta þjóð, sem hugsazt gat. Allt
frá því að vera fólkið, sem alls
staðar var eftiað hvemig sem að
var farið gegn því, þá komu þaðan
lærðustu, sniðugustu, listfengustu
bömin í tónlist, skáldskap og allri
virkt, meira að segja beztu bænd-
ur og fomstu hershöfðingjar og
allt þar á milli.
Hún var því öfunduð og hrakin
þessi þjóð, enda oft auðgert, til-
tölulega fáar manneskjur f hverri
borg, hveiju landi. Auðvelt reynd-
ist því að ofsækja það, hrekja það
burt, loka það í „gettóum", án
allra réttinda. Og síðast flytja það
í útlegð, ræna það öllu og nota
auð þess til að brenna það á báli
haturs og djöfuiæðis.
Meira þarf ekki að segja. Aldr-
ei verra en á þessari öld, okkar
öld með sex milljón morðum í
síðustu lotu.
Þá glampaði leiftur gegnum tár
grátenda við Grátmúrinn. Brezka
stórveidið veitti gyðingum rétt til
að hverfa til síns fyrirheitna lands
á ný. Sjálfsagt án nokkurra raka
og réttar, nema þá vegna valds,
sem varla fékkst sannað. ísraels-
menn fjölmenntu „heim“ til síns
„fyrirheitna lands" að nýju úr öll-
um heimsins homum. Gleði og
vonir gáfu þar framtíðarsýn. Nú
var Grátmúrinn tákn hins eilífa
sigurs, tárin þar gleðitár.
Meira að segja auðnir landsins
breyttust í aldingarða, eyðimörkin
varð paradís, svo vel var að unnið.
En bráðlega var heimtað: „Burt
með þessa heimshomaflækinga.
Hér hafa þeir engan rétt.“ Vopn-
aðar fylkingar Palestínumanna,
sem raunar höfðu tórt af í landinu
um aldaraðir, án allra framfara,
töldu sig auðvitað hafa þar öll
ráð, allan rétt, réðust ein af ann-
arri á gestina: „Burt með þá að
eilífu", varð krafa sem stendur
enn. Samt stóðust þessir gestir
hverja raun og færðu meira að
segja fljótlega út kvíarnar. Unnu
hvern sigur á fætur öðrum. Og
síðast, „Sex daga stríðið", gegn
sameinuðum aröbum. Aldrei
höfðu þeir gengið fyrri í svo
víðtækt bandaiag og heldur aldrei
tapað svo miklu á tæpri viku við
Miðjarðarhafíð. Nú varð gleði-
hátíð við grátmúrinn. En slíkt var
auðvitað fjarstæða. Nú gengu
vestræn stórveldi til samstarfs við
kröfur araba og hinn fámenni
hópur sigurvegaranna við „botn“
Miðjarðarhafs varð að skila aftur
að mestu leyti, öllu því sem þeir
höfðu unnið úr höndum árásar-
þjóðanna. Enn stóð múrinn mikli
sem ókleiftir múr, sem aldrei virð-
ist verða klifinn að brún. Nú var
aftur grátið þar höfgum támm.
En þótt allt væri látið í hendur
kröfuhafa, varðveittu fmmhetjar
og forystulið hins nýja ísraelsríkis
manngöfgi sína, manngildi og
gimsteina fomrar frægðar og
menningar. Engar sögur fóm af
hefndum né hatri, hvemig sem
þeir höfðu verið ofsóttir, rægðir
og svívirtir. Vægast sagt var ætl-
ast til alls af þeim. Nú skyldi líka
öllum, sem fýrir vom í landinu,
boðin sömu mannréttindi og þess-
ir aðkomnu gestir og böm frægra
forfeðra.
Og nú er svo komið, að þriðji
hluti af fjölda þess fólks, sem býr
í ísrael, teist til araba og að öllu
með sama rétt og ísraelsmenn.
Enginn hópur araba í víðri ver-
öld býr við betri kjör, meira
frelsi, frið og framfarir en
fylkingin innan ísraelsku
landamæranna.
Samt er unnið að því að hrekja
„gestina" burtu sem allra fyrst
með öllum ráðum. Allt frá njósn-
um, níði og bakmælum fjölda
fréttamanna og ijölmiðla víða um
heim, og til áþreifanlegra hryðju-
verka þjálfaðra glæpamanna og
sjálfsmorðssveita frá Afríku,
Áustur-Evrópu og jafnvel Japan.
En þannig hefur hópnum við
Grátmúrinn ekki orðið þokað um
þumlung.
Nýlega gerðust samt atburðir,
sem reynt hefur verið og tekist
að telja hryðjuverk til hefnda af
hálfu ísraels. Það er meira en
tárum taki. Ef sannað verður, eini
stóri ósigurinn sem jafnvel höfug
tár við Grátmúrinn geta ekki náð
á brott. ísrael er sannarlega búið
að Iíða nóg, þótt ekki verði menn
þar taldir hiyðjuverkamenn.
Vissulega verður þessari göfugu
þjóð meistarans mikla og göfuga
ekki hlíft, ef eitthvað hendir, sem
hægt er að sanna til vanza og
óláns.
Grátmúrinn mikli virðist enn
sem fyrr engar varnir veita.
Nú ættu samt „kristnar þjóðir",
að vera komnar á það þroskastig
í fylgd meistara síns, að fulltrúar
þeirra og sendiboðar mæti við
múrinn til að fella þung iðrunar-
tár, og vinna þess heit, sem verði
efnd, að allar þjóðir, allir menn
megi njóta sömu virðingar og eiga
sama rétt. Það sýnir sannan læri-
svein og réttlátt bam þess föður,
sem Jesús boðaði í sínum fagnað-
arboðskap kærleikans. Þarna
þurfa einnig allar svonefndar
kirkjudeildir að fylgjast að og
minnast þess, að hann gjörði
Samverjann, sem var fyrirlitinn
og hundraðshöfðingjann róm-
verska, sem allir hötuðu ásamt
hórseku konunni, sem átti að
grýta öll að jöfnu Guðs börn
vegna kærieika, sem þau sýndu
í verki. Þar gilti einu um trúar-
játningar, gamlar erfíkenningar
trúfræða og bókstaf ritninga.
Lífið sýnir anda og kraft Guðs í
framkvæmd öllu orðagjálfri ofar.
Vonandi eiga bæði ísrael og
allir þjóðflokkar heims eftir að
mætast við Grátmúr elskunnar,
iðrast þar allra fordóma og alls
hroka og finna ættarmót við aðrar
þjóðir og aðra kynþætti, án tillits
til litarháttar og kynþátta. Gefa
Guði dýrð, með frið á jörð.