Morgunblaðið - 21.11.1986, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1986
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoöarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 500 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 50 kr. eintakiö.
Fiskmarkaður
Afkomureikningar útgerðar
sýna hagnað — á heildina
litið — í fyrsta sinn í háifan
annan áratug. Astæðan er
þríþætt: lækkað olíuverð, góður
afli og hækkað verð sjávarvöru,
einkum ferskfísks, erlendis.
Allir eru þessir þættir óvissu
háðir, þegar horft er til fram-
tíðar. Sveiflur í aflabrögðum
og verði sjávarvöru hafa fylgt
íslenzkum sjávarútvegi fyrr og
síðar.
Afkomubati útgerðarinnar
kemur að drjúgum hluta frá
hagstæðri ferskfísksölu erlend-
is. Útflutningur á ferskum físki
hefur aukizt úr 36 þúsund
tonnum 1982 í 95 þúsund tonna
áætlaða sölu 1986. Aukningin
er mestöll í útflutningi í gámum
en segir einnig lítillega til sín
í sölu ísfísks úr skipum, er sigla
með afla. Hátt verð á fískmörk-
uðum í Evrópu á að hluta til
rætur í aflabresti við Noreg og
írland.
Afkomubati útgerðar, sem
að hluta á rætur í hagstæðu
verði á fískmörkuðum í Evrópu,
þar sem gæði físks, framboð
og eftirspurn ráða verðþróun,
hefur styrkt áhuga fyrir tilraun
með ferskfískmarkað hér.
Áhuginn er mestur hjá útvegs-
mönnum og sjómönnum, sem
telja slíkan markað tryggja
betur réttlátt fískverð en það
verðlagskerfí, sem fískveiðar
okkar hafa búið við í aldarfjórð-
ung — og margir telja úr sér
gengið.
Sjávarútvegsráðherra fól
sérstakri nefnd að kanna þessi
mál. Hún lagði til að komið
yrði á fót tilraunamarkaði með
ferskfísk, þar sem verðmyndun
yrði fíjáls. Þrír aðilar hafa sýnt
áhuga á hugmyndinni,
Reykjavíkurhöfn og bæjaryfír-
völd í Hafnarfírði og á Dalvík.
Frá þessu er greint í fréttaskýr-
ingu á miðopnu Morgunblaðs-
ins í gær.
Þetta mál hefur, eins og öll
önnur, fleiri en eina hlið, sem
gefa verður gætur að. Eignar-
aðild fískvinnslu á fískiskipum
hlýtur að hafa áhrif á fram-
vindu þessa máls víða um land.
Sama máli gegnir um atvinnu-
hagsmuni í fjölmörgum sjávar-
plássum, þar sem afkoma fólks
er nær eingöngu byggð á
vinnslu físks, ekki sízt á mark-
aði fyrir frystan físk í Banda-
ríkjunum og raunar einnig í
Evrópuríkjum. í kjarasamning-
um sjómanna eru ákvæði um
að afla skuli landað í heima-
byggð. Spumingar hafa og
vaknað um greiðsluform á físki
sem seldur yrði á hugsanlegum
ferskfískmörkuðum hér á landi.
Fleira mælir hinsvegar með
því að tilraun verði gerð með
ferskfískmarkað eða markaði
hér á landi, er lúti sömu verð-
þróunarlögmálum og ráða ferð
í hinum vestræna heimi. Haft
er eftir Friðriki Pálssyni, for-
stjóra Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna, í fréttaskýringu
Morgunblaðsins, að verðlagn-
ingarkerfí það, sem við höfum
búið við í 25 ár, sé löngu úr
sér gengið. Hann segir að með
tilkomu fískmarkaðar fáist
„beinna samband milli seljenda
á hráefni úr auðlindum okkar
og kaupenda, sem vinna hann
á Islandi í frystihúsum eða físk-
iðjuverum. Það er stór kostur".
Jón Friðjónsson, framkvæmda-
stjóri Hvaleyrar í Hafnarfírði,
segir að slíkur fiskmarkaður
„bjóði upp á möguleika á sér-
hæfíngu í vinnslu, en það sé
mjög mishagkvæmt að vinna
físk eftir tegundum. Við mun-
um einnig eiga möguleika á
betri físki að jafnaði", segir
hann, „sem eykur hlutfall físks
sem unninn er í dýrari pakkn-
ingar". Fiskmarkaður kemur
og ýmsum smáum fískvinnslu-
fyrirtækjum, sem sérhæfa sig
í vinnslu á ákveðinni fískteg-
und, mjög til góða.
Fisk- og sjávarvörumarkaðir
breytast frá ári til árs. Við verð-
um að halda vöku okkar
gagnvart nýjum markaðstæki-
færum, jafnhliða því að treysta
þá markaðsstöðu, er við höfum
þegar byggt upp, t.d. í Banda-
ríkjunum. Tilraunamarkaður
með ferskfísk er nýjung, sem
reyna verður. Hann er senni-
lega bezt staðsettur við Faxa-
flóa, þar sem innlendi
markaðurinn er stærstur.
Slíkum markaði fylgja mikil
og margs konar umsvif. Um-
ferð skipa í viðkomandi höfn
eykst mikið, sem og þjónusta
hverskonar við sjávarútvegs-
fyrirtæki. Líklegt er að ný orka
leysist úr læðingi við sjávarsíð-
una. Og fróðlegt verður að sjá,
hver áhrif slíks markaðar verða
á verðþróun ferskfísks, rekstr-
arstöðu útgerðar, samskipti
hagsmunaðila innan sjávarút-
vegs og mannlíf allt í samfélagi
okkar.
Ný tegund happdrættis:
Milljónir í pottinum
Lukkutölurnar dregnar út í sjónvarpsal,ágóði rennur til
ÍSÍ, Öryrkjabandalagsins og Ungmennafélags íslands
NÝRRI tegund getraunaleiks eða
happadrættis sem nefndur hefur
verið „Lottó“ verður hleypt af
stokkunum hér á landi laugar-
daginn 29. nóvember nk. Það er
félagið íslensk getspá sem rekur
getraunaleikinn, en að því standa
Oryrkjabandalag íslands,
íþróttasamband íslands og Ung-
mennafélag íslands. Búast er við
því að getspáin greiði vikuiega
a.m.k. tvær milljónir króna i
vinninga.
Aðstandendur íslenskrar getspár
kynntu blaðamönnum leikinn á mið-
vikudag. Hann felst í því að velja
fímm tölur frá 1-32 og leggja und-
ir 25 krónur. Þáttakendur fylla út
raðir á getraunaseðlum, líkt og í
knattspymugetraunum og skila
seðlunum inn á sölustöðum sem
verða um sextíu á landinu fyrst um
sinn. Tölur vikunnar verða dregnar
út á laugardagskvöldum í beinni
útsendingu í sjónvarpssal RÚV.
Þeir sem giska á allar fímm töium-
ar réttar skipta á milli sín helmingi
„pottsins" en afgangurinn skiptist
milli þeirra sem hafa fjórar eða
þijár réttar tölur. Líkumar á því
að giska á fímm réttar tölur eru
samkvæmt upplýsingum íslenskrar
getspár 1:201.376, fjórar réttar
einn á móti 1492 og þijár einn á
móti 57.
Sala getraunaseðlanna fer fram
á sölustöðum um allt land. Þeir eru
allir búnir „útstöðvum", tölvum sem
tengdar eru með símalínu við móð-
urtölvu í íþróttamiðstöðinni í
Laugardal. Umboðsmaðurinn setur
getraunaseðilinn í útstöðina sem les
hvaða tölur þáttakandinn hafí valið
og gefur honum kvittun fyrir því
að ágiskun hans hafí verið skráð í
tölvuna í Reykjavík. Þannig verður
hægt að kaupa seðla allt fram á
síðustu stundu, og sölu ekki hætt
FJÖLDÍ I
VÍKNA I
J
O JH
Ö'
anRð°A
22 2 2
2 2 2 2
2 S S 2
13 g 15 «
2 S S i
S § i i
§ i a §
8 æ 3Í 32
I röoB
1 1 1
2 2 2 2
2 ffl S 2
1 S 1 S
S S S 1
S § i i
i S § i
29 38 5í 32
ÓGÍLD I §1 ÓGÍLD I
Á getraunaseðlinum eru finun raðir, og í hverri röð þrátíu og tvær tölur. Leikurinn fellst í því að
merkja við finun tölur í einni eða fleiri röðum, en fyrir hveija röð greiðast 25 krónur. Öll úrvinnsla
getraunaseðlanna er síðan sjálfvirk. Seðillinn sjálfur er raunar verðlaus og ókeypis, kvittun sem „útstöð-
in“ gefur þáttakendum er eina sönnunin fyrir því hvaða tölur voru valdar.
Arnar Gunnarsson, 7 ára, og meistarinn sjálfur, Þröstur ÞórhaUsson, leiða hér saman hesta sína.
Unglingameistaramót íslands í skák:
Þröstur Þórhallsson
sigraði í þriðja sinn
ÞRÖSTUR Þórhallsson bar
sigur úr býtum á Unglinga-
meistaramóti íslands i skák
sem haldið var 14. tíl 17. nóv-
ember siðastliðinn. Þröstur
hlaut 6V2 vinninga. Í öðru sæti
var Tómas Björnsson með 5'/2
vinninga og í þriðja sæti Davíð
Ólafsson, sem einnig hlaut 5‘A
vinninga.
Þetta er í þriðja sinn, sem Þröst-
ur Þórhallsson ber sigur úr býtum
á þessu móti. Hann vann fyrst
mótið árið 1983, þá aðeins 14 ára
gamall. Hann varð svo ungiinga-
meistari Islands í skák á mótinu f
fyrra, en Davíð Ólafsson, sem nú
varð í þriðja sæti, sigraði í mótinu
árið 1984.
Alls tóku 56 ungir og efnilegir
skákmenn þátt í mótinu að þessu
sinni og voru þeir ekki allir háir í
loftinu. Má þar nefna sjö ára snáða,
Amar Gunnarsson, sem vakti mikla
athygli fyrir skemmtileg tilþrif, en
hann hlaut 3 vinninga á mótinu og
varð í 35. sæti. Keppt er um „Morg-
unblaðsbikarinn" svonefnda, sem
Morgunblaðið gaf til þessa móts
árið 1984.