Morgunblaðið - 21.11.1986, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, PÖSTUDAGUR 21. NÓVEMBER 1986
13
Að kynnast sjálfum sér
BókmenntSr
Jóhann Hjálmarsson
Shunryu Suzuki:
ZEN-HUGUR, HUGUR BYRJ-
ANDANS.
SPJALL UM ZEN-H)KUN OG
ÍHUGUN.
Zen-hugur, hugur byrjandans.
Spjall um zen-iðkun og ihugun.
Vésteinn Lúðvíksson þýddi.
Hliðskjálf 1986.
Zen-búddismi er lífsafstaða sem
ekki ætti að skaða neinn. Vésteinn
Lúðvíksson segir í formála Zen-
hugur, hugur byijandans, afar
viðfelldnu kveri eftir Shunryu
Suzuki: „Kínverskt zen á sitt blóma-
skeið áTang-tímabilinu (618—907),
og allur seinni tíma zen-búddismi á
rætur sínar að rekja til þess. Segja
má að í meginatriðum hafi sú iðk-
un, sem þá mótaðist, haldist óbreytt
fram á þennan dag, þótt ýmsar
áherslur hafi að sjálfsögðu verið
mjög breytilegar eftir menningar-
legum aðstæðum í hveiju landi á
sínum tíma. Við getum talað um
kínverskt zen, japanskt zen — en í
Japan átti zen-búddisminn sitt höf-
uðvígi öldum saman — víetnamskt
zen, kóreskt zen, bandarískt og
vesturlenskt zen, marga skóla og
ótal ættir, en í kjama sínum er
þetta allt það sarna."
Zen-búddismi komst aftur í tísku
með beat-kynslóðinni bandarísku
og skáldum sem fylgdu í kjölfarið.
Blómabömin iðkuðu líka sitt zen.
En zen er vissulega meira en tísku-
bóla, á sér fomar rætur og er alltaf
tímabært. Iðkun zazen er nauðsyn-
legur þáttur zen, orðið hefur verið
þýtt sitjandi zen, en iðkunin felst í
því að komast í rétt hugarástand
og stuðla með því að beinni tjáningu
okkar sanna eðlis. Of langt mál
yrði að skýra zazen í stuttri um-
sögn, en kver Suzukis fjallar ítar-
lega um það.
Kverið skráðu nemendur Suzukis
í Kalifomíu eftir honum, en með
þeim iðkaði hann zazen, ræddi við
þá og svaraði spumingum þeirra.
Þess var gætt að talmálsblærinn
héldi sér, segir Vésteinn Lúðvíks-
son, enda stuðst við segulbandsupp-
tökur, og hann bætir við: „svo og
allar þær mótsagnir og þverstæður
sem ævinlega em í urrrfjöllun af
þessu tagi.“ Suzuki var Japani,
fæddur 1905, dáinn 1971. Kverið
var fyrst gefið út 1970, en hefur
síðan oft verið endurprentað.
í kverínu er áhersla lögð á að
einbeita sér, láta ekki hugann reika
víða: „Þegar þið iðkið zen verðið
þið eitt með zen. Það er ekkert þið
og ekkert zazen."
Trúhneigðir menn em ekki vanir
að tala um mótsagnir og þverstæð-
ur í sinni eigin trú. En búddisminn
er ekki venjuleg trú heldur afstaða
til lífsins. Sífelldlega er stefnt að
því að verða betri maður, einn með
sjálfum sér, nálgast upphaf sitt.
Þetta orðar Suzuki svo: „Markmiðið
með því að kynna sér búddisma er
ekki að kynna sér búddisma, heldur
að kynnast sjálfum sér.“ Með því
að aðhyllast trúarbrögð verða við-
horf fólks vanalega eins og hvasst
hom sem það beinir frá sér, kennir
Suzuki: „Okkar leið er sú að beina
Shunryu Suzuki
hominu ævinlega að okkur sjálf-
um.“
Með því athyglisverðasta í Zen-
hugur, hugur byijandans em
umræður um líf og dauða, sá skiln-
ingur að líf og dauði séu eitt og
hið sama og með því að öðlast skiln-
ing á þessu hverfí dauðageigur
okkar og lífið verði ekki lengur
byrði.
Zen-búddisminn er vissulega
mótsagnakenndur, en mótsagnir
hans em í ætt við skáldskaparmál.
Það er því engin furða að skáld
hafi látið heillast af honum og
mörg góð skáldverk túlki lík við-
horf og hann.
ísögulegu húsi í hjarta Hafnarfjarð-
ar er enn boðin góð þjónusta, nú í
formi matar og drykkjar.
Verið velkomin til veislu
Hafnarfirði, sími 651130.
Okkar landsþekkti skemmti-
kraftur Haukur Morthens
skemmtir matargestum og
Jón Rafn verður í fjöri að
venju á loftinu.
Evrópukeppni
bikarhafa 2. umferð
/
Sannkallaður stjörnuleikur í Laugar-
dalshöll föstudaginn 21. nóvember
kl. 20.00.
óii
Dinos Slovan
Forsala er í Garðakaupum í dag.
Stjörnunni tókst að vinna
seinni hálfleikinn í leik liðanna
í Júgóslavíu.
Frábær stuðningur ykkar + stjörnuleikur
= okkar sigur.
(Wbínaðarbanki
\rv ISLANDS
Fjölmennum og hvetjum Stjörnuna til
sigurs í seinni leik liðsins við hina frá-
bæru Dinos Slovan frá landi „heims-
meistaranna41.
GARÐABÆ