Morgunblaðið - 12.03.1987, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. MARZ 1987
ÞÚSEM STRAUJAR
GERÐU KRÖFUR!
BELDRAYstrauborðin eru fyrirþá
sem strauja. Þau eru létt og
meðfærileg og standast kröfur um
góða aðstöðu fyrir þig, straujárnið
og þvottinn.
Þannig á gott strauborð að vera.
BELDRAYstrauborðin fást íbúsáhaldaverslunum og kaupfélögum um landallt.
EINKAUMBOÐ I.GUÐMUNDSSON & CO HF. SÍMI 24020
TDLVUR
með

SKULAGATA 51
105 REYKJAVÍK - SÍMI 621163
Annars stigs fiski-
mannapróf á Dalvík
*
eftir Guðjón Armann
Eyjólfsson
í tilefni af frétt í Morgunblaðinu
föstudaginn 20. febrúar sl. um að
„Dalvíkurskóli muni bjóða upp á
kennslu á 2. stigi skipstjórnar og
stýrimannanáms og að nemendur
geti lokið fiskimannaprófi á
Dalvík", vil ég gera nokkrar at-
hugasemdir og beina fyrirspurn til
menntamálaráðuneytisins, sem hef-
ur heimilað þessa kennslu án
nokkurs samráðs við þá tvo skóla
í landinu, Stýrimannaskólana í
Reykjavík og Vestmannaeyjum,
sem lögum samkvæmt eiga að veita
þá fræðslu, sem krafíst er í lögum
um atvinnuréttindi skipstjórnar-
manna. Ekki var heldur haft
samband við skólarannsóknadeild
menntamálaráðuneytisins, en það
eru fleiri en starfsmaður þeirrar
stofhunar sem lýst hafa furðu sinni
á því að ekki hafí svo mikið sem
verið talað við Stýrimannaskólann
í Reykjavík, hvað þá borið undir
skólann til umsagnar þessi ákvörð-
un ráðuneytisins og menntamála-
ráðherra.
Er það að sönnu sem einn hátt-
settur starfsmaður í einu ráðuneyt-
anna sagði eitt sinn við mig
undirritaðan að í engu landi á Vest-
urlöndum hefðu ráðherrar svo mikil
völd sem hér á Islandi, sem dæmin
og sanna vildi ég einnig sagt hafa.
Leita þarf til einræðisríkja eins og
Sovétríkjanna til að finna hlið-
stæðu.
„Stýrimannaskólinn í Reykjavík
hefur verið og er móðurskóli í þessu
sémámi — skipstjórnarnáminu,"
sagði einn starfsmaður skólarann-
sóknardeildar í mín eyru og
annarra. Samt sá hæstvirtur
menntamálaráðherra, eða ráðuneyti
hans og nefnd skipuð af bæjar-
stjóminni á Dalvík, enga ástæðu
til að hafa samband við skólann
áður en þessi ákvörðun var tekin.
Hlýtur þó nám þetta að varða miklu
vegna öryggis sæfarenda hér við
land og annars staðar á höfunum
og hefi ég undirritaður og við sem
störfum hér við Stýrimannaskólann
a.m.k. iðulega áhyggjur af því að
við getum ekki staðið nægilega við
þær kröfur en reynum þó að leggja
okkur fram af fremsta megni. Eftir
ofangreindri frétt að dæma virðast
slíkar áhyggjur þarflausar að dómi
æðstu yfirvalda í menntamálum á
íslandi.
í fréttinni frá Dalvík, stendur
ennfremur: „Niðurstöður nefndar-
innar urðu þær að ekkert væri því
til fyrirstöðu, að á Dalvík væri starf-
rækt fyrsta og annars stigs skip-
stjómarbraut, en skipstjóra- og
stýrimannanám er hvergi hægt að
sækja á Norðurlandi."
Hvemig nefndin komst að þess-
„ Auðvitað er hægl að
kenna allt hvar sem er,
ef fyrir hendi er búnað-
ur og mannafli. En ég
tel það ranga stefnu að
dreifa kennslu á efri
stigum skipstjórnar-
námsins meira en er nú
í tveimur stýrimanna-
skólum landins.“
ari niðurstöðu veit ég ekki, en þeir
hljóta þá t.d. að hafa keypt sigl-
inga- og fiskileitartæki, tölvur,
talstöðvar, ratsjársamlíki og fleira
sem við notum við kennslu hér á
2. stigi í Reykjavík. Samt vantar
okkur tæki til að geta staðið nægi-
lega vel að undirbúningi nemenda
undir ábyrgðarmikil og vandasöm
störf á fískiskipum, flutninga- og
varðskipum. Skipstjómarpróf 2.
stig veitir skipstjómarréttindi á
íslensk fiskiskip af hvaða stærð
sem er og hvar sem er í heimin-
um, en prófstigið veitir einnig full
réttindi á flutningaskipum, far-
þegaskipum og varðskipum (bæði
sem stýrimaður og skipstjóri) sem
eru 400 rúmlestir eða minni og
er farsvið ótakmarkað, ennfremur
réttindi sem undirstýrimaður á
sömu tegundir skipa af hvaða
stærð sem er og hvar sem er í
heiminum. Skipstjómarpróf 2.
stigs er, um leið og það gefur full-
komin lokaréttindi á fyrmefndar
stæðir og gerðir skipa, mikilsverður
áfangi og undirbúningur undir 3.
stig sem gefur full farmannarétt-
indi og stýrimannsréttindi á varð-
skip ríkisins.
Síðasta málsgreinin í fýrmefndri
frétt er ekki rétt. Hún er reyndar
í mótsögn við það sem fyrr segir,
nema átt sé við öll hærri stig skip-
stjómarnámsins.
Er það ætlun menntamálaráðu-
neytisins?
í samræmi við bráðabirgða-
ákvæði í lögum um atvinnuréttindi
skipstjómarmanna nr. 112 frá 1984
fól menntamálaráðuneytið Stýri-
mannaskólanum að sjá um fram-
kvæmd og hafa á hendi faglegt
eftirlit með réttindanámi víðs vegar
um_ landið.
Á Norðurlandi var á þessu
skólaári boðið upp á skipstjóm-
arnám á eftirtöldum stöðum:
Á Hólmavík, þar sem 15 nem-
endur luku 80 rúmlesta réttinda-
námi nú í janúar, en munu í byijun
apríl ljúka 200 rúmlesta prófí fyrir
innanlandssiglingar við Gagn-
fræðaskólann Olafsfírði luku 9
nemendur 80 rúmlesta námi nú í
lok febrúar ljúka 200 rúmlestum í
haust.
Við Fjölbrautaskólann á Sauðár-
• •
HRESSINGARD V OL
á Hótel Ork
i
GISTING í 5 NÆTUR - FRÁ SUNNUDEGI /
TIL FÖSTUDAGS
&S.

króki luku 8 nemendur 80 rúmlesta
námi í desember, en ljúka 200 rúm-
lesta námi næsta haust.
Á Húsavík luku 9 nemendur 200
rúmlesta prófí í desember.
Á Dalvik luku svo 11 nemendur
200 rúmlesta námi í desember og
2 nemendur luku 80 rúmlesta námi.
Á fjórum stöðum á Norðurlandi
var því boðið upp á skipstjórnamám
en á Dalvík hefur í samvinnu við
Stýrimannaskólann verið starfrækt
1. stigs deild síðan 1981, er ég tók
við skólastjórn Stýrimannaskólans.
Samtals hafa 38 nemendur lokið
þar 1. stigs prófí sl. 5 ár með ágæt-
um árangri og margir síðan lokið
2. stigi við stýrimannaskólana í
Vestmannaeyjum og Reykjavík.
Júlíus B. Kristjánsson, aðalkenn-
ari í siglingafræði og siglingaregl-
um og sá sem að öðrum ólöstuðum
hefur borið hita og þunga af deild-
inni á Dalvík, svo og Þórir Stefáns-
son sem hefur verið prófdómari í
sjómannafræðum um allt Norður-
land og er að minni tillögu skipaður
til þeirra trúnaðarstarfa af mennta-
málaráðuneytinu, voru ekkert
hafðir með í ráðum nefndarinnar á
Dalvík að því er þeir tjá mér og
Júlíus segist ekki muni kenna 2.
stigi, ef af því verður.
Ekki var leitað álits Farmanna-
og fískimannasambands íslands,
skipstjóra- eða stýrimannafélaga
sambandsins.
Mér er spum: Hvaða ný tegund
af vinnubrögðum er þetta? Þarf
ekki meiri yfírvegunar við ef skoða
á þessi mál og taka ákvarðanir út
frá öryggissjónarmiðum?
Ekki var haft samband við sigl-
ingamálastjóra. Ég heyrði fyrst
þessa frétt hafða eftir honum og
hann hafði lesið fréttina í Morgun-
blaðinu sama morgun og undirritað-
ur. Hvergi finn ég staf um það í
lögum um Stýrimannaskólann í
Reykjavík, nr. 22/1972, eða í lögum
um Stýrimannaskólann í Vest-
mannaeyjum nr. 1/1973 að á
vegum skólanna sé heimilt eða skylt
að halda uppi námi fyrir skipstjóm-
arpróf 2. stigs vítt og breitt um
landið. í III. kafla laga nr.
112/1984, 5. gr., segir um atvinnu-
réttindi stýrimanna: „Eftirtalin stig
skipstjórnamáms, sbr. lög nr.
22/1972 um Stýrimannaskólann í
Reykjavík og lög nr. 1/1973 um
Stýrimannaskólann í Vestmanna-
eyjum, eru grundvöllur atvinnu-
réttinda sem hér segir:“ Síðan
kemur upptalning á atvinnuréttind-
um.
Ég get því ekki betur séð en
Alþingi verði að samþykkja þá til-
högun sem hér hefur verið heimiluð
og breyta lögum um atvinnuréttindi
skipstjómarmanna. Trausti Þor-
steinsson, sem er skólastjóri Dalvík-
urskóla og forseti bæjarstjórnar á
Dalvík, veit og hlýtur að muna, að
ég hvatti manna mest til að fastri
skipstjómardeild 1. stigsyrði komið
á fót á Dalvík og hefi af fremsta
megni ásamt kennurum Stýri-
mannaskólans reynt að styðja við
bakið á skipstjómarkennslunni þar,
þó að aðalþunginn hafí að sjálf-
sögðu hvílt á heimamönnum og
Júlíusi Kristjánssyni eins og áður
segir. Það var þó aldrei ætlun mín
að styðja með því að útþynningu
skipstjómarfræðslunnar í landinu
og draga þar með úr öryggi sjófar-
enda, ef fyrirvaralaust er komist
að þeirri niðurstöðu að það sé ekk-
ert mál að koma á fót kennslu á
hærri stigum skipstjómamámsins,
og hvar sem er án frekari undirbún-
ings eða samráðs.
Auðvitað er hægt að kenna allt
hvar sem er, ef fyrir hendi er búnað-
ur og mannafli. En ég tel það ranga
stefnu að dreifa kennslu á efri stig-
um skipstjómamámsins meira en
er nú í tveimur stýrimannaskólum
landsins.
Ég hef aftur á móti verið stuðn-