Morgunblaðið - 26.07.1987, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. JÚLÍ 1987
Miðborg Seattle að nóttu. Þarna er af mörgum talin miðstöð fjármála og viðskipta á Kyrrahafsströnd-
inni. Sérfræðingar telja að ört vaxandi viðskipti við Austurlönd muni gera borgina að miðstöð bandarísks
fjármálalífs á tuttugustu og fyrstu öldinni.
íslenskir sjómenn á Kyrrahafi:
Seattíe útgerðarbær
ekki fiskveiðibær
Geimnálin, tákn heimssýningarinnar 1962, teygir sig rúma 200 metra
til lofts. Efst er matsölustaður sem snýst og geta gestimir notið 360
gráða stórbrotins útsýnis á meðan þeir snæða.
Óli Skagvík og Lilla. Brunch í hádeginu var eina samverustundin
þessa vikuna vegna mikilla anna beggja.
4. grein
Búseta hvítra manna á þeim slóð-
um þar sem borgin Seattle stendur
nú hófst ekki að ráði fyrr en í byrj-
un nítjándu aldar. Fyrstu straum-
amir vom frá Illinoifylki og var
megin tilgangur fólksins að stunda
skógarhögg. Indíánamir vom flest-
ir vingjamlegir en hjálpsamastur
og traustastur var þó höfðingi Duw-
amish-ættbálksins að nafni Seattle.
Fyrsta byggðin var á Alki-höfða
suðvestur af Elliot-flóa en þegar
fyrsta formlega þorpið var stofnað
fékk það nafn índíánahöfðingjans
vinsamlega. Það var árið 1851 og
enn fámennt og ró yfir mannlífinu.
En friðsæld skógarhöggsins var
skyndilega rofín sjö ámm síðar þeg-
ar gull fannst í Bresku Kólumbíu í
Kanada.
Mercer-stúlkurnar
Seattle varð strax aðalhafnar-
borg gullgrafaranna og síðan hefur
byggðin verið í stöðugum og oft
mjög ömm vexti og er nú um ein
og hálf milljón manna búsett þar
og í úthverfum.
Gullæðið lagðist að mestu á karl-
menn og varð því mjög alvarlegur
skortúr á kvenfólki þarna. Það olli
meðal annars mikilli nemendafæð
í bamaskóla bæjarins. Varð það til
að einn kennarinn Asa Mercer tók
sig til 1864 og hélt til New York,
þar sem hann auglýsti eftir ástrík-
um konum sem vildu flytjast í
auðsældina í Seattle. Heim sigldi
hann svo suður um Hornhöfða með
yfir eitt hundrað konur. Eins og að
líkum lætur fylltist svo skólinn af
frísklegum börnum fáum ámm
síðar.
Síðan munu ástamálin hafa stað-
ið í óvenjulegum blóma þar um
slóðir, en hvort það hefur verið
aðalkveikjan að því að fjöldi
íslenskra sjómanna hefur leitað
þangað eða ekki skal ósagt látið.
Hinsvegar vakti það athygli mína
að langflestir þeirra sem ég hitti
áttu að minnsta kosti tvö hjónabönd
að baki auk ótaldra sambanda um
lengri eða skemmri tíma.
Ekki fiskibær
En ástamálin vom ekki það eina
sem var mér framandi í þessari stór-
skemmtilegu borg. I raun má segja
að allt hafi komið á óvart. Nánast
allar húgmyndir mínar um borgina
vom rangar og það sem mér þótti
athylisverðast var að þessi stóri
fiskibær er alls ekki fískibær heldur
útgerðarbær. Borgin stendur alls
ekki við Kyrrahafið eins og ég hélt
heldur 170 mílum austar, innan
eyja og sketja við svokallað Pudg-
et-sund. Sjómennirnir sem ég hélt
að ég gæti hitt þegar þeir kæmu
inn að landa vom að veiðum við
vestasta hluta Alaska þangað sem
er um 9 sólarhringa sigling og koma
þeir ekki heim nema með margra
mánaða millibili. í Seattle búa sem
sagt eigendur krabbabátanna og
ijölskyldur sjómannanna og þar
fara fram viðgerðir og árlegt við-
hald, en þar landa skipin aldrei afla.
200-400 sjómenn
Engu að síður mun þarna vera
fjölmennasta aðsetur íslenskra sjó-
manna erlendis. Viðmælendur mínir
vom ekki á eitt sáttir um fjöldann
en þó verður að telja að þeir séu á
bilinu 200-400 en vegna fjölmennis-
ins er oft lítið samband á milli
manna. Sá sem gleggstar upplýs-
ingarnar hefur væntanlega er
Hallgrímur Njarðvík sem hefur búið
vestra í yfir 30 ár og verið skip-
stjóri og útgerðarmaður. En þrátt
fyrir ítrekaðar tilraunir tókst mér
ekki að ná sambandi við hann þá
fáu daga sem ég stansaði. Ekki
bætti það úr skák að á þessum tíma
er vertíðin í fullum gangi við Alaska
og því flestir sjómennimir úti.
íslendingalausir barir
En hvað um. það, af nógu var
samt að taka. Óli Skagvík var
mættur skömmu eftir komu mína
til borgarinnar og þar sem laugar-
dagskvöld var rétt að byrja var
ákveðið að fara á helstu barina þar
sem íslendinga væri að finna.
Þó að Óli þekkti vel til mála þá
fór það nú svo að engan íslending
var að finna á öldurhúsum borgar-
innar þetta kvöld, en sunnudagur-
inn var þegar skipulagður og var
því snemma gengið til náða. Ég
ætla að sýna þér kærustuna mína,
sagði Óli þegar við hittumst um
morguninn. Hún er alveg gullfalleg
og ísiensk og vinnur hjá Boeing-
flugvélaverksmiðjunum, en höfuð-
stöðvar þeirra eru í Seattle og vinna
þar álíka margir og öll íslenska
þjóðin. Síðan förum við heim til
Guðjóns Guðjónssonar skipstjóra og
horfum á úrslitaleikinn í Super
Bowl.
Ástarfundur í hádeg-inu
Óli keyrði á heljarmiklum pikup
um hafnarsvæði borgarinnar, yfir
miklar brúarslaufur sem tengja
Hafnareyju við land beggja vegna
Elliot-flóa og út á Duwamis-höfða.
Þama er stórglæsilegur matsölu-
staður sem sérhæfir sig í svokölluð-
um brunch. En brunch er smáheiti
úr orðunum morgunverður og há-
degisverður og var hugmyndin að
málsverðurinn væri fyllri en árbít-
ur, en léttari en hádegisverður. En
þarna hafa að líkindum verið á
annað hundrað réttir á hlaðborði
og allur viðurgjömingur hinn glæsi-
legasti.
Við höfðum ekki beðið lengi þeg-
ar Lilla birtist. Þau Óli hafa þekkst
lengi, en vegna fjarlægðar og mik-
illar vinnu hittast þau sjaldan. Það
var þó greinilega mjög kært með
þeim þessa stund sem við áttum
þarna saman og gæddum okkur á
krásunum. Síðan skildu leiðir, Lilla
fór aftur heim, en við Óli héldum
á Islendingaslóðir.
Fótbolti á sunnudegi
Guðjón skipstjóri býr í glæsilegu
einbýlishúsi í Ballard-hverfinu. íbú-
ar Seattle kalla Ballard Skand-
inavíuhverfið, enda búa margir
Norðurlandabúar þarna í glæsileg-
um og frekar dýrum húsum.
Okkur var strax boðið í afþrey-
ingarherbergi í kjallaranum þar
sem nokkur hópur manna sat og
fylgdist með úrslitaleiknum í banda-
ríska fótbojtanum. Þótt flestir
þama væru íslendingar var þó eng-
inn þeirra starfandi sjómaður nema
Guðjón.
Sjóveikur og hætti
Guðjón er sonur Guðjóns Angan-
týssonar, sem um fjölda ára starfaði
hjá Sameinuðu þjóðunum sem leið-
beinandi við fiskveiðar. Var Guðjón
mikið erlendis vegna þess framan
af ævi. Hann kláraði þó skyldunám-
ið á íslandi og var hálfan vetur í
Verslunarskólanum. Honum leidd-
ist skólavistin og hætti um áramót
og réð sig á netabát frá Grindavík.
Hann var þá svo sjóveikur að hann
hætti því fljótlega og hét því að
fara aldrei út á sjó aftur.
En þá kom hálfbróðir hans Gunn-
ar í heimsókn eftir margra ára veru
í Ameríku. Guðjón hlustaði hug-
fanginn á þennan bróður sinn þegar
Hlaði af krabbagildrum á báti sem er að leggja upp í siglingu á miðin við Aludin-eyjar, suðvestur af meg-
inlandi Alaska. Agnar John Milner var við að hífa inn slíkar gildrur þegar hann klemmdist milli borðstokks
og kranabómu með þeim afleiðingum að mjaðmagrindin brotnaði á 27 stöðum og gallhlaðran sprakk.