Morgunblaðið - 28.07.1987, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 1987
Treystiröu annarri fílmu
fyrir dýrmœtu
m i n n in gu nu m þínum?
AGFA-f-3
Alltaf Gæðamyndir
Fróöleikur og
skemmtun
fyrirháa semlága!
Japan —risa-
markadur
fyrirfisk
eftirLúðvík
Börk Jónsson
22 stúdentar frá Sjávarútvegs-
háskólanum í Tromsö í Noregi
fara til Japans í sumar. Megintil-
gangur ferðarinnar er að
kynnast Japan sem áhugaverð-
asta markaði fyrir fisk frá
Norðurlöndum. Undirritaður er
einn af þremur íslendingum sem
taka þátt í ferðinni. í þessu grein-
arkorni ætla ég að fjalla lítillega
um Japansmarkað, séreinkenni
hans og stöðu íslendinga þar
síðustu árin.
Málaðu
tilveruna
með
LACOSTE
litum
LACOSTE
Stælt og stolið
Það er ekki ýkja langt síðan að
Japanir ferðuðust vítt um heim til
að skoða framleiðslu og fram-
leiðsluaðferðir annarra þjóða. Þeir
öfluðu ser kunnáttu sem þeir tóku
með sér heim, endurbættu og lög-
uðu að japönskum vinnsluvenjum
og hugsunarhætti. Útkoman varð
stæld söluvara sem seldist betur en
fyrirmyndin. í dag er „stælt og stol-
ið“ tímabilið liðið. Japanska iðnað-
ar- og efnahagsundrið hefur gert
landið að stórveldi sem hinn vest-
ræni heimur horfír til í leit að
þekkingu. Hin mikli uppgangur
síðustu 2-3 áratugina hefur stuðlað
að auknum kaupmætti hins al-
menna borgara. Japan, með sína
120 millj. fbúa er því risamarkaður
fyrir vörur sem þarlendir ekki geta
framleitt sjálfír.
Mikil fiskneysluþjóð
Japanir eru mikil fískneysluþjóð,
hvergi í heiminum er neysla físks
á hvem íbúa jafn mikil. Meðal Jap-
aninn spoðrennir 65-70 kg af físki
á hvetju ári. Þessi mikla neysla er
rótgróin hefð. Bæði fínnst Japönum
fiskur góður og einnig era í fískin-
um efni t.d. kalsíum, jám og
ákveðnar amínósýrar sem lítið er
af í öðram hefðbundnum kosti s.s.
sojabaunum og hrísgijónum. Til að
geta sinnt hinni miklu eftirspum
eftir físki hafa Japanir orðið að
flytja inn físk í síauknum mæli.
Þessi aukning f innflutningi stafar
bæði af fólksfjölguninni og skertum
VILTUKAUPA
100 ÞÚSUND KRÓNUR
ÁRÚMLEGA
75 ÞÚSUND KRÓNUR?
ÞAD ER HÆGT MED
'ssmms
Ef þú kaupir 100 þús. kr. skulda-
bréf Lýsingar hf., sem kostar nú
kr. 75.943,- ( miðað við gengi
þessa viku), færð þú endur-
greiddar kr. 100.000,- eftir 3 ár,
auk verðbóta.
Búnaðarbanki íslands hefur til
sölu örugg skuldabréf Lýsingar
hf. sem er í eigu Búnaðarbanka
íslands, Landsbanka íslands,
Brunabótafélags íslands og Sjóvá
hf. Bréfin eru verðtryggð til 3 ára.
Þau eru seld með afföllum, sem
tryggja kaupendum 36% raun-
virðisaukningu á tímabilinu, eða
10,8% raunvexti á ári.
Söluverð 27.-31. júlí: 75.943,-
í dag er verðmæti hvers bréfs
orðið kr. 102.015,- vegna hækk-
unar lánskjaravísitölu.
BÚNAÐARBANKINN
TRAUSTUR BANKI
Lúðvfk Börkur Jónsson
afla heimamanna. Aflaminnkunin
stafar af fækkun veiðiheimilda á
íjarlægum miðum og ofveiddum
stofnum heimafyrir.
Aukinn útflutningur
íslendingar hafa á síðustu misser-
um stóraukið útflutning sinn á fiski
til Japans. Á síðasta ári námu heild-
arverðmæti þessa útflutnigns
rúmlega 1.4 milljarði króna. Þetta
er u.þ.b. tvöföldun raunvirðis frá
árinu 1984. Pjöldi tegunda var á
annan tuginn en uppistaðan í verð-
mætunum var þó heilfrosinn fískur,
rækja og hrogn. Mest fékkst fyrir
heilfrosinn físk eða 42% af heildar-
verðmætunum, næst kom rækja
með rúm 32% og frosinn hrogn
námu 16.4%. Hvalkjöt sem áður var
langstærsti hlutinn nam aðeins 12%
af verðmætunum 1986. í Noregi
nær aukningin í útflutningi til Jap-
ans yfír lengra tímabil en hjá okkur.
í storam dráttum er um svipaðar
tegundir að ræða. Norðmönnum
hefur þó gengið betur með síldar-
sölu, en þess ber að gæta að þeirra
síld er mun stærri en okkar og
hentar þess vegna betur. Einnig er
eftirtektarverð aukning á útflutn-
ingi fersks fisks, aðallega eldisfísks.
Sala á hrognum hefur aftur á móti
snarminnkað enda er hran norska
loðnustofnsins algert. Þetta hefur
leitt til aukinnar eftirspumar eftir
íslenskum hrognum og höfum við
nú stóra markaðshlutdeiid á jap-
anska loðnuhrognamarkaðnum.
Annars er varla hægt að tala um
samkeppni milli Noregs og íslands
á Japansmarkaði enda er markaðs-
hlutdeild hvors lands um sig svo
lítil að hægt er að líkja því við tvo
litla dropa í hafíð. Næstu 3 árin
ætla Norðmenn hinsvegar að gera
stórátak til að bæta stöðu sína á
Japansmarkaði og er þegar búið
að veita tugum milljóna í markaðs-
kynningu og rannsóknir. Mögulegt
er að við njótum góðs af þessari
starfssemi Norðmanna, sérstaklega
varðandi kynningu á Atlantshafs-
laxi sem á sér litlar hefðir í Japan.
Gæðin eru lykilatriði
Verðið sem fæst fyrir físk á Jap-
ansmarkaði er oft á tíðum ævin-
týralegt en þá verður ströngum
kröfum til vörannar að vera full-
nægt. Gæðin era lykilatriði og fyrir
mörlandann geta japönsk fískgæði
verið óskiljanleg. Jafnvel „smá-
smugulegustu" atriði eins og brotin
löpp á skelfíski, daufur litur eða
lítill glans á bolfiski geta valdið
mikilli verðlækkun og í versta falli
gert vörana ósöluhæfa. Greinilega
hafa kröfumar um útlit farið fyrir
bijóstið á mörgum enda farið langt
fram úr því sem tíðkast á hinum
hefðbundnu mörkuðum. Gott dæmi
um viðbrögðin við kröfum jap-