Morgunblaðið - 28.07.1987, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚLÍ 1987
4-
Treystiröu annarri íilmu
fyrir dýrmœtu
mlnningunum þínum?
AGFA
24*3 ~KC-
Japan —risa-
^markaður
fyrir fisk
AGFA+3
Alltaf Gæðamyndir
Málaðu
tilveruna
með
LACOSTE
litum
ettirLúðvik
BörkJónsson
22 stúdentar frá Sjávarútvegs-
háskólanum f Tromsö í Noregi
fara til Japans í sumar. Megintil-
gangur ferðarinnar er að
kynnast Japan sem áhugaverð-
asta markaði fyrir fisk frá
Norðurlöndum. Undirritaður er
einn af þremur íslendingum sem
taka þátt í ferðinni. í þessu grein-
arkorni ætla ég að fjalla lítíllega
um Japansmarkað, séreinkenni
hans og stöðu íslendinga þar
síðustu árin.
Stælt og stolið
Það er ekki ýkja langt síðan að
Japanir ferðuðust vítt um heim til
að skoða framleiðslu og fram-
leiðsluaðferðir annarra þjóða. Þeir
öfluðu ser kunnáttu sem þeir tóku
með sér heim, endurbættu og lög-
uðu að japönskum yinnsluvenjum
og hugsunarhætti. Útkoman varð
stæld söluvara sem seldist betur en
fyrirmyndin. í dag er „stælt og stol-
ið" tímabilið liðið. Japanska iðnað-
ar- og efnahagsundrið hefur gert
landið að stórveldi sem hinn vest-
ræni heimur horfir til í leit að
þekkingu. Hin mikli uppgangur
síðustu 2-3 áratugina hefur stuðlað
að auknum kaupmætti hins al-
menna borgara. Japan, með sfna
120 millj. íbúa er þvf risamarkaður
fyrir vörur sem þarlendir ekki geta
framleitt sjálfir.
Mikil fískneysluþjóð
Japanir eru mikil fiskneysluþjóð,
hvergi í heiminum er neysla fisks
á hvern fbúa jafn mikil. Meðal Jap-
aninn spoðrennir 65-70 kg af fiski
á hverju ári. Þessi mikla neysla er
rótgróin hefð. Bæði finnst Japönum
fiskur góður og einnig eru í fiskin-
um efni t.d. kalsíum, járn og
ákveðnar amínósýrur sem lítið er
af í öðrum hefðbundnum kosti s.s.
sojabaunum og hrísgrjónum. Til að
geta sinnt hinni miklu eftirspurn
eftir fiski hafa Japanir orðið að
flytja inn fisk í síauknum mæli.
Þessi aukning f innflutningi stafar
bæði af fólksfjölguninni og skertum
VILTUKAUPA
100 PÚSUND KRÓNUR
ÁRÚMLEGA
75 ÞÚSUND KRÓNUR?
ÞAD ER HÆGT MED
SPARNADI!
Ef þú kaupir 100 þús. kr. skulda-
bréf Lýsingar hf., sem kostar nú
kr. 75.943,- ( miðað við gengi
þessa viku), færð þú endur-
greiddar kr. 100.000,- eftir 3 ár,
aukverðbóta.
Búnaðarbanki íslands hefur til
sölu örugg skuldabréf Lýsingar
hf. sem er í eigu Búnaðarbanka
íslands, Landsbanka íslands,
Brunabótafélags íslands og Sjóvá
hf. Bréfin eru verðtryggð til 3 ára.
Þau eru seld með afföllum, sem
tryggja kaupendum 36% raun-
virðisaukningu á tímabilinu, eða
10,8% raunvexti á ári.
Söluverð 27.-31. júlí: 75.943,-
í dag er verðmæti hvers bréfs
orðið kr. 102.015,- vegna hækk-
unar lánskjaravísitölu.
BÚNAÐARBANKINN
TRAUSTUR BANKI
Lúðvik Börkur Jónsson
afla heimamanna. Aflaminnkunin
stafar af fækkun veiðiheimilda á
fjariægum miðum og ofveiddum
stofnum heimafyrir.
Aukinn ú tflu tningxir
íslendingar hafa á síðustu misser-
um stóraukið útflutning sinn á fiski
til Japans. Á síðasta ári námu heild-
arverðmæti þessa útflutnigns
rúmlega 1.4 milljarði krðna. Þetta
er u.þ.b. tvöföldun raunvirðis frá
árinu 1984. Fjöldi tegunda var á
annan tuginn en uppistaðan í verð-
mætunum var þó heilfrosinn fiskur,
rækja og hrogn. Mest fékkst fyrir
heilfrosinn fisk eða 42% af heildar-
verðmætunum, næst kom rækja
með rúm 32% og frosinn hrogn
námu 16.4%. Hvalkjöt sem áður var
langstærsti hlutinn nam aðeins 12%
af verðmætunum 1986. í Noregi
nær aukningin í útflutningi til Jap-
ans yfir lengra tímabil en hjá okkur.
í storum dráttum er um svipaðar
tegundir að ræða. Norðmönnum
hefur þó gengið betur með síldar-
sölu, en þess ber að gæta að þeirra
síld er mun stærri en okkar og
hentar þess vegna betur. Einnig er
eftirtektarverð aukning á útflutn-
ingi fersks flsks, aðallega eldisfisks.
Sala á hrognum hefur aftur á móti
snarminnkað enda er hrun norska
loðnustofnsins algert. Þetta hefur
leitt til aukinnar eftirspurnar eftir
íslenskum hrognum og höfum við
nú stóra markaðshlutdeild á jap-
anska loðnuhrognamarkaðnum.
Annars er varla hægt að tala um
samkeppni milli Noregs og íslands
á Japansmarkaði enda er markaðs-
hlutdeild hvors lands um sig svo
lítil að hægt er að líkja því við tvo
litla dropa í hafið. Næstu 3 árin
ætla Norðmenn hinsvegar að gera
stórátak til að bæta stöðu sfna á
Japansmarkaði og er þegar búið
að veita tugum milljóna í markaðs-
kynningu og rannsóknir. Mögulegt
er að við njótum góðs af þessari
starfssemi Norðmanna, sérstaklega
varðandi kynningu á Atlantshafs-
laxi sem á sér litlar hefðir f Japan.
Gæðin eru lykilatriði
Verðið sem fæst fyrir fisk á Jap-
ansmarkaði er oft á tíðum ævin-
týralegt en þá verður ströngum
kröfum til vörunnar að vera full-
nægt. Gæðin eru lykilatriði og fyrir
mörlandann geta japönsk fiskgæði
verið óskiljanleg. Jafnvel „smá-
smugulegustu" atriði eins og brotin
löpp á skelfiski, daufur litur eða
lítill glans á bolfiski geta valdið
mikilli verðlækkun og í versta falli
gert vöruna ósöluhæfa. Greinilega
hafa kröfurnar um útlit farið fyrir
brjóstið á mörgum enda farið langt
fram úr því sem tfðkast á hinum
hefðbundnu mörkuðum. Gott dæmi
um viðbrögðin við kröfum jap-
+