Morgunblaðið - 25.08.1987, Síða 17

1 4
H-
TP
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. ÁGÚST 1987
17
Samgömmraunir
Bréf til ritstjóra Morgunblaðsins
eftirHelga Ólafsson
í viðtali fyrir all nokkru sagði
Svavar Gests, sá vinsæli fjölmiðla-
maður, að hann hótaði oft að skrifa
Velvakanda þegar eitthvað færi
fyrir bijóstið á honum sem gæfi
tilefni til slíkrar umfjöllunar en léti
hótunina eina saman oftast nægja.
Undirritaður verður að játa að
hann er oft sama sinnis og hefur
einnig látið sitja við orðin tóm, eins
og vafalaust mikill fjöldi lands-
manna gerir, enda varla mikið
bætandi ofan á þá mælgi sem
stunduð er í fjölmiðlum síðan þeir
galopnuðu síður sínar til brúks fyr-
ir hvern þann sem telur sig eiga
erindi við alþjóð.
Út yfír flóði þó sunnudaginn 16.
ágúst þegar Morgunblaðið birti
þriggja síðna umfjöllun um jarð-
gangagerð á Vestfjörðum með
tilheyrandi fyrirsagnaskrúði, mynd-
skreytingum og svo að sjálfsögðu
viðtölum við stjórnendur þeirra
sveitarfélaga sem hagsmuna hafa
að gæta við aðgerðir sem þessar.
Ekki verður fjallað hér um greinina
sem er býsna fróðleg lesning og
lærdómsrík, ekki síst fyrir þær sak-
ir hversu mótsagnakennt mat er
lagt á árangurinn af þvílíkum stór-
framkvæmdum. Þar eru m.a. í
stafni dansleikjaraunir, kóræfingar,
leikstarfsemi, sorpakstur menning-
arviðburðir á haustum og vetrum,
sýslumannaplögg og fleira í þeim
dúr að ógleymdri þeirri frómu at-
hugasemd að alltof langt sé að bíða
þess til aldamóta að klippt verði á
borðann því fólkið sé að gefast upp
og eru þó ekki nema rúm tólf ár
til aldamóta. Og kostnaðurinn.
Hann er áætlaður 0,9—1,5 milljarð-
ar króna og trúi þeir sem trúa vilja.
Það er ekki ætlun undirritaðs að
agnúast út í endurbætur á sam-
göngumálum Vestfírðinga og situr
síst á honum sem hefur talið sig
hlynntan byggðastefnu þó oft hafí
verið með öðrum áherslum en öldur
vinsælda hafa borið uppi á hveijum
tíma. Þar ber samgöngumál einna
hæst og ekki leikur vafi á að framtíð
byggðar umhverfis landið á allt sitt
undir varanlegri vegagerð, þar með
talin jarðgöng á Vestfjörðum og
reyndar Austfjörðum einnig. Allar
ættu þessar framkvæmdir samt að
hlíta einhveijum lágmarksreglum
um arðsemi nema til komi óvéfengj-
anlegar öiyggisforsendur eða aðrar
neyðarráðstafanir. Þegar arðsöm-
ustu vegir hafa verið byggðir upp
munum við svo teygja okkur lengra
og lengra í bættri vegagerð hvað
sem arðsemi líður. Ef við hins veg-
ar höldum enn áfram að hundsa
arðsemisforsendur mun það aðeins
leiða til áframhaldandi fjármunasó-
unar sem ella hefði nýst til vega-
gerðar og teíja uppbyggingu
vegakerfisins eins og reyndin hefur
orðið. Menn virðast ekki átta sig á
því að röng niðurröðun fram-
kvæmda tefur fyrir vegagerð á þeim
svæðum þar sem arðsemi er lítil.
Þótt stungið sé upp í gagnrýnis-
raddir þar með bútum hingað og
þangað kemur allur vegurinn seinna
í endanlegri mynd en ef arðsemis-
forsendur hefðu fengið að njóta sín.
Þá er komið að tilefni þess að
út úr flóði. Þennan sama sunnudag
ók undirritaður Þingvallaveginn frá
Grafningsvegi áleiðis til Reykjavík-
ur og mætti hvorki meira né minna
en um 400 bílum á leiðinni niður
að Vesturlandsvegi (24 km) og get-
ur þessi umferðarþungi varla talist
einsdæmi í sumar á vissum tímum
dags um helgar.
XJöfóar til
iJL fólks í öllum
starfsgreinum!
Þrátt fyrir þá gífurlegu umferð
sem er á Þingvallaveginum hefur
uppbygging hans staðið yfir frá því
fyrir þjóðhátíð 1974 eða í um 14
ár a.m.k. og er ekki lokið enn. Á
síðastliðnu hausti var þó að nafninu
til lokið við allt nema rúma 4,5 kíló-
metra. Miðað við framkvæmdir
síðustu ára var fastlega reiknað
með að þessum spotta yrði lokið á
yfírstandandi ári enda varla til
skiptanna. En hvað skeði? Kaflinn
sá arna var aldeilis til skiptanna.
Ekki var unnt að vinna við nema
1,5 kílómetra eða þar um bil. Af-
ganginum verður sjálfsagt að skipta
á einhver ár af tveimur ástæðum.
í fyrsta lagi til að hægt sé að gera
eitthvað fyrir alla alls staðar án til-
lits til nokkurs arðsemismats og í
öðru lagi þá eru engir kjósendur á
Mosfellsheiði og í því liggur mikil
ógæfa. Útilegumenn eru engir á
heiðinni og atkvæðisvon eftir því.
Kannski væri reynandi við Vonar-
skarð. Þeir gætu Ieynst þar því
umferð er svo lítil.
Undirritaður hefur oft átt mikið
og gott samstarf við ýmsa starfs-
menn Vegagerðar ríkisins bæði hér
í Reykjavík og úti á landi og nú
síðast á nýliðnum vetri. Þegar talið
berst að ákvörðunum um vegafram-
kvæmdir er lítið um svör og maður
verður þess vísari að ráðandi fram-
kvæmdaafl er utan Vegagerðar og
ráðuneytis samgöngumála í of mikl-
um mæli. Vegagerðarmenn eru
þjónar en húsbændur eru aðrir og
Helgi Ólafsson
þeir kunna margir ekki við sig í
hinum „harða heimi“ arðsemi og
samkeppni. Þetta telst varla til fyr-
irmyndar nema einhveijir átti sig
ekki enn á að við búum í samfélagi
við aðrar þjóðir sem hafa verður í
huga við stjóm landsins enda er
almenningur í landinu farinn að
taka mið af þessari staðreynd.
Framlög til vegamála hafa farið
síminnkandi sem hlutfall af ríkisút-
gjöldum undanfarin ár og undirrit-
aður væntir þess að verða fyrirgefin
sú tregða að geta ekki áttað sig á
hvemig unnt sé að msla af jarð-
göngum upp á nokkra kflómetra
þegar smávegarspotti á Mosfells-
heiði vefst álíka mikið fyrir
mönnum og kvótakerfisraunir í
landbúnaði en telst þó í arðsamara
lagi. Best er að sleppa því að
minnast á Hvalfjörðinn enda mun
áreynsluminna að hugsa um einn
spotta í einu en tvo eða fleiri.
Höfundur er hagfræðingur og
fyrrverandi framkvæmdastjóri
Aætlanadeildar Framkvæmda-
stofnunar ríkisins.
Fyrir þá sem vilja ávaxta peninga
á öruggan og áhyggjulausan hátt...
Verðbréfamaricaðs Iðnaðaitankans:
11 -11,5% ávöxtun umfram verðbólgu.
Sjóðsbréf 1 eru fyrir þá sem eru að safna og ætla að
nota peningana ásamt vöxtum og verðbótum
einhvern tíma síðar.
Sjóðsbréf 2 eru fyrir þá sem þurfa að lifa af vöxt-
unum en þeir eru greiddir út í mars júní, september
og desember á ári hverju.
Sjóðsbréf 1 og 2 er hægt að innleysa hjá Verð-
bréfamarkaðinum þegar á þarf að halda en munur á
kaup- og sölugengi er 1 %.
Ávöxtun Sjóðsbréfa 1 og Sjóðsbréfa 2 er nú 11-
11,5% umfram verðbólgu sem jafngildir um
35-36% ársvöxtum.
Með þeim vöxtum óbreyttum tvöfaldast fjárhæðin
að raunvirði á liðlega sex árum og fjórfaldast á
tæplega þrettán árum.
Síminn að Ármúla 7 er 68-10-40. Heiðdís,
Ingibjörg, Sigurður B. eða Vilborg eru reiðubúin að
veita allar nánari upplýsingar.
1
= Verðbréfamarkaður
Iðnaðarbankans hf.