Morgunblaðið - 04.10.1987, Blaðsíða 10
10 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. OKTÓBER 1987
Skattheimtumenn eiga
undir högg að sækja
Kínvetjar virðast hafa tamið sér nýja aðferð í við- Z_
skiptum sínum við skattheimtumenn. Fregnum
af heiftarlegum árásum á þessa menn fer sífellt fjölgj-
andi.
í Fujian-héraði voru 104 skattheimtumenn barðir
til óbóta á síðustu 12 mánuðum, en í Lianing-héraði
var 120 sinnum ráðist á þá á svipuðum tíma, að því
e>- kínverskt dagblað hermir nýlega.
Svipaðar fréttir hafa borizt frá öðrum héruðum í
Kína. Farandverkamenn í Nanking í Jiangsu-héraði
voru beðnir að láta skrásetja sig og greiða skatta, en
þessari umleitan svöruðu þeir þannig að þeir söfnuðu
saman hundruðum manna og réðust á skattheimtu-
mennina með barsmíðum.
Embættismaður frá skattyfírvöldum í Shanxi-héraði
skoðaði nýlega bókhald veitingastaðar, en vissi ekki
fyrri til en menn réðust inn á skrifstofu hans með jám-
barefli og gengu í skrokk á honum. Þeir létu höggin
dynja á honum, og notuðu jafnframt flöskur og múr-
steina þar til maðurinn missti meðvitund. Aðstoðarmað-
ur fómarlambsins reyndi að hafa samband við
lögregluna en var sleginn niður og aðstoðarmaður
skattstjóra, sem kom á skrifstofuna skömmu síðar, var
einnig laminn með bareflum.
„Vinir“ veitingamannsins vom teknir höndum og
dæmir í sjö ára fangelsi og efnt var til fjöldafundar,
þar sem skýrt var frá glæpum skattsvikara og brýnt
fyrir mönnum að fara að skattalögum.
í kínverzka dagblaðinu, sem fyrr er vitnað til, segir
ennfremur: „Það er ekki nóg að dæma fólk til greiðslu
skaðabóta ef það reynir að komast hjá því að greiða
skatta. Nauðsynlegt er að grípa til harðari refsiað-
gerða."
í blaðinu var og farið hörðum höndum um þá sem
réðust á skattheimtumenn. Þeir voru kallaðir lögleys-
ingjar og sagðir haldnir ólæknandi peningagræðgi.
A þessu ári voru gerðar breytingar á skattalögum
í þá veru að atvinnurekendum, sem hafa fímm þúsund
krónur í mánaðartekjur, beri að greiða meira til sam-
félagsins en áður. Á síðastliðnu ári fjölgaði auðgunar-
brotum um 70% í Kína.
Árið 1985 hófu Kínveijar herferð gegn skattsvikum
sem hefur þó borið misjafnan árangur. Umsvif skatt-
heimtumanna hafa aukizt vegna þess að einkafyrir-
tækjum hefur fjölgað mjög en ýmsir ófyrirleitnir
embættismenn hafa líka reynt að maka krókinn.
Bændur og þeir sem stunda einkarekstur í smáum
og stórum stíl eru látnir greiða ógrynni gjalda, sem
eiga ekki stoð í lögum. Á síðasta ári voru kröfur um
þúsund gjaldaliði og sektir af þessu tagi felldar niður
og þúsund til viðbótar lækkaðar verulega í Kanton-
héraði einu saman. Var þar meðal annars um að ræða
gjöld til bamlausra embættismanna og vegna skyldu-
áskrifta að dagblöðum.
- JASPER BECKER
TÁP OG FJÖR
Kannskí einum
of ungir í anda
að var ekki aðeins að gleðskap-
urinn í Annie Wood House í
Birmingham þætti keyra úr hófi
fram, heldur var ekki síður að því
fundið, að veislugestimir vildu ekki
haga sér eins og tilhlýðilegt þykir
af fólki á þeirra aldri. Unglingamir
í hópnum voru nefnilega að nálgast
sjötugt en þeir elstu hátt á tíræðis-
aldri.
Gamla fólkið á Anne Wood
House-elliheimilinu hefur sýnt, að
hún amma gamla í ruggustólnum
á sér ýmsar fleiri hliðar. Að vísu
vantaði ekkert upp á ruggið en
þegar glaumurinn var farinn að
dragast fram eftir nóttu var mörg-
um nóg boðið.
Gamla fólkinu hefur nú verið
sagt að hægja aðeins á ferðinni og
ljúka skemmtununum á skikkanleg-
um tíma. Svo er að sjá sem „afris-
karabíska nóttin" í síðasta mánuði
hafí verið komið sem fyllti mælinn
og Ken Barton, félagsmálastjóri í
Birmingham, hefur nú ákveðið, að
skemmtununum skuli lokið klukkan
hálf ellefu og ellefu eða hálf tólf
vera.
„Það var dansiball hér síðastlið-
inn laugardag og því lauk ekki fyrr
en á sunnudagsmorgni. Ég skal
ekkert segja um hávaðann, hann
er afstæður. Það sem einum fínnst
skarkali er jafnvel steinhljóð í eyr-
um annars, en á sunnudagsmorgn-
inum var samt farið að kvarta við
mig,“ sagði Barton.
„Þetta gekk fulllangt. Þótt sum-
um líki að skemmta sér alla nóttina,
á það ekki við aðra. Þetta er heim-
ili allra, sem þama búa, og það
verður að fínna einhvem milliveg.
Ég er ekki að banna fólkinu að
skemmta sér, það verður bara að
taka tillit til annarra."
Barton var boðið í þessa um-
ræddu veislu en hann leggur
áherslu á, að hann hafi verið kom-
inn í bólið vel fyrir klukkan hálf tvö
þegar knaliinu lauk loksins.
I Annie Wood House í Newtown
í Birmingham eru 60 vistmenn og
þeir eru fíjálsir að því að fara í
háttinn þegar þeir vilja sjálfir.
„íbúamir hér eru alls ekki dauð-
ir úr öllum æðum og vilja njóta
lífsins," sagði talsmaður elliheimil-
isins, og þóttu ekki ný tíðindi, en
talsmaður félagsmálastofnunarinn-
ar sagðist hinsvegar ekki skilja
hvaðan öldungunum kæmi orkan.
- ANDREW MONCUR
FJÖLDAMORÐ — Hrúga af hauskúpum minnir á blóðbaðið sem
meðal annars kostaði foreldra piltsins lífið. Myndin er tekin
þremur árum eftir árás þáverandi stjómarhermanna á þorpið
hans, en hann var þá einn þeirra fáu sem komust undan þegar
þeir stráfelldu íbúana.
Það er aJlt
nomuini að kenna
rálátar fregnir um átök milli
stjómarhersins í Uganda
(NRA) og skæruliðasveita benda
til þess að stjómin í Kampala sé
að missa tökin á stórum svæðum
í austan og norðanverðu landinu.
Sérfræðingar NRA í áróðurs-
stríðinu gerðu sér nýlega far um
að sannfæra gestkomandi blaða-
menn um að aðalandstaðan gegn
stjóm Musevenis eigi rætur að
rekja til nomar að nafni Alice
Lakwena, sem beiti múgsefjan.
Hún á meðal annars að hafa not-
að þetta vald sitt til að fá þúsundir
áhangenda sinna til að gera sjálfs-
morðsárásir á hermenn stjómar-
innar.
Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
sögur um yfimáttúruleg brögð og
brellur ganga ljósum logum í
Uganda. Grimmdarstjóm Idi Am-
ins hafði líka sínar sögur að segja
um mannfómir og galdra og blés
ótæpilega í þær glæður.
En sannleikurinn er sá, að al-
gert stjómleysi hefur ríkt í landinu
í rúma tvo áratugi og stjómar-
hemum miðar hægt að sameina
sundurleit, stríðandi öfl í myrkvið-
um Afríku.
„Ný sýn“, helzta málgagn
stjómarinnar, sem gefíð er út í
Kampala, hefur gengið fram fyrir
skjöldu og skellt skuldinni að óför-
um stjómarhersins á galdrafárið.
Ritsljóri blaðsins er ungur Breti,
William Pike að nafni. Hann er
tíður gestur um borð í einkaþyrlu
Elly Tumwine hershöfðingja, sem
flýgur þangað sem átökin eiga sér
stað. „Ný sýn“ birtir nýjustu frétt-
ir af sigrum NRA yfír illum öflum
Alice Lakwena og hvetur sína
menn til dáða.
Stjómarherinn hefur reynt að
styrkja stöðu sína gagnvart
skæruliðum með því að hafa skipti
af kaffiuppskeru landsins og
vopnum frá Líbýu og ýmsum
Austur-Evrópuríkjum. Meðal ann-
ars hafa verið keyptar orrustu-
þyrlur. En þrátt fyrir góðan
vopnabúnað hefur stjómarherinn
mætt öflugri mótspymu skæru-
liða og hún eflist stöðugt.
Það þurfti því engan að undra
þegar fyrstu nomasögumar fóru
að birtast í „Nýrri sýn“ fyrr á
þessu ári og málpípur stjómarinn-
ar, svo sem útvarpið í Uganda,
hentu þær á lofti. Samkvæmt
þessum fréttum fremja uppreisn-
armenn, til dæmis menn af
þjóðflokki Achola og Teso, aðeins
sjálfsmorðsárásir sínar þegar þeir
em undir áhrifum Alice Lakwena,
hins illa galdrakvendis.
Sögum um þennan kvendjöful
ber þó ekki saman. Ýmist er hún
sögð vera 16 ára gömul skóla-
stúlka eða 26 ára fyrrum vændis-
kona. Hún hefur þann einstæða
eiginleika að geta gufað upp eftir
hveija orrustu, og þegar stjómar-
herinn ætlar að láta til skarar
skríða gegn henni í fylgsni henn-
ar. Hún getur einnig skotið upp
kollinum á mörgum stöðum
samtímis og yfímáttúrulegur
kraftur hennar nær til allra þjóð-
flokka. Ólík tungumál há henni
ekki að heldur, en það er einmitt
eitt af vandamálum stjómarinnar
sem á bágt með að koma áróðri
sínum til skila vegna þess hve
mállýskumar eru margar.
Um þessar mundir starfar á
vegum stjómarinnar í Kampala
svokölluð rannsóknamefnd um
mannréttindi og þar hafa verið
settar fram hinar furðulegustu
kennisetningar um pólitíska frels-
un í Uganda. Þær bera óneitan-
lega fremur keim af efnishyggju
en fomum galdri.
Forstöðumaður skóla þess á
vegum hersins sem annast
pólitíska uppfræðslu mætti fyrir
nefndinni til að skýra frá því
hvemig stjómin skilgreindi hug-
takið mannréttindi. Nefndarmenn
urðu agndofa þegar hann fullyrti
að unnt væri að skipta íbúum
Uganda í tvo flokka, annars vegar
mennska menn (þ.e. stuðnings-
menn stjómarinnar), og hins
vegar „líffræðileg fyrirbæri" eins
og hann komst að orði. Aðeins
nokkrar stéttir, svo sem bændur,
verkamenn og dálítill hópur
menntamanna, væru í raun og
veru mennskar.
„Allir hinir eru aðeins líffræði-
leg fyrirbæri sem rétt væri að
útrýma," sagði forstöðumaðurinn.
ALASTAIR MATHESON