Morgunblaðið - 14.02.1988, Blaðsíða 40

Morgunblaðið - 14.02.1988, Blaðsíða 40
- 40 MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. FEBRÚAR 1988 Frá vinstrí: Tom Waits, Jack Nicholson og James Dukas i myndinni „Ironweed' Þeir sem lesið hafa skáldsögu bandaríska rithöfundarins William Kennedys, og þeir þurfa ekki endilega að vera margir, hljóta að bíða með «*nokkurri eftirvæntingu eftir samnefndri mynd, sem gerð hefur verið eftir henni. Þeir sem ekki hafa lesið söguna geta alveg eins beðið í spenningi því aðalleikaramir í myndinni eru Jack Nicholson og Meryl Streep, leikstjóri er Hector Babenco, frægur fyrir „Koss kóngulóarkonunnar“ og myndin hefur fengið mjög [ ^lofsamlega dóma í bandarísku pressunni. ■ » • 1 1 : I illiam Kennedy hlaut Pulitzer- verðlaunin fyrir bóksínaárið 1983. Hún er númer tvö - í trflógíu sem hófst með sögunni „Billy Pheian’s Greatest Game“ og endar með „Quinn’s Book" en hún kemur út í vor. Sögumar segja frá þremur kynslóðum írsk-amerískrar fjölskyldu í Albany í New York og tvær fyrstu bækurnar a.m.k. gerast árið 1938. „Ironweed" er um Franc- is Phelan, foður Billys, sem hefur ekki komið heim til fjölskyldu sinnar í 22 ár þegar bókin hefst. Meryl Streep í hlutverki Helenar. Hann gekk út af heimili sínu fullur sektarkenndar eftir að hafa misst nýfæddan son sinn óvart í gólfið og drepið og flækist í öll þessi ár um Bandaríkin og hittir Helen, sem er róni líka, en Streep leikur hana f myndinni. Þau lifa bæði í fortíð- inni og draugar hennar elta þau á röndum. Bókin segir frá degi í lífi þeirra eða svo þegar þau hittast í Albany eftir viðskilnað og Francis ákveður að heimsækja fjölskyldu sfna. William Kennedy, sem sjálfur gerði kvikmyndahandritið eftir bók sinni, skrifaði grein í nýjasta hefti American Film um tilurð og gerð myndarinnar frá sínum bæjardyr- um séð. „Ironweed" var fyrsta bókin sem argentíski ieikstjórinn Babenco las á ensku frá upphafi til enda hefur Kennedy eftir leikstjór- anum og hún hvarf ekki úr huga hans, angist og sársauki persón- ar.na, samúðin með þeim, og hann ákvað að láta til skarar skríða. Framleiðendumir Gene Kirkwood og Joe Kanter höfðu tryggt sér kvikmyndaréttinn og Babenco hitti Kirkwood að máli. í ljós kom að annar leikstjóri vildi kvikmynda söguna en gat ekki byrjað fyrr en eftir eitt ár. „Ég vildi ekki fá neit- un,“ sagði Babenco í samtali. „Þetta var tilfinningaleg ákvörðun en ekki skynsemis og ég barðist eins og ljón.“ Hann hitti Kirkwood margoft. Og einn daginn kom Babenco að máli við mig, skrifar Kennedy. Við mæltum okkur mót í New York og ræddum saman í þijár stundir. Ég vissi ekkert um verk hans svo hann bauð mér á sýningu á sinni fjórðu og síðustu mynd, „Koss kóngulóar- konunnar", sem frumsýna átti í New York eftir tvo daga. Mér fannst hún frábærlega ígrunduð mynd og bygging hennar á mörkum draums og veruleika vel heppnuð; hvom tveggja var grundvallaratriði í þeirri mynd sem gerð yrði eftir „Ironweed". Við snæddum svo há- degisverð og í honum miðjum hringdi ég í Kirkwood og sagði honum að við gætum hugsanlega gert góða mynd með Babenco núna, en ekki eftir ár. Hann var sammála og ég settist aftur við borðið, tók í hendina á Babenco og svo var það búið. Um kvöldið birtust dómamir lofsamlegu um „Koss kóngulóar- konunnar" í New York-blöðunum og Babenco fékk tilboð í aðrar myndir. En hánn var bókaður. Kvikmyndin er miðill leikstjór- ans, skrifar Kennedy seinna og segir svo: Já já. Austur er austur. Rós er rós. Hver efast um það? Nú, framleiðendumir stundum, hand- ritshöfundamir stundum, leikaram- ir stundum, líka gagnrýnendur, stjómarmenn og allir þeir sem telja sig geta gert betur. . . . Kvik- myndin er miðill Babenco og ég sit í fremstu röð og klappa. Ég krefst ekki fullkominnar yfirfærslu bókar- innar á filmu. Þegar höfundur tekur að sér að gera handrit eftir eigin bók má líkja því við sjálfgerða af- limun. Um síðir stendur þú fyrir framan spegilinn án vinstra ejn-ans, hægri þumals, part af mjöðminni skorinn af, vinstri löppina af við ökklann og þá finnst þér þú tilbúinn fyrir frumsýningu. Snyrtu þig að- eins, greiddu, vertu með hanska og í víðum buxum og notaði háhælaða skó og hver tekur þá eftir breyting- unni. Kannski byijar þú nýja tísku. Kennedy tekur Ingmar Bergman sem dæmi og síðustu myndina hans, „Fanny og Alexander". „Þama lá allt hans líf fyrir framan hann sem hann varð að stytta í fimm klukku- stundir. Fimmtíu stunda mjmd hefði ekki dugað en hann valdi kafla, skar niður hér og skar niður þar; og gerði úr meistaraverk. Hann fann samhljóma í lífi sínu sem féllu að kvikmyndinni og ég vona að Babenco og ég höfum fundið það sama þegar við gerðum okkar mynd. Þannig leit ég á í byijun í öllu falli; höfundurinn trúir því að hann skipti máli í mótun myndar- innar. Og það gerir hann. En ferlið er rétt að byija. Svo koma tökur og klippingin og loks sýningamar. Hejrrið hvað Raymond Chandler, frægur bókmenntajaxl, sagði er hann talaði fyrir hönd handrits- höfunda í Holfywood: „Ef þú gagnrýnir reiðast þeir andstöðu þinni. Ef þú ert ekki í andstöðu við þá segja þeir að þú sért ekki heiðarlegur. Það sem Hollywood virðist vilja er höfundur sem tilbúinn er að fremja sjálfs- morð á hvetjum fundi. Það sem Hollywood fær er maður sem orgar eins og graðhestur í ham og sker sig svo & háls með banana. Orgið sýnir hinn listræna hreinleika sálar- innar, og svo getur hann borðað bananann á meðan einhver svarar í símann og talar um einhverja aðra mynd. ““ Chandler kvaddi Holljrwood með þessum orðum og talaði mikið um hinn valdalausa undirmálsmann handritshöfundinn, skrifar Kennedy. „Hér kem ég mörgum ámm seinna, ekki á vegum risaver- anna heldur óháðs framleiðanda . . . með samning upp á vasann sem veitir höfundi meiri völd en lögfræðingur minn hefur nokk- umtíma samið um eða séð.“ Síðan segir Kennedy frá því þeg- ar stórleikarar biðluðu til Babenco um að fá að leika Francis en þeir Kennedy og Babenco höfðu alltaf hugsað sér Jack Nicholson í hlut- verkið. Þeim þótti hann fullkomlega írsklegur harðjaxl fyrir hlutverkið. Það mundi enginn eftir því að hafa séð Nicholson lýsa þeirri næmni eða viðkvæmni sem nauðsynleg var persónu Francis en hafði nokkurt hlutverk reynt á þá hæfileika? Bab- enco heimsótti Nicholson, komst að því að hann hafði lesið bókina og hafði áhuga á að fara með hlutverk- ið. Hann las svo kvikmjmdahandri- tið og líkaði það vel og þar með hófst leitin að peningum til að borga honum laun. „Ég hitti Nicholson á bar í New York kvöld eitt þegar var að slitna uppúr samningavið- ræðum,“ skrifar Kennedy. „Eg vil
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.