Morgunblaðið - 24.03.1988, Blaðsíða 62

62
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. MARZ 1988
Minning:
Ragnar Krístjánsson
fv. yfirtollvörður
Fæddur 1. mars 1917
Dáinn 13. mars 1988
í dag kveðjum við frá Dómkirkj-
unni í Reykjavík Ragnar Kristjáns-
.son tollvörð frá Miðseli, en hann
andaðist 13. mars sl. eftir langa
og stranga sjúkdómslegu.
Kynni okkar Ragnars hófust fyr-
ir 17 árum þegar ég kom á heimili
hans til að biðja um hönd eldri dótt-
ur hans. Spor ungra manna á slíka
fundi geta eflaust verið þung og
ekki laust við kvíða í bijósti þegar
svo mikil bón skal upp borin. En
kvíðinn í mínu bijósti reyndist
ástæðulaus og var strax afmáður
enda eignaðist ég góðan vin á sömu
stundu. Mér var strax vel tekið af
íjölskyldunni og ekki síst tengda-
móður minni, frú Jóhönnu Jóhanns-
dóttur, sem hefur stýrt heimili
þeirra hjóna af röggsemi og miklum
höfðingsskap alla tíð.
Þau hjón áttu 6 mannvænleg
böm, sem öll eru vaxin til manns
og flutt úr foreldrahúsi. Bamaböm-
in eru nú 10. Lífsbaráttan hjá Ragn-
ari var hörð eins og tíðkaðist á
þeim tímum kreppu og vanefna, en
honum tókst snemma á búskapará-
rum þeirra hjóna að byggja fjöl-
skyldu sinni myndarlegt hús við
Seljaveg í Reykjavík, næst við hlið-
ina á húsi foreldra sinna, þar sem
fjölskyldan átti sitt fallega og hlýja
heimili alla tíð síðan. Ragnar var
því sannur Vesturbæingur í húð og
hár og mátti aldrei heyra á það
minnst, að flytja af Seljaveginum,
þar sem hann bjó alla sína ævi. Frá
Seljaveginum gat hann horft út á
Faxaflóann og fylgst með skipa-
ferðum og fleiru, sem heillaði þar,
enda var hafið honum mjög hugleik-
ið í leik sem starfí. Ragnar eyddi
allri sinni starfsævi sem tollvörður,
að mestu á skipavakt Tollgæslunn-
ar í Reykjavík, alls 45 árum. Og
oftar en ekki var vinnudagurinn
mjög langur, því mikið þurfti til að
fæða og klæða stóran bamahóp á
þeirra tíma mælikvarða, auk þess
sem þau hjónin hlúðu að foreldrum
Ragnars af alúð og kostgæfni
síðustu ár þeirra og fleirum, sem
dvöldu á heimili þeirra í lengri eða
skemmri tíma. Minningar bamanna
em þannig mjög tengdar föðumum,
sem var farinn til vinnu áður en
þau vöknuðu að morgni og enn
ókominn þegar móðirin bauð þeim
góða nótt að kvöldi. En þau sakna
góðs föður, föður, sem unni þeim
vel og naut samvemstundanna með
þeim þegar þær gáfust og hafði
gaman af að gleðja þau. Stórar
vom þær stundir á sunnudögum
þegar mamma Bíbi klæddi bömin
í sparifötin og pabbi bauð þeim í
gönguferð niður að höfn til að skoða
skipin og annað, sem vakti aðdáun
þeirra.
Á sama hátt sakna bamabömin
nú afa Ragnars sárt og finna fyrir
tómleika á Seljaveginum, þar sem
þau vom alltaf mjög velkomin og
gátu treyst því að afí væri tilbúinn
að leika við þau. Þá var líf og fjör
og stutt í hlátrasköllin svo glumdi í.
„Dömurnar", en svo nefndi
Ragnar gjaman dætur okkar þijár,
minnast nú með þakklæti sunnu-
dagsmorgnanna þegar afí kom og
bauð þeim í ökuferð niður að tjöm
eða til að ganga um fjömrnar í
nágrenninu þar sem hann naut sín
vel og hafði frá mörgu að segja.
Fjögur ár em nú liðin síðan
Ragnar kenndi sér þess mejns er
að lokum dró hann til dauða. í veik-
indum sínum naut hann fádæma
góðrar umhyggju Jóhönnu, eigin-
konu sinnar, sem stóð við hlið
manns síns sem klettur í ölduróti
og sýndi mikið hugrekki og ósér-
hlífni, þó svo að hún hafi sinn eigin
kross að bera.
Síðasta árið lá leið Ragnars oft
upp á Landakotsspítala á deild 2-B,
þar sem hann naut góðrar aðhlynn-
ingar og mikillar alúðar hjúkmnar-
fólks deildarinnar. Fæmm við að-
standendur viðkomandi nú innileg-
ustu þakkir fyrir.
Eg tel mig geta sagt fyrir hönd
allra tengdabama Ragnars, að hann
var góður tengdafaðir og kveðjum
við hann nú með þökk og söknuði.
Ég votta tengdamóður minni og
bömum þeirra og ástvinum öllum
innilega samúð. Megi guð styrkja
þau á erfíðri stundu.
En þó að þagni hver kliður
og þó að draumró og friður
leggist um allt og alla,
ber hjarta manns svip af sænum,
sem sefur framundan bænum
með öldur, sem óralangt falla.
Því særinn er veraldarsærinn,
og sjálfur er vesturbærinn
heimur, sem kynslóðir hlóðu,
með sálir, sem syrgja og gleðjast,
og sálir, sem hittast og kveðjast
á strönd hinnar miklu móðu.
(Tómas Guðmundsson,
í vesturbænum. )
Halldór Jóhannsson
Ragnar Kristjánsson tollvörður
lést á Landakotsspítala 13. mars
sl. sjötíu og eins árs að aldri. Lauk
þar erfíðri glímu við óvæginn sjúk-
dóm sem háð var af þrautseigju og
æðruleysi hins lífsreynda manns.
Ragnar var borinn og bamfædd-
ur Reykvíkingur. Hann fæddist 1.
mars 1917 á Laugavegi 37. Foreldr-
ar hans voru Kristján Guðmundsson
verkamaður frá Kirkjubóli í Dýra-
fírði og Björg Magnúsdóttir frá
Miðseli við Seljaveg í Reykjavík.
Björg og Kristján voru dugnaðar-
og sómamanneskjur, vel látin af
öllum er þekktu þau. Kristján var
fróðleiksfús að eðlisfari og lagði sig
einkum eftir þjóðlegum fróðleik af
ýmsu tagi.
Tveim ámm eftir að Ragnar
fæddist fluttist Qölskyldan búferl-
um að Miðseli og þar ólst Ragnar
upp við gott atlæti og umhyggju
foreldra sinna. Hann lauk skyldu-
námi í Reykjavík svo sem lög gerðu
ráð fyrir en fór síðar í Samvinnu-
skólann og lauk þaðan prófi með
góðum vitnisburði árið 1939. Það
átti þó ekki fyrir honum að liggja
að stunda verslunar- eða skrifstofu-
störf. Atvikin höguðu því svo að
hann réð sig hjá Tollgæslunni í
Reykjavík árið 1942 og þar vann
hann óslitið alla sína starfsævi upp
frá því.
Þegar Ragnar var að alast upp
bjó íslensk alþýða við þröngan kost
og barðist bókstaflega við að hafa
í sig og á. Kaupið var lágt og vinna
lá ekki á lausu eftir að kreppan
mikla hélt innreið sína um miðjan
íjórða áratug aldarinnar.
Árið 1943 urðu þáttaskil í lífi
Ragnars er hann kynntist eftirlif-
andi konu sinni, Jóhönnu Jóhanns-
dóttur frá Þórshöfn. Jóhanna er
mikil ágætiskona eins og hún á
ættir til. Foreldrar hennar vom
Jóhann Tryggvason, verslunarstjóri
og hreppstjóri á Þórshöfn um langt
árabil, og kona hans Jónína Krist-
jánsdóttir frá Seyðisfirði, valinkunn
sæmdarhjón og vel metin í sínu
byggðarlagi.
Jóhanna og Ragnar byijuðu bú-
skap sinn í Miðseli og þar fæddist
elsta bam þeirra. Foreldrar Ragn-
ars gáfu þeim hjónum í brúðargjöf
lóð úr landi Miðsels, Seljaveg 21.
Þætti það ekki lítil búbót á nútíma
mælikvarða. Á þeirri lóð byggðu
þau af mikilii atorku og þrautseigju
þriggja hæða reisulegt hús og settu
þar saman bú. Ragnar og Jóhanna
eignuðust sex mannvænleg böm
sem öll em á lífí. Þau era: Jóhann
Kristján deildarstjóri hjá Eimskip,
kvæntur Guðnýju S. Þorleifsdóttur,
Nína Björg hárgreiðslumeistari, gift
Halldóri Jóhannssyni verkfræðingi,
Gunnar skrifstofumaður hjá Eim-
skip, kvæntur Margréti Ingvars-
dóttur, Auður hjúkmnarfræðingur,
Ragnar starfsmaður hjá Eimskip,
kvæntur Ragnheiði H. Jónasdóttur
og Jón verslunarmaður sem býr
með Guðrúnu Guðmundsdóttur.
Fimm af sex bömum þeirra Jó-
hönnu og Ragnars fæddust á sjö
ára tímabili svo að nærri má geta
að ekki var um það að ræða hjá
þeim að vinna bæði utan heimilis
eins og nú tíðkast. Það útheimtir
mikla atorku og ómælda þolirimæði
að koma sex bömum vel á legg og
til manns. Hvort tveggja tókst þeim
hjónum Jóhönnu og Ragnari mæta-
vel. Ragnar vann við tollgæsluna
að segja mátti nótt sern nýtan dag.
Iðulega fór hann til vinnu sinnar í
bítið á morgnana áður en bömin
vöknuðu og kom heim síðla kvölds
þegar þau vom sofnuð. Þær vom
ófáar aukavaktimar sem Ragnar
tók í tollinum. Þegar þetta starf
allt er haft í huga er það með ólík-
indum að honum skyldi takast að
byggja eigin höndum sumarbústað
handa fjölskyldunni að Reykjum í
Mosfellssveit. Til þess notaði hann
um tíma hveija tómstund er gafst.
Ragnar átti ekki bíl þegar bústaður-
inn var í byggingu. En hann lét það
ekki aftra sér. Hann tók elstu böm-
in með sér á hjólinu í veg fyrir rút-
una sem flutti þau upp í Mosfells-
sveit.
Og Ragnar stóð ekki einn í þess-
ari lífsbaráttu. Jóhanna kona hans
var honum styrk stoð og hjálpar-
hella til hinstu stundar þótt hún
gengi ekki heil til skógar hin síðari
ár og væri oft sárþjáð. Hún er fork-
ur duglegur og hafði hinar bestu
forsagnir um heimilishald og upp-
eldi bamanna sem að miklu leyti
hvíldi á hehnar herðum. Heimilið
að Seljavegi 21 er ekki einungis
fallegt heimili sem ber vott um
góðan smekk húsmóðurinnar, held-
ur líka og umfram allt gott heimili,
athvarf bömum og heimilsföður —
orðlagt fyrir gestrisni og myndar-
skap.
Um þetta er Undirrituðum kunn-
ugt af eigin reynslu. Ólöf Jóns-
dóttir sem var hjá þeim hjónum í
fímm ár sagði mér eitt sinn að betra
heimili og elskulegri manneskjur
en þau hjón gæti hún naumast
hugsað sér, enda lítur hún á sig sem
fósturdóttur þeirra. Það segir og
sína sögu um þetta heimili að böm-
in drógu það við sig að fara alfarin
úr föðurgarði þótt uppkomin væm
og vom tíðir gestir á heimili for-
eldra sinna eftir að þau höfðu fest
ráð sitt. Öll vom þau óþreytandi í
umhyggju sinni meðan á veikindum
Ragnars stóð og síðustu sólarhring-
ana viku þau varla frá dánarbeði
hans.
Ragnar var hæglátur maður og
hógvær hversdagslega, dulur að
eðlisfari og sagði fáum hug sinn
allan. Á hinn bóginn glaður og reif-
ur á góðra vina fundum og læddi
útúr sér spaugilegum sögum þegar
sá gállinn var á honum. Hann hafði
og lifandi áhuga á stjómmálum og
lúmskt gaman, á stundum, að stæla
við kunningjana um pólitík. Ragnar
var mikill náttúmunnandi og nátt-
úmskoðari á yngri ámm. Hann
lagði þá ósjaldan leið sína á fjöll í
nágrenni Reykjavíkur með vinum
og frændum og minntist þessara
ferða síðar með óblandinni ánægju.
Ragnar lifði fyrst og fremst fyrir
fjölskyldu sína og undi sér best hjá
henni. Hún saknar hans nú sárt,
ekki síst bamabömin tíu er hann
sýndi svo mikla ást og umhyggju.
En það má vera þessari ágætu fjöl-
skyldu huggjin harmi gegn að Ijúf-
ar minningar um látinn ástvin lifa.
t
Ástkær eiginmaður minn, sonur, faðir, tengdafaðir og afi,
JÓN EIRÍKSSON,
Klapparstig 12,
Njarðvík,
andaðist í sjúkrahúsi Keflavíkur þriðjudaginn 22. mars.
Jarðarförin auglýst síðar.
Rannveig Guðmundsdóttir,
Sveinbjörg Ormsdóttir,
Eyrún Jónsdóttir, Magnús Daníelsson,
Halla Jónsdóttir, Böðvar Halldórsson,
Guðmunda Jónsdóttir, Guðmundur Ólafsson,
Sigrún Jónsdóttir, Eyjólfur Guðlaugsson.
og barnabörn.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir, tengdafaöir og afi,
RAGNAR KRISTJÁNSSON
fyrrum yfirtollvörður,
Seljavegi 21,
sem lést sunnudaginn 13. mars sl., verður jarðsunginn frá Dóm-
kirkjunni fimmtudaginn 24. mars kl. 13.30.
Þeim sem vildu minnast hans er bent á Krabbameinsfélag íslands.
Jóhanna Jóhannsdóttir,
Jóhann Kristján Ragnarsson,
Nina Björg Ragnarsdóttir,
Gunnar Ragnarsson,
Auður Ragnarsdóttir,
Ragnar Ragnarsson,
Jón Ragnarsson,
Guðný S. Þorleifsdóttir,
Halldór Jóhannsson,
Margrét Ingvarsdóttir,
Ragnheiður Hjarðar,
Guðrún Guðmundsdóttir
og barnabörn.
t
Elskuleg móðir mín, dóttir, amma og systir,
- VILBORG SIGRÍÐUR EINARSDÓTTIR
Ijósmóðir
frá Garði,
Háaleitisbraut 48,
er lést 18. mars, verður jarðsungin frá Fossvogskirkju föstudag-
inn 25. mars kl. 15.00..Þeim sem vilja minnast hinnar látnu er
bent á Krabbarrfeinsfélag íslands.
Kristín Aradóttir,
Einar Benedíktsson,
Hrund Kolbeinsdóttir,
Pótur Einarsson,
Lára Einarsdóttir,
Sigurveig Einarsdóttir,
Guðbjörg Einarsdóttir.
t Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi, GEORG SKÆRINGSSON, Skólavegi 32, Vestmannaeyjum, sem andaðist í Vífilsstaðaspitala miðvikudaginn 16. mars verður jarðsunginn frá Landakirkju, Vestmannaeyjum, kl. 14.00 laugar- daginn 26. mars. Fyrir mína hönd og annarra aðstandenda. Sigurbára Sigurðardóttir.

t Faðir minn, BALDVIN NILSEN, andaðist aðfaranótt mánudags á sjúkrahúsinu í Vestmannaeyjum. Jarðarförin fer fram föstudaginn 25. mars kl. 14.00 frá Landa- kirkju, Vestmannaeyjum. F.h. annarra vandamanna, Jóhanna Stella Baldvinsdóttir.

t Eiginmaður minn, faðir og afi, UNNSTEINN GUÐMUNDSSON pipulagningamaður, Breiðási 5, Garðabæ, verður jarðsunginn á morgun, föstudag, kl. 13.30 i Garöakirkju. Elmbjörg Kristjánsdóttir, börn, tengdabörn og barnabörn.

t Við þökkum auðsýnda samúö og vinarhug við andlát og útför JÓNS EIRÍKSSONAR skipstjóra frá Sjónarhóli. Elrfkur Jónsson, Guðný Stefánsdóttir, Anna M. Jónsdóttir, Hjalti Sigfússon, Svala Jónsdóttir, Bragi Friðþjófsson, Stefanía Halldórsdóttir, börn og barnabörn.