Morgunblaðið - 30.03.1988, Síða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 30. MARZ 1988
Byggðastof nun:
20 milljónir til
hlutafjárkaupa
í fóðurstöðvum
Á FUNDI stjórnar Byggðastofnunar á mánudag- samþykkti stjóm stofn-
unarinnar að veita forstjóra heimild til þess að lána allt að 20 milljón-
um króna til aðila sem hafa áhuga á leggja hlutafé í fóðurstöðvar í
loðdýrarækt. Á fundinum vom einnig afgreidd lán og heimildir til
lánveitinga samtals að upphæð 255,9 milljónir.
Fyrir stjóminni lá erindi frá ríkis-
stjóminni varðandi lausn á vanda
refabænda. Þar er farið fram á að
stofnunin breyti veittum lánum til
stöðvanna í hlutafé og taki auk þess
l.in að upphæð 30—50 mkr. og leggi
fram hlutafé í fóðurstöðvum fyrir
loðdýr. Byggðastofnun yrði síðan
gert kleift að selja hlutabréfin nýjum
aðilum í loðdýrarækt.
„Stjóm stofnunarinnar telur
heppilegra að leita fyrst og fremst
eftir beinni þátttöku aðila sem hafa
tengst fóðurframleiðslunni, en úti-
lokar alls ekki beina þátttöku
Byggðastofnunar til að leysa vanda
stöðvanna. Litið er á þessa ákvörðun
sem fyrsta skrefið til að renna styrk-
ari stoðum undir fóðurframleiðsluna,
en jafnframt er talið mikilvægt að
aðlaga loðdýraræktina aðstæðum á
skinnamörkuðum. Áfram verður
unnið að málefnum fóðurstöðva í
stofnuninni," segir í frétt frá
Byggðastofnun.
Greiðslufjárörðugleikar í útgerð
og fiskvinnslu vaxið mjög að undan-
fömu og stofnuninni borist fjölmörg
erindi þar að lútandi. Á fundinum
vom afgreidd lán og lánsheimildir
til nokkurra fyrirtækja í þessum
greinum. Þau helstu eru: Heimaskagi
hf. á Akranesi, 15 mkr., Haföm hf.
á Akranesi, 20 mkr., Hraðfrystihús
Ólafsvíkur hf., 10 mkr., Sæfang hf.
á Grundarfirði, 10 mkr., Kaupfélag
Dýrfirðinga hf. á Þingeyri, 30 mkr.,
Þormóður rammi hf. á Siglufírði, 20
mkr., Hraðfrystihús Ólafsfjarðar hf.,
10 mkr., Hraðfrystihús Stöðvarfjarð-
ar hf., 15 mkr., og Fiskiðjan hf. í
Vestmannaeyjum, 15 mkr. Þá var
forstjóra veitt heimild til að lána
Eldey í Gerðahreppi 15 mkr.
Á fundinum voru samþykktar
lánsheimildir vegna skipaviðgerða í
innlendum skipasmíðastöðvum að
upphæð 31,8 mkr. Ýmsar aðrar lán-
veitingar vom afgreiddar á fundin-
um, bæði í sjávarútvegi og öðrum
greinum, þar sem um var að ræða
lægri upphæðir.
Borgarráð:
Lengri opnunar-
tími sundstaða
BORGARRÁÐ hefur samþykkt
tillögu íþrótta- og tómstundaráðs
um breytingar á vaktafyrir-
komulagi starfsmanna á sund-
stöðum. Breytingamar hafa í för
með sér breytta og lengri opnun-
artíma, sem eftirleiðis verða þeir
sömu allt árið.
Framvegis eru sundstaðir opnir
milli kl. 7 og 21 frá mánudegi til
föstudags en miðasalan lokar kl.
20.30. Á laugardögum er opið milli
kl. 7.30 og_18 en miðasalan lokar
kl. 17.30. Á sunnudögum er opið
milli kl. 8 og_18 en miðasalan lokar
kl. 17.30. Ákveðinn fyrirvari er
gerður á opnunartíma Sundhallar-
innar, vegna æfinga, móta og
styttri opnunartíma á sunnudögum.
Á eftirtöldum hátíðis- og frídög-
um er opið milli kl. 8 og 18, en
miðasalan lokar kl. 17.30; skírdag,
annan í páskum, sumardaginn
fyrsta, uppstigningardag, annan í
hvítasunnu og frídag verslunar-
manna. Á laugardag fyrir páska
er opið milli kl. 7.30 og 18 en miða-
Þýfið að
mestu fundið
Rannsóknarlögregla ríkisins
hefur haft upp á flestum þeim
skartgripum, sem stolið var frá
Hermanni Jónssyni úrsmið að-
faranótt laugardagsins 12. mars
síðastliðinn.
Eins og greint var frá j Morgun-
blaðinu var rúða brotin í Úraverslun
Hermanns Jónssonar 1 Veltusundi
þessa nótt. Þá létu vegfarendur
greipar sópa og var skartgripum
að verðmæti um 6-700 þúsund
krónur, stolið. Fjölmörg vitni voru
að þjófnaðinum og var þjófunum
bent á að gefa sig fram við rann-
sóknarlögregluna. Það gerðu þeir
hins vegar ekki, en lögreglunni
tókst að hafa uppi á þeim. Nú er
meirihluti þýfisins kominn til skila.
sala lokar kl. 17.30. Á aðfangadag
og gamlársdag er opið milli kl. 7
og 12, en miðasala lokar kl. 11.30,
nema ef þessa daga ber upp á laug-
ardag eða sunnudag.
Á eftirtöldum hátíðisdögum og
frídögum eru sundstaðir lokaðir:
Nýársdag, föstudaginn langa,
páskadag, frídag verkamanna 1.
maí, hvítasunnudag, 17. júní, jóla-
dag og annan í jólum.
Morgunblaðið/Ámi Sæbérg
Davíð Oddson borgarstjóri, Birgir H. Sigurðsson skipulagasfræðingur, Málfríður Kristiansen arki-
tekt og Þorvaldur S. Þorvaldsson forstöðumaður Borgarskipulags framan við hverfakort fyrir
borgarhluta 4.
Reykjavík:
Fyrsta hverfakortínu
dreift til borgarbúa
KORTI yfir hverfaskjpulag fyrir borgarhluta 4, Laugarnes, Læki,
Kleppsholt, Laugarás, Sund, Heima og Vogahverfi verður dreift
til íbúa hverfisins á næstunni. Er þetta fyrsta hverfakortið sem
dreift er en borginni hefur verið skipt í níu hverfi og mun Borg-
arskipulag Reykjavíkur vinna hverfaskipulag fyrir hvert þeirra
á næstu tveimur árum. Hverfaskipulag er nýtt skipulagsstig milli
aðalskipulags og deiliskipulags, þar sem íbúum er gefinn vísbend-
ing um hvað borgaryfirvöld hyggjast framkvæma á næstu 3-5
árum.
„Ég hef veitt því athygli að
borgarbúar sýna kynningu á aðal-
skipulagi borgarinnar sára lítinn
áhuga en á fundi með íbúum í
borgarhluta 4, þar sem hverfa-
skipulagið var kynnt, var fullt út
úr dyrum," sagði Davíð Oddsson
borgarstjóri. Hlutverk hverfa-
skipulagsins er að stuðla að sam-
vinnu milli borgarbúa og skipu-
lagsyfirvalda um gott og raun-
hæft skipulag og ennfremur að
safna saman á eitt auðlesið kort
öllum helstu upplýsingum um
skipulagsþætti og framkvæmdir í
hveijum borgarhluta.
Davíð sagði að augljóslega
þyrfti að endumýja og breyta í
gömlum hverfum í samræmi við
kröfur hvers tíma. Hlutverk borg-
aryfirvalda er að sjá til þess að
breytingamar skaði ekki næsta
mann eða breyti heildarsvipmóti
borgarhlutans. Á hverfafundi með
íbúum borgarhluta 4 með höfund-
um skipulagsins komu fram at-
hugasemdir og ábendingar sem
hafðar voru til hliðsjónar þegar
lokaúrvinnsla skipulagsins hófst.
Þorvaldur S. Þorvaldsson for-
stöðumaður Borgarskipulags
sagði að hjá Borgarskipulagi væri
nú þegar kominn góður upplýs-
ingabanki er varðar hugsanlegar
breytingar í hverfinu. „Þessar
upplýsingar munu spara íbúum
mikið umstang ef þeir vilja breyta
gömlu húsnæði. Nú geta þeir
skoðað hvaða markmið hafa verið
sett með skipulagi í borgarhlutan-
um,“ sagði Þorvaldur. „Hverfa-
skipulag borgarhluta 4 hefur þeg-
ar sannað gildi sitt því eftir fund-
inn með íbúunum sjáum við merki
þess að þeir taka tillit til markmið-
anna og sækja um leyfi til breyt-
inga á húsum sínum í samræmi
við þau.“
Tillaga að hverfaskipulagi
borgarhluta 5, Háaleiti, Hvassa-
leiti/ Fossvogi, Blesugróf, Búsat-
aðahverfi, Kringlunni og Múlum,
er þegar vel á veg komin og er
áætlað að halda fund með íbúum
borgarhlutans um miðjan næsta
mánuð.
Tillögur um nýskipan húsnæðislánakerfisins:
Skuldabréfaskipti í stað
beinna lána til íbuðakaupa
Gildandi reglur um forgangsröðun verði afnumdar
VINNUHÓPUR um almenna húsnæðislánakerfið hefur skilað álitsgerð
tíl félagsmálaráðherra sem felur annars vegar í sér úttekt á almenna
húsnæðislánakerfinu og hins vegar tillögur um breytingar á því. Að
mati vinnuhópsins veldur núverandi lánakerfi ekki hlutverki sínu þar
sem það skapar umframeftirspurn og leiðir til biðraðar eftir lánum
og spennir upp fasteignamarkaðinn. í álitsgerðinni eru settir fram
þrír kostir um framtíðarskipan húsnæðislánakerfisins og er einnþeirra,
að í stað beinna lána til íbúðarkaupa verði tekið upp kerfi skuldabréfa-
skipta, það er kerfi svokallaðrar húsbréfamiðlunar.
Húsbréfakerfíð felur í sér að Mð- hefði talið þessa leið álitlegasta
þeirra þriggja leiða, sem bent var á
í álitsgerðinni um framtíðarskipan
hins almenna húsnæðislánakerfis.
arkaupandi gefur út skuldabréf fyrir
láni því sem hann fær hjá seljanda.
Þessu bréfí má síðan skipta fyrir
ríkistryggt og markaðshæft húsbréf.
Að mati vinnuhópsins mundi þetta
kerfí stuðla að mun víðtækari fjár-
mögnun og meiri innri fjármögnun
en verið hefur svo og að verulegri
lækkun útborgunarhlutfalis. Einnig
myndi það tengjast núverandi til-
högun með auðveldum hætti og
gæti átt þátt í þv( að eyða núver-
andi biðröð eftir lánum fyrr en ella.
Að sögn Kjartans Jóhannssonar al-
þingismanns, sem stjómaði starfi
vinnuhópsins, er þetta fyrirkomulag
vel þekkt erlendis, til dæmis í Dan-
mörku, og hefur reynst vel. Kjartan
sagði ennfremur að vinnuhópurinn
Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra sagði á fundi með
fréttamönnum, þar sem niöurstöður
vinnuhópsins voru kynntar, að álits-
gerðin væri unnin sem undirstöðu-
gagn til frekari umfjöllunar um skip-
an húsnæðislánakerfísins og næsta
skrefíð yrði að skipa nefnd til að
gera endanlegar tillögur í þeim efn-
um. Kvaðst félagsmálaráðherra gera
sér vonir um að takast mætti að
leggja fram og samþykkja ný hús-
næðislög fyrir næstu áramót.
Þær ráöstafanir sem vinnuhópur-
inn álítur að gera þurfi, hver svo sem
framtíðarskipan lánamálanna verður
eru eftirfarandi: í fyrsta lagi, að útl-
ánsvextir byggingarsjóðs ríkisins
verði látnir fylgja vöxtum á lántökum
sjóðsins, en skattaívilnanir auknar
til að vega upp á móti áhrifum vaxta-
hækkunar á greiðslubyrði. Upp verði
teknar vaxtabætur í skattakerfinu,
háðar vaxtastigi og tengdar tekjum
eða eignum og komi þær í stað niður-
greiðslu vaxta í húnæðislánakerfínu
og húsnæðisbóta og vaxtaafsláttar í
gildandi skattalögum. Þessar að-
gerðir muni draga úr óþarfa eftir-
spum eftir lánum úr sjóðnum og
styrkja fjárhagsstöðu hans, en jafn-
framt tryggja að opinber stuðningur
skili sér til þeirra sem þörf hafa fyr-
ir hann. í öðru lagi að gildandi regl-
ur um forgang8röðun við lánaúthlut-
un verði afnumdar, enda hafí þær
óæskileg áhrif á Mða- og lánsfjá-
reftirspum og séu hæpnar frá félags-
legum sjónarmiðum. I þriðja lagi að
tenging lánsréttar við greiðslur lífey-
ri8iðgjalda verði afnumin svo og
tenging lánsréttar við skuldabréfa-
kaup lífeyrissjóða. Almennt skulda-
bréfaútboð leysi af hólmi heildar-
samninga við lífeyrissjóðina um
skuldabréfakaup.
Þeir tveir kostir um framtíðarskip-
an húsnæðislánakerfisins, sem
vinnuhópurinn setur fram auk
skuldabréfaskiptanna, sem áður var
getið, eru eftirfarandi: Lánsloforða-
kerfi, fastar lánsfjárhæðir. Eftir þær
ráðstafanir sem um getur hér að
framan verði núverandi kerfi haldið
í megindráttum þannig að áfram
verði byggt á lánsloforðum og föstum
lánsfjárhæðum, en kerfíð endurbætt
með lækkun lánsfjárhæða, aukinni
fjárútvegun og styttingu endur-
greiðslutíma á lánum til íbúðaskipta.
Vinnuhópurinn telur ekki að jafn-
vægi náist með þessari aðferð. Ann-
ar kostur er breytilegar lánsfjár-
hæðir. Þessi leið felur í sér sömu
aðgerðir og í lánsloforðakerfínu með
því fráviki, að lánsfjárhæðir verði
breytilegar eftir því sem útlánageta
leyfir og lánveitingar háðar raun-
verulegum fasteignaviðskiptum en
ekki óskum um þau. Hópurinn telur
þessa leið Kklegri til að leiða til jafn-
vægis en lánsloforðakerfið, en (þessu
fælist hins vegar mikil lækkun láns-
fjárhæða og óvissa fyrir fólk ( fast-
eignaviðskiptum.