Morgunblaðið - 28.06.1988, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 28. JÚNÍ 1988
19

BRAUTARHOLTI28
SlMI: 91 -27444
greinist gatan í tvær götur; Anch-
ersveg og Bröndumsveg. Þama
myndast svolítið torg og hinumeg-
in við það stendur Skagasafnið,
við Bröndumsveg.
Inni í garðinum stendur svolítið
hús, „Komþurrkhús" nefnist það.
Hefur þetta litla hús gegnt stóru
hlutverki í myndlistarsögu Skaga-
málaranna, því það var fyrsta „at-
elier" eða vinnustofa P.S. Kröyers
og gegndi því hlutverki lengi. Mic-
hael Ancher notaði þetta litla hús
einnig þannig og sjálfsagt fleiri
af málumnum.
Annað merkilegt hús er í garð-
inum við safnið, þ.e. húsið sem ég
nefndi hér á undan að Anna og
Michael hefðu búið í fyrstu árin
og þar fæddist Helga dóttir þeirra.
Þetta er lágreist, langt hús, múrað
á suðurhlið en klætt gömlum borð-
um á norðurhlið, sem era nótuð
og fjöðrað saman.
Ulrik Plesner 1861-1933
Aður en lengra er haldið vil ég
nefna arkitektinn sem talinn er
eiga mestan þátt í hvemig Skaga-
byggðin hefur mótast — heildar-
svipmót hins gamla tíma hefur
rannið í eina heild með þeim hús-
um, sem byggð vora þar á meðan
hans naut við.
Verk U. Plesners bera honum
vitni víða um Danmörku, enda
þótt hann settist að á Skaganum.
Meðal annarra staða get ég nefnt
Kaupmannahöfn, en þar teiknaði
hann t.d. íbúðarhús fyrir Kröyer
við Bergensgötu 10, nálægt Öst-
erport- jámbrautarstöðinni, auk
stærri húsa.
Er við höldum frá Skagasafninu
og göngum upp á Laurentiusar-
veg, þá sjáum við von bráðar í
kirkjuna, sem stendur við Kirkju-
veg. Fyrir aldamótin leit kirkja
þorpsins öðruvísi út en hún gerir
nú.
Hún var byggð úr tígulsteini,
en líktist að öðra leyti íslenskum
kirkjum frá aldamótunum, sem
flestar era úr timbri. Þetta var sem
sé fremur lítil kirkja, látlaus, hafði
Amitsubishi
Sjónvarpstæki
Skipholtl 9. Sfmar 24255 og 622455.
IMÝTT FYRIRTÆKI A _____
GÖMLUM GRUNNI
Sterk iönaöarvél,
byggö fyrir mikla notkun og
misjafna meðferð.
Gæöi, Þekking,
Þjónusta
A. KARLSSON MF.
zEVtnRUDE i
UTANBORÐS'
MÓTORAR.
arivuJlaii
Inni í þessum tijágarði leynist langt og lágreist hús, María og P.S. Kröyer bjuggu þar.
en heimilt er að ganga að því.
Niðurandan ttjágarði þessum, nær
sjónum, er dálítið minjasafn, sem
vert er að skoða. Ég reikaði til
baka og gekk upp Kirkjuveginn,
framhjá kirkjunni og upp í kirkju-
garðinn.
Skyldi ég geta staðnæmst við
leiði einhverra sem ég las um?
Eftir nokkra leit fór ég að þekkja
nöfn eíns og Lars Gaihede og konu
hans. Fleiri gæti ég nefnt, en fyrir-
ferðarmestur var grafreitur sem
Skaga-búar nefna „Listamanna-
reitinn".
Þama blöstu við mér nöfn þessa
góða fólks, sem oftast hafa verið
nefnd í frásögn þessari. Öll hljót-
um við að visna, eins og blómin.
Sumum hlotnast þó að koma boð-
skap sínum til komandi kynslóða.
Höfuadur er smíðakenaari.
fjóra glugga á hvorri hlið og með
lítinn kofa á þakinu fyrir klukkna-
turn. Á áranum 1909 og 1910 var
kirkjan svo stækkuð töluvert, eftir
teikningum Ulriks Plesners.
Sænsk sjómannakirkja var
byggð í bænum 1925. Hún stend-
ur við Vestari-Strandveg.
Sé haldið lengra s-vestur eftir
Laurentiusarvegi er brátt komið
að krossgötum, þar liggur Hans
Baghs- vegur þvert yfir. Nr. 21
við Hans Baghsveg stendur eitt
hús sem kemur vð sögu þessa.
Skáldið og málarinn Holger
Drachmann keypti það og lét
byggja við það vinnustofu. Það var
opnað sem safn 1911. „Vilia Pax“
var það nefnt.
Svo er komið að stórum tijá-
garði við Laurentiusarveg, sem
nær út að Drachmannsvegi. Inni
í þessum trjágarði leynist langt
Á Skaganum hafa menn tíma og
áhuga á að fegra hús sin með
ýmsu móti.
og lágreist hús, sem var eitt sinn
heimili Maríu og P.S. Kröyers til
dauðadags 1909.
Þetta hús er ekki haft til sýnis,
Fatnaður
Skátabúðin býður mjög þægi-
legan og vandaðan fatnað sem
hentar hvar sem er. Útíveru-
fatnaður til notkunar vetur,
sumar, vor og haust. Hlýlegar
jólagjafir keyptar hjá fag-
mönnum sem byggja á mikilli
reynslu.
Skátabúðin — skarar framúr.
SKATABÚÐIN
Snorrabraut 60 sími 12045
Höfðar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
/J/JJJA
Electrolux
Wascator
Hreinlega
lítill risi
fyrir fjölbýlishús, fyrirtæki
og minni stofnanir.
Góðan daginn!
rtfftfá