Morgunblaðið - 03.09.1988, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 3. SEPTEMBER 1988
25
Sovétríkin:
Leyniþjónustmenn hefta
framkvæmd perestrojku
- segja harðlínumenn innan kommúnistaflokksins
Moskvu. Reuter.
VIKTOR Chebrikov, yfirmaður
sovésku leyniþjónustunnar KGB,
sagði í gær í viðtali við Prövdu,
málgagn sovéska kommúnista-
flokksins að vestrænir leyniþjón-
ustumeon stjórnuðu ýmsum fé-
lögum og hagsmunahópum Sov-
étborgara og væri tilgangurinn
sá að hefta framkvæmd umbóta-
stefnu Míkhafls S. Gorbatsjovs
Sovétleiðtoga. Þá lýsti Jegor
Lígatsjov, helsti hugmyndafræð-
ingur kommúnistaflokksins og
annar valdamesti maður lands-
ins, yfir því að umbótastefnan
fæli ekki í sér að hagkerfi Sov-
étríkjanna yrði breytt til sam-
ræmis við hagkerfi Vesturlanda.
Þessir tveir menn eru taldir til
harðlínumanna innan kommúnista-
flokksins og er almennt litið svo á
að þeir séu áhrifamestu andstæð-
ingar Gorbatsjovs. Gorbatsjov er í
sumarleyfi þessa dagana og hefur
sú hefð skapast að harðlínumenn
úttali sig um umbótastefnuna þegar
leiðtoginn er fjarri Moskvu. Viktor
Chebrikov neitaði því hins vegar
að ágreiningur væri innan stjóm-
málaráðs kommúnistaflokksins um
gildi perestrojku eins og umbóta-
stefnan er jafnan nefnd.
Chebrikov sagði að vestrænir
leyniþjónustumenn reyndu hvað
þeir gætu til að hafa upp á óvinum
ríkissins og fá þá til starfa í því
skyni að grafa undan Sovétríkjun-
um. Þannig hefði leyniþjónustu-
mönnum þessum tekist að hafa
áhrif á ýmis leyfíleg og_ óleyfíleg
samtök Sovétborgara. A þennan
hátt hefðu þeir náð að vinna umtals-
verðan skaða á flestöllum sviðum
þjóðlífsins. Sovéska leyniþjónustan
hefði haft hendur í hári 20 „stór-
hættulegra" leyniþjónustumanna
auk þess sem 50 vestrænir blaða-
menn og embættismenn hefðu verið
reknir úr landi fyrir njósnir frá ár-
inu 1986.
Jegor Lígatsjov sagði á blaða-
mannafundi í borginni Tula suður
hinna ýmsu fylkja Vestur-Þýska-
lands voru tregir til að fallast á
að próf frá öðrum ríkjum Evrópu-
bandalagsins yrðu viðurkennd í
vestur-þýskum háskólum.
Ráðherranefnd Evrópubanda-
lagsins samþykkti fyrir nokkrum
vikum að próf í öðrum starfsgrein-
um yrðu viðurkennd innan Evrópu-
bandalagsins. Menntamálaráð-
herra Vestur-Þýskalands, Jurgen
Möllemann, sagði: „Við verðum að
viðurkenna að þær kröfur sem eitt
aðildarríki setur um háskólanám
eru jafngildar þeim sem annað að-
ildarríki setur."
Vestur-þýskur skipulagsfræð-
ingur getur í framtfðinni sest að í
Portúgal og ítalskur læknir starfað
í Vestur-Þýskalandi. í nokkrum
undantekningartilvikum þurfa há-
skólamenntaðir menn þó að taka
aukapróf eða fara á kynningar-
námskeið, til að mynda lögfræðing-
ar eða verkfræðingar sem hafa
aðeins lokið þriggja ára háskóla-
námi.
í samkomulaginu um háskóla-
prófín er að fínna annað sem varð-
ar valdsvið einstakra ríkja og deilt
hefur verið um. Samkomulagið
vekur upp spumingar um hvort
þegnar allra aðildarríkja Evrópu-
bandalagsins geti gerst ríkisstarfs-
menn í fylkjum Vestur-Þýskalands,
til að mynda gerst málakennarar í
fylkisskólum. Talið er að þetta geti
haft áhrif á stöðu kennara sem'
ríkisstarfsmanna í Vestur-Þýska-
landi.
Heimild: Ntimberger
Nachrichten.
af Moskvu að vestræn ríki þrýstu
mjög á Sovétmenn um að taka upp
kapítalískt hagkerfi. Slík myndi
hins vegar óhjákvæmilega leiða til
atvinnuleysis og félagslegs órétt-
lætis á flestum sviðum. Hins vegar
væri unnt að komast hjá atvinnu-
leysi með því að laga ákveðna þætti
markaðsbúskapar að sósílaískum
framleiðslúháttum.
Vestur-Sahara:
Polisario krefst
beinna viðræðna
Túnis. Reuter.
FULLTRÚAR Polisario-hreyfingarinnar hafa krafist þess að fram
fari beinar viðræður þeirra og stjórnvalda í Marokkó í þvi skyni
að koma á friði í eyðimerkurstríðinu í Vestur-Sahara, sem staðið
hefur í tæp 13 ár. Báðar fylkingarnar hafa fallist á friðaráætlun
Javiers Perez de Cuellars, framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna,
sem gerir ráð fyrir að íbúar Vestur-Sahara greiði um það atkvæði
hvort landsvæðið sameinist Marokkó eða stofnað verði sjálfstætt ríki.
Þótt Hassan konungur Marokkó
hafí fallist á áætlun framkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna, hefur
hann ekki viljað samþykkja beinar
friðarviðræður. Talsmenn skæru-
liða segja hins vegar að einungis á
þann hátt verði komið á friði.
Vestur-Sahara var áður spænsk
nýlenda en komst undir stjóm Mar-
okkó árið 1976 er hersveitir Spán-
veija héldu til síns heima. Skærulið-
ar Polisario hófu þá vopnaða bar-
áttu fyrir stofnun sjálfstæðs ríkis,
Arabíska alþýðulýðveldisins í Sah-
ara sem hlotið hefur viðurkenningu
71 erlends ríkis.
Abdlellatif Filai, utanríkisráð-
herra Marokkó, sagði á blaða-
mannafundi í Genf á þriðjudag að
stjómvöld í Marokkó gætu ekki
gengið til beinna friðarviðræðna við
skæruliða. Þá greinir fylkingamar
einnig á um framkvæmd þjóðarat-
kvæðagreiðslunnar en skæmliðar
krefjast þess að herafli Marokkó í
Vestur-Sahara verði kallaður á
braut áður en hún fer fram. Talið
er að 150.000 stjómarhemmenn frá
Marokkó séu í Vestur-Sahara. Bac-
hir Mustapha Sayed, sem á sæti í
framkvæmdanefnd Polisario-hreyf-
ingarinnar sagði hins vegar í gær
að skæruliðar hygðust ekki setja
það sem skilyrði í væntanlegum
friðarviðræðum að þúsundir Ma-
Færeyjar:
Vindmylla not-
uð við f iskeldi
Þórshöfn. Frá Snorra Halldórssyní,
fréttaritara Morgunblaðsins í Færeyjum.
EF ÞAÐ er eitthvað sem enginn
hörgull er á í Færeyjum þá er það
vindurinn. Hann blæs úr öUum
áttum. Þar sem þvi verður ekki
breytt er þá ekki ráð að beizla
hann tU nytsamlegra hluta? Það
er einmitt þetta sem aðstandendur
fiskeldistöðvarinnar Pf. Laksá á
HeUunum á Austurey létu sér
detta f hug þegar þeir pöntuðu sér
vindmyUu. Búast þeir við að fá
ókeypis orku eftir nokkur ár.
Eldistöðin hóf starfsemi fyrir fjór-
um ámm og nemur ársframleiðsla
stöðvarinnar 450.000 seiðum. Eig-
endum stöðvarinnar fannst eldið vera
ijárfrekt. Árleg orkunotkun var upp
á 3,9 milljónir íslenzkra króna, sem
jafngildir 4.000 - 5.000 lítra olíu-
notkun á viku. Þess vegna ákváðu
þeir að athuga hvort ekki væri hægt
að fá ódýrari orku og niðurstaðan
varð að kaupa danska vindmyllu af
gerðinni Vind-Syssel.
Vindmyllan er nú komin á sinn
stað og kostaði hún 1,5 milljónir
færeyskra króna eða jafnvirði um
10 milljóna íslenzkra.
rokkóbúa sem sest hafa að á þess-
um slóðum yrðu fluttar í burtu. Enn
ert ekki ljóst hvenær lýst verður
yfír vopnahléi í eyðimerkurstríðinu
en talsmenn Sameinuðu þjóðanna
hafa sagt að stefnt sé að því að
hrinda friðaráætlun Javiers Perez
de Cuellars í framkvæmd á þessu
ári.
Landamæri Tyrklands og
Sovétríkjanna opnuð
Landamæri Tyrklands og Sovétríkjanna voru opnuð á ný síðastlið-
inn miðvikudag, en þau höfðu verið lokuð frá þvf að einræðis-
herrann Jósef Stalin lét loka þeim árið 1937. Landmærastöðin er
f þorpinu Sarp miðju, en þvf er skipt i tvennt milli ríkjanna. Til
þessa hefur aðeins verið gengt til Sovétrfkjanna frá einu aðild-
arriki Atlantshafsbandalagsins, Noregi, en nú er sumsé hægt að
komast þangað þurrum fótum frá Tyrklandi líka. A myndinni
sést tyrkneskur hermaður gæta landmæranna, en vinstra megin
við hann er sovéskur landamæravörður. Til hægri sést svo tyrk-
neskur borgari kanna málin með gát.
IÐNLANASJOÐUR
FLYTUR í
ÁRMÚLA 7
Um helgina flytjum víö í ný húsakynni að
Ármúla 7. Hentugt húsnæöi og bætt vinnuaðstaða
auðvelda okkur að ná settum markmiðum í þjón-
ustu við íslenskt atvinnulíf.
Og nú verður ólíkt þægilegra að sækja okkur
heim. I Ármúlanum eru næg bílastæði og uppi á
þriðju hæðinni fer vel um viðskiptavinina meðan
þeir sinna erindum sínum við okkur.
Gjörðu svo vel að hafa samband við okkur ef
þú óskar upplýsinga um starfsemi Iðnlánasjóðs.
NÝTT SÍMANÚMER
680400
IÐNLÁNASJÓÐUR
ÁRMÚLA 7, 108 REYKJAVÍK, SÍMI 680400