Morgunblaðið - 01.10.1988, Blaðsíða 40
40
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1. OKTÓBER 1988
Þorvaldur Guðmunds-
son ogÁsta Jóhanns-
dóttir - Hjónaminning
Þorvaldur
Fæddur 14. desember 1906
Dáinn 21. september 1988
Ásta
Fædd 21. nóvember 1908
Dáin 15. júlí 1987
Afi minn er fallinn frá, 81 árs
að aldri. Hann fæddist í Sigluvík í
j. Vestur-Landeyjum, 14. desember
1906, fjórði í röðinni af 13 systkin-
um. Foreldrar hans voru hjónin
Sigríður Erlendsdóttir frá Bala í
Háfssókn í Þykkvabæ og Guðmund-
ur Hildibrandsson frá Vesturholtum
í sömu sveit, og bjuggu þau í
Sigluvík. Fátækt og erfíðleikar urðu
til þess að Sigluvíkurhjónin þurftu
að láta afa minn frá sér, aðeins sex
vikna gamlan. Ólst hann upp hjá
föðurbróður sínum, Einari Hildi-
brandssyni, og konu hans, Jólínu
Jónsdóttur í Beijanesi í Vestur-
Landeyjum. Systkinin frá Siglufírði
eru þessi: Stefanía fædd 8. mars
1903, Anna fædd 30. apríl 1904,
Sigríður fædd 14. júlí 1905, Þor-
valdur fæddur 14. desember 1906,
Guðbjörgfædd 18. júlí 1908, Sigur-
veig fædd 10. september 1909,
Pálína fædd 10. mars 1911, Geir
fæddur 4. september 1912, Helgi
fæddur 28. október 1913, Ágústa
Marta fædd 7. ágúst 1915, Anna
Elín fædd 26. ágúst 1916, Sigur-
björg fædd 1. september 1918 og
Einar fæddur 7. júní 1921. Þau eru
nú öll látin nema þijú, þau eru
/Helgi búsettur á Akranesi, Anna
Elín búsett í Reykjavík og Sigur-
björg búsett á Seltjamamesi.
21 árs að aldri fór afí minn frá
Beijanesi ásamt Jólínu fóstru sinni
að Stíflu í Vestur-Landeyjum. Þar
bjó þá dóttir Jólínar, Hólmfríður
Einarsdóttir, og hennar maður.
Ingvar Sigurðsson. í Stíflu var afí
í 4 ár í vinnumennsku og flutti síðan
með Stífluhjónunum að Uxahrygg
á Rangárvöllum. Þar kynntist hann
ömmu minni, Ástu Kristínu Jó-
hannsdóttur, en hún var þá kaupa-
kona á Dufþekju á Rangárvölium.
Hófu þau búskap á Uxahrygg árið
1933 ásamt þeim Hólmfríði og
Ingvari. Amma var ættuð frá Efrí-
Vatnahjáleigu í Austur-Landeyjum,
fædd 21. nóvember 1908 og lést
hún fyrir rúmu ári, þann 15. júlí
1987. Frá Uxahrygg fóru afí og
amma að Bryggjum í Austur-
Landeyjum og síðan að Kirkjulands-
hjáleigu, en þar bjuggu þau í 13 ár
á ríkisjörð. Árið 1949 fluttu þau svo
að Oddakoti, keyptu þá jörð og
bjuggu þar æ síðan. Afí og amma
gengu í hjónaband 29. mars 1947,
á þeim merkisdegi þegar Hekla
gaus. Þeim varð þriggja barna auð-
ið og eru þau: Jóhanna María fædd
6. júní 1934, húsmóðir á Selfossi,
gift Sigga Gíslasyni, Ágústa Kristín
fædd 5. ágúst 1935, húsmóðir í
Reykjavík, gift Sigurði Þórðarsyni,
og Guðni Þráinn fæddur 11. mars
1945, bóndi í Oddakoti, kvæntur
Kristínu Sigurðardóttur. Bama-
bömin eru 13 að tölu og bama-
bamabömin orðin 10.
Ég átti því láni að fagna að vera
í sveit hjá afa og ömmu og er ég
þakklát fyrir að hafa fengið að vera
samvistum við þau og að fá að
kynnast daglegum störfum til
sveita. Afi var félagslyndur maður
og hafði gaman af að hitta fólk.
Oft brá hann undir sig betri fætin-
um og fór að hitta vini og kunn-
ingja á sunnudögum, þegar næði
gafst frá störfum. Einnig fóm þau
amma oft til kirkju þegar messað
var á Krossi. Afí var duglegur til
vinnu og ósérhlífínn. Var það al-
kunna að hann sást iðulega hlaup-
andi er hann þurfti að fara á milli
staða. Einn góðan reiðhest átti afí,
hann hét Skúmur og var þessi vísa
gerð um þá félaga, af Einari Einars-
syni frænda afa:
Taumum undir teygjandi,
traustum stöngum beygjandi,
skjálfa grundir skeiðandi,
Skúmur undir Þorvaldi.
Sauðburðurinn er mér ofarlega í
huga, þá var sólarhringurinn langur
hjá afa, farið á fætur um miðjar
nætur til þess að gá til kinda, og
ekki komið heim fyrr en undir
morgun. Stundum kom hann með
veiðibjölluegg í húfunni sinni og
rétti ömmu hana. Ég man hvað
mér fannst það alltaf spennandi
þegar afí rétti ömmu húftina, það
kom eitthvað svo sérstakur svipur
á þau bæði. Morgun einn þegar ég
kom á fætur kúrði lítið lamb á hita-
poka inni í eldhúshomi. -Amma var
að láta volga mjólk á flösku til að
gefa því og ég spurði í einfeldni
minni hvort afi hefði komið með
lambið í húfunni sinni. Þær eru
margar minningamar sem leynast
í hugskoti manns og spretta fram
ljóslifandi við þessi þáttaskil. Læt
ég þó fátt eitt upptalið hér. Sauð-
burðurinn með heimsins fallegustu
lömb, heyskapurinn og kappið sem
fylgdi því að ná þurru heyi inn í
hlöðu, mjaltimar sem mér þóttu
skemmtilegar, smalamennska, girð-
ingarvinna, kartöfiuupptaka og svo
ótal margt fleira. Minnisstæð em
mér róleg sumarkvöld þegar við afí
sátum saman í eldhúsinu og hlust-
uðum á „Dalalíf" í útvarpinu og
hann reif sundur harðfískshaus sem
við gæddum okkur á. Allir þessir
harðfískbitar vora mjög svo ólíkir
hver öðram í laginu og áttu hver
um sig sitt sjálfstæða nafn eins og
kerlingarsvunta, kúabjalla, steðji
o.s.frv. Já, það fer hver að verða
síðastur að kunna svona verklag
og það hvarflar að manni hversu
mikill fróðleikur og reynsla fer for-
görðum með hverri kynslóð sem
hverfur í tímans rás.
Afí var sæmilegur til heilsunnar
síðustu árin en var hættur útivinnu
enda aldurhniginn. í Oddakoti vildi
hann helst vera og með hjálp sonar
síns og tengdadóttur var honum
gert það kleift. Vil ég hér færa
Þráni og Kristínu þakkir fyrir alla
umhyggjuna. Hann dvaldi oft um
skemmri tíma hjá dóttur sinni á
Selfossi og ófá skiptin hjá vinum
sínum á Strönd í Vestur-Landeyj-
um.
Ævikvöldið fannst afa mínum
langt og það tók mjög á hans við-
kvæmu lund þegar amma var orðin
veik og farin á sjúkrahús. En eitt
sinn skal hver deyja og ég veit að
nú er afí glaður, hvíldin var honum
kærkomin. Við sem eftir stöndum
söknum hans sárt. Ég votta bömum
hans og öðram aðstandendum
dýpstu samúð. Heimilisfólkinu á
Strönd vil ég þakka sérstaklega
fyrir einstaka vináttu og velvild í
garð afa míns.
Far þú í friði,
friður guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt (V.Br.)
Ásta Kristín Siggadóttir.
Þegar litið er til baka og minnst
nábýlis við Þorvald og Ástu, sem
hvergi bar skugga á í nær fjöratíu
ár, það er jú alllangur tími af heilli
mannsævi, fyllumst við þakklæti
og hlýhug.
Oft voram við sendar að Odda-
koti einhverra erinda; fá lánað eða
skila einhverju. í dyranum stóð
Ásta kona Þorvaldar með bros á
vör, hlý orð og strok á vangann.
Þegar farið var, kandísmoli, kex-
kaka, rúsínur eða eitthvað annað
gott í munninn sem er okkur meira
virði í dag í sjóði minninganna en
heilt kíló af bijóstsykri.
Þorvaldur var einnig alltaf hlýr,
aldrei styggðaryrði. Hann glettist
við okkur systumar og hló við. Aldr-
ei fóram við bónleiðar frá Oddakoti
ef þess var nokkur kostur, svo
hyggjum við að hafí verið á báða
vegu.
Eins og áður sagði liggja jarðim-
ar saman og enn nær þá en nú,
því landamerkin vora við bæjarlæk-
inn heima. Aldrei var neitt eigin-
hagsmunapot hjá þeim hjónum.
Ekki var nöldrað yfír því þótt hest-
ar, kýr eða kindur gengju á milli.
Ef eitthvað var að skepnunum var
jafn sjálfsagt að hjálpa þeim hvort
sem þær vora í eigu Þorvaldar eða
nágrannabóndans. Þá var komið
ríðandi eða bara á harðaspretti á
tveim jafnfljótum og látið vita. Við
hyggjum að Þorvaldur hafí haft
betra og meira eftirlit með skepnum
sínum en margur annar, og lýsir
það umhyggju hans.
Leiksvæði okkar systra var
gjaman „fyrir vestan læk“ í landi
Þorvaldar. Afí okkar var spaugsam-
ur maður og gat verið ertinn. Eitt
sinn benti hann okkur á að við hefð-
um byggt búið okkar í landi Þor-
valdar og væri eignarrétturinn
hansJ Að okkur læddist ótti, við
ræddum þennan vanda sem við
voram komnar í. Næst þegar Þor-
valdur kom voram við mjög
áhyggjufullar, áræddum þó að
spyija hann, hvort hann væri kom-
inn til að taka búið okkar. Þorvald-
ur brosti við og hefur örugglega
getið sér til um, hvemig í pottinn
var búið. Hans svar var að hann
væri stoltur yfír að hafa svona fal-
legt bú á sinni landareign, svo kom
strok á vangann frá Þorvaldi og
allur ótti var á bak og burt. Já-
kvæði Þorvaldar, það að gera gott
úr hlutunum var eitt af aðalsmerkj-
um hans.
Þau hjónin vora heimakær,
vinnusöm og nægjusöm. Sjálfsagt
hafa auraráð oft verið lítil, sem títt
var á þeim áram. En með sam-
heldni tókst þeim að gera Oddakot
að góðri bújörð án skuldahala.
Nýtni og hreinlæti úti sem inni
vora einkunnarorð þeirra hjóna.
Það er okkur sérstaklega minnis-
stætt eitt sinn er við komum að
Oddakoti að Ásta var við sláturgerð
og þá setti hún í sláturkeppina með
sleif svo ekkert fór utan á þá eða
á hendur hennar. Þetta höfum við
reynt en aldrei tekist og hvergi
annars staðar séð. Oft vora bomar
fram flatkökur eða pönnukökur sem
ævinlega voru f þráðbeinum stöfl-
um. Það var augljóst að verkin vora
unnin með virðingu. Sjóður minn-
inganna er stór og fátt eitt talið til.
Böm þeirra hjóna era þijú, Jó-
hanna, Kristín og Þráinn, en hann
býr nú í Oddakoti. Eftir að hann
hóf búskap uppúr 1970 var gerð
íbúð fyrir Þorvald og Ástu á efri
hæð hússins. Ásta var þá orðin
heilsulítil en gat þó hugsað um þau
hjónin fyrstu árin af sömu alúð-
inni. Eitt sinn kom bróðir okkar í
heimsókn til þeirra og hafði orð á
því hvort þau væra búin að fá sér
nýja eldavél, þá brostu þau hjón og
sögðu eldavélina vera komna til ára
sinna. Heilsa Ástu fór smátt og
smátt versnandi og annaðist Þor-
valdur konu sína heima um hríð og
naut hann aðstoðar sonar síns og
tengdadóttur. Seinustu árin dvaldi
Ásta á Sjúkrahúsi Suðurlands og
lést þar fyrir rúmu ári. Alltaf hélt
hún andlegum styrk, var stálminn-
ug, glöð og jákvæð, þrátt fyrir al-
gjört líkamlegt heilsuleysi. Era
ótaldar ferðir Þorvaldar að sjúkra-
beði konu sinnar.
Við þökkum þeim hjónum sam-
verana. Þau vora einstæð í óendan-
legum grúa jarðarbúa og ófu sinn
þráð í voð sögunnar af lítillæti.
Blessuð sé minning þeirra.
Erla og Eygló
t
Eiginmaður minn, faðir, tengdafaöir og afi,
HAUKUR GUNNLAUGSSON,
Laufvangi 11,
Hafnarfirðl,
lést ( Landspítalanum 27. september.
Ragnheiður Bjarnadóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarför móður okkar,
tengdamóður, ömmu og langömmu,
EILÍNAR GEIRU ÓLADÓTTUR.
Valborg Sveinsdöttlr, Eiður Bergmann,
Snmundur Örn Sveinsson, Vfgdögg Björgvlnsdóttir,
Óli Haukur Svelnason, Margrót Stefánsdóttlr,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Móðir mín, tengdamóðir og amma,
HALLDÓRA SIGFÚSDÓTTIR,
andaðist í Borgarspítalanum 19. september. Útförin hefur farið
fram f kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Hanna Aöalsteinsdóttir, Valur Fannar,
Halldór, Þór, Heimir, Valurog Hanna Mjöll.
t
Útför eiginkonu minnar,
SIGRÍDAR EBENEZARDÓTTUR,
ferfram fró Akraneskirkju mónudaginn 3. október kl. 11.15.
Þeim, sem vilja minnast hinnar lótnu, er bent ð líknarstofnanir.
Fyrir hönd fjölskyidunnar,
Magnús Ásmundsson.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og
útför sonar okkar og bróður,
BENEDIKTS REYNIS ÁSGEIRSSONAR,
Engjavegi 63,
Selfossi.
Sérstakar þakkir færum við UMF, Selfossi.
Guö blessi ykkur öll.
Ásta Laufey Hróbjartsdóttir, Ásgeir Hafliðason,
Berglind Björk Ásgeirsdóttir, Guðfinna Ásgeirsdóttir,
Hjördfs Ásgelrsdóttir, Kristlnn Þór Ásgeirsson,
Hafsteinn Viðar Ásgeirsson.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúö og vinarhug viö andlát og út-
för sonar okkar, dóttursonar, bróður og mágs,
ÓMARS ARNAR ÓLAFSSONAR,
Alfheimum 13.
Sérstakar þakkir færum við læknum og ööru starfsliði Borgarspít-
alans fyrir fróbæra umönnun.
Guðrún Sigurmundsdóttir,
Ágústa Magnúsdóttir,
Slgurmundur Arinbjarnarson,
Árdfs Ólafsdóttir,
Agústa Ólafsdóttir.
Ólafur Öm Árnason,
Hugborg Sigurðardóttir,
Bragi Guðbrandsson,
t
Maöurinn minn og faöir okkar, tengdafaöir og afi,
ÓSKAR SIGURÐSSON
bóndl,
Hábœ,
Þykkvabm,
verður jarðsunginn fró Hábæjarkirkju í dag, laugardag, 1. októ-
ber, kl. 14.00.
Þeim sem vilja minnast hins lótna er bent ó minningarsjóö Ólafs
Björnssonar, Hellu eða Hábæjarkirkju.
Ágústa Árnadóttir,
Halldóra Óskarsdóttir, Tómas Guðmundsson,
Sigurlfn Óskarsdóttir,
Jóna Birta Óskarsdóttir, Gfsll Jónsson,
Ragnhildur Óskarsdóttir, Svavar Guðbrandsson,
Elsa Tómasdóttir, Valdimar Jónsson
og barnabörn.