Morgunblaðið - 26.10.1988, Blaðsíða 48

SJÓVÁ JlfíiyipmMtopip |Hróöleikur og JL skemmtun fyrir háa sem lága!
Gegnheilí tryggingarfélag 31Í0f$3sttMðfri!>
MIÐVIKUDAGUR 26. OKTÓBER 1988 VERÐ í LAUSASÖLU 70 KR.
Breiðagörður:
Tveimur mönn-
um var bjargað
TVEIMUR mönnum var bjargað af vélarvana opnum báti við Mel-
rakkaey á Breiðafírði í gærkvöldi. Báturinn var í eigu laxeldisstöðv-
arinnar í Lárósi og var í þann veg að stranda við eyna þegar björgun-
armenn komu á staðinn. Talstöð skipbrotsmannanna var biluð, en
þeir gátu gert vart við sig með neyðarblysi.
Blysið sást í Grundarfirði klukk-
an 19.51. Veður var gott. Bátur
úr Grundarfirði, Sólberg, hélt strax
til leitar og fundust menninmir um
3V2 mílu frá Gundarfírði. Þeir voru
teknir um borð í Sólberg og bátur-
inn tekinn í tog og dreginn til hafn-
ar. Til Grundarfjarðar var komið á
tíunda tímanum. Mennina sakaði
ekki.
Gámaútflutningfur
skertur um þriðjung
SkeQalaust framboð fellir verðið fyriröllum,
segir Vilhjálmur Vilhjálmsson hjá LÍU
UMSÓKNIR um útflutning á þorski og ýsu í gámum til sölu í næstu
viku voru skornar verulega niður á fundi samstarfshóps um útflutning
á ferskum físki. Sótt var um útflutning á 2.240 tonnum, en áður hafði
fiskiskipum verið heimilað að sigla með 600 tonn. Umboðsmenn í Bret-
landi höfðu lagt til að ekki yrði flutt meira utan en 1.200 tonn alls og
var því gripið til niðurskurðar og heimilaður útflutningur á 800 tonn-
um af þorski og ýsu í gámum.
Vilhjálmur Vilhjálmsson, starfs-
maður LÍÚ, á sæti í samstarfs-
hópnum. Hann sagði í samtali við
Morgunblaðið, að innan hópsins
hefðu menn ekki talið stætt á öðru
en takmarka útflutninginn. Því færi
flarri að einhveijum væri greiði
gerður með því að heimila útflutning,
á meiru en tvöfalt meiri fiski en
umboðsmennimir teldu mögulegt til
áð halda viðunandi verði. Skefjalaust
framboð felldi verðið fyrir. öllum.
Sem dæmi um hve viðkvæmur mark-
aðurinn fyrir þorsk og ýsu væri í
Bretlandi, mætti nefna að í síðustu
viku hefði nánast sama magn af ýsu
og þorski farið utan og talið var
hámark. Þrátt fyrir það hefði verðið
fallið verulega frá því í vikunni á
undan. Lagt hefði verið til að utan
færu 1.400 tonn af þorski og ýsu
og 350 af öðrum tegundum, aðallega
kola. 230 tonn af þorski ogýsu hefðu
þegar verið heimiluð með skipum,
en sótt hefði verið um leyfí til út-
flutnings á 1.800 tonnum í gámum.
Ekki hefði verið gripið til niður-
skurðar, heldur hefði útflytjendum
verið kynnt staðan og því hefðu
aðeins farið um 1.200 tonn af þeim
-tegundum í gámum, en alls hefði
útflutningurinn numið 1.900 tonn-
um. Þrátt fyrir það hefði verð á
þorski failið úr rúmum 100 krónum
meðaltalið í tæpar 76 og verð á ýsu
úr 85 krónum í 67. Ýsan hefði reynd-
ar verið mjög smá í síðustu viku og
það haft áhrif á verðið ásamt magni.
„Menn virðast margir vera hættir
að frysta físk í landi og einskorða
sig við siglingar og gáma. Sóknin í
sölu erlendis er orðin anzi hörð á
sama tíma og innlendu markaðimir
og frystihúsin eru svelt. Niðurstaðan
verður verðfall á erlendum mörkuð-
unum, verði útflutningurinn ekki
takmarkaður," sagði Vilhjálmur.
Morgunblaðið/Sverrir
Sigurreifur heimsmeistari
Garrí Kasparov heimsmeistari í skák virðist himinlifandi með verðlaun
sín fyrir sigur á Heimsbikarmóti Stöðvar 2, risastóran 20 þúsund
bandaríkjadala seðil. Verðlaun voru afhent í gærkvöldi í boði sem for-
sætisráðherra hélt á Hótel Sögu. í ávarpi sínu lauk Steingrímur Her-
mannsson forsætisráðherra lofi á Stöð 2 fyrir framkvæmd mótsins
og kvað hana til marks um hvers einkaframtakið væri megnugt. Guð-
mundur Amlaugsson gerði grein fyrir úrslitum og kom þar fram að
af 153 skákum mótsins lauk aðeins 95 með jafntefli og þykir það lítið
þegar jafnmargir sterkir stórmeistarar leiða saman hesta sína. Auk
peningaverðlauna vom veitt verðlaun fyrir bestu skákina. Þau hlaut
Kasparov fyrir skák sína gegn Timman. Verðlaun fyrir fegurstu skák-
ina hlaut Tal fyrir skák gegn Speelman. Einnig vom veitt verðlaun
fyrir skákir Spasskíjs og Beljavskíjs og Ehlvests og Nicolics.
Hvalamálin:
Sendimenn til
Þýskalands
FULLTRÚAR utanríkis- og sjáv-
arútvegsráðuneyta halda í dag til
Þýskalands til viðræðna við helstu
viðskiptaaðila íslendinga þar í
Iandi.
Guðmundur Eiríksson þjóðréttar-
fræðingur verður fulltrúi utanríkis-
ráðherra en ekki var í gærkvöldi
ákveðið hver yrði fulltrúi sjávarút-
vegsráðherra.
Fulltrúamir munu m.a. ræða við
forráðmenn fyrirtækisins Aldi, sem
hefur sent ríkisstjóminni bréf
vegna hvalveiðimálsins.
Sjá bls. 3
Utanríkis-
málanefnd
móti stefnu
ÞORSTEINN Pálsson lagði til á
fundi neðri deildar í gær, að
stefiiumörkun i hvalveiðimálum
íslendinga verði falin utanrikis-
málanefiid Alþingis.
í máli Þorsteins kom fram, að
mikilvægt væri að marka stefnu í
hvalveiðum með heildarhagsmuni í
huga. Þörf væri á vísindaveiðum á
hvölum, en einnig yrði að gæta við-
skiptahagsmuna þjóðarinnar erlend-
is.
Þorsteinn fór fram á, að forsætis-
ráðherra gæfí utanríkismálanefnd
Alþingis skýrslu um málið og innan
hennar yrði unnið að samstöðu um
stefnumörkun í málinu. Hann sagði,
að svo kjmni að fara, að íslendingar
þyrftu að breyta afstöðu sinni, en
ekki mætti rasa um ráð fram hvað
það varðar.
Sjá frétt á þingsíðu bls. 29.
Gjaldþrot verslana og veitingastaða:
Bændur og afurðastöðvar
með 200 milljónir í hættu
BÆNDUR og afurðastöðvar
þeirra eiga á hættu að tapa á
þriðja hundrað milljónum króna
vegna flárhagserfiðleika versl-
ana og veitingastaða, að mati
Hauks Halldórssonar formanns
Framleiðsluráðs landbúnaðarins.
Haukur kennir um samstöðuleysi
í sölumálum og innheimtu og
telur að sum fyrirtæki bænda og
einstakir framleiðendur rambi á
barmi gjaldþrots vegna tapaðra
Ferðaskrifstofa íslands hf:
Viðræður við Eimskip og
fleiri um eignaraðild
EIMSKIPAFÉLAG íslands hef- tækinu. Hann sagði fleiri aðila hefðu forráðamenn skipafélagsins
ur lýst vilja á kaupum á allt að
25 til 30% í Ferðaskrifstofu ís-
lands hf. Kjartan Lárusson
framkvæmdastjóri ferðaskrif-
stofunnar staðfesti f samtali við
Morgunblaðið í gærkvöldi, að
Eimskipafélagið hefði lýst
áhuga á eignaraðild að fyrir-
hafa lýst áhuga og að starfs-
fólkið, hefði hug á því að ræða
við þessa aðila.
Kjartan sagði, að eftir að
starfsfólkið, sem er eigandi að
tveimur þriðju hlutum og móti
ríkinu að einum þriðja, hefði haft
samband við Eimskipafélagið
sýnt áhuga á samstarfi og eigna-
raðild.
„Hugmyndir starfsfólksins eru
að geta leitt farsælt samstarf
ríkis, sveitarfélaga, Eimskipafé-
lags íslands og fleiri aðila til frek-
ari þróunar íslenskrar ferðaþjón-
ustu," sagði Kjartan .
mneigna.
Á vegum Framleiðsluráðs hefur
verið gert lauslegt yfírlit yfír úti-
standandi skuldir bænda og afurða-
stöðva sem talin er hætta á að tap-
ist að öllu eða verulegu leyti.
Stærstu upphæðimar eru hjá sex
aðilum, sem flestir ráku stórversl-
anir á höfuðborgarsvæðinu, sem
ýmist hafa verið lýstir gjaldþrota,
fengið greiðslustöðvun eða leita
fijálsra nauðasamninga. Eru þetta
Víðir, Kostakaup, Kjötvinnsla Jón-
asar Þórs, Nýi-bær, JL-húsið og
Kjötmiðstöðin. Auk þess er beint
tap eða hætta á tapi hjá fjölmörgum
verslunum og veitingastöðuin. Slát-
urleyfishafamir tapa stærstu fjár-
hæðunum enda hlutur kindakjöts
stór á kjötmarkaðnum. Aðrir kjöt-
framleiðendur, t.d. . kjúklinga-,
svína-, nauta- og hrossakjöts, tapa
einnig miklum peningum. Einnig
framleiðendur eggja, kartaflna og
grænmetis, svo nokkuð sé nefnt.
Mjólkurframleiðendur fara betur út
úr þessu umróti, þar sem greiðslu-
frestur er stuttur og fá fyrirtæki
um hituna.
Haukur sagði að framleiðendur
og fyrirtæki í þeim greinum sem
offramleiðslan er mest og starfa í
mestri samkeppninni færu verst út
úr gjaldþrotunum. Hann sagði að
bændur ættu allar búvömr, beint
eða óbeint, því tap afurðastöðvanna
lenti yfírleitt að lokum á framleið-
endum. Þeir yrðu því að taka upp
nánara samstarf í sölu og inn-
heimtu. Þetta ástand nú sýndi að
nauðsynlegt væri fyrir söluaðila að
hafa upplýsingar hver um annars
viðskipti. Annars gætu vafasamir
viðskiptavinir spilað á kerfíð og
fengið vömr frá öðram seljanda
þegar einn lokaði á viðskiptin.
Haukur sagði að tap skulda
vegna búvara með verðábyrgð ríkis-
ins vekti upp spumingar um hver
ætti að bera tapið. Ríkið hefði lofað
að tryggja bændum fullt verð fyrir
þessar vömr með búvöralögum og
búvörasamningum.