Morgunblaðið - 25.11.1988, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1988
E S T E E 1 0 U D E R
Snyrtivörukynning í dag frá kl. 14-18.
Snyrtivöruverslunin TARÝ,
Rofabœ 39, s.673240.
ÍFÚAMÝM
Ja, hver
þrefaldur!
!
Þrefaldur fyrsti
vinningur á laugardag!
Láttu ekki
þrefalt happ úr hendi
sleppa!
Leikandi og létt! Upplýsingasími: 685111

eftirHalldór
Blöndal
Nú er lokið 1. umræðu í efri deiid
um frumvarp til iánsflárlaga. Ríkis-
stjómin lætur í veðri vaka að hún
vilji gera hvort tveggja í senn, lækka
raunvexti og bæta stöðu atvinnu-
'vega. Frumvarpið og málflutningur
flármálaráðherra sýna því miður, að
hvorugt gengur eftir. í því sambandi
bendi ég á eftirfarandi:
• 1.1 þjóðhagsáætlun er gert ráð
fyrir að landsframleiðsla fari minnk-
andi á næsta ári. Einkaneysla og
fjárfesting munu dragast verulega
saman, en á hinn bóginn er stefnt
að auknum ríkisútgjöldum að magni
til. Verulegur samdráttur í afla á
næsta ári virðist ekki hafa minnstu
áhrif á ríkisstjórnina, þannig að hún
endurskoði útggjaldaáform sín með
hliðsjón af versnandi stöðu þjóðar-
búsins.
• 2. Til þess að mæta vaxandi
ríkisútgjöldum hyggst ríkisstjómin
auka skattbyrðina, sem leggst á með
tvöföldum þunga vegua versnandi
afkomu einstaklinga og fyrirtækja.
Fjármálaráðherra hefur gaman af
að tala um, að erlendis sé skatt-
byrðin þyngri en hér og ekki annað
að heyra en honum finnist nauðsyn-
legt þess vegna að bæta við nýjum
sköttum héma líka og þyngja álög-
umar ofboðlítið í leiðinni. Það er
ekki von að maður með þetta við-
horf til skattlagningar skili árangri
í niðurskurði ríkisútgjalda, þegar
hann telur að hveijum nýjum út-
gjöldum eigi að mæta með nýjum
sköttum og umframeyðslu á sama
hátt!
• 3. Stefnt er að því að skera
niður erlendar lántökuheimildir fýr-
irtækja, en þó er gert ráð fyrir er-
lendum lánum að fjárhæð 1,8 millj-
arða króna til að halda uppi halla-
rekstri í útflutningsgreinum, einkum
frystingunni. Samtímis er hlutdeild
ríkisins í innlendum spamaði aukin
verulega og stefnt að því að einung-
is ríkisskuldabréf skuli undanþegin
tekju- og eignarskatti. Svo var að
heyra sem ríkisskuldabréfin ættu
auk þess að njóta betri verðtrygging-
ar en önnur skuldabréf, en flármála-
ráðherra v&r ófáanlegur til að skýra
mál sitt í þeim efnum afdráttar-
laust. Með þessu er þrengt svo að
fyrirtækjunum á innlenda fjár-
magnsmarkaðnum, að óhjákvæmi-
legt er að raunvextir hækki. Ekki
síst þegar það er jafnframt haft í
huga, að sparnaður mun dragast
saman með versnandi efnahag heim-
ilanna á næsta ári, svo að skortur
verður á lánsfé.
• 4. í þjóðhagsáætlun og fmm-
varpi til lánsfjárlaga er gert ráð fyr-
ir, að gengi krónunnar styrkist enn
á næsta ári. Forsætisráðherra hefur
marglýst yfir að þessar forsendur
séu rangar og fjármálaráðherra tek-
ið í sama streng. Geta þessir heiðurs-
menn ætlast til að aðrir taki mark
á þeim forsendum, sem þeir sjálfir
hafa lýst yfir að þeir trúi ekki á eða
gefið í skyn að þeir trúi ekki á?
Stuðningsmenn þeirra á Alþingi
munu gera það af því að þessi ríkis-
stjórn er einungis mynduð til að
reyna að koma Sjálfstæðisflokknum
á kné og skipta þá forsendur, sann-
indi og réttsýni engu máli. En setjum
svo að forsendur frumvarpsins verði
látnar ráða og gengi krónunnar var-
ið og haldið uppi með yfirdrætti í
Seðlabankanum.
Það hefur óhjákvæmilega í för
með sér vaxandi halla útflutnings-
og samkeppnisgreina, sem aftur
kallar á nýjar erlendar lántökur og
enn hærri skatta til að halda at-
vinnulífinu gangandi, sem auðvitað
er ekki hægt nema í takmarkaðan
tíma. Eftir því sem þetta ástand
varir lengur, verður vandinn stærri
Leikgerð Eychennes á
Nashyrningnum í Iðnó
Eric Eychenne
Eric Eychenne sýnir leikgerð
sina af smásögunni Nashyrn-
ingurinn eftir Ionesco í Iðnó
mánudagskvöldið 28. nóvember
kl. 20.30. Sýningin er f boði
Alliance Francaise
Leikferill E. Eychennes er lang-
ur og fjölbreytilegur. Hann hefur
starfað með ólíkum leikhúsum og
tekið þátt í að stofna 3 tilraunale-
ikhús; Tilraunaleikhúsið i Nevres,
Le TEX í Aix-en-Provence og
„Mini-Théatre de Marseille“. Frá
1971—79 hefur hann aðallega
fengist við uppfærslur á eigin leik-
ritum og leikgerðum. Sem dæmi
um viðfangsefni má nefna verk
eftir höfunda eins _og Rabelais,
Sade og Rimbaud. Á þessu tíma-
bili hefur E. Eychenne ferðast
með leiksýningar sínar og „Théa-
tre de Marseille" um Frakkland,
Evrópu, USA, Indland og Mið-
Austurlönd. Frá 1979 hefur hann
einkum starfað sem leikari í París
og Ástralíu. En það var ekki fyrr
en eftir að hafa unnið sem dag-
skrárgerðarmaður við útvarp að
hann ákvað að gefa sér tíma til
að vinna enn frekar með einþátt-
ungs-hugmyndina þar sem efnið
væri ekki einungis einfaldað held-
ur einnig dýpkað. Eftir að hafa
hitt Eugéne Ionesco í Stuttgart
verður niðurstaðan ný uppfærsla
á smásögunni „Nashymingur-
inn“.
Eugéne Ionesco
Ionesco fæddist í Rúmeníu árið
1912. Faðir hans var Rúmeni en
móðirin frönsk og hann ólst upp
í Frakklandi til þrettán ára ald-
urs. Þannig varð franska móður-
mál hans. Síðan bjó hann í Búkar-
est, stundaði þar framhaldsskóla
og háskóla og varð þar frönsku-
kennari. Hann sneri aftur til
Frakklands 27 ára gamall og sett-
ist þar að fyrir fullt og allt árið
1940. Hann semur leikrit sín og
önnur ritverk á frönsku.
Ionesco er áreiðanlega þekkt-
astur hér á landi eins og víða
annars staðar fyrir fyrsta leikrit
sitt, Sköllótu söngkonuna, sem
var frumsýnt í París 1950.
Nashyrníngurinn var fyrst
fluttur í Dusseldorf 1959 og í
París ári síðar. Ionesco hefur fyr-
ir sið að skrifa smásögur sem eins
konar drög að leikritum sínum.
Smásagan Nashyrningurinn var
gefín út 1955: hún endar á von-
leysi Bérenger um að geta nokk-
um tíma breyst. En í leikritinu
er aukið þar við nokkrum setning-
um þar sem Bérenger tekur á sig
rögg, þrífur byssu sína og býst
til vamar: „Gegn þeim öllum, ég
skal veija mig gegn öllum, ég
skal veija mig. Ég er síðasti mað-
urinn, ég skal vera það þangað
til yfír lýkur. Ég gefst ekki upp“.
Þannig hljóða lokaorð leikritsins.
Éric Eychenne byggir leikgerð
sína á smásögu Ionescos. Sagan
er frásögn söguhetjunnar, Béren-
ger, í fyrstu persónu af atburðum.
Hann segir frá sinni eigin reynslu.
í leikritinu verða áhorfendur hins
vegar sjálfir vitni að atburðunum.
Þannig er smásagan raunar
tvíræðari og áleitnari. Kannski
eru engir nashyrningar til nema
í kollinum á Bérenger. í upphafi
leiksins er hann einn, innilokaður
og uppgefínn, niðurbrotinn mað-
ur. Og smám saman rifjar hann
upp fyrir sjálfum sér og öðmm
hvar og hvenær og hvernig nas-
hymingamir fóm að birtast og
hann lokaðist af frá heiminum.
Sýningin fjallar þá einnig um til-
vistarlegan vanda einstaklings
frammi fyrir öðm fólki. Og þó em
nashyrningarnir áfram raunvem-
legir, að_ minnsta kosti í hans
augum. Éric Eychenne setti verk-
ið fyrst upp árið 1983 eftir að
hann hitti Ionesco að máli. Hann
leikur sjálfur Bérenger, en líka
alla hina: Jean, rökfræðingurinn,
skrifstofustjórann, frú Boeuf og
Daisy. Hvert þeirra verður sjálf-
stæð persóna hvað snertir rödd
og alla háttu. Sviðsetningin er
eins og leikararnir væm jafn-
margir persónunum, allt upp í sex
á sviðinu í einu. Éric Eychenne
hefur farið víða um lönd með
þessa sýningu. Hann hefur gert
nokkuð af því að setja upp eins
manns sýningar. Nashyringurinn
er sú sýninga hans sem hvarvetna
hefur hlotið mesta eftirtekt.