Morgunblaðið - 04.01.1989, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUK 4: JÁNÚAR lð89
17
Gilda tillögur
sveitarstjórnamanna líka
fyrir Reyknesinga?
Við undirbúning að nýrri skipan
á verkaskiptingu milli ríkis og sveit-
arfélaga hafa sveitarstjómamenn
utan svæðis 1, eins og það er skýr-
greint hér, óskað eftir því að sama
fasteignagjald sé af sambærilegri
eign út um allt land. Sé þetta eðli-
legt, þar sem hér sé um þjónustu-
gjald til sveitarfélags að ræða.
Sömu rök gilda auðvitað um eignar-
skatt af íbúðarhúsnæði, að hér sé
um þjónustugjald af eigninni að
ræða. Þar með eru þau vandamál
úr sögunni, að ekki sé hægt að
leggja saman eignarskatt á sam-
bærilegt íbúðarhúsnæði um allt
land. Þá stendur hitt vandamálið
eftir, þetta með einstaklingana, en
eins og sést á meðfylgjandi útreikn-
ingum er eignarskatturinn fyrst og
fremst skattur á þá. SJíka ofsköttun
verður að lagfæra. Ég mun beita
mér fyrir flutningi á lagafrumvarpi
til að lækka eignarskatt, strax og
reglulegir þingfundir hefjast í febr-
úar n.k. í þessu frumvarpi verður
tekið á málinu á tvennan hátt, að
eignarskattsgrunnur af íbúðar-
húsnæði verði aldrei hærri, en t.d.
á svæði 4 og að persónufrádráttur
verði stóraukinn t.d. í kr.
4.000.000,00 eða meira, eignar-
skattshlutfallið verði lækkað veru-
lega og sérstakur eignarskattur
felldur niður. Eftir að ljóst er, að
eignarskattamir og fasteignagjöld
em fyrst og fremst skattar á Reyk-
nesingum, að meðtöldum Reyk-
víkingum, hlýtur krafan að verða
sömu skattar fyrir sambærilegt
íbúðarhúsnæði um allt land.
Valda eignarskattar
verðbólgn og hærri
vöxtum?
Á sama tíma og skuldabréf ríkis-
sjóðs em tekju- og eignarskatts-
fijáls er íbúðarhúsnæði haft að fé-
þúfu til að halda áfram óráðsíunni
í ríkisrekstri, jafnframt nýtur al-
mennt sparifé sömu kjara. I dag
greiðir maður á Reykjanessvæðinu
kr. 325.380,00 í eignarskatta af
íbúðarhúsnæði með fasteignamat
að upphæð kr. 14.000.000,00. Mað-
urinn sem á undir koddanum í ríkis-
skuldabréfum kr. 140.000.000,00
eða tíu sinnum meira greiðir ekk-
ert! Maðurinn sem á fasteignina er
launþegi og greiðir háa tekjuskatta,
en maðurinn með 140 milljónimar
í ríkisskuldabréfum greiðir ekki
heldur tekjuskatt. Sá maður er
löngu hættur að vinna og lætur sér
nægja tekjumar af skuldabréfun-
um, sem verða ekki nema kr.
9.800.000,00 á næsta ári. Þessar
tæpu tíu milljónir ætlar hann síðan
að stómm hluta að nota til að auka
skuldir ríkissjóðs, enda eina öragga
leiðin til ábata hér á landi. Og svo
er þar maðurinn, sem á aukalega
íbúð sem er kr. 5.000.000,00 að
fasteignamati á höfuðborgarsvæð-
inu, sem hann leigir út. Hann hefur
reiknað að nú þurfi hann að leigja
hana á aðeins kr. 61.000,00 á mán-
uði til að fá sömu ávöxtun og af
ríkisskuldabréfum, enda greiðir
hann bæði eignar- og tekjuskatt
af þessari eign. Væri nú þessi eign
háð sömu ákvæðum og ríkisskulda-
bréfín þyrfti leigan að vera um kr.
29.000,00 á mánuði, sem er aðeins
47% af núverandi tekjuöflunarþörf.
mannsins, eins og þeir orða það hjá
ríkisstjóminni. Sömu sögu er að
segja af manninum, sem á verðbréf
hjá einum af verðbréfasjóðunum.
Hann segir, að tekjuöflunarþörf
sinni verði að mæta með vemlega
hærri vöxtum, til að hann geti
greitt skatta af bréfunum og fengið
sömu fjárrentu og hjá ríkissjóði.
Og svo geta menn spurt hvaða
áhrif hefur þetta á efnahagslífíð?
Þýðir þetta hærri vexti og vaxandi
verðbólgu? Og menn mega ekki
gleyma því, að þessir auknu skattar
þýða að tekjuþörf heimilanna vex,
sem mun koma fram f hærri launa-
kröfum (tekjuöflunarkröfum) á
næsta ári.
Höfundur er þingmaður Borgara-
Ookksins fyrir Reykjaneskjör-
dæmi.
AF INNLENDUM
VETTVANGI
eftir STEINGRÍM SIGURGEIRSSON
Samningur sérfræðinga og Tryggingastofiiunar:
Ríkið fær „magnafslátt“
af sérfræðingaþj ónustu
SAMKVÆMT samningi
sem sérfræðingar og
Tryggingastofiiun ríkis-
ins undirrituðu laugar-
daginn 31. desember
munu þeir sérfræðingar
sem veruleg umsvif hafa
veita ríkinu magnafslátt
þegar vissum eininga-
Qölda er náð. Megin-
markmið samningsins er
að sögn Páls Sigurðsson-
ar, ráðuneytisstjóra heil-
brigðisráðuneytisins, að
hnika niður kostnaði
ríkisins af þjónustu sér-
fræðinga. Hann sagði
það vera sína skoðun að
heppilegra hefði verið
að lækka grunneininga-
verð frekar en að veita
magnafslátt.
essi samningur byggir að
mestu leyti á eldri samningi
frá árinu 1985 sem rann út fyrir
nokkm en hefur samt verið starf-
að eftir hingað til. Með nýja
samningnum sem tók gildi um
áramótin var gildistími eldri
samningsins framlengdur til
síðustu áramóta en nýi samning-
urinn sem þá tók við gildir til
ársloka 1990 eða í tvö ár. Samn-
ingurinn er undirritaður með fyr-
irvara um samþykki Tryggingar-
áðs og Læknafélags Reykjavíkur
en síðamefnda félagið mun halda
fund um samninginn á fímmtu-
dag.
Nokkrar breytingar hafa verið
gerðar á gamla samningnum og
er talið að þær geti þýtt allt að
80 milljóna króna spamað á ári
að sögn Kristjáns Guðjónssonar,
deildarstjóra í sjúkratrygginga-
deild Tryggingastofnunar ríkis-
ins. Verður samningurinn og sá
spamaður sem af honum hlýst
tekin til skoðaunar í haust.
Magnafslátturinn
Helsta breytingin milli samn-
inga er sú að gert er ráð fyrir að
þeir læknar sem em með veruleg
umsvif gefi ríkinu magnafslátt.
Er sérfræðingum skipt í tvo hópa
hvað það varðar, annars vegar em
þeir sem einungis starfa á eigin
stofum og hins vegar þeir sem
samhliða því starfa á spítölum eða
sjúkrahúsum.
Magnafsláttur þeirra lækna
sem einungis starfa á eigin stofum
hefst samkvæmt samningnum
eftir 4.000 einingar og er 10% af
fyrstu þúsund einingunum þar á
eftir, einingum 4.001 til 5.000,
en 30% frá og með fimm þúsund-
ustu og fyrstu einingunni. Magn-
afsláttur þeirra lækna sem sam-
hliða stofum sínum starfa á
spítölum eða sjúkrahúsum hefst
aðeins fyrr, eða eftir 2.000 eining-
ar, og er 10% af fyrstu þúsund
einingunum þar á eftir og 30%
frá og með 3.001. einingunni.
Ein eining er í dag 96 krónur
og 20 aurar og er hvert viðtal eða
verk látið kosta vissan eininga-
fjölda. Þær em ekki einungis
reiknaðar sem laun til lækna held-
ur á helmingur að vera vegna
kostnaðar lækna. í krónum talið
þýðir þetta að magnafsláttur
þeirra lækna sem starfa á
spítölum og stofum hefst þegar
komið er upp í 192.000 krónur
en þeirra sem einungis starfa á
stoftim hefst þegar komið er upp
í 385.000 krónur.
Önnur breyting frá fyrra samn-
ingi er að gjaldskrá fyrir störf
sérfræðinga á rannsóknarstofum
ir er lækkuð um rúmlega 14%,
en þar er um að ræða rannsóknar-
stofur á læknastofum en einnig
rannsóknarstofnanir spítala, heil-
sugæslustofnana og rannsóknar-
stofnun Háskóla íslands. Þá er í
samningnum kveðið á um að tilv-
ísanakerfínu verði frestað um eitt
ár til bráðabirgða, þ.e. fólk getur
áfram snúið sér beint til sérfræð-
ings án milligöngu heimilislæknis.
Lögum samkvæmt eiga tilvísanir
almennt að vera reglan en svo er
ekki í dag.
Lækkun á einingaverði
skynsamlegri
Páll Sigurðsson, ráðuneytis-
stjóri heilbrigðisráðuneytisins,
sagði við Morgunblaðið að með
þessum nýja samningi væri verið
að reyna að hnika niður kostnað-
inum við sérfræðiþjónustuna.
Ekki hefði náðst samkomulag um
endurskoðun á gmnneiningaverð-
inu heldur hefði magnafslátturinn
orðið ofan á. Það hefði kannski í
för með sér að menn fæm að
vinna minna. Sagði Páll að það
væri hans mat að skynsamlegra
hefði verið að semja um lækkun
á einingaverðinu. Ef verk væri á
annað borð ofborgað væri vafa-
mál hvort heppilegasta lausnin á
því væri eitthvert afsláttarfyrir-
komulag.
Tilvísunarskylda væri ekki
heldur inni í þessum samningi en
um það atriði væm læknar ósam-
mála og vildu t.d. heimilis- og
heilsugæslulæknar tilvísunar-
skyldu.
Páll sagði þennan samning vera
tilraunasamning og væri ætlunin
að fara yfir gjaldskrána alla í
framtíðinni.
Varðandi þann spamað sem
þessi nýi samningur ætti að hafa
í för með væri erfitt að segja til
um það. Þegar rætt væri um 80
milljóna spamað væri miðað við
sama sérfræðingafjölda og ein-
ingafjölda og á síðasta ári. Ef
sérfræðingum mundi hins vegar
fjölga og þeir ynnu utan afsláttar-
kerfisins þá gæti heildarkostnað-
urinn staðið í stað eða jafnvel
hækkað. Það væri ekki hægt að
setja neitt þak á útgjöld ríkisins
í þessum efnum.
Þess má geta að í fjárlögum
fyrir þetta ár em heildarútgjöld
fyrir læknisþjónustu utan spítala
áætluð tæpir tveir milljarðar
króna og em inni í þeirri upphæð
m.a. greiðslur til heilsugæslu-
lækna og læknishjálpar almennt
utan spítala auk sérfræðinga.
Erfítt er því að áætla sérfræði-
kostnaðinn einan og sér en gera
má ráð fyrir að hann sé á bilinu
1,6-1,7 milljarðar króna.
Athugasemdir
Ríkisendurskoðunar
Ríkisendurskoðun gerði eins og
kunnugt er athugasemdir við það
nýlega að svo virtist sem fyöldi
lækna er væm í fullu starfí hjá
sjúkrahúsum eða spítölum hefði
jafnframt miklar tekjur af einka-
stofum sínum. Hefur heilbrigðis-
ráðherra ákveðið að kalla fram-
kvæmdastjóra sjúkrahúsa á fund
nú eftir áramót og kanna hvort
þetta komi ekki niður á vinnutíma
lækna á þeim stofnunum þar sem
þeir em ráðnir.
Starfsmenn í fullu starfí t.d. á
Borgarspítalanum eða Landspítal-
anum hafa rétt á að vinna 9 stund-
ir á viku utan stofnunarinnar og
hefur ekki verið mikið eftirlit með
því hvort þeim tímaramma sé
fylgt. Bjóst Páll við harðara eftir-
liti hvað það varðar í framtíðinni.
Kristján Guðjónsson sagði þeg-
ar hann var spurður hvemig þessi
samningur tengdist athugasemd-
um Ríkisendurskoðunar að það
væri mál þeirra stofnana sem
læknar störfuðu hjá að sjá til þess
að þeir væm þar við störf. Það
væri ekki verksvið Trygginga-
stofnunar ríkisins heldur það að
semja við lækna á almennum
markaði.
Eins og áður sagði heldur
Læknafélag Reykjavíkur fund um
samninginn á fímmtudag og vildi
Guðmundur Eyjólfsson, sem var
formaður samninganefndar
lækna þess í samningaumræðun-
ekki tjá sig um samninginn við
Morgunblaðið fyrr en að þeim
fundi loknum.