Morgunblaðið - 15.01.1989, Side 12

12
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1989
SENDI
HERBARMR
RUWE
fá henni framgengt. Ég lít fremur
á þetta sem plús, en auðvitað getur
verið að það verði of mikið að því
góða. Mér fínnst mjög gott í fari
Islendinga að þeir eru almennt sátt-
ir við umhverfi sitt og njóta þess.
Þeir eru mjög íhugulir, lesa mikið
og hafa áhuga á öðru en sínu næsta
umhverfi. Það er ákveðinn heims-
borgarabragur yfír íslendingum.
Sumir íslendingar tala um snobb,
en mér fínnst í grundvallaratriðum
íslendingar ósnobbaðir og óform-
legir á viðfelldinn hátt. Þeir bera
virðingu fyrir mönnum, en ekki titl-
um.
Þekkirðu til íslendingasagnanna?
Já, já, ég hef lesið nokkrar þeirra.
Ég man ekki í augnablikinu hveij-
ar, það er nokkuð langt um liðið.
Ég les ekki mjög mikið, en einkum
um bandaríska sögu og uppáhaldið
mitt er Theodore Roosevelt. Og
ekki má ég gleyma Marcusi Árelí-
usi. Seinna komst ég að því að
hann er í mjög miklu uppáhaldi hjá
forseta ykkar.
Hvað um íslenskar nútímabók-
menntir?
Ég þekki auðvitað til verka Hall-
dórs Laxness og hann gaf mér einu
sinni áritaða bók eftir sig, og það
þótti mér afar vænt um. Ég hef
ekki haft tíma til að lesa bækur
eftir hann, ég fæ svo mörg verk-
efni, að ég hef lítinn tíma aflögu.
Hvemig semur þér og íslensku
veðráttunni?
Alveg prýðilega. Ég skil ekkert
í fólki að kvarta undan henni. Þótt
úti sé kalt er hlýtt inni við og breyti-
legt veðurlag þekki ég úr uppvexti
mínum. Nei, skammdegið fer ekki
í taugamar á mér né dregur mig
niður. Konan mín hafði ekki komið
til íslands fyrr en 1985 og hún er
líka dús við veðráttuna. Hafí maður
nóg að gera og búi við góð húsa-
kynni eins og hér er almennt er
ástæðulaust fyrir borgarbúa held
ég að láta veðrið fara i taugamar
á sér.
Nú er mikið gert úr því að sendi-
herrar stundi einlæg veisluhöld.
Hvað segirðu um það?
Veisluhöldin em stórlega ýkt.
En það er eðlilegt að maður haldi
uppi ákveðinni risnu og bjóði heim
fólki. Það hefur sitt gildi og íslend-
ingar em sjálfír gestrisnir að upp-
lagi. Vitaskuld er nokkur samgang-
ur milli mín og hinna erlendu
diplómatanna, en ég get þó ekki
sagt að ég þekki þá mikið. En sam-
skiptin em þægileg það sem þau
em.
Ertu húslegur í þér og getur eld-
að mat?
Hann hlær við.
Nei, það væri of mikið sagt. Þó
er ég bara laginn að grilla. Það er
einn lambakjötsréttur sem ég er
mjög ánægður með. Á ég að segja
þér hvemig hann er? í réttinn nota
ég lambalæri. Maður losar kjötið
frá beininu, svo er kryddað eftir
kúnstarinnar reglum og kjötið sett
á grillið. Með þessu hef ég svo sér-
staka sósu, en uppskriftin að henni
er hemaðarleyndarmál mitt.
Heldurðu að þú sért rómantískur?
Hann hallar sér aftur og veltir
þessu fyrir sér.
Ja, nú vandast málið. Ef ég segði
nei, þá mætti ætla ég væri kaldur,
hálfgerður þyrrkingur. Það held ég
nú ekki. Ég veit ekki hvað segja
skal.. En ég giftist frekar seint,
ég hitti konuna mína 1968 í forseta-
kosningunum, við störfuðum fyrir
Nixon, en samband okkar lengi vel
var bara í gegnum starfið, ekkert
persónulegt. Svo einhveiju sinni
nokkmm ámm seinna borðuðum
við saman og hún sagði mér frá
því að henni hefði verið boðið nýtt
starf innan stjómkerfisins, sem
þýddi að vík varð milli vina... skil-
urðu. Þá virðist ástin hafa blossað
upp hjá báðum og svo gengum við
í hjónaband 1975. Þá var ég orðinn
fertugur og var hrifínn eins og
unglingur. Svo að líklega er ég róm-
antískur ... heldurðu það ekki.
Finnst þér góður íslenskur mat-
ur?
Við emm mikið gefín fyrir físk.
Ýsa og lúða em í uppáhaldi og við
höfum físk að minnsta kosti tvisvar
í viku. Síldin er líka mikið góð-
meti. Og það er gott að smakka lax
einu sinni á sumri eða svo. Af
íslensku kjötmeti þykir mér lamba-
kjötið góður matur og ég nefni villi-
gæs.
Ef þú værir ekki sendiherra, hvað
myndi þig langa að vera að gera?
Ég er alltof dæmigerð jómfrú til
að velta því fyrir mér. Eg hugsa
aldrei um það sem hefði getað ver-
ið, heldur það sem er. Horfí á dag-
inn í dag og kannski daginn á
morgun, en sáralítið á það sem
hefur formerkið ef.
Stundum hefur verið sagt að
sendiherrastarf á íslandi sé létt-
vægt og þyki ekki merkilegt.
Nei, ég held ekki að sendiherra-
starfið sé ómerkilegt né hégóma-
starf. Sendiráðsfólk er fulltrúar
sinnar þjóðar og hlýtur að sinna
því af viðeigandi ábyrgð og virðingu
fyrir viðfangsefninu. Verkefnin em
ótrúlega mörg og fjölbreytt og í
síbreytilegum heimi kemur alltaf
nýtt og nýtt upp á sem er heillandi
að fást við.
Hvað fínnst þér um þá skoðun
að í sendiráðum sé allt morandi í
njósnuram?
Ja, hvað ætti nú að njósna um
héma? ísland er margt í senn: ör-
uggt, opið og miðsvæðis milli ríkja.
Það er mikilvægur hlekkur í sam-
starfskeðju vestrænna þjóða, land-
fræðilega mikilvægt, friðsamur
reitur, þar sem maður getur farið
allra sinna ferða án ótta og án þess
að hafa lífverði með sér. En ég
held að hér sé heldur ekkert að
fela. Það er mergurinn málsins.
Finnst þér ímynd íslands á al-
þjóðavettvangi hafa breyst eftir að
leiðtogafundur Reagans og Gorba-
tsjovs var haldinn hér?
ísland hefur að minnsta kosti
skýrt ímynd sína. Fest hana. Skipar
annan sess. Menn vita meira um
það, gera sér grein fyrir mikilvægi
þess sem ríkis, sern var kannski
ekki öllum ljóst. Ég vil endilega
nota tækifærið og minna á að það
var Reagan sem réð úrslitum um
að leiðtogafundurinn var hér. Ein-
hverra hluta vegna virðast menn
standa í þeirri trú að það hafí verið
Gorbatsjov fyrst og fremst sem
beitti sér fyrir því. Gorbatsjov stakk
upp á Bretlandi númer eitt og ís-
landi númer tvö. Reagan valdi ís-
land.
Það var dæmigert fyrir íslend-
inga hversu vel og af miklu kappi
var unnið að undirbúningi, það hefði
ekki verið á allra færi því að fyrir-
varinn var sárastuttur. Þar kom til
góða snerpan og seiglan í upplagi
fólksins sem mér fínnst um margt
til eftirbreytni.
Ég held að við verðum líka að
gæta að því að þótt margir séu
búsettir á höfuðborgarsvæðinu er
álveg fáránlegt fyrir útlendinga að
tjá sig um ísland nema hafa farið
um landið. Náttúra þess mótar
skapferli og lund. Fólk úti á landi
hugsar öðmvísi, tekur hlutina á
annan hátt. Það er rétt eins og
þegar útlendingar fara til Banda-
ríkjanna og sjá aðeins New York
eða Washington. Þeir hafa mjög
takmarkaða yfírsýn yfír hvað
Bandaríkin era og bjóða uppá. Þess
vegna og allra hluta vegna fínnst
mér gleðilegt hvað íslendingar gera
sér tíðfömlt til Bandaríkjanna og
sýna þeim mikinn og vinalegan
áhuga.
KRASAVIN
skóla sem höfðu undirritað friðar-
yfirlýsingu sem þeir vildu koma á
framfæri við fulltrúa stórveldanna.
Það var ákaflega ánægjuleg heim-
sókn og krakkamir mjög skemmti-
legir. Og þrátt fyrir annir vonast
ég til að við getum eflt samskipti
við fleiri, það er skylda okkar og
hún ljúf og við viljum einnig koma
á framfæri því sem er að gerast í
Sovétríkjunum fólki til glöggvunar.
Svo leita margir í sendiráðið og það
snart okkur mjög djúpt hversu
margir komu eftir hörmungamar í
Armeníu, til að votta samúð, veita
ijárhagsaðstoð. Það var alveg
ógleymanlegt.
Hvaða gildi hafa veisluhöld,
kannski mörgum sinnum í viku og
með sama fólkinu?
Ég held nú að menn geri of mik-
ið úr veisluhöldum sendiráða al-
mennt. Aðalstarf okkar er ekki að
halda veislur og móttökur, heldur
að vinna að góðum samskiptum við
íslendinga. En veislur em góðar að
mörgu leyti og þurfa ekki að vera
einhver yfírborðskenndur gleðskap-
ur. Fólki gefst tækifæri til að skrafa
saman, gaumgæfa skoðanir hvert
annars. Og það bætast alltaf ein-
hveijir nýir við og skoðanaskipti em
gagnleg. En það er mikill misskiln-
ingur að diplómatar séu alltaf að
sækja eða halda veislur. Við emm
ekki heldur margir erlendu sendi-
herramir hér, þrettán talsins minnir
mig, og við höfum eðlilegan sam-
gang okkar í milli, svona eftir því
sem ástæður em til. Það er einn
siður sem erlendu sendiráðin í
Reykjavík hafa sem maður sér ekki
alls staðar, það er að flagga á há-
tíðisdögum hvers lands. Það fínnst
mér mjög góð hefð.
Hvað finnst þér best og verst við
íslendinga?
Krasavin ýtir á bjölluhnapp og
biður um meira te og kaffí. Hugsar
sig um.
Mér fellur vel við íslendinga það
sem ég hef kynnst þeim. Það er
velvilji á báða bóga held ég og ís-
lendingar em opnir fyrir þeim
breytingum sem em að gerast hjá
okkur, fróðleiksfúsir um það sem
fleira. Ég held ekki að þeir séu lok-
aðir, ég hef ekki fengið það á tilfínn-
inguna. Hvort íslendingar og Sovét-
menn eiga eitthvað sameiginlegt;
ja, þú verður að hafa í huga að í
Sovétríkjunum búa yfir eitt hundrað
þjóðir og hver hefur sín einkenni.
Svo að það er erfitt að alhæfa. En
ég endurtek nú það sem ég sagði
áðan, manstu, manneskjan er í
mörgum gmndvallaratriðum eins,
hvar sem hún er. Og það sem ég
met mest í fari fólks er hreinskilni,
mannlegur skiiningur og heiðar-
leiki, vera hreinn og beinn. Því
kynnist maður hér og því kynnist
maður alltaf þegar gott fólk _er
annars vegar og það á við um Is-
lendinga marga sem ég hef haft
kynni af.
Hvað fínnst þér um þá skoðun
og staðhæfingu að í sendiráðum sé
allt morandi í njósnumm?
Krasavin finnst spurningin ekki
fyndin. En svarar henni hiklaust.
Það em margar bækur skrifaðar
um þessi efni. Því miður. En við
skulum ekki trúa þessu. Ef við
hlustuðum á svona væri erfitt að
halda uppi eðlilegum samskiptum,
ertu ekki sammála mér um það?
Hvar og hvemig kynntistu kon-
unni þinni?
Brúnin á Krasavin er óðum að
léttast. Hann hallar sér aftur í sæt-
inu og fær glampa í augun.
Ég var ekkert unglamb, kominn
yfír þrítugt. Við kynntumst í
Moskvu 1964, ég vann í utanríkis-
ráðuneytinu og hún í bókafyrirtæki
sem gaf út orðabækur. Ja, ég held
að við höfum strax orðið hrifin hvort
af öðm og biðum ekki lengi með
að giftast...
Ertu rómantískur?
Nú er honum reglulega skemmt.
Hver var að segja að Rússar væm
drambslegir fylupokar?
Já, alveg hiklaust, segir hann.
Ég held maður geti ekki lifað lífinu
ef maður er ekki rómantískur. Að
minnsta kosti nýtur maður svo
margs langtum dýpra ef maður er
það. Ég er ekkert feiminn að viður-
kenna það.
Hvemig líkar þér íslenskur mat-
ur?
Þið hafið alveg ágætan físk, við
borðum mikið þorsk og ýsu og karfa
og sfldin er nú þjóðarréttur okkar
og ég er alveg hissa á að þið skul-
uð ekki borða meira_ af henni. Lax-
inn er líka sælgæti. Ég er ekki síður
TILBOÐ OSKAST
í M.M.C Pajero 4x4 (ameríska útgáfan af Dodge Raider Ram), árgerð ’87
(ekinn 14 þús. mílur), Ford Bronco II 4x4 tjónabifreið, árgerð ’84 og
Mercedes Benz 307D/33 dísel, árgerð ’79 ásamt öðrum bifreiðum er
sýndar verða á Grensásvegi 9, þriðjudaginn 17. janúar kl. 12-15.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16.
SALA VARNARLIDSEIGNA