Morgunblaðið - 06.05.1989, Blaðsíða 20
/41
20
• I '/ T f
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. MAÍ 1989
Ellefu Danir með fiillt
hús vopna handteknir
Tilheyra palest-
ínskum hryðju-
verkasamtökum
Kaupmannahöfn. Reuter. Frá Nils Jörgen
Bruun, fréttaritara Morgunblaðsins.
DANSKA lögreglan kvaðst í gær
hafa handtekið 10 velþjálfaða
danska hryðjuverkamenn sem
hlotið hafa þjálfun í æfingabúð-
um fyrir hryðjuverkamenn í
Sýrlandi. Lögreglan fann jafn-
framt umtalsvert magn vopna
sem tilheyrði hópnum. Mennimir
em grunaðir um að hafa átt þátt
í mörgum af stærstu ránum sem
framin hafa verið í Danmörku
undanfarin 8 ár auk mannráns
og morðs. Þeir tengjast hryðju-
verkasamtökunum Alþýðufylk-
ingunni fyrir frelsun Palestínu,
PFLP.
Lögreglan komst á sporið þegar
einn mannanna ók bíl út af hrað-
braut á Norður-Sjálandi á þriðju-
dag. Lögreglan fann vísbendingar
í bflnum sem leiddu til vopnafundar
í íbúð í Kaupmannahöfn. í vopna-
búrinu voru 70 kg af sprengiefni,
26 Miniman-eldflaugar, sömu gerð-
ar og notaðar eru í borgarastyijöld-
inni í Líbanon, 5 jarðsprengjur, 38
handsprengjur, 25 minni jarð-
sprengjur, 24 reyksprengjur og fjöl-
margar skammbyssur.
Vopnin eru öll framleidd í Svíþjóð
og hefur sænska lögreglan hafið
rannsókn á því hvemig hryðju-
verkamennimar komust yfir þau.
„Við höfum handtekið forsp-
rakka hópsins," sagði Kurt Olsen
lögreglustjóri. Hann sagði að Dan-
irnir hefðu verið yfirheyrðir og að
þeir væm auðsjáanlega vel þjálfaðir
og öfgafullir. A.m.k. tveir hinna
handteknu hafa farið í þjálfunar-
búðir fyrir skæruliða í Miðaustur-
löndum.
Olsen taldi fullvíst að hópurinn
væri viðriðínn morð á 22 ára göml-
um dönskum lögreglumanni sem
var skotinn til bana þegar hann
veitti póstræningjum eftirför í nóv-
ember á síðasta ári. Ræningjarnir
komust undan með 10 milljónir
danskra króna, 72 milljónir ísl. kr.
Niðurstaða breskrar könnimar:
Pillan eykur hætt-
una á brjóstakrabba
Daily Telegraph
Könnunarferö til Venusar
Magellan, I gelminn. Hjólparflaug skaut siöan farínu f átt tll
Geimfariö
jgellan-geimfariö er aöallega búiö iíl úr varahlutum úr
tnnsóknarförunum Könnuöi, Galileó, Vlkíngi og Ódysseifi. Viö
styrkleikapfófun var notaöurhluti úrgeimfarinu Könnuöi, sem
ertii sýnis í Smithsonian loft-og geimferöasafninu í Washington.
opnast þegar Stýrlvólar
fariö erkomið
áloft. Þeir
framteíöa ' r..,
tfmagn þegar m&SMSanm \*t£m**.S6\ar-
peir snúal
tilsóiar I t1Lá!& Rannsóknartoft-
" net (fyrir
kortlagningu og
fjarskipti)
Hæöar
fnawif
Feröin tii Venusar
atsjá sór f gegnum
skýjahjúpinn yfir Venusi og
kortleggur ósiétt fjallalandslag.
Skekkjumörk mælingannaer
um.91,4 m þegar fariö er
næst Venusi
Tveggja þrepa hjálþarflaug skaut tarlnu af braut jarðar. Geimfariö fer
einn og hálfan hring I kringum sólu, eöa 1.280 milljón km leiö. Meöal-
hraöinn veröur 125.000 km á klukkusfurtd. Hjálpartlaug hægir á
farinu og stýrir þvl á braut um Venus.
Ferfi gelm
farslns
KRTN
Bandaríkin:
Fyrsta ferð-
in til reiki-
stjörnu í
ellefu ár
Houston. Reuter.
15 mánaða ferð ómannaða
rannsóknarfarsins Magellan til
Venusar hófst -á fimmtudags-
kvöld, þegar því var skotið frá
geimfeijunni Atlantis.
Atlantis flutti rannsóknarfarið í
geiminn og voru fimm geimfarar í
feijunni. Vel gekk að lyfta farinu
frá geimfeijunni og um klukku-
stund síðar skaut hjálparflaug því
í átt til Venusar, sem er um 253
milljón kílómetra fjarlægð. Hófst
þar með fyrstu könnunarferð
Bandaríkjamanna til reikisstjömu í
ellefu ár. Slíku fari hefur aldrei
áður verið skotið á loft frá geim-
feiju. Öll önnur rannsóknarför hafa
verið flutt í geiminn með ómönnuð-
um geimflaugum.
Magellan var um 256 km ofan
við Indlandshaf þegar hjálparflaug-
in skaut því í átt til Venusar.
Skömmu eftir að ferð geimfarsins
hófst var skýrt frá því að sólarflek-
ar, sem knýja geimfarið til Venus-
ar, hefðu opnast samkvæmt áætlun.
Geimfarið var í gær í rúmlega
160.000 km fjarlægð frá jörðu og
stefndi á 16.000 km hraða á klst.
í átt til Venusar.
Langvarandi notkun getnaðarvarnapillunnar eykur mjög líkur á c+i nrnmálítflrArlrnnni* •
bijóstakrabbameini. Er það niðurstaða umfangsmestu könnunar, sem 1 J U1 C/ilVU otJUl lllllalallUfrlValllla,
gerð hefur verið á þessum málum í Bretlandi. Kemur fram í henni,
að taki ungar konur pilluna í flögur ár aukist hættan á brjósta-
krabbameini fyrir 36 ára aldur um 40% og eftir átta ára notkun
um 70%.
í Bretlandi fær nú ein kona af
hveijum 500 bijóstakrabbamein og
aukist líkumar um 70% þýðir það,
að ein af hveijum 300 muni veikj-
ast. Þeir, sem stóðu að könnuninni,
vísindamenn við þtjár kunnar
krabbaineinsrannsóknastofnanir,
segja mikla óvissu vera um hvort
pillunotkunin hafi varanleg áhrif
en hallast þó fremur að því, að
þegar konur hætti henni minnki hún
smám saman. Þá segja þeir einnig,
að pillur með litlum östrogen-
skammti séu hættuminni en þær,
sem hafa stóran skammt.
Breska lyfjaeftirlitið hefur vakið
athygli lækna á niðurstöðum könn-
unarinnar en telur samt ekki
ástæðu til þess að sinni að leggjast
gegn notkun pillunnar. Þijár millj-
ónir breskra kvenna taka nú pilluna
eða 23% þeirra 12,5 milljóna, sem
eru á barneignaraldri. Hefur pillu-
notkunin þó minnkað á síðustu
árum. 1983 notuðu pilluna 45%
kvenna á aldrinum 25-29 ára en
1986 35%. Árlega fá um 24.500
breska konur bijóstakrabbamein og
15.000 konum verður það að aldur-
tila.
Ihaldsflokkur endur-
heimtir forystuna
íhaldsmenn tapa Vale of Glamorgan
London. The Daily Telegraph.
Ihaldsflokkur Margaretar Thatcher, forsætisráherra Bretlands,
hefur að nýju náð forystu gagnvart Verkamannaflokkinn, samkvæmt
niðurstöðum skoðanakönnunar, sem Gallup-stofnunin gerði fyrir
brezka biaðið The Daily Telegraph og birt var í gær, daginn eftir
að Thatcher hélt upp á 10 ára starfsafmæli sem forsætisráðherra.
ERLENT
Samkvæmt könnuninni nýtur
íhaldsflokkurinn nú fylgis 40,5%
kjósenda og Verkamannaflokkur-
inn 37,5%. I marz sl. sýndi könnun
Sovétríkin:
Stalín leitaði eftir samn-
ingi við Hitler árið 1941
Moskvu. Daily Telegraph.
SOVÉSKI hershöfðinginn Níkolaj Pavlenko heldur því fram í
grein, sem birt hefiir verið í vikuritinu Moskvufréttum, að Jósef
Stalín og yfírmaður leyniþjónustu hans, Lavrentíí Bería, hafi
reynt að gera sérstakan friðarsamning við Hitier í október árið
1941, þegar útlit var fyrir að þýski herinn næði Moskvu á sitt
vald. Talið er víst að í augum velflestra Rússa jaðri slíkar samnin-
gaumleitanir við föðurlandssvik. Þótt sovéskir (jölmiðlar hafi að
undanförnu gagnrýnt nokkuð þátt Stalíns i heimsstyrjöldinni
síðari hefur enginn gengið jafii langt og Pavlenko til þessa.
Hershöfðinginn segir að Hitler
hafi Iíklega hafnað friðarsamn-
ingi, þar sem hann hafi talið að
Þjóðveijar myndu brátt ná
Moskvu á sitt vald og að Sovét-
menn myndu hvort sem væri
neyðast til að gefast upp án skil-
yrða. Stalín hafi vitnað í umdeild-
an friðarsamning sem Lenín gerði
árið 1918, þar sem Sovétmenn
afsöluðu sér umtalsverðum lands-
svæðum til Þjóðveija til að binda
enda á fyrri heimsstyijöldina og
efla þannig byltingu bolsévíka.
Stalín hafi lagt fram sömu rök
og Lenín og verið „tilbúinn til að
eftirláta Hitler Eystrasaltslöndin,
Hvíta-Rússíand, Moldavíu og
hluta Úkraínu“.
Pavlenko segir einnig að í það
minnsta 80.000 herforingjar hafi
verið líflátnir í hreinsunum Stalíns
frá 1937 þar til stríðið braust út.
Hann hefur eftir sovéska mar-
skálknum Aleksander Vasflevskí
að hefðu hreinsanimar ekki átt
sér stað hefði Hitler ekki árætt
að leggja til atlögu við Rauða
herinn.
Hershöfðinginn upplýsir einnig
að Sovétmenn hafi útvegað nas-
istum kom, olíu og mikilvæg hrá-
efni fyrir vopnaframleiðslu þar til
stríðið braust út og nasistar hafi
aðeins greitt fyrir helming þessa
vamings. Stalín hafi verið svo
öruggur um að friður héldist að
þýskum könnunarflugvélum hafi
verið leyft að fljúga yfir sovéska
lofthelgi. Þá hafi Þjóðveijar og
Austurríkismenn, sem barist hafi
gegn nasismanum og leitað hælis
í Sovétríkjunum, verið sendir til
Þýskalands „til að hægt yrði að
murka úr þeim lífið“.
urinn (SDP), guldu afhroð í kosn-
ingunum og töpuðu 130 bæjar- og
sveitarstjómarmönnum.
Gallup Verkamannaflokkinn í for-
ystu í fyrsta sinn í rúmt ár en
flokknum hefur ekki tekizt að halda
fengnum hlut.
Fylgisaukning íhaldsflokksins er
góð afmælisgjöf fyrir Thatcher. Á
starfsafmælinu í fyrradag sagðist
hún ekki myndu slá neitt af á næst-
unni og gaf þar með sterklega til
kynna að hún væri ekki á þeim
buxunum að draga sig í hlé frá
stjómmálum á næstu árum. Sagðist
hún kunná vel við svona afmæli og
var það túlkað sem hún gæti vel
hugsað sér að sitja annan áratug
við völd.
í gær tapaði íhaldsflokkurinn
hins vegar þingmanni í kjördæminu
Vale of Glamorgan í Wales, sem
flokkurinn hafði haldið í 38 ár.
Frambjóðandi Verkamannafiokks-
ins, John Smith, sem tapaði í kosn-
ingunum 1987, varð hlutskarpastur
og hlaut 48% atkvæða miðað við
36% fylgi frambjóðanda íhalds-
flokksins. Kjörsókn var óvenju mik-
il eða 70%. Efnt var til aukakosn-
inganna vegna andláts þingmanns
íhaldsflokksins, sem haldið hafði
sætinu í 38 ár. Að þeim loknum er
þingmeirihluti íhaldsmanna 99
sæti, en 650 menn sitja í neðri
málstofu brezka þingsins.
I bæjar- og sveitarstjórnarkosn-
ingum í Englandi og Wales, sem
einnig voru haldnar á uppstigninga-
dag, unnu bæði íhalds- og Verka-
mannaflokkur á. Bættu íhaldsmenn
við sig 77 fulltrúum en Verka-
mannaflokkurinn 67. Miðflokkarnir
tveir, Fijálslyndi jafnaðarflokkur-
inn (SLD) og Jafnaðarmannaflokk-
Bandaríkin:
North fund-
inn sekur
um þrjú
ákæruatriði
Washingrton. Daily Tele^raph, Reuter.
OLIVER North, fyrrum ráðgjafi
Bandaríkjaforseta, var á fimmtu-
dag fúndinn sekur um þrjú ákæru-
atriði en sýknaður af níu.
Kviðdómurinn úrskurðaði að
North hefði aðstoðað við að villa um
fyrir Bandaríkjaþingi í nóvember
árið 1986 með því að greina ekki
rétt frá atburðarásinni í tengslum
við sölu vopna til írans og veitingu
ágóðans til kontra-skæruliða í Nic-
aragua. Kviðdómurinn, sem var skip-
aður níu konum og þremur körlum,
öllum blökkumönnum, fundu North
einnig sekan um að hafa breytt skjöl-
um, komið þeim undan eða eyðilagt
þau í nóvember árið 1986, þegar upp
komst um málið. Auk þess var hann
úrskurðaður sekur um að hafa þegið
öryggiskerfí, að verðmæti 14.000
dala eða 742.000 ísl. kr., að gjöf
með ólöglegum hætti.
Kviðdómurinn komst að þeirri nið-
urstöðu að North hefði ekki gerst
sekur um að hafa logið að þinginu
eða hindrað rannsókn málsins og var
hann einnig sýknaður af ákærum um
fjármálamisferli og skattsvik.
Áformað er að dómarinn kveði upp
dóm yfir North 23. júní. Hann á yfir
höfði sér allt að tíu ára fangelsi og
sekt, sem nemur 750.000 dölum, eða
39 milljónum ísl. kr. Hins vegar er
sá möguleiki fyrir hendi að George
Bush Bandaríkjaforseti náði North.