Morgunblaðið - 22.08.1989, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. ÁGÚST 1989 35
Foreldrasamtökin:
Dag'vistarstofinanir verði áfram
í umsjá menntamálaráðuneytis
Foreldrasamtökin hafa sent frá sér ályktun þar sem því er lýst yfir
að hugmyndir um að dagvistarstofhanir verði fluttar úr umsjá mennta-
málaráðuneytis yfir til félagsmálaráðuneytis séu skref aftur á bak.
þeir fyndu svitalyktina úr búningn-
um!
Þá má geta um bíldekk fóðrað að
utan með einskonar gæruskinni og
hálmi hent inn í hringinn. Þetta hlýt-
ur einnig að vera geysiverðmætt og
listrænt verk og einstaklega snjöll
hugmynd að troða hálmi inn í hring-
inn.
Cari Andre: 11 frumhjón ’74 (hvað
sem það nú þýðir). Þetta eru fer-
hyrndar koparplötur, 21 stk., til-
heyrir listgrein „arte povere“ en það
mun eiga að losa listaverkið við að
vera neysluvarningur (auðsjáanlega
fjandmaður súpudósanna). Ég var
næstum dottinn um þetta snilldar-
verk, sem var samlitt gólfinu en ég
skildi hvorki það né nafngiftina.
Mario Merz: Einn þekktasti mynd-
listarmaður ítala í dag. Hvorki meira
né minna! Hann á verkið Truciolo
’67-’69: Heysátu á stól með mjóu
neonljósi. Ég gat ekki séð betur en
þetta væri hálmur en ekki hey og
stólræfillinn þolir auðsjáanlega ekki
svona ferðalög og löng og mjó neon-
peran upptýsti hvorki sáturæksnið
eða áhorfandann.
Hversvegna það tók þtjú ár að
sameina þetta drasl skil ég heldur
ekki. Hinsvegar er Ijóst af ítölsku
listaverkunum að Súmararnir hér
heima hafa verið á handfæraveiðum
niður á Ítalíu. Heysátan þeirra var
þó úr ilmandi töðu!!
Eru ljósaskilti eitthvað, sem við
þurfum að fara á listsýningu til að
skoða? Tvö slík er að finna á Kjar-
valsstöðum og finnst mér mörg önn-
ur, sem ég hef séð, mun áhugaverð-
ari.
Donald Judd: Hann telur menn
eiga að „vera í líkamlegum og tilvist-
arlegum skilningi inn í rúmtaki lista-
verksins“ og lætur framleiða járn-
kassa í verksmiðju, til að afmá um-
merki listamannsins. Vafalaust er
þetta mjög hámenningarlegt en mér
tókst ekki að upplifa nokkurn skap-
aðan hlut við skoðun á þessum kassa.
Helmuth Newton: Er með stóra
Ijósmynd af naktri Iqarnakonu og á
myndin að vera einskonar „skulpt-
ur“. Nú þarf einhvern úr gáfumanna-
félaginu til að útskýra!! Éf ljósmynd
er skúlptúr er þá ekki blávatn eins-
konar kaffi eða þannig ha?
Spakmæli úr sýningar-
skrá o.fl.
Listfræðingar búa til allskonar
„teoríur", sem oft eru álíka ruglaðar
og listaverkin. I sýningarskránni er
vitnað í nokkur slík spakmæli Huin.
„Safnið á að vera staður rökleysu
og staðleysu." Þetta er hámenntað
rugl, sem dæmir sig sjálft. Annað
dæmi: „í safninu virðist tíminn
standa kyrr: Rangt. Eins og við halda
hlutimir áfram að deyja.“
Verk gömlu meistaranna deyja
aldrei og verða æ verðmætari og
reyndar ómetanleg, öfugt við popp-
ruslakistu margra nútímaverka, sem
eru dæmd til að deyja og gleymast
að skaðlausu!
Huin segir ennfremur: „Þegar
maður sýnir þessi verk krökkum 5-10
ára skilja þau verkin en ekki full-
orðna fólkið." Börn hafa alltaf áhuga
á gömlum bíldekkjum til leikja, að
ekki sé talað um allskonar samtíning
úr geymslum, þessvegna gætu mörg
nútíma-„listaverk“ hentað vel á
barnaleikvöllum og óþarfi að leggja
Kjarvalsstaði undir þau. Huin leggur
einnig áherslu á þær breytingar, sem
koma fram í listinni, þegar málverk-
ið er komið í einskonar blindgötu eða
listamenn hafa „málað sig út í horn“.
Að sjálfsögðu er popplistin ekki í
blindgötu, því hún virðist iðulega á
„blindfylliríi" og þá eru allir vegir
taldir greiðfærir.
„Að mála sig út í horn“. Eitthvað
þykist ég kannast við þann sjúkdóm
úr abstrakt-listinni. Þar hafa óum-
deildir listamenn lífs og liðnir lent í
því að vera að mála sömu mótívin
áratugum saman.
Það er talið að okkur sé mikill
fengur að þessari sýningu en þá
kemur mér í hug okkar nýja og fagra
„Listasafn íslands". Lét það sig ekki
hafa það í vor að fórna aðalsýningar-
salnum undir þessa ömurlegu „list“.
Sturtað var úr sem svarar 5 hjólbör-
um af mold á gólfið og dreift úr því
í ferhyrning. Jafnframt var gömul
og ónýt ryksuga, strauborð m/neon-
ljósi og allskonar drasl á gólfi og
veggjum. E.t.v. var þetta einskonar
forleikur að „hámenningunni", sem
„okkar menn“ virðast hafa gleypt
hráa, eftir þessari sýningu að dæma.
Á báðum þessum sýningum hafði
ég á tilfinningunni að reynt sé að
pranga inn á mann svikinni vöru.
Reynt er að biekkja fólk inn á sýning-
arnar með skrumi um hámenningu,
sem virðist flestum ómenning eða
bara della. Nema þessi bamalegi
„sandkassaleikur" sé ætlaður list-
fræðingum og hámenningarvitum?
Að lokum
í leiðara Morgunblaðsins um
Epinal-sýninguna segir m.a. „fram-
tak af þessu tagi ber þess vottinn
að stjórnendur Kjarvalsstaða vilja að
þessi menningarmiðstöð Reyk-
víkinga, sem Kjarvalsstaðir eru,
gegni hlutverki sínu með sæmd og
reisn. Það er vel — og meðan svo
er geta borgarbúar séð til sólar innan
veggja Kjarvalsstaða, hvað sem líður
veðurspám og tíðarfari“.
Nú verð ég að biðja leiðarahöfund-
inn auðmjúkrar afsökunar, vegna
þess, að þegar ég var orðinn ráðvillt-
ur í „hámenningu nútímalistar"
skaust ég yfir í austursalinn, þar sem
uppstillingar meistara Kjarvals
blöstu við í allri sinni dýrð. Þá og
þá fyrst sá ég til sólar í rigningu
júlímánaðar.
Að lokum hlýt ég þó að varpa fram
áleitinni spurningu: Ber íslendingum
biýna nauðsyn til að stunda þetta
alþjóðlega „hámenningar“-snobb í
poppmyndlist?
Höíundur er frumkvæmdasijóri í
Reykjavík.
í ályktun sem samþykkt var á
stjórnarfundi Foreldrasamtakanna
12. ágúst sl. segir: „Dagvistarheimili
á íslandi hafa þá sérstöðu fram yfir
dagvistarheimili ýmissa nágrahn-
aríkja, að ríkið viðurkennir þau form-
lega sem menntastofnanir, með því
að fela menntamálaráðuneytinu alla
yfirumsjón með málefnum þeirra.
Vegna eðlis félagsmálaráðuneytis
er óæskilegt að dagvistarmál verði
flutt í umsjá þess, því ef svo verður
er sjálfkrafa stutt við það viðhorf
að leikskólinn (eins og sumar fóstrur
vilja nú kalla dagvistarheimili einu
nafni) sé fyrir fáeina illa stadda hópa.
Þetta mál snýst um viðhorf til
þess hvaða hlutverki dagvistarheim-
ili eiga að gegna í samfélaginu.
Undanfarið hafa verið stigin skref í
átt til þess að gera dagvistarheimil-
um það kleift að vera raunverulegar
þjóðarauðlindir. Dagvistarheimili
mega ekki við því að möguleikar
þeirra verði flattir út í hugsunarleysi.
Nú þegar fyrir dyrum standa við-
ræður ríkis og launþegahreyfingar
um stórfelldar úrbætur í dagvistar-
málum, er mikilvægt að menn geri
sér grein fyrir því að ekki megi auka
magn á kostnað gæða. Þvert á móti
er ástæða til að bæta um betur og
taka t.d. verulega á í menntunarmál-
um starfsfólks.
Inntak nafngiftir og kostnaður í
dagvistarmálum eru samverkandi
þættir sem verða að njóta hugsunar
áður en um þá næst samkomulag.
Menn verða að gera það upp við sig
hvort dagvistarheimili eigi að vera
forskólar eða einhversskonar
geymslur. Sú umhugsun krefst tíma
og umræðu - Foreldrasamtökin eru
fús til að taka þátt í slíkri umræðu.
Með fullri viðrðingu fyrir félags-
málaráðherra og starfsmönnum hans
lýsa Foreldrasamtökin því yfir, að
umræddar hugmyndir í annars ágæt-
um tillögum eru skref aftur á bak.
Það væri því skaði ef ráðherrann
stæði jafn fast á bak við þessar hug-
myndir og hann stóð á bak við hús-
bréfafrumvarpið.“
Skrifstofutækni
Hagnýtt nám í góðum
^ félagsskan
Tölvufræðslan
Borgartúni 28, sími 687590
I

... Ég fila bíla bara vel -og Ferozu ég framar öðrum bílum tel.
... Feroza hentar í fiöll sem flúðir - svo ekki sé minnst á fiskbúðir.
... Dugmikill jeppi af Daihatsu gerð.
Daihatsu Feroza - fullbúinn og fallegur jeppi á frábæru verði.
Verð frá kr. 1.072.300 stgr. á götuna
Brimborg hf.
Faxafen 8 ■ sími (91)685870
P.S. Vid minnum á
að vetur er í nánd.