Morgunblaðið - 30.11.1989, Síða 42

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. NQVEMBER 1989
42
+ Eiginmaður minn og faðir okkar,
INGIBERGUR J. JÓNSSON
frá Drangsnesi,
lést á Hrafnistt í Reykjavík 28. nóvember.
Jónína S. Pálmadóttir
og börn.
t
Systir okkar,
MARGRÉT SIGURÐARDÓTTIR
frá Skammbeinsstöðum,
sem lést 23. nóvember, verður jarðsungin frá Fossvogskirkju
föstudaginn 1. desember kl. 15.00. Þeim sem vildu minnast henn-
ar er vinsamlega bent á Hlífarsjóð S.Í.B.S.
Systkini hinnar látnu.
t
Útför móðursystur minnar,
GUÐBJARGAR HALLGRÍMSDÓTTUR,
Garðastræti 47,
fer fram frá Áskirkju föstudaginn 1. desember kl. 10.30 fyrir
hádegi.
Fyrir hönd aðstandenda,
Margrét S. Einarsdóttir.
t
Útför
MATTHILDAR GUÐMUNDSDÓTTUR,
frá Norðfirði,
sem lést á Hrafnistu, Hafnarfirði, 24. nóvember, fer fram frá Víði-
staðakirkju föstudaginn 1. desember kl. 10.30.
Þeim, sem vildu minnast hinnar látnu, er góðfúslega bent á
heilsugæslusjóð Hrafnistu.
Systkini hinnar látnu.
t
Eiginkona mín, systir mín og móðir okkar,
SVANHILDUR JÓHANNA ÞORSTEINSDÓTTIR,
verður jarðsunginn frá Áskirkju, föstudaginn 1. desember kl.
13.30.
Karl Lúðvíksson,
Sylvfa Þorsteinsdóttir,
Anna Þóra Karlsdóttir,
Sigurður Karlsson,
Ingibjörg Karlsdóttir
og fjölskyldur.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
JÓN MAGNÚSSON,
fyrrv. forstjóri Rafgeyma hf.,
Arnarhrauni 47, Hafnarfirði,
verður jarðsunginn frá Fríkirkjunni í Hafnarfirði föstudaginn 1.
desernber nk. kl. 15.00.
Edith Magnússon,
Agnar Magnússon,
Úlla Magnússon,
Kristín Magnússon,
Halldór S. Kristjánsson
og barnabörn.
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi, langafi og langalangafi,
JÓN EINARSSON
frá Berjanesi
i Vestmannaeyjum,
Haukshólum 3,
er lést 27. nóvember, verður jarðsunginn frá Fella- og Hólakirkju
föstudaginn 1. desember kl. 16.00.
Elísa G. Jónsdóttir,
Ragnheiður Jónsdóttir,
Gunnar Sv. Jónsson,
Einar Þ. Jónsson,
Ólöf J. Sigurgeirsdóttir,
Jón Hannesson,
Ernst Backman,
Guðrún Bergsdóttir,
Erla Blöndal,
Jón Sigurðsson,
barnabörn, barnabarnabörn og barnabarnabarnabörn.
Minning:
Magnús G. Jónsson
Fæddur 23. desember 1908
Dáinn 18. nóvember 1989
Magnús Guðjón Jónsson var
fæddur 23. desember 1908 í
Krýsuvík. Hann lauk stúdentsprófi
1927 og var við nám erlendis til
1933, lengst við Sorbonne-háskóla
í París þar sem hann lauk prófi lic-
ence-és-lettres, í frönsku og
spænsku 1933. Heimkominn gerð-
ist hann ritari á aðalræðismanns-
skrifstofu Frakka í Reykjavík og
var þar allt til ársins 1941 er hann
hóf kennslu í frönsku við Mennta-
skólann í Reykjavík og var þar yfír-
kennari frá 1958 uns hann lét af
störfum fyrir aldurs sakir. Magnús
var kennari í frönsku við Háskóla
íslands, dósent frá 1963 og gegndi
því starfi til 1979. Hann var um
áratugaskeið í stjórn Alliance
Frangaise og forseti félagsins í 10
ár. Hann gaf út kennslubækur í
frönsku og spænsku, skrifaði bók
um Frakkland í bókafiokknum Lönd
og lýðir. Hann þýddi að minnsta
kosti þijár kennslubækur í skák.
Svona er hin þurra lýsing á löng-
um ferli þessa merkilega manns
sem við kveðjum í dag. Magnús
G. Jónsson var menntamaður í þess
orðs bestu merkingu: Hafði trausta
þekkingu á sögu og bókmenntum
og fylgdist með af eldlegum áhuga
og var skákunnandi í fremstu röð
og var framarlega í sveit íslenskra
skákmanna um langt árabil. Eftir-
lifandi kona Magnúsar er Jóna
Kristín Magnúsdóttir. Þau áttu tvo
syni: Magnús Sigurð og Jón Ingólf.
Kona Magnúsar er Ágústa Svein-
björnsdóttir en kona Jóns Ingólfs
er Ellen Larsen. Þau Magnús og
Jóna áttu fimm barnabörn.
Minningargreinar eru yfírleitt
mest um höfunda þeirra. Þessi verð-
ur engin undantekning.
Það var haustið 1962. Undirrit-
aður hafði verið í síld sumarið áður
með heldur mjóslegið veski og leigði
þá hjá Óla og Hólmfríði vestur í bæ
í einu herbergi á ellefu hundruð
krónur á mánuði. Sem þótti gott.
Sijmarhýran dugði skammt og því
urðu það mikil gleðitíðindi þegar
Ólafur Hannibalsson tók mig í vinnu
við Alþýðusambandsþingið. Hvað
er þetta mikil vinna, spurðu menn
og vonuðust eftir því að vinnan
væri allan sólarhringinn minnst svo
aldrei yrði lát á yfirtíðinni. Svo
varð. Þetta voru uppgrip, en sem
betur fer ekki aðeins í peningum
heldur líka í reynslu og kynnum af
verkalýðssamtökunum. Samt varð
þetta til þess að undirritaður var
rekinn úr skóla. Um þetta urðu
átök á kennarafundi og með knöpp-
um meirihluta var ákvörðun tekin.
Umsjónarkennarinn minn, Magnús
Finnbogason cand. mag., tilkynnti
mér þessi ótíðindí heldur dapur að
heyra. En margir kennarar voru
áreiðanlega fegnir að losna við
þennan kjaftfora dreng vestan úr
Dölum sem var eins og villigras
ofan af heiði í annars vel hirtum
skrautgarði latínuskólans. Tilkynn-
ingu Magnúsar Finnbogasonar taldi
ég til marks um mannvonsku borg-
arastéttarinnar sem kom mér ekki
á óvart. Skipti það engu þó að ég
hefði verið að vinna mér fyrir brauði
í bókstaflegri merkingu því menn
höfðu þá lifað á lieldur þröngum
kosti um skeið. Rekinn. Sama dag
hringdi annar Magnús í Hólmfríði
og spurði á ný eftir þessum leigj-
anda hennar. I símanum var þá
Magnús G. Jónsson frönskukenn-
ari. Þann mann hafði ég aidrei heyrt
eða séð og vissi ekkert um hann.
Hann segir mér að hann vilji bjóða
mér til sín í fæði á kvöldin um vetur-
inn ef ég vildi þiggja. Skortur á
stolti við svona aðstæður hefur aldr-
ei verið mín veikasta hlið. Eg taldi
tilboðið til marks um vonda sam-
visku yfirstéttarinnar sem ætlaði
nú að múta mér með mat. Það yrði
aldrei að. eilífu. Sagði því nei að
bragði- Ura kvöldið átti ég að lesa
upp ljóð á ljóðakvöldi í Tjamargötu
20 og gerði það að sjálfsögðu. Það
var ljóð eftir Þorstein frá Hamri.
Rétt þegar því er lokið kemur til
mín maður, Jón Böðvarsson, einn
af leiðtogum okkar ungra sósíalista.
Hann biður mig tala við sig eins-
lega. Það geri ég. Erindið var ekki
heimsbyltingin eins og ég átti von
á heldur mataræði greinarhöfund-
ar. Var Jón þarna kominn eins og
útsendari Magnúsanna úr Mennta-
skólanum í Reykjavík en kollegar
þeirra höfðu þennan viðburðaríka
sólarhring bytjað dagsverkið á því
að reka mig úr skólanum. Ég neit-
aði Jóni stöðugt, en hann kunni ráð
sem hefur síðan dugað nokkuð vel
á mig. Jón sagði að það væri betra
„fyrir málstaðinn og hreyfinguna“
að ég lyki menntaskólanum, en ég
ætlaði að sjálfsögðu að yfirgefa
þann stað eftir brottreksturinn.
Þessi röksemd Jóns dugði og reynd-
ar hef ég oft fallið fyrir henni síðan.
Og þar með fór ég í mat til
Magnúsar og Jónu Kristínar (sem
reyndist svo vera frænka niín úr
Borgarfirðinum) og þarna var ég í
tvö ár og kynntist þessu góða fólki,
þeim hjónum og sonum þeirra.
Og af hveiju er þessi saga nú
sögð? Af því að hún skipti miklu í
mínu lífi og ég er þakklátur Magn-
úsi og Jónu. En líka vegna þess að
þarna var Magnúsi rétt lýst: Hann
var ekki einasta vandaður fræði-
maður og glöggur á skáklistir.
Hann var einnig manneskja með
stórt hjarta. Og þeir voru reyndar
fleiri úr menntaskólanum sem
þannig var bjargað inn á heimili
þeirra í Tjarnargötu 40. Einn þeirra
var Össur Skarphéðinsson og þegar
hefur hvesst á milli okkar félaganna
í flokknum höfum við báðir átt skjól
í endurminningum um þetta heimili
sem hirti okkur upp nokkuð nauð-
stadda á ungum aldri.
Samúðarkveðjur til Jónu, sona
hennar, tengdadætra og barna-
barna.
Svavar Gestsson
Enn erum við minnt á hve
skammt er milli lífs og dauða. Síst
kom mér til hugar fjórtánda þessa
mánaðar þegar ég var á meðal
gesta í afmælisveislu húsfreyjunnar
í Tjarnargötu 40, Jónu Kristínar
að eiginmaður hennar, Magnús G.
Jónsson, ætti aðeins fáa daga til
vistaskiptanna miklu. En hann lést
á Borgarspítalanum laugardaginn
átjánda nóvember.
í veislunni á þriðjudagskvöldið
var Magnús hress og glaður að
vanda og naut þess á sinn eiskulega
og ljúfmannlega hátt að blanda
geði við fjölskyldu og vini. Svo vel
hittist á að eldri sonur hjónanna,
Magnús Sigurður, var nýlega kom-
inn heim, en hann hefur um árabil
búið í París.
Þessa kvöldstund, eins og jafnan
á heimili þeirra hjóna, ríkti glað-
værð og andi menningar og lista
sveif yfir vötnunum. Það var taiað
um nýjar bækur, húsbóndinn fór
með ljóð og rifjaði upp spaugileg
atvik frá löngum kennaraferli.
Hjónin voru samtaka að láta gest-
um sínum líða vel, enda gestrisin
með afbrigðum, fróð og skemmti-
leg. Heimili þeirra er notalegt og
fallegt, piýtt gömlum fáséðum
munum og veggir í ^skrifstofu
Magnúsar eru þaktír bókum
íslenskra og erlendra höfunda.
Ég var svo lánsamur að vera oft
gestur á heimili þeirra hjónanna og
fór ætíð ríkari af þeirra fundi. En
Jóna Kristín og kona mín, Guðrún
Runólfsdóttir, voru miklar vinkonur
allt frá bernskuárum.
Senn tendrum við jólaljósin. Ljúf-
ar minningar leita á hugann. Er ég
skrifa þessi fáu kveðjuorð er mér
Þorláksmessa fyrri ára í fersku
minni, afmælisdagur Magnúsar. Þá
var venjan að við hjónin og dæturn-
ar færum í bæinn til að versla.
Seint um kvöldið var haldið heim-
leiðis, pinklum hlaðin og þreytt af
búðarrápi. Þá var venjan að koma
við í Tjamargötunni til að heilsa
upp á afmælisbarnið, hvíla lúin bein
og njóta góðra veitinga. Þótt komið
væri fram undir miðnætti biðu
rjómatertui' og margskonar köku-
sortir á borðum og ijúkandi súkku-
laði í könnum. En síðast en ekki
síst ríkti hér í björtu fagurlega
skreyttu stofunum-hin rétta jóla-
stemmning. Þá skipti ekki máli
hvort utan dyra væri gustur og
frostbirta, rauð eða hvít jól. Að
sjálfsögðu jók það hátíðablæinn ef
stjörnur tindruðu frá húmbláum
himni og glitruðu í hvítri mjöllinni.
Jafnvel orð voru óþörf, gleðin og
birtan í augum barna og fullorðinna
töluðu sínu máli. Það var ekki um
að villast, jólin voiu byijuð.
Svo ég víki aftur að fyrrgreindum
afmælisfagnaði fyrir fáum dögum,
líða mér ekki úr minni síðustu orð
Magnúsar er hann fylgdi mér til
dyra og við kvöddumst: Já, hún
Jóna mín er perla.
Þessi orð undirstrikuðu vel ást-
ríki hans og hrifningu. Hjá þeim
hjónum var sú ást og virðing gagn-
kvæm, lýsandi dæmi um gott -og
kærleiksríkt hjónaband.
Magnús kvæntist 1947 Jónu
Kristínu Magnúsdóttur, þau eign-
uðust tvo syni, Magnús Sigurð sál-
fræðing, sem er kvæntur Ágústu
Sveinbjörnsdóttur og eiga þau tvö
börn, og Jón Ingólf, doktor í stærð-
fræði, en hann er kvæntur Ellen
Larsen hjúkrunarfræðingi. Þau eiga
þrjú börn.
Aðrir kunnugri munu rekja ættir
Magnúsar. En í þessum kveðjuorð-
um langar mig að lokum að geta
um námsferil hans og lífsstarf.
Hvort tveggja var giftudijúgt og
með glæsibrag, enda hæfileikar
Magnúsar miklir og fjölþættir.
Magnús lauk stúdentsprófi frá ■
MR 1927. Næstu sex árin var hann
við nám erlendis, lengst við Sor-
bonne-háskóla í París. Síðan dvaldi
hann við nám í Madrid og Róm.
Nokkru eftir að Magnús kom
heim eða árið 1940 verður hann
frönskukennari við Menntaskólann
í Reykjavík og því starfi gegndi
hann á fjórða áratug, lengst af sem
yfirkennari. Magnús var einnig
frönskukennari yið háskólann frá
1942-1962 og dósent frá 1963 til
1979. Eins og þessi starfsferill gef-
ur til kynna var Magnús mikilhæfur
kennari, virtur og vinsæll.
Vegna tungumálakunnáttu í
rómönskum málum var oft leitað
til Magnúsar í margvíslegum tilvik-
um. Hann var greiðvikinn og bón-
góður og leysti úr hvers manns
vanda ef hann mátti.
Magnús var í eðli sínu félagslynd-
ur og það hlóðust á hann tímafrek
störf. Einkum lagði hann fram
mikla vinnu fyrir Alliance Fran-
caise. Hann var ritari félagsins frá
1934 til 1965 og forseti félagsins
1965-1975. Magnús var heiðurs-
félagi Alliance Francaise og Félags
frönskukennara, en hann var fyrsti
formaður þess. Hann var sæmdur
orðum frá franska ríkinu fyrir
kennslustörf og félagsstörf sín.
Magnús var löggiltur skjalaþýð-
andi í frönsku, spænsku og ítölsku.
En hann lét sér ekki nægja þurr
og nákvæm réttarskjöl. Magnús var
unnandi fagurra bókmennta og las
mikið. Meðal annars leiðrétti hann
og las yfir þýðingar íslenskra ljóða
á franska tungu.
Geta má þess að Magnús var
skákmaður góður og fylgdist af lífi
og sál með öllu sem gerðist í heimi
skáklistarinnar. Hann var skák-