Morgunblaðið - 06.04.1990, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. APRÍL 1990
Upplagseftirlit
Verslunarráðs:
Þjóðlíf út-
breiddast
tímarita sem
taka þátt
TÍMARITIÐ Þjóðlíf var út-
breiddast þeirra tímarita sem
taka þátt í upplagseftirliti
Verslunarráðs Islands á tímabil-
inu maí til september og októ-
ber til janúar 1989/90 og upp-
Iagið jókst um tæp 500 eintök
á þessum tíma, að því er fram
kemur í lréttatilkynningu frá
samtökunum.
Fjögur tímarit og fjögur lands-
hlutafréttablöð taka þátt í upp-
lagseftirlitinu. Útbreiðsla tímarits-
ins Heilbrigðismál, sem eingöngu
er dreift í áskrift, var 7.250 eintök
á fyrra tímabilinu og 7.020 á því
seinna. Tímaritið Heimsmynd var
prentað í 9.760 eintökum, í áskrift
var dreift 1.372 á fyrra tímabilinu
og 1.806 á því seinna, en dreift í
lausasölu var 8.333 á fyrra tíma-
bilinu og 7.812 á því seinna.
Þjóðlíf var prentað i 13.600 ein-
tökum maí/september og í 14.500
eintökum október/janúar. í áskrift
var dreift 10.833 og síðara tímabi-
lið 11.388, en í lausasölu var
dreift 2.743 og síðara tímabilið
2.712. Æskan var prentuð í 8.500
eintökum og síðan 8.333. í áskrift
var dreift 7.319 (6.905) og í lausa-
sölu var dreift 300 (240).
Hafnfirska fréttablaðið er
prentað í 5.500 eintökum, borið í
hús og stofnanir 4.650 (4.600) og
lagt fram til dreifingar í verslunum
780 (850). Samsvarandi tölur fyr-
ir önnur landshlutafréttablöð, inn-
an sviga er tímabilið október/jan-
úar: Víkurfréttir prentað í 5.500
(5.634), borið út 3.896 (4.023) og
lagt fram í verslunum 1.545
(1.470).
Bæjarins besta er prentað í
3.600 (3.600), dreift í hús 2.370
(2.700) og lagt fram í verslunum
1.200 (850). Vestfirska fréttablað-
ið var prentað í 3.600 (3.663),
dreift í hús og stofnanir 3.371
(3.390) og lagt fram í verslunum
í 190 (230) eintökum.
Upplagseftirlit er einnig í boði
fyrir útgefendur dagblaða. Morg-
unblaðið hefur eitt dagblaða geng-
ist inn á það, en tölur um dagblöð-
in eru birtar sérstaklega.
Langefstir og jafnir með 49 stig
af 60 mögulegum voru Gunnar Páls-
son, MA, og Kristján Leósson, MR,
sem báðir voru í liði íslendinga á
Olympíuleikunum í eðlisfræði síðasta
sumar í Varsjá í Póllandi. í 3. og
4. sæti voru Kristján Valur Jónsson,
MS og Höskuldur Hauksson, MR,
og í 5. sæti var Magnús Stefánsson,
MR. Morgunblaðið stendur straum
af öllum kostnaði við framkvæmd
og verðlaun Landskeppninnar.
Verðlaunaafhending fór fram í
Skólabæ, viðhafnarhúsnæði HÍ við
Suðurgötu, að viðstöddum deildar-
stjóra framhaldsskóladeildar
menntamálaráðuneytisins og for-
mönnum þeirra félaga, Eðlisfræðifé-
lags íslands og Félags raungreina-
kennara, sem standa að Lands-
keppni í eðlisfræði. Hans Kr. Guð-
mundsson, formaður framkvæmda-
nefndar Landskeppni í eðlisfræði,
rakti framkvæmd keppninnar og
þátttöku íslendinga í Ólympíuleikun-
um í eðlisfræði. Stærsta verkefnið
framundan kvað hann vera ákvörðun
um hvort íslendingar héldu Ólympíu-
leikana í eðlisfræði hér á landi og
tryggðu þannig rétt sinn til áfram-
haldandi þátttöku í Ólympíuleikun-
um á næsfy árum.
Viðar Ágústsson, framkvæmda-
stjóri Landskeppni í eðlisfræði, af-
henti bókaverðlaun til 14 efstu kepp-
enda i forkeppninni sem haldin var
í febrúar síðastliðnum og peninga-
verðlaun til 5 efstu keppenda í úrsli-
takeppninni. Það var Einar Júlíus-
son, formaður dómnefndar, sem
kynnti úrslit keppninnar.
Islendingum hefur þegar verið
boðin þátttaka í Ólympíuleikunum í
eðlisfræði sem fram munu fara í
Groningen í Hollandi 5.-13. júlí
næstkomandi og hefur menntamála-
ráðuneytið þegið boðið fyrir hönd
íslands. Framkvæmdanefnd Land-
skeppni í eðlisfræði mun á næstunni
velja lið íslendinga en það munu
skipa allt að 5 efstu keppendurnir
úr úrslitakeppninni. Þeir þurfa jafn-
framt að uppfylla það skilyrði
Ólympíuleikanna að vera yngri en
20 ára 30. júní nk. og hafa ekki
hafið nám á háskólastigi. Stefnt er
að því að veita liðsmönnum þjálfun
í fræðilegri og verklegri eðlisfræði
um 6 vikna skeið fyrir keppnina og
auka þannig líkur á betri árangri
VEGNA umræðna um vaxandi
fíkniefnanotkun unglinga hefúr
íþrótta- og tómstundaráð tekið
höndum saman við Saga fílm,
auglýsingastofúna Gott fólk og
Ágúst Baldursson, kvikmynda-
en ella, en ísland hefur á undan-
förnum árum vermt eitt af neðstu
sætunum meðal þeirra rúmlega 20
þjóða sem þátt taka í Ólympíuleikun-
gerðarmann, um auglýsingaher-
ferð til varnar fíkniefíianotkun.
Þá hefúr Lions-hreyfíngin skorað
á borgarsfjórn Reykjavíkur að
kennsla verði hafín í öllum grunn-
skólum borgarinnar á námsefninu
Lagafrumvarp
um raforkuver:
Fyrst verð-
ur virkjað
í Fljótsdal
SAMKVÆMT lagafrumvarpi
iðaðarráðherra um raforkuver
verður fyrst hafist handa við
Fljótsdalsvirkjun, ef samið
verður um byggingu nýs ál-
vers. Síðan verði Búrfellsvirkj-
un stækkuð og fímmta áfanga
Kvíslaveitna lokið.
Jón Sigurðsson iðnaðarráð-
herra kynnti frumvarpið í ríkis-
stjórninni á þriðjudag, og það er
nú til meðferðar í ríkisstjórnar-
flokkunum. I frumvarpinu er
gert ráð fyrir að ofangreind virkj-
anaröð verði staðfest og heimild-
ir veittar til að hefja undirbúning
á þessu ári.
Landsvirkjun hefur gert ráð
fyrir því að hafist verði handa
við stækkun Búrfellsvirkjunar,
áður en byijað verði á Fljótsdals-
virkjun. Jón Sigurðsson sagði þó
við Morgunblaðið, að ekki væri
verið að breyta virkjunarröðinni
með frumvarpinu. Ef framvinda
samninga við Atlantalhópinn gefi
tilefni til að hefja virkjanafram-
kvæmdir á þessu ári, þá lægi
mest á undirbúningsfram-
kvæmdum við Fijótsdalsheiði, ef
hún ætti að komast í gagnið
1994.
Lions Quest, „Að ná tökum á tilve-
runni.“
í frétt frá íþrótta- og tómstunda-
ráði segir, að ætlunin með auglýs-
ingaherferðinni sé að vekja ungt
fólk til umhugsunar um áhrif fíkni-
efna. Ágúst Baldursson hefur unnið
auglýsingaefnið, í samvinnu við
Saga film og Gott fólk og gefa allir
aðilar vinnu sína við auglýsingarnar.
íþrótta- og tómstundaráð greiðir
birtingarkostnað í blöðum og sjón-
varpi vegna átaksins. Þá segir í
fréttinni, að það sé von þeirra sem
að auglýsingaherferðinni standi, að
hún verði til þess að almenningur
geri sér Ijóst hve hræðilegar afleið-
ingar fíkniefnaneyslu eru fyrir ungt
fólk og jafnframt að átakið verði
upphafið að enn meiri og kröftugri
baráttu gegn fíkniefnum þar sem
ástandið fari sífellt versnandi.
Lionshreyfingin á íslandi hefur
látið þýða og staðfæra Lions Quest
kennsluefnið frá Bandaríkjunum, en
í frétt frá hreyfingunni segir að það
hjálpi unglingum meðal annars að
lifa heilbrigðu lífi án vímuefna.
Námsefnið er kallað „Að ná tökum
á tilverunni". Það var kynnt á fundi
í Reykjavík á þriðjudag og þar var
einnig afhent áskorun til borgar-
stjórnar Reykjavíkur, að hún taki
höndum saman við menntayfirvöld
í því skyni að kennsla verði hafin, i
öllum grunnskólum borgarinnar, á
námsefninu Lions Quest. „Jákvætt
og uppbyggilegt forvarnarstarf er
líklegast til árangurs. Byrgjum
brunninn áður en barnið dettur ofan
í,“ eru lokaorð áskorunarinnar.
Vísindaritgerðir dr. Bjöms
Signrðssonar gefiiar út
HINN 7. apríl kemur út í einu bindi safn vísindaritgerða dr. Björns
Sigurðssonar, læknis, fyrsta forstöðumanns Tilraunastöðvar Há-
skólans í meinafræði að Keldum.
Synir Björns, læknamir Jóhann-
es og Sigurður Bjömssynir, gefa
ritið úr. Prófessor Margrét Guðna-
dóttir ritstýrði útgáfunni, sem
styrkt var af eftirtöldum aðilum:
Háskóla íslands, Tilraunastöð Há-
skólans í meinafræði, Rannsókna-
stofu Háskólans í veirufræði,
Læknafélagi íslands og Rann-
sóknaráði ríkisins.
Ritgerðunum er skipt í 7 kafla.
í fyrsta kafla eru verk um ýmis
rannsóknaverkefni sem Björn vann
að á námsárum sínum hérlendis
og erlendis.
Annar kafli er um rannsóknir á
garnaveiki í búfé, þ. á m. um nýjar
greiningaraðferðir. Einnig eru þar
ritgerðir um nýtt bóluefni gegn
garnaveiki, sem Björn bjó til.
í þriðja kafla eru ritgerðir
Björns um hæggengar veirusýk-
ingar í íslensku sauðfé: votamæði,
þurramæði, visnu og riðu.
Fjórði, fímmti og sjötti kafli eru
um rannsóknir Björns á bráðum
veimsjúkdómum í fólki. í fjórða
kafla em ritgerðir um inflúenzu-
rannsóknir og gerð inflúenzubólu-
efnis, sem hér var notað til að
veijast fyrsta faraldrinum af
Asíu-inflúenzu 1957. Fimmti kafli
er um áður óþekktan sjúkdóm,
Akureyrarveiki, sem um margt
svipaði til lömunarveiki og olli far-
aldri norðanlands 1948-1949.
Sjötti kafli er um mænusótt og
skylda sjúkdóma.
Sjöundi kafli er safn ritgerða
um smærri verkefni, þ. á m.
fræðsluefni fyrir almenning.
Bjöm Sigurðsson er einn þekkt-
asti vísindamaður íslendinga á
þessari öld. Meginhluti vísinda-
starfa hans snerist um rannsóknir
á veirusjúkdómum, en hann var
einnig afkastamikill á sviði ann-
arra smitsjúkdóma. Um miðjan
sjötta áratuginn setti Björn fram
byltingarkenndar hugmyndir um
sérstök afbrigðþveirusýkinga, sem
hann nefndi „annarlega hæggeng-
ar veirusýkingar". Fljótlega kom í
ljós, að tilgátur hans stóðust og
standast enn. Kenningar Björns
hafa skýrt mörg atriði í gangi þess-
ara sýkinga og þannig meðal ann-
ars flýtt fyrir og auðveldað rann-
sóknir á alnæmi.
Bjöm var óvenjulega afkasta-
mikill á skammri starfsævi, en rit-
Dr. Björn Sigurðsson
verk hans í bókinni eru 103 að
tölu og 830 blaðsíður. Dr. Björn
Sigurðsson lézt 46 ára gamall,
haustið 1959.
(Fréttatilkynning)
Morgunblaðið/Bjami
5 efstu keppendur í úrslitakeppni Landskeppni í eðlisfræði. Frá vinstri: Magnús Stefánsson, MR, Gunn-
ar Pálsson, MA, Kristján Leósson, MR, Kristján Valur Jónsson, MS, og Höskuldur Hauksson, MR.
Landskeppni í eðlisfi*æði:
Olympíufarar síðasta árs
flestir í úrslitakeppninni
ÚRSLITAKEPPNI í Landskeppni í eðlisfræði hefur farið fram í 7.
sinn. Keppendur voru 11 nemendur úr 4 framhaldsskólum sem bestum
árangri höfðu náð í forkeppninni sem fram fór í febrúar síðastliðnum.
Leystu þeir 4 verkefni í fræðilegri eðlisfí-æði og framkvæmdu 2 tilraun-
ir og skrifúðu skýrslur um þær. um.
Morgunblaðið/Sverrir
Daníel Þórarinsson, Qölumdæmissljóri Lions á íslandi, afhendir
Magnúsi L. Sveinssyni, forseta borgarsfjórnar, áskorun um að borgar-
stjórn beiti sér fyrir því að kennsla verði hafin á námsefhinu Lions
Quest í grunnskólum borgarinnar.
Auglýsingaherferð og náms-
eftii vegna vímuefiiavandans