Morgunblaðið - 25.04.1990, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. APRIL 1990
Loðdýrabændur:
Umboðsmaður Alþing-
is kanni réttarstöðu
Aðaldal.
Á AÐALFUNDI Búnaðarfélags
Reykdæla, sem nýlega var haldinn,
var samþykkt tillaga um að óska
eftir því við umboðsmann Alþingis
að hann kanni réttarstöðu loðdýra-
bænda gagnvart stjórnvöldum.
Flutningsmaður tillögunnar,
Ámundi Loftsson bóndi í Lautum,
segir að tillögunni sé ekki beint
gegn neinum sérstökum, en henni
sé fyrst og fremst ætlað að vekja
athygli á ábyrgð ríkisvaldsins á
þeirri pólitísku ákvörðun að fá
bændur til að hætta í hefðbundnum
landbúnaði, afsala sér réttindum
og fara út i loðdýrarækt.
í greinargerð með tillögunni segir
að það hafi verið stefna stjómvalda
um miðjan níunda áratuginn að
hvetja til bændur til loðdýraræktar
með beinum áróðri og öðrum afskipt-
um í formi styrkja og hagstæðra
stofnlána. Spuming sé hvort þær
upplýsingar sérfræðinga sem bændur
fengu í upphafi um bjarta framtíð
loðdýraræktar hafi verið byggðar á
nægilega ábyggilegum athugunum,
og hvort þeir loðdýrabændur sem nú
standa frammi fyrir algerum eigna-
missi eigi með þeim hætti að axla
ábyrgð á fyrrgreindri stjómarstefnu,
eða hvort stjórnvöld beri ekki ábyrgð
að sínum hluta.
Ámundi Loftsson telur að það sé
ekki réttlætanlegt að því fólki sem
fór í loðdýraræktina verði ekki bjarg-
að úr þeirri fjárhagslegu úlfakreppu
sem það er komið í, en í mörgum
tilfellum sé það búið að glata öllum
eignum sínum og setja fjárhagslega
afkomu vina og vanöamanna í hættu.
Hann álítur að þær aðgerðir sem
ríkisvaldið hefur nú tekið ákvörðun
um í málefnum loðdýrabænda séu
aðeins frestun á vandanum, og bænd-
ur eftir sem áður gjaldþrota.
St.Sk.
Kvíar Haflax og Áburðarverksmiðjan í baksýn.
Morgunblaöiö/Sverrir
Fiskadauði vegna meintrar ammóníaksmengunar frá Aburðarverksmiðjunni:
Búið að útiloka alla aðra möguleika
- segir framkvæmdastjóri Haflax hf.
„ÞEGAR við urðum fyrir þessu
slysi fyrir tveimur árum, þá var
fyrst sagt að þetta hlyti að vera
ammóníak frá Áburðarverksmiðj-
unni, en því var samt neitað strax
af þeirra hálfu, þannig að aðrir
VEÐUR
v
/ DAG kl. 12.00:
Heimild: Veðurstofa íslands
(Byggt á veðurspá kl. 16.15 i gæt}
I/EÐURHORFUR I DAG, 25. APRIL
YFIRLIT í GÆR: Sunnan- og suðvestanátt um mest allt landið,
víðast gola eða kaldi, en stinningskaldi á stöku stað. Él voru vestan-
lands, en úrkomulaust um austanvert landið. Á Norðurlandi var
víða léttskýjað. Hlýjast var á Hjarðarnesi, 7 stiga hiti, en kaldast
á Hveravöllum, 5 stiga frost.
SPÁ: Gengur í norð- og norðvestanátt, víða allhvasst þegar líður
á daginn. Éljagangur um norðanvert landið og dálítil él á stöku
stað vestanlands en bjart verður að mestu um suðaustanvert
landið. Frostlaust að deginum um sunnan- og austanvert landið
en annars vægt frost.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á FIMMTUDAG: Norðanátt, víða nokkuð hvöss. Éljagang-
ur og frost um norðanvert landið en frostlaust um hádaginn og
bjart veður sunnanlands. Fer að lægja með kvöldinu, fyrst vestan-
lands.
HORFUR Á FÖSTUDAG: Suðvestanátt og víða bjart veður norðaust-
antil á landinu en vaxandi suðaustanátt, þykknar upp og fer að
snjóa og síðar rigna sunnanlands og vestan. Hlýnandi veður.
TÁKN:
Heiðskírt
Léttskýjað
t.
Hálfskýjað
a Norðan, 4 vindstig:
" Vindörín sýnir vind-
stefnu og fjaðrirnar
vindstyrk, heil fjöður
er 2 vindstig.
/ / /
/ / / / Rigning
/ / /
* r *
/ * / * Slydda
/ * /
* * *
* * * * Snjókoma
* * *
10° Hitastig:
10 gráður á Celsíus
ý Skúrir
*
V a
= Þoka
= Þokumóða
’, » Súld
CXD Mistur
—j- Skafrenningur
Þrumuveður
%m VEÐUR VÍÐA UM HEIM kl. 12:00 í gær að ísl. tíma hiti veður Akureyri 3 úrk.ígrennd Reykjavík 2 þokaigrennd
Björgvin 14 skýjað
Helsinki 16 skýjað
Kaupmannah. 17 léttskýjað
Narssarssuaq +13 heiðskírt
Nuuk +12 snjókoma
Ósló 18 léttskýjað
Stokkhólmur 17 mistur
Þórshöfn 8 skýjað
Algarve 18 léttskýjað
Amsterdam 16 mistur
Barcelona vantar
Berlfn 10 aiskýjað
Chicago 19 alskýjað
Feneyjar 15 þokumóða
Frankfurt 15 skúrásið.klst.
Glasgow 16 mistur
Hamborg 15 skýjað
Las Palmas 20 skýjað
Lundúnir 17 léttskýjað
Los Angeles 12 heiðskírt
Lúxemborg 13 skýjað
Madrid vantar
Malaga 19 léttskýjað
Mallorca vantar
Montreal 7 léttskýjað
NewYork 10 skýjað
Orlando 19 heiðskírt
París 13 skýjað
Róm 15 skýjað
Vfn 14 skýjað
Washington 16 mistur
Winnipeg 8 þoka
möguleikar voru auðvitað skoðað-
ir líka. Það er búið að útiloka þá
alla og eftir stendur þetta,“ sagði
Hallgrimur Ingólfsson fram-
kvæmdastjóri Haflax hf. í samtali
við Morgunblaðið i gaer. Haflax
hf. hefur stefot Áburðarverk-
smiðju ríkisins vegna fiskadauða
af völdum ammóníaksmengunar í
kvíum fyrirtækisins skammt frá
Gufunesi í júlí 1988.
Hákon Björnsson forstjóri Áburð-
arverksmiðjunnar sagði um þetta
mál í Morgunblaðinu í gær, að amm-
óníak myndaðist í fiskhræjum og því
sé það engin sönnun þess að ammón-
íaksmengun frá Áburðarverksmiðj-
unni hafi valdið fiskdauðanum.
Hallgrímur segir að þetta hafi verið
kannað ítarlega. „Það er rétt hjá
honum, en það er bara í mun minna
mæli heldur en fannst í þessum fiski
sem drapst úr ammóníakseitrun frá
verksmiðjunni. Það var vitaskuld
kannað því að við vissum að það
gæti gerst. Mörg sýni voru tekin,
mismunandi og við mismunandi að-
stæður og þetta var okkar niður-
staða, að fara í mál,“ sagði Hallgrím-
ur.
Hann segir að þær stofnanir sem
hafa rannsakað þetta slys séu
Vinnueftirlit ríkisins, fisksjúkdóma-
nefnd á Keldum, einnig Hafrann-
sóknarstofnun, auk sérfræðinga og
stofnana í Noregi og Skotlandi.
„Við viljum ekki fara út í að lýsa
smáatriðum á þessu stigi, en þetta
er mjög vel rannsakað og mjög vel
ígrundað áður en út í málarekstur
er farið, enda þefur þetta tekið tvö
ár. Alvaran er' það mikil á bak við
þetta að við erum tilbúnir að fara út
í dýra málshöfðun," sagði Hall-
grímur. Hann sagði einnig að
ákvörðun um málshöfðun hafi verið
tekin áður en óhappið varð á páska-
dag, þegar kviknaði í ammóníaks-
geymi Aburðarverksmiðjunnar, það
sé algjörlega óskyít mál. „Nema
auðvitað að ef eitthvað er, þá styrk-
ir þetta óhapp okkar mál."
Haflax hf. krefst 20 milljóna
króna bóta frá Áburðarverksmiðj-
unni fyrir þau 20 tonn af laxi sem
drapst í kvíunum.
Grundarfl örður:
Allur fiskur slapp úr
búrum hjá Snælaxi
Grundarlirði.
.LJÓST er að miklar skemmdir
urðu á laxabúrum hjá íaxeldisfyr-
irtækinu Snælaxi í Grundarfirði
í óveðrinu sem gekk yfir Snæ-
fellsnes á sumardaginn fyrsta, en
fyrirtækið var lýst gjaidþrota í
byijun ársins. Að sögn Gísla
Kjartanssonar lögfræðings, bú-
stjóra þrotabúsins, er talið að
allur fiskur sem var í búrunum
hafi sloppið.
Skemmdimar komu fyrst í Ijós
síðastliðinn mánudagsmorgun þeg-
ar farið var út að búrunum sem eru
sjö talsins, en þau eru öll rneira og
minna brotin og höfðu netin lagst
niður. Enginn fiskur sást í búrunum
og því útlit fyrir að hann hafi allur
sloppið. Milli 60 og 90 þúsund
200-400 gr seiði voru í sex bú-
ranna, en í einu búri voru 6-8 tonn
af 1-2 kg matfiski.
Ekki þykir unnt að meta tjónið
að svo stöddu, en eignir Snælax
fyrir utan fiskinn sem nú er glatað-
ur voru metnar á 60 milljónir króna.
Alls hafa borist kröfur að upphæð
140 milljónir í þrotabúið, en búist
er við að skiptum ljúki seint á þessu
an.
Ragnheiður
Borgarráð:
Almaimavarnarnefiid
meti hættu á stórslysum
TILLAGA minnihlutans í borgar-
ráði um að Almannavarnarnefnd
Reykjavíkur verði falið að kanna
og meta þá staði aðra en Áburð-
arverksmiðjuna, þar sem hætt
er við stórslysum, var samþykkt
á fundi ráðsins í gær.
Tillagan gerir ráð fyrir að kann-
aðir verði þeir staðir, þar sem hætta
getur stafað af olíu-, bensín eða
gasgeymum eða öðrum áhættuþátt-
um, sem nú eru þekktir svo sem
starfræksla flugvallar inni í miðri
borg.
í bókun Davíðs Oddssonar borg-
arstjóra, vegna tillögunnar kemur
fram að sérstakt áhættumat fari
nú fram vegna flugvallarins og að
Almannavarnarnefnd Reykjavíkur
hafi fyrir nokkrum misserum fengið
Almannavarnamefnd ríkisins til að
kortleggja hættuleg svæði í borg-
inni. Bent er á að allmargir þættir
sem tillagan tekur til heyri undir
aðila á vegum ríkisins svo sem
Vinnueftirlisins. í ljósi þessa er lagt
til að tillagan verði samþykkt.