Morgunblaðið - 25.04.1990, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. APRIL 1990
13
Á að loka Land-
spítalanum?
eftir VíkingH.
Arnórsson prófessor
Það er ástæða til að vekja at-
hygli á mjög bágri fjárhagsstöðu
ríkisspítalanna' um þessar mundir
og slæmum horfum. Þetta er óvenju
snemma árs sem á moti blæs. Erfið-
leikarnir stafa af því að við af-
greiðslu fjárlaga ríkisins rétt fyrir
jólin var ekki horfst í augu við stað-
reyndir og ríkisspítölunum ætlaðir
nægilegir fjármunir til reksturs þó
ekki væri nema í svipuðum stíl og
1989. Er þá ekki til mikils jafnað
því þá gekk rekstur ríkisspítalanna
með mikium harmkvælum og var í
algjöru lágmarki. Sjúkradeildir voru
lokaðar langtímum saman og bið-
listar sjúklinga sem þurftu á sjúkra-
húsvist að halda, hvort heldur til
rannsókna eða meðferðar, lengdust.
Á fjárlögum þessa árs eru út-
gjöld ríkisspítalanna vanáætluð um
kr. 200 milljónir hið minnsta. Ég
efast um að fólk geri sér grein fyr-
ir hvað í vændum er ef viðbótarfjár-
veitingar sem þessu nemur fást
ekki og það alveg á næstunni. Er
ekki annað sýnna en grípa verði til
stórfelldari lokana sjúkradeilda en
áður hefur þekkst og uppsagna
starfsfólks.
Á liðnu ári leituðu stjórnendur
Landspítalans sem annarra stofn-
ana ríkisspítalanna alira leiða til
aukinnar hagkvæmni og sparnaðar
í rekstrinum. Þá var að allra dómi
ekki hægt að ganga lengra. Tókst
að ná umtalsverðum árangri og
rekstrarafkoma ríkisspítalanna eft-
ir árið var skárri en annarra
áþekkra stofnana. í stað þess að
umbuna fyrir þann árangur sem
náðist virðist ríkisvaidinu nú efst í
huga að hegna fyrir viðleitnina með
stórlega skertum fjárframlögum á
þessu ári. Það er hægt að gefa út
fyrirskipanir um sparnað í það
óendanlega og sjálfsagt að stjórn-
endur sem fara með fjármuni ríkis-
ins sýni ýtrustu viðleitni í þá átt.
En þegar ekki er lengur unnt að
fara eftir slíkum fyrirskipunum
Fasteianasala Sudurlandsbraut 6 Solumenn
co-rcno XZ G'sh Stgurbiomsson
II Sigurb/orn borbergsson
Einbýlishús
HJARÐARLAND - MOS.
Glæsil. einbh. 304,4 fm nettó, timburh.
á steyptum kj. m. tvöf. bílsk. í húsinu
eru 6 svefnh, glæsil. stofur. Falleg rækt-
uð lóð. Glæsil. útsýni. Verð 15,0 millj.
Hæðir
DIGRAIMESVEGUR
Góð efri sérh. í þríbýlish. um 150 fm
með glæsil. útsýni. Hæðinni fylgir 23
fm bílsk. Laus í maí. Verð 9,5 millj.
VIÐ SJÓMANNASKÓLANN
Góð neðri sérh. við Vatnsholt 135,4 fm
nettó. Bílsk. 24,5 fm. Vönduð eign.
Getur losnað fljótl. Verð 11,5 millj.
3ja herb.
ENGJASEL
Falleg 3ja herb. íb. á 2. hæð 90,1 fm.
Bílskýli. Verö 6,2 millj.
REYNIMELUR
Falleg 3ja herb. íb. á 2. hæð. Suðursv.
íb. losnar 1. júní. Verð 6,2 millj.
HRAFNHÓLAR
Falleg 3ja herb. íb. á 4. hæð í lyftuh.
Góður bílsk. Verð 5,8 millj.
VESTURBERG
Falleg íb. á 6. hæð í lyftuh. 73 fm.
Húsvörður. Getur losnað fljótt. Suð-
vestursv. Verð 5,2 millj.
GRÆNAHLÍÐ
Mjög falleg 3ja herb. íb. á jarðh. m/sér-
inng. Parket og nýjar innr. í eldh. Þvotta-
herb. í íb. Verð 6 millj.
verða þær marklausar og leiða til
öngþveitis ef þeim er fylgt eftir af
stjórnvöldum með niðurskurði á
fjárveitingum. Það er hægt með
stjórnvaldsaðgerðum að leggja nið-
ur spítalarekstur. Ef leggja á niður
einhverja þætti þeirrar heilbrigðis-
þjónustu sem Landspítalinn og aðr-
ar stofnanir ríkisspítalanna veita
verða stjórnvöld að taka ákvörðun
um slíkt eða umboðsaðili þeirra,
stjórnarnefnd ríkisspítalanna. Fag-
legir stjórnendur láta ekki hafa sig
í slíkt. Af nógu er að taka því starf-
semi ríkisspítalanna er fjölbreytt
en mikilsverð á öllum sviðum. Á
að hætta að sinna bráðalækningum
og vaktþjónustu sem þeim fylgir,
en hvað börn snertir er vaktþjónust-
an að 2A hlutum á vegum Landspít-
alans? Hvað með fæðingar, umönn-
un veikra og vanmáttugra nýbura,
krabbameinslækningar barna og
fullorðinna, mjaðmaliðsaðgerðirnar
sem hrannast upp á biðlista, hjarta-
sjúklingana, áfengis- og vímuefna-
vandamálin sem fara sívaxandi,
aldraða fólkið sem þarfnast um-
hirðu, fólk með geðrænar truflanir,
þroskahefta og fatlaða o.s.frv.,
o.s.frv? Er ekki hægt að fresta öll-
um þessum vandamálum? Reka
fólkið út af stofnunum og loka þeim
eða senda sjúklinga til útlanda?
Ekki kostar það minna. Nei, ég
held að fólkið í landinu uni ekki
neinu þessara úrræða eða annarra
sem ráðamönnum kynni að detta í
hug til að hefta spítalaþjónustuna.
Þeir sem stjórna landinu verða að
gera sér grein fyrir því og viður-
EIGNAMIÐL[J]MNh/f
- Abyrp þjónusta í áratugi.
3ja herb.
Engjasel: Glæsil. 3ja-4ra herb.
íb. á tveimur hæðum ásamt stæði í
bílgeymslu. Fráb. útsýni. Verðlaunalóð.
Mjög gott leiksvæði fyrir börn. Ákv.
sala. Verð 6,5 millj.
Furugrund: Falleg og björt íb.
u.þ.b. 73 fm á 4. hæð. Suðursv. Bílskýli.
Verð 6,3 millj.
Vitastígur: Hæð og ris u.þ.b. 55
fm ásamt hálfum kj. Endurn. að hluta.
Verð 4,4 millj.
4ra-6 herb.
Við Miklatún - hæð
og ris: Glæsil. 5 herb. hæð
m.a. fallegar saml. stofur auk ris-
hæðar (2 herb., bað o.fl.). Eignin
er samt. 192 fm. Sérinng. og hiti.
Dvergabakki- bílsk .: 4ra ■
herb. falleg íb. á 3. hæð. Glæsil. út- '
sýni. Bílsk. Verð 7 millj.
Fjölnisvegur: 4raherb. 102 fm
hæð í þríbhúsi. Nýl. raflagnir. Nýl. gler.
Bílsk. Verð 7,5-7,6 millj.
Engihjalli: Um 117 fm góð íb. á
1. hæð í háhýsi. Parket á holi, eldhúsi
< ► og gangi. Svalir. Verð 6,5 millj.
Kaplaskjólsvegur: Giæsii.
117 fm 4ra-5 herb. íb. á 2. hæð í lyftu-
húsi. Opin bílgeymsla. Tvennar svalir.
Verð 8,5 millj.
Gaukshólar: 5-6 herb. góð íb.
á 7.-8. hæð samt. um 150 fm. Tvennar
svalir. Fallegt útsýni. Sameiginl.
þvottah. á hæð. Bílsk. (26 fm). Verð
8,5-9 millj.
Eiðistorg: GlæsH. 4ra-5
herb. „penthouse,,-íb. á tveimur
hæðum. Glæsil. útsýni. Stæði í
bílageymslu. Gervihnattasjónv.
Eign í sérfi.
NÝnv •
Itarlepar upplysingar op mvndir af fasteipnum
eru í svnincarelueea okkar, Síðumúla 21.
------:---------------------------------
Strrrir kriUinpMMi. «4u»ljori • Nirlrifur liuúmumkMin. «4um.
ÞiMÚlfur HaBiWiTMon. lóff' (•••Wundur Sipirj<m«>n. fcffr.
kenna að öll heilbrigðisþjónusta
kostar peninga — mikla peninga —
og ekki er hægt að stjórna veikind-
um fólks og sóttarfari í landinu
með vaidboði.
Það er sitthvað fleira sem vert
er að minna á þegar fjárhagsvand-
ræði ríkisspítalanna ber á góma.
Með vilja og vitund stjórnarnefndar
og ráðherra er Landspítalinn stund-
um að taka að sér ný verkefni eða
auka við þá starfsemi sem fyrir er
og ríkið gengur frá nýjum kjara-
samningum. Allt veldur þetta meiri
útgjöldum. Meinlegt er þegar ríkið
tekur ekki tillit til kostnaðarauka
sem af slíkum ákvörðunum leiðir
með auknum íjárveitingum. Það
hefur óhjákvæmilega í för með sér
að vegna fjárskorts verður þá að
draga úr þjónustunni á öðrum svið-
um sem skirrst er þó við í lengstu
lög, en það hefur þá líka aukinn
rekstrarhalla spítalans í för með
sér.
Og enn eitt dæmi um misræmi
milli orða og efnda. Fyrir nokkrum
árum var ákveðið að hjartaskurð-
lækningar skyldu flytjast alfarið inn
Víkingur Arnórsson
„Á að hætta að sinna
bráðalækningum og
vaktþjónustu sem þeim
fylgir, en hvað börn
snertir er vaktþjónust-
an að 2/.s hlutum á veg-
um Landspítalans?
Hvað með fæðingar,
umönnun veikra og
vanmáttugra nýbura,
krabbameinslækningar
barna og fullorðinna,
mjaðmaliðsaðgerðirnar
sem hrannast upp á bið-
lista, hjartasjúkling-
ana ...“
í landið. Skilyrði þess var að K-
bygging væri risin en þar á að koma
fyrir skurðstofu Landspítalans og
gjörgæsludeild. Það er ekki einu
sinni byijað á þeim hluta bygging-
arinnar og horfur óglæstar. Hjart'a-
skurðlækningar hafa því ekki verið
stundaðar innanlands nema að
hluta miðað við þörf. Hvers vegna
var og er ekki veitt fé til áframhald-
andi framkvæmda við K-byggingu
svo að íjölga mætti hjartaskurð-
lækningum án þess að það þrengdi
kost skurðlækninga á öðrum svið-
um? Og nú á að taka upp glasa-
frjóvgunartækni á vegum ríkisspít-
alanna strax á þessu ári svo fólk
þarf ekki lengur að fara erlendis
þeirra erinda. Það verður fróðlegt
að sjá hvernig staðið verður að
þeirri framkvæmd, hvort rekstrar-
grundvöllur þeirrar starfsemi verði
tryggður með sérstökum fjárveit-
ingum. Það væri eðlilegt þar sem
sjúkratryggingum myndi sparast
verulegur kostnaður erlendis.
Vonandi komast fjármál Land-
spítalans í réttan farveg fyrir þing-
lausnir. Ríkisspítalarnir ættu að
eiga hauka í horni þar sem nokkrir
núverandi og fyrrverandi stjórnar-
nefndarmanna sem þekkja vel til
spítalarekstursins eiga setu á Al-
þingi og sumir í ráðherrastólum.
Starfsfólk ríkisspítalanna vill gegna
sínu hlutverki með kostgæfni og
hvað er mikilsverðara í augum ráða-
manna þjóðarinnar en að standa
vörð um líf og heilsu landsmanna?
Höíundur er forstöðulæknir
Barnaspítala Hringsins,
Landspítalanum ogprófessor í
læknadeild.
I/é!;/
u
V ,
SíiflBilSÍ
■
(ilillÍlSSÍ
í. í'í -
siaíiiiiiiii
■
H
■■ 'Á's'
: .
Ilti
■B
Bm
§1
fíí/'.f:/
RÁÐSTEFNA
IBM
VERSLUNARREKSTUR I
NÚTÍÐ OG FRAMTÍÐ
verður haldin í ráðstefnusal
Verslunarskóla íslands að Ofanleiti 1
Reykjavík miðvikudaginn 25. apríl
kl. 13:30-17:00.
mm
mm
MMI
jBtiag
■
BHj
m
DAGSKRÁ:
Opnun ráðstefnu - Gunnar M. Hansson
IBM kassakerfi - Sveinn Áki Lúðvíksson
Reynsla af uppsetningu - Benedikt Kristjánsson
,,Flygfyren“ - Rolf Holmberg
Kaffi - sýning
Þróun í verslunarrekstri - Sune Tungstroem
Ávinningur af IBM kassakerfinu - Þórhallur Maack
Ráðstefnuslit
Velkomin
FYRST OG FREMST
SKAFTAHLlÐ 24 105 REYKJAVlK SlMI 697700