Morgunblaðið - 10.05.1990, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. MAI 1990
17
„Hot spring river
this book?“ á frétta-
stofii Ríkisútvarpsins
eí'iir Jakob Björnsson
Til er kunn saga af nemanda í
gagnfræðaskóla sem fékk það verk-
efni í enskum stíl að þýða á ensku
setninguna: „Hver á þessa bók?“
Hann fletti þessum fjórum orðum
upp í íslensk-enskri orðabók. Út-
koman varð þessi:
hver: hot spring
á: river
þessi: this
bók: book
Þýðingin varð sem sé svona: Hot
spring river this book?
Það sem nemandinn ekki áttaði
sig á var að orði í einu tungumáli,
íslensku, samsvara oft fleíri en eitt
orð í öðru máli, ensku. Eða, sem
kannske er líklegra, hann vissi það
en hafði ekki kunnáttu til að velja
á milli. Því varð útkoman svona.
Gagnfræðaskólanemanda er
hægt að fyrirgefa svona mistök.
En ekki fréttastofu Ríkisútvarpsins.
Þar eru engir gagnfræðaskólanem-
endur í fyrirsvari. Nýlega hleypti
fréttastofan fréttaritara sínum í
Moskvu í gegn með þá frétt að
Sovétmenn hefðu skrúfað fyrir
„náttúrulegt gas“ til Litháen.
Fréttaritarinn hefur þarna ekki átt-
að sig á að enska orðið „natural“
sem m.a. kemur fyrir í sambandinu
„natural gas“ (eða samsvarandi
rússneskt orð, ef hann hafði frétt
sína úr rússnesku) hefur í íslensku
bæði merkinguna „náttúrulegur“,
„eðlilegur“, og „náttúru-“, þ.e. úr
náttúrunni. „Náttúrugas" hefði ver-
ið skömminni til skárra, en best
hefði auðvitað verið að maðurinn
hefði vitað að þessi tegund af gasi
heitir ,jarðgas“ á íslensku, og hefur
alltaf heitið. Úr því að hann ekki
vissi það hefði hann átt að leita sér
upplýsinga um það. Undir öllum
kringumstæðum átti fréttastofan
að sjá um að hella ekki svona am-
bögum yfir landsmenn.
Skömmu síðar heyrðist í frétta-
ritara Ríkisútvarpsins í París þar
sem hann greindi frá langvarandi
þurrkum í Suður-Frakklandi, sem
væru farnir að hafa þau áhrif að
„undirstöðuvatn" væri tekið að
þverra. Þama átti fréttaritarinn við
það sem á íslensku heitir „grunn-
vatn“, þ.e. vatn sem sigið hefur frá
yfirborði niður í jarðgrunninn, safn-
ast þar fyrir og kemur upp á yfir-
borðið aftur í lægðum sem lindir
og uppsprettur; safnast í brunna
sem grafnir eru niður í jarðgrunn-
inn og í borholur sem boraðar eru
í hann. Einnig þessi fréttaritari
hefði helst átt að vita hvað hann
var að tala um, en leita sér upplýs-
inga að öðrum kosti. Og vanræksla
fréttastofunnar er hin sama og
varðandi „náttúrulega“ gasið.
Auðvitað verður ekki gerð sú
krafa til fréttaritara að þeir séu
alls staðar heima í þvi sem þeir
þurfa að fjalla um. En eina kröfu
verður alveg skilyrðislaust að gera
til þeirra: Að þeir viti hvað þeir vita
og hvað þeir ekki vita, kunni að
greina þar á milli og hagi sér í
samræmi við það í störfum sínum.
Fréttastofunni ber að sjá til þess
að þessi kra,fa sé uppfyllt.
Höfundur er orkumálastjóri.
Jakob Björnsson
„En best hefði auðvitað
verið að maðurinn hefði
vitað að þessi tegund
af gasi heitir ,jarðgas“
á íslensku, og hefur allt-
afheitið.“
ROYAL^
HÓTELQÚKAR
OG SERVIETTUR
Einnig mikið úrval af sœngum,
koddum og sœngurfatnaði.
|0 S. ARMANN MAGNUSSON HEILDVERSLUN
SKÚTUVOGI 12j SÍMI 6870 70
Askriftarsiminn er 83033

mmn\m
Með nýju Wang AT tölvunum uppfyllum við kröfur þínar um öruggar
og afkastamiklar tölvur á góðu verði
PC382
IBM AT SAMHÆFÐ
20Mhz 80386 örgjörfi.
1-16Mb minni. Diskrými eftir óskum.
VGA S/H oq litaskjáir 14m'
DOS 3.3,401, OS/2
eða SCO XENIX. Hent-
ug sem netstjóri eða
SCO XENIX miðstöð.
PC 350/16
IBM AT SAMHÆFÐ
16Mhz 80386SX örgjörfi
1-16Mb minni
Diskrými eftir óskum
VGA S/H og iitaskjár 14“
DOS 3.3,4.01, OS/2, eða SCO XENIX.
PC 250/16
IBM AT SAMHÆFÐ
16Mhz 80286 örgjörfi
1-16Mb minni.
Diskrými eftir óskum
VGA S/H og litaskjáir 14“
DOS 3.3,4.01, OS/2, eða SCO XENIX

WANG
HEIMILISTŒKI HF. - TÖLVUDEILD, SŒTÚNI 8 - SÍMI 69 1500
Síðasti pöntunardagur í næsta hluta nýs ríkissamnings tíí kaupa á Macintosh tölvubúnaði með verulegum afelætti er
é Apple-umboðið Radíóbúðin hf.
/ ■ ■
m p
§
i í
Innkaupastofnun ríkisins