Morgunblaðið - 24.05.1990, Blaðsíða 63
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. MAÍ 1990
63
Hróður Hafiiarflarð-
ar, satt eða logið
eftir Kristófer
Magnússon
Sú undarlega staða hefur komið
upp í umræðunni um fjárhagsstöðu
bæjarsjóðs Hafnarfjarðar og Kópa-
vogs að kratarnir og kommarnir
sem mynda meirihluta í þessum
tveimur bæjarfélögum settu á svið
spurningarleik í Morgunblaðinu á
milli annars vegar Ásmundar Ás-
mundssonar sem fulltrúa komma
og Jóhönnu Sigurðardóttur félags-
málaráðherra sem fulltrúa krata,
þannig að ráðherrann fékk tæki-
færi til að koma á framfæri 1 ‘A
árs gömlu heilbrigðisvottorði frá
1988 um fjárhagsstöðu bæjarsjóðs
Hafnarfjarðar (og Kópavogs). Al-
þýðublað Hafnarfjarðar slær siðan
upp á forsíðu hjá sér þessari stað-
hæfrngu ráðherrans um góða stöðu
bæjarsjóðs Hafnarfjarðar eins og
ráðherrann hafi verið að staðfesta
fjárhagsstöðu sjóðsins í dag þegar
hún var að tala í raun um stöðuna
1988.
Hlutdeild ráðherrans
Hlutdeild ráðherrans í þessari til-
um utboðum Vegagerðar ríkisins
reyndust vera undir 70% af
kostnaðaráætlun, en i einu útboði
var lægsta tilboð 16% yfir kostn-
aðaráætlun Vegagerðarinnar.
Stærsta verkið er lagnjng 8,8 km
af Norðurlandsvegi í Oxnadal.
Jarðverk sf. átti lægsta tilboð í
veginn í Öxnadal, 44,4 milljónir
kr., sem er 69,9% af kostnaðaráætl-
un en hún var 63,6 milljónir kr.
Fjórtán verktakar buðu í verkið, þar
af voru tólf tilboð undir kostnaðar-
áætlun. Verkinu á að vera lokið 15.
september á næsta ári.
Ellert Skúlason átti lægsta tilboð
í Víknaveg um Fitjar hjá Njarðvík,
23,1 milljón sem er 16% yfir kostn-
aðaráætlun sem var 19,9 milljónir
raun til að vísvitandi blekkja lesend-
ur um fjárhagsstöðu bæjarsjóðs
Hafnarfjarðar myndi ef til vill vera
samboðin kratabæjarstjóra en er
varla samboðin ráðherra jafnvel þó
að hann (hún) sé krati. Til að upp-
lýsa ráðherrann hafa tölur um fjár-
hagsstöðu bæjarsjóðs Hafnarfjarð-
ar frá árinu 1988 ekki ennþá borið
á góma í kosningabaráttunni í
Hafnarfirði af hálfu Sjálfstæðis-
flokksins og á ég ekki von á að svo
verði.
Fjármál sveitarfélaga
Ég leyfi mér að benda ráðherran-
um á, að það voru kratárnir sem
byijuðu að nota hugtök og skil-
greiningar úr skýrslu fjármáiaráðu-
neytisins um fjármál sveitarfélaga
í pólitískum tilgangi og til talna-
blekkinga. Ekki sjálfstæðismenn,
eins og ráðherrann fullyrðir, og er
það ein önnur rangfærsla í grein
ráðherrans. Mætti þar t.d. nefna
orðið „nettóskuldir“ er bæjarstjór-
inn notar hvað oftast um ijárhags-
stöðu Hafnarfjarðarbæjar, en með
því að nota orðið ,;nettóskuldir“
hefur honum tekist að reikna út
kr. Verkinu á að ljúka fyrir 1. sept-
ember.
Ækir hf. átti lægsta tilboð í
Svínavetningabraut, frá Norður-
landsvegi að Hnjúkahlíð. Vegurinn
er 1,6 km að lengd og á verkinu
að vera lokið 30. september. Ækir
hf. bauð 3,7 milljónir, sem er 62,6%
af kostnaðaráætlun en hún var 5,9
milljónir. Sjö önnur tilboð bárust f
verkið.
Valgeir Ágústsson og Pétur Dan-
íelsson áttu langlægsta tilboðið í 7
km kafla á Vatnsnesvegi sem leggja
á í sumar. Tilboð þeirra var 5,4
milljónir, 65% af kostnaðaráætlun
sem var 8,3 milljónir. Fimm aðrir
verktakar buðu en þeir voru allir
nema einn með tilboð sem reyndust
hærri en kostnaðaráætlun.
að skuldir bæjarsjóðs Hafnarfjarðar
sem voru um 1200 milljónir hefi
verið um 190 milljónir um síðustu
áramót.
Bráðabirgðauppgjörið
Ráðherrann hefur greinilega ekki
heyrt talað um bráðabirgðauppgjör
bæjarsjóðs Hafnarfjarðar. Niður-
stöður þess voru kynntar Hafnfirð-
ingum sem hinn eini stóri sannleik-
ur um Ijárhagsstöðu Hafnarfjarðar-
bæjar, en af einhveijum ástæðum
treysti ráðherrann sér ekki til að
notast við þær tölur til að votta
góða fjárhagsstöðu Hafnarfjarðar-
bæjar. Bæjarstjórinn hefur ein-
hverra hluta vegna ávallt gleymt
að segja bæjarbúum að með upp-
gjörinu fylgdu 7 þéttskrifaðar
blaðsíður með athugasemdum
bæjarendurskoðanda er höfðu veru-
leg áhrif á niðurstöðutölur bráða-
birgðauppgjörsins og þá um leið
bæjarsjóðs.
I sjálfu sér hefði verið ástæða
þá strax fyrir ráðherrann að vara
ráðamenn bæjarins við að hveiju
stefndi 1988, en ekki hvetja meiri-
hlutann til frekari eyðslu og skulda-
söfnunar.
Hróður HaftiarQarðar rýrður
Þegar bæjarstjórinn samþykkir
víxla og skuldabréf í nafni skatt-
greiðenda í Hafnarfirði (ekki í nafni
Alþýðuflokksins eins og margir
virðast halda) upp á 138 þúsund á
hverja þriggja manna fjölskyldu á
árinu 1989, finnst mér að það
snerti mig og mína. Það er ekki
einkamál bæjarstjórans, og því
síður ráðherrans eða Alþýðuflokks-
ins, að kratabæjarstjórinn hafi inn-
heimt um 200-milljónir í upptöku
og gatnagerðargjöld fram yfir
gatnaframkvæmdir og lóðakaup á
sl. 4 árum.
Á þessar tilfærslur er hvergi
minnst í reikningum bæjarsjóðs, þó
ljóst sé að fyrr eða síðar kemur að
skuldadögum. Ef þær staðreyndir
sem koma fram í skrifum mínum
og annarra Sjálfstæðismanna rýra
hróður Hafnarfjarðar, eins og ráð-
herrann ásamt bæjarstjóranum vilja
halda fram tel ég það ekki mína
sök heldur þeirra manna, sem bera
ábyrgð fjárhagsóreiðu bæjarfélags-
ins.
• Kristófer Magnússon
„Ráðherranum er ef til
vill ekki kuimugl um
að skuldir bæjarsjóðs
Ilafnarfjarðar hafa
aukist um 664 milljónir
á síðastliðnu ári. Það
svarar til 40 milljarða
króna, ég endurtek, 40
milljarða, skuldaaukn-
ingar hjá ríkissjóði mið-
að við veltu beggja að-
ila.“
Skuldaaukning
Ráðherranum er ef til vill ekki
kunnugt um að skuldir bæjarsjóðs
Hafnarfjarðar hafa aukist um 664
milljónir á síðastliðnu ári. Það svar-
ar til 40 milljarða króna, ég endur-
tek, 40 milljarða, skuldaaukningar
hjá ríkissjóði miðað við veltu beggja
aðila. Jafnvel skattmanni sjálfum,
Ólafi Ragnari, mundi finnast nóg
uni slíkar upphæðir, þó að krata
finnist ef til vill lítið til þeirra koma,
slíkar upphæðir, þó að krata finnist
ef til vill lítið til þeirra koma, og
telji að þær séu til fyrirmyndar
öðrum sveitarfélögum. Tekin voru
lán að upphæð 1.041 millj. af bæjar-
sjóði Hafnarfjarðar á þessum 4
árum en aðeins framkvæmt fyrir
946 milljónir. Af yfir 4.000 milljón-
um er Hafnfirðingar greiddu í gjöld
á sl. 4 árum hefur ekki ein einasta
króna farið í framkvæmdir heldur
hefur þurft að taka að auki 95
milljónir í reksturinn. Það er ótrú-
legt að ráðherranum þykir slíkt til
fyrirmyndar öðrum bæjarfélögum.
Það hefur ef til vill farið fram
hjá ráðherranum að þessar aðferðir
við fjármálastjórn stangast á við
ráðleggingar hennar eigin ráðu-
neytis í hinum margumtalaða bækl-
ingi um fjármál sveitarfélaga, eins
og reyndar svo margt annað í fram-
kvæmd fjármála hjá bæjarsjóði
Hafnarfjarðar.
Af nógu er að taka, og mætti
hér nefna ij'ámragttslíostnað sem
var yfir 400 milljónir, er svarar til
kostnað við byggingu tveggja
íþróttahúsa samsvarandi húsi FH á
Kaplakrika.
Bókhaldssjónhverfingar
Ráðherranum er ef til vill ekki
kunnugt um að samþykkt hefur
verið af krötunum í bæjarstjóm
Hafnarfjarðar að breyta reglum um
færslu vaxta og verðbóta fyrir árið
1989 til að fegra niðurstöðu reikn- _
inga bæjarsjóðs. Hér er um að ræða
bókhaldstilfærslur sem skattmann,
Ólafur Ragnar, hefur neitað einka-
fyrirtækjum um að nota.
Ef staða bæjarsjóðs er eins góð
og ráðherrann lætur í skína, af
hveiju þarf þá að beita slíkum bók-
haldssjónhverfingum?
Oflun rekstrarQár
Bæjarstjórinn hefur eflaust
gleymt að tjá ráðherranum að full-
trúar hans era fastagestir á gráa
markaðnum seljandi skuldabréf
sem húsbyggjendur hafa samþykkt
sem greiðslur fyrir lóðir sem bæjar-
sjóður þarf ekki að greiða fyrr en
á næstu áram samkvæmt samningi
við lóðareigendur, og gatnagerðar-
gjöld fyrir götur, sem ekki er búið
að leggja, og á ekki að leggja á
næsta ári. Þannig hafa verið tekin
lán með afföllum á gráa markaðn-
um til að byggja með íbúðir til fé-
lagslegra þarfa á meðan framlög
húsbyggjenda eru notuð í rekstur
bæjarsjóðs.
Síðan hefur méirihlutinn reynt
að villa um fyrir húsbyggjendum,
t.d. voru framkvæmdirnar við lag-
færingu Strandgötu upp á 58 millj- _
ónir færðar í uppgjöri sem fram-
kvæmdir í nýjum hverfum (t.d. Set-
bergshverfi). Til að reyna að telja
húsbyggjendum í trú um að pening-
arnir þeirra hefðu farið þangað sem
þeim var upphaflega ætlað.
Ég leyfi mér að síðustu að benda
ráðherranum á, að hann (hún) er
ekki aðeins ráðherra krata og
komma heldur allra landsmanna og
að honum (henni) ber skylda til að
haga framsetningu á tölum þannig
að ekki geti valdið misskilningi,
hveijir svo sem eiga í hlut.
Höfuntlur er
rekstrartæknifrædingurogá sæti
í stjórn fuHtrúaráðs gf
SjáJfstæðistlokksins í Hafharfírði.
9 km af Norðurlands-
• •
vegi í Oxnadal boðnir út
Jarðverk sf með lægsta tilboð, 70% af kostnaðaráætlun
LÆGSTU tilboð í þremur nýleg-
uppstigningardag kl. 15-17
LEIKLIST - TÓNLIST - UPPLESTUR
Kynnir:
Elín G. Ólafsdóttir Guörún ögmundsdóttir
Ingibjörg Hafstað Guðrún Agnarsdóttir
V
BETRIBORG FYRIR AI.LA, KONUR, BÖRN OG KARLA