Morgunblaðið - 05.07.1990, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. JULI 1990
33
Reikningsskil Skagstrendings hf.:
„ Að fara sínar eigin leiðir“
eftir Valdimar
Guðnason
í nýútkomnu tímariti Fijálsrar
verslunar, 5. tbl. 1990, birtist á
gulu síðunum „frétt" er snertir störf
undirritaðs, sem endurskoðanda
Skagstrendings hf.
Þar sem frétt þessi ber þess aug-
ljós merki að sá er hana skrifar
þekkir hvorki til starfa löggiltra
endurskoðenda né til laga og
reglna, sem að reikningsskilum
lúta, og kýs ennfremur að fara með
rangt mál, verður ekki hjá því kom-
ist að svara þessu nokkrum orðum.
í fréttinni er staðhæft að undir-
ritaður hafi verið kærður til álits-
nefndar Félags löggiltra endurskoð-
enda (FLE) að því er virðist vegna
þess að í ársréikningi Skagstrend-
ings hf. 1988 hafi togarar félagsins
verið endurmetnir þannig að bók-
fært verð þeirra nam 90% af vá-
tryggingarverði svo og að keyptur
fiskveiðikvóti hafi verið eignfærður.
Hér er hallað réttu máli, svo
ekki sé meira sagt. Undirritaður
hefur hvorki verið kærður til álits-
nefndar FLE né hlotið vítur frá
nefndinni fyrir störf sín sem endur-
skoðandi Skagstrendings hf.
í athugasemd frá Félagi löggiltra
endurskoðenda sem birtist í Morg-
unblaðinu þann 25. október sl., þar
sem ijallað var um ýmis atriði er
lúta að endurskoðun og reiknings-
skilum fyrirtækja segir orðrétt um
þetta mál:
„Mikið hefur verið gert úr um-
ræðu sem átti sér stað innan FLE
um eignfærslu fiskiskipa í ársreikn-
ingum á síðastliðnum vetri. Hefur
því verið haldið fram að af þessu
tilefni hafí félagið samþykkt vítur
á félagsmann fyrir að beita ekki
viðteknum reikningsskilavenjum.
Okkur er bæði ljúft og skylt að leið-
rétta þetta og lýsa því yfir að hér
er farið rangt með mál, engin fé-
lagsmanna hefur verið víttur. Hér
var um að ræða eðlileg skoðana-
skipti á faglegum grundvelli vegna
mismunandi sjónarmiða um með-
ferð þessara eigna í reikningsskil-
um. Var álitaefnið hvort heimilt
væri að færa skipin til eignar á
verði, sem ákvarðaðist sem hlutfall
af vátryggingai’verði þeirra í því
skyni að nálgast betur meint mark-
aðsverð þeirra en hin hefðbundna
endurmatsregla hefði gert. Af hálfu
félagsins var látið í ljós það álit og
mótuð sú stefna að fagleg umræða
verði að eiga sér stað innan félags-
ins áður en breyttum reiknings-
skilareglum sé beitt.“
Eins og þarna kemur fram var í
þessu tilviki aðeins um að ræða
Valdimar Guðnason
skoðanaskiptí á faglegum grund-
velli, sem urðu til þess að Félag
löggiltra endurskoðenda markaði
ofangreinda stefnu varðandi breytt-
ar reikningsskilareglur og er það
vel.
í „frétt“ Fijálsrar verslunar er
því slegið fram að undirritaður hafí
að engu framangreinda ályktun
álitsnefndar FLE þar sem endur-
matsaðferð Skagstrendings hf. hafi
ekki verið breytt í ársreikningi fé-
lagsins 1989.
í þessu felst mikil vanþekking á
störfum og stöðu löggiltra endur-
skoðenda svo og ákvæðum hlutafé-
lagalaga og bókhaldslaga er að
reikningsskilum lúta. Samkvæmt
lögum eru það stjórnendur hlutafé-
laga sem bera ábyrgð á gerð árs-
reikninga og taka endanlegar
ákvarðanir um gerð þeirra. Sjónar-
mið endurskoðanda og stjórnenda
hlutafélags geta stangast á í sam-
bandi við endaniega gerð ársreikn-
inga, en endurskoðendur verða að
virða skoðanir og sjónarmið stjórn-
enda, séu þau innan ramma laga
og regla sem um reikningsskil gilda.
Endurmatsaðferð sú er beitt er
við togara Skagstrendings var fyrst
tekin upp í ársreikningi félagsins
1982 og hefur verið beitt óbreyttri
æ síðan. Jafnan hefur verið gerð
nákvæm grein fyrir þessu endur-
mati í reikningsskilum félagsins svo
og í umfjöllun um ársreikning á
aðalfundum þess.
Stjórnendum félagsins þótti ekki
ástæða til þess að breyta um endur-
matsaðferð í ársreikningi 1989,
þrátt fyrir framangreinda niður-
stöðu álitsnefndar FLE, enda telja
þeir sig ekki bundna af henni.
Undirritaður áritaði ársreikning
Skagstrendings hf. með hefðbund-
inni fyrirvaralausri endurskoðun-
aráritun þar sem m.a. er vísað til
góðra reikningsskilavenja. Styðst
sú tilvísun m.a. við alþjóðlega reikn-
ingsskilastaðla og ákvæði 4 mgr.
97 gr. hlutafélagalaganna, þar sem
segir að enduiTnat fastafjármuna
sé heimilt, ef raunvirði þeirra er
verulega hærra en bókfært verð.
í „frétt" Fijálsrar verslunar er
einnig gert að umtalsefni að keypt-
ur fiskveiðikvóti hafi verið eign-
færður. í reikningsskilum Skag-
strendings hf. er gerður greinar-
munur á því hvort um er að ræða
fiskveiðikvóta sem keyptur er til
eins árs eða fiskveiðikvóta sem
nýtist til frambúðar.
í fyrrnefnda tilvikinu er keyptur
kvóti gjaldfærður á viðkomandi
reikningsári, en í því síðara er kvót-
inn eignfærður við kaup og afskrif-
aður um 20% á ári, þ.e. gjaldfærður
á fimm árum.
Eignfærsla framtíðarkvóta átti
sér fyrst stað í ársreikningi Skag-
strendings hf. 1988. Þá voru í gildi
núgildandi lög um stjórnun fisk-
veiða (lög nr. 3/1988). Lög þessi
gildatil ársloka 1990 svo sem kunn-
ugt er. Þrátt fyrir að svo væri var
það mat stjórnenda Skagstrendings
hf. við gerð ársreiknings 1988 að
ástæðulaust væri að gjaldfæra
keyptan framtíðarkvóta á skemmri
tíma en 5 árum. Studdist það mat
m.a. við almenna umræðu í þjóðfé-
laginu um framtíðarskipan fisk-
veiða þ.e.a.s. að aflakvótar þeir er
útgerðir fiskiskipa hefðu áunnið sér
eða keypt frá öðrum yrðu áfram
um ófyrirsjáanlega fraintíð talin til-
heyra viðkomandi fiskiskipum. Ný-
sett lög (lög nr. 38/1990) um skip-
an þessara mála eru staðfesting á
því að þetta mat stjórnenda Skag-
strendings hf. várirétt, en heimild
til eignfærslu er að finna í 97. gr.
laga um hlutafélög. Að sjálfsögðu
hefur verið gerð nákvæm grein fyr-
ir meðferð þessa liðar í reiknings-
skilum félagsins, bæði í efnahags-
reikningi svo og í skýringum.
Ég vil að lokum benda óupplýst-
um „fréttamanni" Fijálsrar versl-
unar á að leita leiðsagnar ritstjór-
ans við umfjöllun um reikningsskil
fyrirtækja og störf löggiltra endur-
skoðenda. Þar sem ritstjórinn hefur
áður starfað sem löggiltur endur-
skoðandi ætti honum að vera kunn-
ugt um þau lög og reglur sem um
störf endurskoðenda gilda.
Höfundur er löggiltur
endurskodandi.
EKKI PRÍLA!
NOTAÐU BELDRAY
Álstigarnir og tröppumar frá
Beidray eru viðurkennd bresk
gæðavara - öryggisprófuð og
samþykkt afþariendum yfir-
völdum.
Beldray er rétta svarið við vinnuna,
í sumarbústaðnum og á heimilinu.
Verðið er ótrúlega hagstætt -
gerðu hiklaust samanburð.
Beldray fæst i byggingavöruverslunum og kaupfélögum um land allt.
EINKAUMBOÐ I.GUÐMUNDSSON & CO HF. SÍMI 24020
64.5cm KQc® „lC^cm B2.0cm I54,5cm l77.0cm
Höföar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
HRAÐLESTRAR-
NÁMSKEID
Sumarnámskeið í
hraðlestri hefst
miðvikudaginn 18. júlí nk.
Skráning alla daga
í síma 641091.
HRAÐLESTRARSKOLINN M
______________TOflRfi__________

Ekki eyða
sumarfríinu
á salerninu,
taktu Symbioplex
með í fríið!
Með breyttum matarvenjum sem oft fylgja
ferðalögum getur meltingin farið illilega úr
skorðum.
SYMBIOPLEX
sem er blanda frost-
þurrkaðra meltingargerla, byggir upp heil-
brigða þarmaflóru og stuðlar að bættri melt-
ingu. Virkar og er fyrirbyggjandi gegn harð-
lífi, uppþembu, andremmu og niðurgangi.
SYMBIOPLEX
- góður ferðafélagi
Fæst í apótekum og í verslun okkar.
SKEIFAN 19 • StMI: 681717 •
4r