Morgunblaðið - 19.10.1990, Blaðsíða 35
og einstakri alúð, meðfæddri og
áunninni prúðmennsku, virtist nán-
ast við hvert fótmál stýra för á
réttar brautir.
Svo fór að Valur tókst á hendur
mikil ábyrgðarstörf á vegum sam-
vinnuhreyfingarinnar á Akureyri.
Fjölbreytt afskipti hans nyrðra af
atvinnu- og félagsmálum verða ekki
rakin hér. En þau bundu enda á
margt af því sem áður var. Af þeim
ástæðum varð vík milli vina hans
og söngbræðra í Fóstbræðrum, eft-
ir tæplega áratugar samfylgd.
Valur átti sæti í stjórn Fóst-
bræðra í fjögur ár, auk annarra
trúnaðarstarfa sem hann tókst á
hendur fyrir kórinn. Hann var gjald-
keri kórsins í söngförinni til Finn-
lands og Sovétríkjanna, sem áður
var vikið að. Óhætt má fullyrða að
sú ferð varð Fóstbræðrum giftu-
dtjúg. í framhaldi af henni var
hafist handa um að kórinn eignað-
ist loks húsnæði. Enn á ný hvíldi
gæfuhöndin á öxl þess mann, sem
að þessu sinni gætti fjármuna Fóst-
bræðra. Fóstbræðraheimilið reis
með samstilltu átaki undir farsælli
stjórn.
En nú hefur sól brugðið sumri.
Við hugðum gott til endurfunda við
Val, okkar kæra vin og söngbróð-
ur, nú þegar hann var fluttur hing-
að suður á ný. Raunar voru slíkir
endurfundii' þegar hafnir og aug-
ljóst að allt var sem fyrr. Fóstbræð-
ur allir, yngri sem eldri, syrgja lát-
inn vin og félaga og þakka af al-
hug. Eiginkonu Vals, Sigríði Ólafs-
dóttur, og börnum þeirra, aidur-
hnignum föður og fjölskyldunni
allri, votta söngbræður hans ein-
læga samúð.
Fóstbræður munu í dag kveðja
kæran vin, Val Arnþórsson, banka-
stjóra, klökkum rómi í söng.
Kveðjustef Fóstbræðra hefst á orð-
unum: Mannsins barn af móður
fætt, Lifir um litla stund. Hörmulegt
slys, sem batt með skjótum hætti
endahnútinn á lífsferil sem virtist
enn á miðjum degi, minnir á sann-
leik þessara orða.
Veri kær vinur góðum Guði fal-
inn.
Sigurður E. Haraldsson
Laugardagurinn 13. október
byijaði líkt og margir aðrir dagar
á þessu hausti — veðrahamur ný-
genginn yfir og grátt loftið bar enn
í sér keim af þeim stormi sem rétt
er farinn hjá. Laufið á trjánum í
garðinum mínum hefur í þessum
hörðu haustvindum verið rifið af
greinum sínum ennþá grænt og
þroskamikið — enn ekki nándar
nærri tilbúið að falla til moldar eft-
ir hinum eðlilegu lögmálum náttúr-
unnar. Og þegar kvöldaði þennan
laugardag bárust mér þau hönnu-
legu tíðindi að vinur minn og sam-
starfsmaður um nokkra hríð, Valur
Arnþórsson, hefði farist í flugslysi
á sviplegan hátt síðla þá um dag-
inn. Hrifinn burt úr þessum heimi
snöggt og harkalega líkt og grænu
blöðin í garðinum — tillitslaust og
ótímabært.
Valur Arnþórsson var fæddur
fyrir austan, á Eskifirði, og ólst þar
upp eins og önnur börn og ungling-
ar í sjávarþorpum þessa lands. En
fljótt komu í ljós þeir eðlisþættir i
fari hans sem mjög einkenndu hann
til hinstu stundar — sterk greind,
óhemju dugnaður, metnaður og vilj-
inn og hæfileikinn til að stjórna.
Hann kom á fót, pollinn, smáútgerð
í plássinu, fór unglingurinn túra á
togara, lék á harmónikku á dansi-
böllum og varð það snemma sem
hann löngum seinna var þekktur
fyrir að láta sér fátt óviðkomandi.
Að loknu námi við Héraðsskólann
á Eiðum vaidi Valur þá mennta-
braut að fara í Samvinnuskólann,
sem í þann tíma var í Reykjavík
undir stjórn Jónasar frá Hriflu, og
síðan í framhaldsnám erlendis í
þeim fræðum sem mest áttu hug
hans: Um verslun, tryggingar og
rekstur og stjórnun fyrirtækja. Og
alla tíð var Valur með ólíkindum
vakandi að fylgjast með því sem
var að gerast í margvíslegustu
greinum, allt frá sínu fagi, ef svo
má orða, um rekstur og stjórnun
og upp í ótrúlegustu smáatriði um
tækni.
Valur Arnþórsson hóf starfsferil
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. OKTÓBER 1990
sinn hjá Samvinnutryggingum. Var
það í réttu framhaldi af námi hans
og áhugasviði og lífssýn, en sam-
vinnuhugsjónin var alla tíð mjög
sterkur þáttur í eðli hans. Valur
réðst til Kaupfélags Eyfírðinga árið
1965, fyrst sem fulltrúi kaupfélags-
stjóra en við stjórn kaupfélagsins
tók hann 1971. Og hjá þessu félagi
varð vettvangur hans í starfi í hart
nær aldarijórðung. Þetta félag og
það fólk sem byggir Akureyri og
Eyjafjörð var Val einkar hugleikið
og náið. Starfsdagurinn hjá Kaup-
félagi Eyfirðinga varð þó oft langur
og dagar til tómstunda fáir en hér
á móti kom gleðin yfir því að sjá
fyrirtæki sitt lifa og dafna og breiða
vængi sína um eyfirska byggð. Svo
mikill partur af honum sjálfum varð
Kaupfélag Eyfirðinga, að mér er
ljóst — raunar fullkunnugt — að
það var mikið átak og þung spor
að yfirgefa þetta félag og þetta
hérað og heíja starf á nýjum vett-
vangi. En Val var ljóst að hversu
vænt sem honum þótti um sitt
gamla félag, þá væri það því e.t.v.
fyrir bestu að þar kæmu nýir herr-
ar og hann gæti með vissu orðið
meir og betur að liði á nýjum vett-
vangi við eflingu byggðar og at-
vinnu á Islandi öllu.
Valur Arnþórsson kvæntist ung-
ur skólasystur sinni úr Samvinnu-
skólanum, Sigríði Ólafsdóttur. í öllu
þvi amstri sem fylgt hefur störfum
Vals í gegnum tíðina hefur Sigríður
staðið við hlið hans sem klettur —
stoð og stytta bæði í mótlæti sem
meðlæti — í blíðu og stríðu. Þau
Valur og Sigríður eignuðust fimm
börn.
Rétt um það bil sem Valur varð
fimmtugur hóf hann að læra að
fljúga — taldi það eitt af því besta
sem hann hefði gert sér til dægra-
styttingar en sem raunar á stundum
gat orðið hagrænt, einkum á síðustu
árum hans sem kaupfélagsstjóra.
Flugnámið stundaði Valur, eins og
annað er hann tók sér fyrir hend-
ur, af miklum áhuga og natni. Var
enda vel að sér orðinn um aðskiljan-
lega hluti er flugi tengdust. Það er
því erfitt að hlíta þeim dómi að þau
örlög skuli honum hafa verið búin
að hverfa úr þessum heimi svo
snöggt í því sakleysislega flugi sem
varð hans hinsta. En hversu sárt
sem það er að missa góðan vin, þá
flýr enginn örlög sín — þessari gjörð
skapara okkar, hversu lítið sem við
hana skiljum, verður ekki breytt.
Eftir stendur minning um mikilhæf-
an mann. Hún verður ekki af okkur
tekin. Ég færi Val kærar þakkir
fyrir störf hans hjá Kaupfélaginu
og fyrir fólkið í firðinum. Innilegar
samúðarkveðjur til þín, Sigríður,
og til allra í ijölskyldu þinni. Megi
Drottinn sem öllu ræður hugga
ykkur og styrkja á dögum komandi.
Jóhannes Sigvaldason
Valur Arnþórsson er látinn.
Sjaldan hefur mér brugðið meira
en þegar ég frétti af því sorglega
slysi. Valur var afar sérstakur mað-
ur. Gáfurnar voru svo mikíar og
hæfileikarnir íjölbreytilegir að það
var alveg einstakt.
Okkar kynni hófust nokkru eftir
að hann flutti til Akureyrar 1965
til þess að taka við nýju starfi sem
fulltrúi kaupfélagsstjóra KEA.
Hann fór nokkrum árum síðar í
bæjarstjórn Akureyrar og hafði
ekki setið þar lengi þegar gamal-
reyndur bæjarfulltrúi, Jón Sólnes,
sagði við mig: „Það er með ólíkind-
um hvað þessi nýi strákur er fljótur
að átta sig á staðreyndum, að ég
tali nú ekki um, hvað greinargerðir
hans eru skýrar og vel settar fram.
Ég man ekki eftir því að hafa séð
þær betur gerðar.“ Þetta voru orð
að sönnu. Valur var fljótur að sýna
hvað hann var snjall bæjarfulltrúi
þótt ungur væri að árum.
Þegar hann fók við kaupfélags-
stjórastarfi KEA 1971, tók hann
jafnframt við stjórnarstörfum í
þeim fyrirtækjum sem KEA átti
hlut í. Þá kom sér vel að Valur
hafði notað tímann vel, þegar hann
var fulltrúi kaupfélagsstjóra, því
hann gjörþekkti allt þetta stóra og
viðamikla fyrirtæki. Hann hafði
kynnt sér alla þætti rekstursins til
hlítar. Það var hans einkenni að
kryfja hvert mál til mergjar og
hann átti mjög auðvelt með að
skilja kjarnann frá hisminu. Það
gerði honum mögulegt að annast
öll þau störf sem hann tók að sér
af kostgæfni og þekkingu.
Þegar ég tók við starfi verk-
smiðjustjóra Gefjunar nokkru eftir
að hann varð kaupfélagsstjóri, unn-
um við saman að ýmsum málum
og enn meira varð samstarfið eftir
að ég tók við starfi framkvæmda-
stjóra Iðnaðardeildar Sambandsins.
Það samstarf snerist aðallega um
sameignarfyrirtæki Sambandsins
og KEA svo og sameiginleg hags-
munamál Iðnaðardeildar og KEA.
Okkur varð strax vel til vina og
þótt við deildum stundum hafði það
engin áhrif á vináttuna. Hún var
alltaf jafn einlæg alla tíð.
Eftir að hann vai'ð stjórnarfor-
maður Sambandsins fórum við sam-
an erlendis í margar viðskiptaferð-
ir, t.d. fórum við nokkrum sinnum
til Sovétríkjanna. Það var oft þungt
undir fæti austur þar og gott að
hafa Val sér til halds og trausts.
Hann hafði ávallt góðar ráðlegging-
ar í hverjum vanda. Mér er minnis-
stætt, þegar við fórum í boðsferð
til Uzbekistan í Asíu á frægar sögu-
slóðir, hvað hann þekkti sögu stað-
anna vel. Hann þekkti söguna betur
en leiðsögumennirnir, sem voru með
okkur. En af þeim ferðalögum sem
við fórum saman stendur upp úr
ferð til Mexíkó sem við fórum með
eiginkonum okkar. Þar upplifðum
við hvert ævintýrið á fætur öðru,
m.a. það að í bátsferð á Kyrrahafi
veiddi Valur 126 punda sverðfisk.
Þá sagði leiðsögumaðurinn sem var
með okkur: „Þú ert greinilega van-
ur sverðfiskveiðum." Hann varð
steinhissa, þegar Valur sagðist
aldrei hafa reynt það fyrr, hins
vegar hefði hann oft veitt lax á
stöng á íslandi og viss skyldleiki
væri þar á milli.
Eftir að Valur varð stjórnarfor-
maður Sambandsins 1978, hlóðust
á hann ótal störf til viðbótar þeim
sem fyrir Voru. Það er með ólíkind-
um hvað hann gat komið miklu í
verk. Að sjálfsögðu varð hann oft
að leggja nótt við dag en þolið og
kjarkurinn voru óbilandi.
. Valur var ótrúlega hæfileikaríkur
og áhugamál hans mörg. Hann var
mikill íslendingur, mat mikils
íslensk menningarverðmæti. Eftir
25 ára dvöi í Eyjafirði var hann
orðinn mikill Eyfirðingur. Hann
tjáði hug sinn á óvenju lifandi hátt
og ræður hans voru margar hveijar
ógleymanlegar.
Valur kvæntist skólasystur sinni,
Sigríði Ólafsdóttur, 16. júlí 1955.
Það var mikið hamingjuspor og
Sigga (eins og við kölluðum hana),
hefur staðið sem klettur bak við
Val í öllum hans viðamiklu störfum.
Valur var heilsteyptur og trúr vinur
vina sinna, einarður og heiðarlegur.
Um Siggu gildir nákvæmlega það
sama. Það er mikið lán hveijum
manni að hafa eignast vináttu
þeirra. Margar voru gleðistundirnar
á heimilum hvors annars. Valur
spilaði á píanóið eða harmonikkuna
og allir sungu með.
Þau eignuðust fimm mannvæn-
leg og elskuleg börn. Elst er Brynja
Dís, kennari í sögu og rússnesku
við MS. Næstur er Ólafur, dýra-
læknir í Danmörku. Hann er kvænt-
ur Jóhönnu Baldvinsdóttur, lyja-
fræðingi. Anna Guðný er myndlist-
ai'kona og Ólöf Sigríður er í söng-
námi. Yngst er Arnbjörg Hlíf í
grunnskóla. Þetta er stór hópur,
sem átti samhent heimili. Þar ríkti
lífsgleði jafnhliða dugnaði og mik-
illi vinnu. Öll ijölskyldan er afar
gestrisin, þannig að fjölmenni var
oftast til staðar hvort sem var á
Byggðavegi 118 á Akureyri eða á
jörðinni þeirra, Hólum í Öxnadal.
Þrátt fyrir geysimikið annríki, virt-
ist alltaf tími fyrir ættingja og vini
sem að garði bar.
Valur flutti suður til Reykjavíkur
og tók við starfi Landsbankans 1.
febrúar 1989.
Valur hafði þá skoðun, að menn
ættu ekki að vera í sama starfi alla
sína starfsævi. Þar með urðu þátta-
skil í lífi fjölskyldunnar. Ilann hætti
öllum störfum og stjórnarsetu fyrir
samvinnuhreyfinguna þegar hann
settist í bankastjórastólinn. Það var
mikið áfall að missa Val frá hreyf-
ingunni, en flestir skildu ástæðuna
fyrir þeirri breytingu.
Nú er Valur horfinn okkar sjón-
um. Við tregum sárt að hafa misst
hann, þökkum fyrir að hafa fengið
að vera með honum og kynnast
þeim afburða kostum sem honum
voru géfnir. Mikill er söknuður
Siggu og barnanna, sem sjá svo
skyndilega eftir elskulegum eigin-
manni og föður. Við hjónin og börn
okkar biðjum góðan Guð að blessa
þau og hugga í sárum harmi.
Hjörtur Eiríksson
Kveðja frá systkinum
Allt veita guðirnir, óendanlegir,
ástvinum sínum til fulls:
Gleðinnar ómæli öll,
þrautanna ferlegu fjöll -
til fulls.
(Goethe, 1777)
Hjartfólginn bróðir okkar og vin-
ur hefur í einni andrá verið kallaður
burt af þessu tilverustigi. Allt það,
sem hann var okkur, allt það, sem
hann gaf okkur er dýrmætt og eilíft.
Gleðin yfir því að hafa þekkt hann
og átt hann fyrir bróður er ómæld,
þrautin að missa hann nú, þung.
Valur var enginn venjulegur
maður. Oft höfum við undrast hans
víðsýna huga, afköst og hæfni.
Hann var ekki einungis jarðbund-
inn, rökfastur, agaður stjórnandi
og kaupsýslumaður, heldur einnig
náttúrubarn, sem dáði náttúru
landsins og ævintýramaður, sem
sigldi um höfin blá og flaug um
loftin há. Þá var hann mikill tón-
listarunnandi og söngmaður góður,
spilaði nótnalaust á píanó og harm-
onikku, hafði yndi af kveðskap og
reyndar skáldmæltur vel. Þegar
þetta er haft í huga ásanit öllum
hans miklu mannkostum, má ljóst
vera, að þarna var enginn venjuleg-
ur maður á ferð. Skarðið, sem nú
er höggvið í fjölskyldu okkar, verð-
ur aldrei fyllt, en eftir lifa bjartar,
dýrmætar minningar um ástkæran
bróður og vin. Veri hans fagra sál
guði falin.
Guðný Anna, Gauti og Hlíf.
Kveðja frá Landsbanka
Islands
Allt eins og blómstrið eina
upp vex á sléttri grund
fagurt með fijóvgun hreina
fyrst um dags morgunstund,
á snöggu augabragði
af skorið verður fljótt,
lit og blöð niður lagði, -
líf mannlegt endar skjótt.
Þegar dauðinn kveður óvænt
dyra, eins og sálmaskáldið Hall-
grímui' Pétursson lýsir í þessu al-
kunna erindi, veldur koma hans
miklum sársauka og trega og skilur
oft eftir sig skörð í mannlegu sam-
félagi, sem erfitt er að fylla.
í dag er til moldar borinn Valur
Arnþórsson, bankastjóri Lands-
banka íslands, sem fórst í flugslysi
við Reykjavíkurflugvöll 13. þ.m.
Hann varð aðeins 55 ára gamall,
en hafði mikla reynslu að baki í
stjórnun fyrirtækja og ábyrgðar-
miklum trúnaðarstörfum. Hann var
ráðinn bankastjóri Landsbankans í
ársbyrjun 1989. Á þeim skamma
tíma sem síðan er liðinn, kom það
glöggt í ljós, að í því starfi nutu
sín vel mannkostir og víðtæk
reynsla Vals Arnþórssonar. Með
honum, bankaráði, bankastjórn og
starfsfólki tókst ágæt samvinna
sem hið sviplega fráfall hans hefir
nú skorið af.
Valur var gjörvulegur maður sem
sópaði að hvar sem hann kom.
Hann lagði sig allan fram í starfi,
vann langan og strangan vinnudag
og hlífði sér hvergi. Hann var fljót-
ur að átta sig á erfiðum verkefnum
og fundvís á rétta lausn í hveiju
máli.
Því mátti jafnan treysta, að þau
verkefni, sem honum voru falin,
mundi hann leysa _ af hendi með
festu og sanngirni. Á þeim skamma
tíma, sem Landsbankinn naut
starfskrafta hans var hann þegar
orðinn einn af máttarstólpum stofn-
unarinnar. Hið snögga fráfall Vals
Arnþórssonar er því mikið áfall fyr-
ir Landsbanka Islands og okkur,
sem áttum því láni að fagna að
kynnast honum og starfa með hon-
35
um. Við söknum góðs drengs og
mikilhæfs samstarfsmanns.
Aðrir munu rekja lífs- og starfs-
feril Vals Arnþórssonar nánar en
hér er gert, en fyrir hönd Lands-
banka Islands votta ég eftirlifandi
konu hans, Sigríði Ólafsdóttur,
börnum þeirra, barnabörnum, öldr-
uðum föður og öðrum aðstandend-
um innilegustu samúð.
Eyjólfur K. Sigurjónsson,
formaður bankaráðs
Landsbanka Islands.
Haustið 1964 varð ég vitni að
samtali sem greyptist í minninguna
og hefur rifjast upp síðan. Afi minn,
Jakob Frímann, þáverandi kaupfé-
lagsstjóri KEA, var að leita að eftir-
manni sínum og spurðist víða fyrir.
■Sunnan heiða bjó afi iðulega hjá
okkur i blokkaríbúð við Eskihlíð og '
einn sólríkan sunnudag skömmu
eftir hádegi, sátu þeir í stofu, faðir
minn og hann, og spjölluðu. Afi
spurði: „Er þetta ekki traustur og
góður maður, hann Valur sem syng-
ur með þér í Fóstbræðrum?“ Föður
mínum liggur vel orð til flestra en
aldrei hafði ég áður heyrt jafn vel
og hiýlega talað um mann eins og
þegar hann lýsti fyrir afa kynnum
sínum af Val Arnþórssyni. Hvernig
getur einn maður verið prýddur öll-
um þessum mannkostum? hugsaði
ég 11 ára og reyndi að máta mann-
lýsinguna við persónuna eins og ég
mundi hana þá, sporlétta og syngj-
andi, með Hank Marvin-gleraugu
og brilljantín í hárinu.
Nokkrum mánuðum síðar frétti
ég að Valur væri fluttur til Akur-
eyrar sem væntaiilegur arftaki afa
míns. Og þá minntist ég samtalsins
.í stofunni heima og var satt að
segja nokkuð uggandi um að faðir
minn hefði nú e.t.v. tekið of stórt
upp í sig þegar hann dró upp mynd-
ina af Val í svo sterkum litum. En
unglingsáhyggjur mínar reyndust
sem betur fer óþarfar og eftir því
sem Valur Arnþórsson óx með
starfi sínu, kom sífellt betur og
betur í Ijós, hvílíkan yfirburða- og
drengskaparmann hann hafði að
geyma. Náið samstarf hans og afa
míns þau ár sem í hönd fóru, leiddu
til djúpstæðrar og innilegrar vináttu
sem aldrei féll skuggi á. Valur lét
þess oft getið hvílík gæfa sér hefði
verið að kynnast og nema af for-
vera sínum og galt það með fágætu
trygglyndi og umhyggju alla tíð.
Auk hinna meðfæddu leiðtoga-
hæfileika var Valur mjög listfengur
og sér í lagi tónelskur. Hann var
söngmaður góður og gleðimaður á
góðri stund, sem gjarnan greip í
harmónikku eða píanó sér og öðrum
til yndisauka. Þá studdi hann mynd-
arlega við menningariífið á Akur-
eyri í sinni kaupfélagsstjóratíð og
mun m.a. hafa hátt sinn þátt í að
ungur iðnaðarmaður á Akureyri
dreif sig utan til náms og gerðist
síðar heimsfrægur óperusöngvari.
Eftirlifandi konu sinni, Sigríði
Ólafsdóttur, kynntist Valur á Sam-
vinnuskólanum að Bifröst meðan
þau bæði stunduðu þar nám. Sigríð-
uF er mikil öðlingsmanneskja og
reyndist manni sínum fádæma góð-
ui' lífsförunautur. Þau eignuðust
fimm mannvænleg börn sern flest
eru nú uppkomin og hafa fengið í
arf marga af bestu eiginleikum for-
eldra sinna. Hef ég af eigin raun
kynnst listrænum hæfileikum
tveggja dætra Vals og Sigríðar og
vænti mikils af þeim í framtíðinni.
Jakob Frímannssyni, sem nú
syrgir Val í hárri elli, varð ekki
sonu auðið í sínu lífi. Sjálfur varð
ég hins vegar þeirrar gæfu aðnjót-
andi að alast upp hjá honum fyrstu
ár ævinnar og oft fannst mér einn-
ig sem Valur Arnþórsson kæmist
nálægt því að ganga honum í sonar
stað. Eitt er víst að Valur lét ein-
att svo um mælt, að hann hefði í
rauninni notið föðurlegrar leið-
sagnar tveggja manna á lífsleið-
inni, föður síns, Arnþórs Jensen,
og „guðföður" síns, Jakobs
Frímannssonar. Og ræktarsemi
Vals og Sigríðar við afa minn og
ömmu á þeirra ævikvöldi verður
seint fullþökkuð. Enginn gaf sér
oftar tíma til að líta inn hjá þeim
og eftir að ijölskylda Vals flutti til
Reykjavíkur var ekki talið eftir sér
SJÁ BLS. 37