Morgunblaðið - 19.10.1990, Page 48

48
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 19. OKTÓBER 1990
„//ugsa&u þ'erob f>ú zettir /Z suona
etehzuir, og þjöfur öryt/st /nn f "
. . . tvær hamingjusamar
mannverur.
TM Reg. U.S. Pal Off.—all nghts reserved
© 1990 Los Angeles Times Syndicate
Með
morgnnkaffinu
POLLUX

Smellið. Ég heyri öldu-
gjálfrið hér ...

- C.rO
Það er reikningurinn frá
píparanum.
HÖGNI IIREKKVISI
Uppstokkun í landbúnaði
Til Velvakanda.
Á nýafstöðnu flokksþingi Al-
þýðuflokksins var samþykkt að
þeirri landbúnaðarstefnu sem flokk-
urinn hefur haft skuli haldið til
streitu. Nú er flokkurinn í sam-
steypustjórn og verður auðvitað að
axla þá ábyrgð sem því fylgir, jafn-
vel þó það kosti að gangast inn á
óráðsíustefnu Framsóknarmanna
sem jafnt kemur neytendum í koll
sem bændum. Þeir hugsa um það
eitt að bjarga Sambandinu og láta
sér ekki segjast þó málefni landbún-
aðarins séu komin í algert óefni.
Neytendurnir, sem borga brúsann,
eru orðnir langþreyttir á þessari
hringavitleysu.
Þörf er á algerri uppstokkun í
landbúnðaði. Útflutningsbætur ætti
að afnema í eitt skipti fyrir öll og
beita styrkjum markvist til að
fækka bændum, borga þeim hrein-
lega fyrir að hætta að búa. Þannig
mætti hefta þá taumlausu offram-
leiðslu sem viðgengst ár eftir ár.
Gylfi Þ. Gíslason benti á hvert
stefndi í landbúnaðinum fyrir rúm-
um tuttugu árum þegar hann var
formaður Alþýðuflokksins. Þá vildu
menn ekki hlusta á rödd skynsem-
innar en ég tel að meiri skilningur
sé á þessu núna. Þess vegna tel ég
að Alþýðuflokkurinn ætti að setja
þessa mál á oddinn fyrir næstu
kosningar og sjá hvort almenningur
bregst ekki vel við. Hér er um mik-
ið hagsmunamál að ræða fyrir neyt-
endur.
Borgarbúi
Stífiu um þveran Hvalfjörð
Til Velvakanda.
Ég álít að gera ætti breiða stíflu
yfir Hvalíjörð og nota hana sem
akbraut yfir íjörðinn. Við það ynn-
Skrifið eða hringið til
Velvakanda
Velvakandi hvetur lesendur til
að skrifa þættinum um hvaðeina,
sem hugur þeirra stendur til —
eða hringja milli kl. 10 og 12,
mánudaga til fostudaga, ef þeir
koma því ekki við að skrifa. Með-
al efnis, sem vel er þegið, eru
ábendingar og orðaskiptingar,
fyrirspurnir og frásagnir, auk
pistla og stuttra greina. Bréf
þurfa ekki að vera vélrituð, en
nöfn, nafnnúmer og heimilisföng
verða að lylgja öllu efiii til þáttar-
ins, þó að höfundur óski nafti-
leyndar. Ekki verða birt nafnlaus
bréf sem eru gagnrýni, ádeilur
eða árásir á nafngreint fólk.
Sérstaklega þykir ástæða til að
beina því til lesenda blaðsins utan
höfuðborgarsvæðisins, að þeir Iáti
sinn hlut ekki eftir liggja hér í
dálkunum.
ist margt í senn. Fyrir innan
stífluna myndaðist lón, um 3 x 20
km að flatarmáli. I stíflunni ættu
að vera hæfilega margar túrbínur
til framleiðslu á rafmagni. Aðfall
og útfall myndi knýja túrbínurnar.
Ef mismunur flóðs og ijöru væri
tveir metrar væri vatnsmagnið á
flóði fyrir innan stífluna um
120.000.000 rúmmetrar eða
120.000.000.000 lítrar. Þetta
vatnsmagn myndi renna út og inn
í lónið á sex tíma fresti, eða
20.000.000.000 Iítrar á klukku-
stund eða rúmlega 5.000.000 lítrar
á sekúndu.
Auk þess að gera akbraut yfir
Hvalljörðinn með stíflugerð og
virkja þar sjávarföllin til raforku-
framleiðslu, ætti að hafa fiskirækt
í lóninu sem myndaðist við stíflu-
gerðina yfir ijörðinn — rækta t.d.
bleikju, lax, urriða og jafnvel fleiri
fisktegundir, til dæmis regnboga-
silung. Einnig mætti rækta önnur
sjávardýr sem fóður handa fiski-
stofnunum.
Tölur þær, sem ég reikna með
eru til þess að undirstrika hug-
myndina, sem gildir þó niðurstaðan
yrði önnur í tölum.
Talað hefur verið um að gera
jarðgöng undir Hvalljörð. Það
finnst mér ekki góð hugmynd.
Jarðgöng á fyrst og fremst að
gera ,til að tengja saman hinar
dreifðu byggðir landsins. Til dæm-
is að tengja saman á Vestfjörðum:
Bolungavík, Hnífsdal, Isaljörð,
Súðavík, Suðureyri og Flateyri svo
að samgöngur milli þessara byggð-
arlaga geti orðið allan ársins hring
og að fólkið þar gæti unað sínum
hag og starfað „í faðmi fjalla
blárra“.
Stífla yfir Hvalfjörð tengdi
Borgames, Akranes og Kjalarnes
við höfuðborgarsvæðið og gerði
Hvalijörð og nágrenni að blóm-
legri byggð. Á Kjalarnesi mætti
reisa myndarlegt hótel og hafa þar
þyrluflugvöll. Þaðan mætti fara í
útsýnisflug til Þingvalla, Gullfoss
og Geysis; til Bláa lónsins og í
fjalla- og jöklaferðir á góðviðris-
dögum, auk þess að veiða í Hval-
fjarðarlóninu.
Gera mætti stíflur til fiskiræktar
og rafmagnsframleiðslu víðar en
yfir Hvalljörð — t.d. yfir Gilsfjörð
og víðar. Hér set ég punkt þó að
fleira mætti nefna í sambandi við
Hvalfjarðarstíflu. _
Óskar Jensen
„'A þessu VBtZÐl HLOÓTA þEiR AÐGANGA ÓT. "
Víkveiji skrifar
Emil Thomsen bókaútgefandi í
Færeyjum varð á vegi
Víkverkja í vikunni í heimsókn í
Prentsmiðjuna Odda. Þar var þessi
færeyski höfðingi frá Nolsö að lesa
yfir prófarkir að mikilli bók um list-
málarann Mikines. Kjarval þeirra
Færeyinga. Emil Thomsen stundaði
viðskipti með ýmsan varning en tók
síðan til við bókaútgáfu af miklum
krafti og hefur nú gefið út um 200
bókatitla á færeysku, flestar prent-
aðar á íslandi og margar í þúsund-
um eintaka.
XXX
Emil Thomsen er merkilegur
maður og með bókaútgáfu
sinni hefur hann unnið stórvirki í
þágu norrænnar menningar, því
ekkert mun varðveita færeyska
tungu eins vel og bókin. Það er
skemmtilegt til þess að vita að svo
ríkulegt samstarf sé á milli íslend-
inga og Færeyinga um starf á sviði
þjóðmenningar beggja landa, því
víst eru frændur okkar í Færeyjum
nær hjartslætti okkar í tungutaki
en nokkur önnur þjóð í heiminum,
enda færeyskt ritmál. að hálfu
íslenskt. í engu landi öðru en Fær-
eyjum getur Islendingur talað
tungu sína og ætlast til þess að
heimamaður skilji málið og þetta
er gagnkvæmt með Færeyinga á
Islandi þótt menn þurfi vissulega
að venjast og læra á blæbrigðamun-
inn þar sem Færeyingar segja t.d.
új í stað í og oj í stað ey, til að
mynda í orðunum bíða og dreyma.
Víkveiji vekur athygli á því að
á tímum vaxandi samvinnu á
alþjóðavettvangi þá er eins og við
Islendingar höfum gleymt grönnum
okkar í austri og vestri, Grænlend-
ingum og Færeyingum. Við eigum
ekki að leita of langt yfir skammt
í tengslum við aðrar þjóðir, að
minnsta kosti skulum við gæta þess
að gleyma ekki vinum okkar og
frændum. Við þekkjum öll hraða
nútímans þar sem fólk gefur sér æ
minni tíma til þess að spjalla saman
í rólegheitum, hvað þá að h'ta inn
hjá vinum og kunningjum nema í
sérstökum skyldutilvikum. Það er
vandamál af sama meiði að gleyma
að rækta vináttu við granna okkar.
Víkveiji minnir á að það er óþarfi
að sækja vatnið yfir lækinn.