Morgunblaðið - 16.11.1990, Qupperneq 20

20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 16. NÓVEMBER 1990
Gladio starfaði í
Vestur-Þýskalandi
Bonn. Reuter.
ÞÝSKA stjórnin skýrði frá því í fyrradag að í Vestur-Þýskalandi
hefðu verið við lýði leynileg andspyrnusamtök sem ætlað var að
láta að sér kveða ef landið yrði fyrir sovéskri árás.
„Rétt eins og í öðrum ríkjum
Atlantshafsbandalagsins (NATO)
voru gerðar ráðstafanir á sjötta
áratugnum til þess að tryggja að
áfram yrði hægt að afla leynilegra
upplýsinga þó landið yrði hersetið,"
sagði Hans Klein, talsmaður þýsku
stjórnarinnar. Skýrt hefur verið frá
því að samskonar samtök, sem
gengið hafa undir nafninu Gladio,
hefðu verið mynduð á fyrstu árum
Kaldastríðsins á Ítalíu, í Frakkl-
andi, Hollandi, Belgíu og Lúxem-
borg og sagði Klein að þýsku sam-
tökin hefðu tekið þátt í samnstarfi
þeirra.
Guy Cöme varnarmálaráðherra
Belgíu sagði á miðvikudag að
belgíska andspyrnuhreyfmgin, sem
mynduð var 1951, yrði leyst upp
þar sem lýðræðisumbæturnar í
Austur-Evrópu gerðu hana óþarfa.
Rithöfundurinn Malcolm
Muggeridge er látinn
London. Daily Telegraph.
BRESKI blaðamaðurinn og rithöf-
undurinn Maicolm Muggeridge
Iést á miðvikudag, 87 ára að aldri.
Hann var einn þekkasti blaðamað-
ur heims og var m.a. fréttamaður
Guardians í Sovétríkjunum
snemma á fjórða áratugnum.
Síðar starfaði hann fyrir Daily
Telegraph og fleiri fjölmiðla.
Greinar Mug-
geridge um ægileg-
ar afleiðingar þess I
að komið var á sa-
myrkjubúskap með
valdboði í Sov-
étríkjunum vöktu
mikla athygli.
Hann var framan
af ævinni hlynntur I
kommúnistum en f
bilaði í trúnni eftir Maicoim
reynslu sína af Muggerídge
valdatíma Jósefs Stalíns. Síðar várð
hann hægrisinnaður en ávallt óstýri-
látur í stjómmálum og olli oft
hneykslun með skrifum sínum. Hann
var fréttaritari í Indlandi og fleiri
*
Ahyggjufull
vegna Jeltsíns
Moskvu. Reuter.
JÍAZIMIERA Prunskiene, forsæt-
isráðherra Litháens, segist hafa
áhyggjur af því að Borís Jeltsín,
forseti Rússiands, og Míkhaíl Gor-
batsjov, forseti Sovétríkjanna, séu
að ná sáttum. Hingað til hafa Lit-
háar litið á Jeltsin sem bandamann
í viðureign við Sovétstjórnina.
Jeltsín og Gorbatsjov ræddu á
sunnudag um mögulega þjóðstjórn
yfir Sovétríkjunum þar sem Rússland
meðal annars fengi fulltrúa en einnig
ákváðu þeir að stofna nefnd til að
ræða kröfur Rússa um umráð yfir
náttúruauðlindum sínum.
löndum en gekk til liðs við bresku
leyniþjónustuna á stríðsárunum. '
1967 varð Muggeridge rektor
Edinborgarháskóla _og gegndi því
embætti um árabil. Á efri árum varð
hann einn kunnasti sjónvarpsmaður
í Bretlandi auk þess sem hann rit-
stýrði skopblaðinu Punch og ritaði
nokkrar bækur. Muggeridge varð
kaþólskur árið 1982 eftir áratuga
. efsemdir í trúmálum.
190 farast í fellibyl á Filippseyjum
Um 190 manns fórust og 160 til viðbótar var saknað
í gær er fellibylur geisaði í mið- og suðurhluta
Filippseyja. Talið er að meira en 120.000 manns
hafi misst heimili sín í fellibylnum, sem er sá mesti
í landinu á árinu. „Það var eins og kjarnorku-
sprengja hefði sprungið," sagði John Osmena, þing-
maður frá eyjunni Cebu, þar sem tjónið af völdum
fellibylsins var einna mest. Um 40.000 hús eyðilögð-
ust, flest reist af vanefnum úr timbri og bárujárni.
Hátt í 400.000 hús urðu fyrir skemmdum og meira
en milljón manna flúði heimili sín. 77 skip og bátar
sukku. Myndin var tekin í höfn Cebu-borgar í gær.
Franska ríkisstjóniin verður
við kröfum menntskælinga
Perpignan. Frá Margréti Elísabetu Ólafsdótt
FRANSKA stjórnin ákvað í
fyrrakvöld að koma til móts við
kröfur menntaskólanema um
betri aðbúnað í skólum með því
að veita 4,5 milljörðum franka,
jafnvirði 49 milljarða ÍSK, til
endurbóta í menntaskólum lands-
ins.
Fjárveitingin kemur til viðbótar
öðrum útgjöldum franska ríkisins
til menntamála en þau_ hafa aldrei
verið jafn mikil og nú. í fyrsta sinn
í sögunni verða útgjöld Frakka til
menntamála á næsta fjárhagsári
meiri en útgjöld þeirra til varnar-
mála. Munu útgjöldin nema alls
221,5 milljörðum_ franka, jafnvirði
2.392 milljarða ÍSK. Áður en til-
kynnt var um aukafjárveitinguna
sagði Michel Rocard forsætisráð-
herra við umræður í franska þing-
inu að kostnaður við skólamálin
hefði aukist um 25% frá 1988.
Sagðist hann ekki þekkja dæmi um
ur, fréttaritara Morgunblaðsins. Reuter.
jafn mikla aukningu til þess mála-
flokks í tíð fyrri stjórna. Andstæð-
ingar hans sögðu útgjöldin í raun
smánarlega lítil miðað við fjölda
franskra námsmanna.
Ákvörðun stjórnarinnar um sér-
staka ijárveitingu til endurbóta í
menntaskólunum jafngildir nær
fullnaðarsigri menntskælinga sem
efnt hafa til fjölmennra mótmæla
gegn stjórninni í helstu borgum
landsins að undanförnu. Þeir náðu
Francois Mitterrand forseta á sitt
band sl. mánudag og er talið að
með yfirlýsingum þess efnis að taka
yrði tillit til raddar æskunnar hafi
forsetinn í raun sett stjórnina upp
að vegg.
CFE-viðræðurnar í Vínarborg:
Samkomulag um fækkun hefð
bundinna vopna frágengið
Vín. Reuter.
GEYSIVIÐAMIKIÐ afvopnunar-
samkomulag milli Atlanthafs-
bandalagsins og Varsjárbanda-
iagsins, sem tekur til hefðbund-
inna vopna, er nú frágengið, sam-
kvæmt tilkynningu frá samninga-
mönnum í Vínarborg. Samkomu-
lagið, sem er niðurstaða hinna
svokölluðu CFE-viðræðna, verður
undirritað í París á mánudag við
upphaf leiðtogafundar Ráðstefn-
unnar um öryggi og samvinnu í
Sviss*
Orsök flugslyss Alit-
alia-vélarinnar óljós
Zlirich. Frá Önnu Bjamadóttur, fréttaritara Morgunblaðsins.
RANNSÓKN á orsök flugslyss sem varð í kantónunni Ziirich í
Sviss á miðvikudagskvöld mun væntanlega taka marga mánuði.
Fjörutíu farþegar og sex manna áhöfn létust þegar 20 ára göm-
ul DC-9-32-vél Alitalia-flugfélagsins fórst 10 km frá flugbraut
flugvallarins í Kloten. Vélin var á leið til Ziirich frá Mílanó í
Ítalíu. Áhöfn vélarinnar var ítölsk^ Flestir farþeganna voru Sviss-
lendingar en auk þeirra voru 5 Italir, 5 Bandaríkjamenn og 2
Japanir um borð.
FLUGSLYSIÐ I ZURICH
Ziirich
Austurríki
Mílanó
ÍTALÍ/ h
40 farþegar farast
^ ósamt 6 í óhöfn y
DC-9 flugvél Alitalia fór fró
Linate-flugvelli til Kloten-vallar.
Slík flugferð tekur 40 mínútur.
Vélin hrapaði í skóglendi í rign-
ingu en kyrru veðri. Brot úr vél-
inni dreifðust yfir 6 kmz metra
svæði og skrokkur hennar gjö-
reyðilagðist. Vélin hvarf af skerm-
um flugumferðarmanna og sam-
band við hana rofnaði tveimur
mínútum fyrir áætlaðan lending-
artíma klukkan 20.15. Hún flaug
300 metrum lægra en flugáætlun •
gerði ráð fyrir en ekki hafði verið
látið vita um bilun í vélinni. Sjón-
arvottar segja að hún hafi verið
óvenju hávær þegar hún flaug inn
til lendingar og skyridilega hafi
orðið mikil sprenging. Einn maður
segir að það hafi verið kviknað í
vélinni áður en hún fórst. Enginn
á jörðu niðri meiddist.
Þetta er versta flugslys í Sviss
Kl. 19:13 á mi&vikudag:
Tveimur mínútum fyrir
lendingu og 300 m of
lágt og flýgur á Stadel-
berg-fjall.
\Kloten
í 17 ár. Vorið 1973 létust 108
manns þegar vél Invicta-leigu-
flugfélagsins í Bretlandi fórst í-
kantónunni Solothurn í vondu
vetrarveðri.
Evrópu.
Afvopnunarsamakomlugið er hið
flóknasta og víðtækasta sem um
getur. Samkvæmt því eru sett þök á
ýmsar vopnategundir hjá hernaðar-
bandalögunum tveimur. Hvort
bandalag má hafa 20.000 skrið-
dreka, 30.000 brynvarða bíla, 20.000
stórskotaliðsbyssur, 6.800 orrustu-
flugvélar og 2.000 árásarþyrlur.
Samkomulagið tekur til landflæmis-
ins frá Atlantshafi til Úralfjalla og
er því skipt niður í fjögur svæði sem
hvert hefur sitt undirþak. Einnig
verður þak á vopnafjölda hvers ríkis.
Aðilar að samkomulaginu eru
NATO-ríkin sextán og sex Varsjár-
bandalagsríki.
Til þess að framfylgja samningn-
um þurfa mörg ríkjanná að skera
herlið sitt verulega niður. Til dæmis
þurfa Sovétmenn að fækka skrið-
drekum sfnum um 19.000. Aðilar
samningsins hafa 40 mánuði til þess
að afvopnast og kveður samningur-
inn á um víðtækt eftirlit með því.
Eftirlitsþátturinn er einn mikilvæg-
ast hluti samningsins því breyting-
arnar í Austur-Evrópu undanfarið
ár hafa valdið því að afvopnun er
ekki eins ofarlega á baugi og áður
og í sumum tilvikum hefur hún þeg-
ar átt sér stað.
Strax eftir leiðtogafundinn í París
hefjast viðræður í Vín að nýju um
næsta skref f fækkun hefðbundinna
vopna en þá verður fjallað um.