Morgunblaðið - 13.03.1991, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. MARZ 1991
mnmn
^©rOQOJmn^Jnge^Chstribute^byJJmversa^res^^^ndicat^
þeíta esJú//os Jesar i btiSt. "
Ef þú ert með skæting mun ég
sjá um að þú verðir látinn fara
á stundinni ...
Með
morgunkaffínu
Þú verður að komast á lappir
sem fyrst. Það er allt að fara
undir illgresið í garðinum ...
Á fjölmiðlavelli
Hvaða „áhrifavald" var það, sem
sleppti hættulegasta og alræmdasta
kynferðisafbrotamanni landsins
lausum á Reykjavík, gagnstætt úr-
skurði undirréttar um, að manninum
mætti halda inni til öryggis? Ég ef-
ast ekki um að þeir í hæstaretti
kunna vel lög og eru snillingar í
túlkun þeirra, en þó er það niðurstað-
an, sem mestu skiptir. Fjölmiðlarnir
voru furðu þögulir um þetta mál,
en þetta var hinsvegar sömu dagana
sem þeir ætluðu hver af öðrum af
göflum að ganga út af ungum
manni, sem hafði talað um mann-
fræði eitthvað á annan hátt en þeir
vildu hafa. Birtar voru nasistamynd-
ir, persónuníð, hatursgreinar (eink-
um nafnlausar) í hvetjum fjölmiðlin-
um eftir annan — allt út af skoðana-
ágreiningi við ungan orðprúðan
mann að sjálfsögðu. Því að hvað
annað en skoðanamunur gat verið
tilefni svo stórkostlegra tilþrifa? Það
má segja, að „Stenka Rasins hetju-
lið“ er hvorki fámennt né smámennt
á fjölmiðlavelli nútímans — þegar
hinar innri taugar þess eru snertar.
En það er margsannað, að þar er
mannfræðitaugin viðkvæmust og
skapar hin hörðustu viðbrögð.
Um kynvilluna í trölladansheimi
nútíma vors er það að segja, sem
ég hef margsagt, að virðing hennar
og vegsemd fór mjög vaxándi — í
öllum fjölmiðlum og hvar sem var —
um 1980, svo að jafnvel virtust líkur
á því, að löggjöf, sem skyldaði menn
gagngert til þeirrar iðkunar, færi
að koma fram í ýmsum löndum. Svo
kom eyðnin, og þá sljákkaði heldur
í þeim. En sagan af því, hvemig
reynt var að breiða yfir eðli eyðn-
innar og útbreiðslu — á ótal sviðum
næstu árin, er mannkynssaga, sem
ekki hefur verið sögð, en segir þeim
sem veður hafa haft af henni, hversu
gífurlegt vald þeirra, sem þama
stóðu að, var orðið, og hversu auð-
velt þeim veitti að brennimerkja alla
þá, sem eitthvað vildu standa þarna
á móti.
Merkur ungur maður átaldi mig
eitt sinn fyrir að segja, að það hefði
verið gott að eyðnin kom fram. Ég
játa, að slíkt er ferlegt orð, og vissu-
lega vildi ég óska mér og öðmm
þess ástands í heimi hér, að engum
dytti í hug að segja slíkt. En hvað
hefðu þeir komist langt annars? Og
hvað em þeir að komast langt núna,
þrátt fyrir eyðnina?
Þorsteinn Guðjónsson
Þessir hringdu
Mikil verðmæti
Kona hringdi:
„Mér 'finnst oft að ómaklega
sé vegið að sauðfjárbúskap sem
er víst elsta atvinugrein okkar.
Hvar ætla menn að fá peninga
til að flytja allt kjöt og allar
landbúnaðarafurðir? Erum við
svona ríkir, íslendingar, að
okkur muni ekkert um allan
þann gjaldeyri sem þannig færi
úr landi? Það eru mikil verð-
mæti sem verða til í landbúnað-
inum. Það ætti að efla íslenskan
landbúnað því þar eru miklu
meiri möguleikar en í iðnaði.
Hversu mörg álver þyrftum við
að reisa ef landbúnaðurinn
legðist af? Einhver hagfræði-
spekingurinn ætti að svara
því.“
Lottóið styrki þyrlukaup
Kona í Vesturbænum
hringdi:
„Væri nú ekki rétt að Lottó-
ið legði eitthvað af mörkum til
kaupa á þyrlu fyrir sjómennina
okkar, þeir ættu það skilið.“
Skór
Nike Air skór nr. 41-42 vom
teknir úr skógeymslu við
Skautasvellið í Laugardal sl.
laugardag. Vinsamlegast skilið
þeim þangað aftur eða hringið
í síma 672784 ef þeir hafa
fundist.
Köttur
Grábröndóttur mannfælinn
fressköttur er á flækingi í Bú-
staðahverfi. Þeir sem hafa séð
til ferða hans eru vinsamlegast
beðnir að hringja í síma 75913.
Foreldrar!
Geymið öll hættuleg efni þar sem börnin ná ekki til.
HÖGNI HREKKVlSI
Víkveiji skrifar
Vegna samstarfsins á vettvangi
Evrópubandalagsins hafa
menn orðið að grípa til nýyrðasmíði
eins og endranær, þegar um breyt-
ingar og þróun er að ræða. í nýj-
asta tölublaði af fræðsluriti Félags
íslenskra iðnrekenda um málefni
Evrópu, sem heitir Evrópa á döfinni
er kynnt nýyrðið dreifræði. Þar seg-
ir:
„Með þessu orði er gerð tilraun
til þess að íslenska enska hugtakið
„subsidiarity", en það skýtur æ oft-
ar upp kollinum í umræðum um
framtíð Evrópubandalagsins. Orðið
var búið til með aðstoð EB-deildar
Orðabókar Háskólans. Orðið var
valið með hliðsjón af því að það er
nokkuð gegnsætt og fer einnig vel
með öðrum orðum er vísa til stjórn-
arhátta, s.s. lýðræði, þingræði, ein-
ræði og fáræði. Hafí menn aðrar
og betri tillögur, að þýðingu og
nýyrðasmíð í þessu sambandi, eru
þær vel þegnar."
Með þessu hugtaki er verið að
vísa til þess, hvernig skipta beri
lagsins innbyrðis annars vegar og
aðildarríkjanna hins vegar. Með því
er átt við, að bandalagið eigi ein-
ungis að fást við þau verkefni, sem
er árangursríkara að leysa á sam-
eiginlegum vettvangi heldur en í
hveiju aðildarríki um sig, eða fram-
kvæmd þeirra krefst fulltingis
bandalagsins vegna þess að umfang
þeirra eða áhrif ná út fyrir landa-
mæri einstakra ríkja.
XXX
Nauðsynlegt er að hafa eitt orð
til að lýsa þessum stjómar-
háttum á vettvangi Evrópubanda-
lagsins. Þar sem hér er um alveg
nýjar leiðir í samskiptum ríkja að
ræða er eðlilegt að þörf sé fyrir ný
orð yfir þær. Orðið dreifræði verður
tæplega á hvers manns vörum í
stjórnmálaumræðum framtíðarinn-
ar eins og lýðræði og einræði nú.
Þó skyldi enginn útiloka það, orðið
fellur vel að íslensku máli og er
þjált í munni, þótt nokkurn tíma
Víkveiji hefur áður lýst þeirri
skoðun sinni, að betur fari á
þvi að tala um yfirríkjastofnun en
yfírþjóðlega, en síðara orðið er mun
meira notað í umræðum hér til
dæmis þegar rætt er um eðli og
stjómarhætti Evrópubandalagsins.
I umræðum um þessa orðnotkun
fyrir skömmu benti maður sem er
gagnkunnugur málefnum EB á, að
hvomgt þessara orða væri rétt.
Hann taldi skynsamlegast að kalla
Evrópubandalagið samþjóðlega
stofnun og ræða um samþjóðalög.
Þegar málið er skoðað er unnt að
færa mjög sterk rök fyrir því að
með þessu orði hitti menn betur í
mark í lýsingu á EB en með því
að tala um það sem yfirríkjastofn-
un. Bandalagið lifi ekki sjálfstæðu
lífi án afskipta aðildarríkjanna held-
ur sé sameiginlegur vettvangur
þeirra, sem þau hafa stofnað til að
sinna ýmsum verkefnum með sam-
þjóðlegum ákvörðunum.
valdi milli stofnana Evrópubanda- taki að átta sig á merkingu þess.
'
WftMAMAmÉÉ