Morgunblaðið - 16.04.1991, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. APRÍL 1991

K
O S N I N G A
R
Eigum að hefja tví-
hliða viðræður við
EB um lækkun tolla
- segir Einar K. Guðfinnsson
ÍSLENDINGAR eiga að hefja
tvíhliða viðræður við Evrópu-
bandalagið um lækkun tolla á
fiskafurðum, enda höfum við öll
tromp á hendi til að ná hagkvæm-
um samningum, telur Einar K.
Guðfinnsson, framkvæmdastjóri
á Bolungarvík, sem skipar 2.
sætið á lista sjálfstæðismanna á
Vestfjörðum. Hann segir íslend-
inga geta gengið óhrædda og
upprétta til slíkra samninga og
EB-grýia Framsóknarmanna sé
tilbúningur þeirra og hræðsluá-
róður.
„Mín stefna í þessu máli er alveg
klár og skýr. Sjálfstæðisflokkurinn
mótaði á sínum tíma þá afstöðu að
leita eftir tvíhliða viðræðum við
Evrópubandalagið um lækkun á
tollum á fiskafurðum. Við þá
stefnumörkun var haft í huga að
verið væri að taka á því sem þýðing-
armest væri fyrir okkur íslendinga.
Viltu víkka sjóndeildar-
hringinn?
SETBERGSHLÍÐ í
Hafnarfírði
Til sölu þessar vönduðu séríbúðir i
hásæti Hafnarfjarðar með útsýni til
allra átta svo langt sem augað eygir.
Sérinngangur í allar íbúðir, engin
sameign, þvottaaðstaða inni í íbúð,
ævintýraleg útivistarsvæði allt um
kring.
Dæmi um verð á íbúðum:
2 herb. 60 m2 á I hæðm. sérgarði:
tilb. u. tréverk: kr. 5.405.000.-
fullbúin: kr. 6.525.000.-
3 herb. 75 m2 á 1 hæð m. sérgarði:
tilb. u. tréverk: kr. 6.525.000.-
fullbúin: kr. 7.850.000.-
4-5 herb. á 2 og 3 hæð með garð-
skála og svölum:
tilb. u. tréverk: kr. 7.950.000.-
fullbúin: kr. 9.583.000.-
Viltu vita meira?
Komdu á skrífstofuna til okkar
og fáðu ýtarlega upplýsinga-
möppu um allt sem máli skiptir
eða hringdu og við sendum þér
möppuna um hæl.
lU,
SH VERKTAKAR
STAPAHRAUNI4,
HAFNARFIRÐI, SÍMI 652221
opið Mán. - Föstd. frá 9 til 18.
Ríkisstjómin kaus að fara aðrar
leiðir og það hefur ekki skilað ár-
angri,“ segir Einar K. Guðfinnsson
framkvæmdastjóri á Bolungarvík.
„Framsóknarflokkurinn hefur í
kosningabaráttunni reynt að beita
einhvers konar EB-grýlu á þjóðina.
Hér á Vestfjörðum hafa menn séð
í gegnum þennan tilbúning og
hræðsluáróður og málflutningur
okkar Sjálfstæðismanna hefur hitt
í mark. Við göngum því óhræddir
og uppréttir til þessara viðræðna,
en hörmum um leið að ríkisstjórnin
skuli hafa kosið að ganga til EB-
viðræðnanna án þess að leita um-
boðs Alþingis.
Það er ekki pólitískur ágreining-
ur í landinu um að allir samningar
við Evrópuþjóðirnar eigi að miðast
við að við höldum óskoruðu full-
veldi og yfirráðarétti yfir auðlindum
hafsins í kringum landið. Aróður
andstæðinga okkar í þessum efnum
er því rakalaus og ég held við höfum
öll tromp á hendi til að ná hagstæð-
um samningum. Evrópuþjóðirnar
eru orðnar háðar okkar fiskafurðum
og ég held að þörf þeirra fyrir hag-
kvæma og skynsamlega samninga
sé ekki minni en okkar.“
SILVER REED
SKÓLARITVÉLAR
Þægilegar í notkun, íslenskur
leiðarvísir og sérstaklega hljóðlátar.
Sjálfvirk leiðrétting, feitletrun
og undirstrikun.
5 íslensk letur.
SKRIFSTOFU VELAR sund hf
NÝBÝLAVEGI16 - SÍMI 641222
-tækni og |>jónuftta á trau»tuni grunni
Ferinnálang
flest
heimili landsins!
* í

>
UPPSPUNI I
EB-UMRÆÐUM
eftir Björn
Bjarnason
BSRB efndi til fundar með fulltrú-
um allra framboðslista í Reykjavík
síðastliðinn fimmtudag. Var auglýst
að Steingrímur Hermannsson for-
sætisráðherra myndi sækja fundinn.
Þegar til kom var Jóhann Einvarðs-
son, alþjngismaður og formaður ut-
anríkismálanefndar, fulltrúi Fram-
sóknarflokksins þessa kvöldstund.
Þar hlustuðu þeir sem fundinn sóttu
á gagnkvæmar ásakanir ráðherra
og stjórnarsinna hver í annars garð.
Var harkan mest í deilum þeirra
Jóns Baldvins Hannjbalssonar ut-
anríkisráðherra og Ólafs Ragnars
Grímssonar fjármálaráðherra sem
efni málsins samkvæmt bera með
forsætisráðherra höfuðábyrgð á
hinni margbrotnu samningsgerð um
evrópska efnahagssvæðið. Þegar Jón
Baldvin sagði að_ 98% samningsins
væri lokið sagði Ólafur Ragnar það
rangt eða samið hefði verið án um-
boðs og vitundar ríkisstjórnarinnar.
Svo sem kunnugt er hafnaði ríkis-
stjórnin þeirri tillögu sjálfstæðis-
manna að samningarnir um evr-
ópska efnahagsvæðið (EES) milli
Fríverslunarbandalags Evrópu
(EFTA) og Evrópubandalagsins
(EB) yrði gerður í umboði Alþingis.
Hefur ríkisstjórnin undir forystu
Steingríms Hermannssonar því borið
alla ábyrgð í þessu máli. Eftir að
Steingrímur og Jón Baldvin tóku til
við að rífast um Evrópumálin segja
þeir báðir, að hnífurinn hafi ekki
gengið á milli þeirri í þeim málum
og vísa með því til EES-viðræðn-
anna.
Af þessari stuttu lýsingu má sjá,
að allt logar í illdeilum milli ráð-
herra vegna Evrópumálanna. Þeir
eru ekki einu sinni sammála um það
sem gert hefur verið í tíð ríkisstjórn-
arinnar. Á fundi BSRB kom einnig
fram, að ráðherrar og formaður ut-
anríkismálanefndar virðast alls ekki
gera sér nægilega glögga grein fyr-
ir efni samninganna. Er engu Iíkara
en hvorki Ólafur Ragnar né Jóhann
Einvarðsson átti sig á því, að í samn-
ingunum um EES er gengið frá þeim
atriðum í samningum okkar við EB,
sem snerta rétt útlendinga til að
kaupa fasteignir hér á landi, þar
með jarðir til sveita. Var með ólíkind-
um að hlusta á fjármálaráðherra
tala á hjartnæman hátt um um-
hyggju sína fyrir fögrum sveitum
landsins og segja síðan, að vegna
hennar væri hann andvígur aðild
íslands að EB. Veit fjármálaráð-
herra ekki um hvað EES-samning-
arnir snúast? Veit hann ekki að þeir
snúast meðal annars um rétt útlend-
inga sem vilja kaupa hér jarðir?
Fagmenn biðja um
Q) DEITERMANN
flísalímið, því það er
ÚRUGGT og þjált í notkun.
Fúgusement í litum.
# ALFABORG ?
BYGGINGAMARKAÐUR
EES-samningarnir ná til 70-80%
þeirra atriða sem snerta heildarsam-
skipti íslands við EB og fela í sér
að komið verður á fót stjórnkerfi sem
er sambærilegt við kerfíð hjá Evr-
ópubandalaginu. Hafa EFTA-ríkin
ekki neitunarvald samkvæmt þessu
kerfi. Ef Jóhann Einvarðsson getur
ekki sætt sig við umræður um tengsl
íslands og EB af því að í Rómarsátt-
málunum, stofnskrá EB, sé mælt
fyrir um sameiginleg yfirráð yfir
auðlindum sjávar utan 12 mílna lög-
sögu, getur hann fallið frá þessari
andstöðu sinni. Það er alls ekki
minnst á þetta í Rómarsáttmálanum,
enda höfðu 12 mílurnar ekki áunnið
sér neinn sess árið 1957, þegar sátt-
málinn kom til sögunnar.
EB-leiðin opnuð
Ólafur Ragnar Grímsson endurtók
hvað eftir annað á þessum fundi
BSRB, sem er eini sameiginlegi
fundur stjórnmálaflokkanna um
Evrópumálefni í kosningabarátt-
unni, að í stefnuyfirlýsingum Al-
þýðuflokks og Sjálfstæðisflokks
væri að finna „opnun á inngöngu“
í EB eins- og hann orðaði það.
Um þessa fullyrðingu er það fyrst
að segja, að í henni felst of mikil
alhæfíng. Stefna Alþýðuflokks ann-
ars vegar og Sjálfstæðisflokks hins
vegar er alls ekki sambærileg. í
stefnuskrá Sjálfstæðisflokksins seg-
ir: „Islendingar eiga ekki fremur en
aðrar Evrópuþjóðir að útiloka fyrir-
fram að til aðildar geti komið að
Evrópubandalaginu." Hér er tekin
raunsæ afstaða í þeim tilgangi að
um þennan kost verði rætt ekki síð-
ur en aðra og sjálfstæðismenn
margítreka nauðsyn þess að íslend-
ingar ráði yfir auðlindum sínum. I
stefnuskrá Alþýðuflokksins segir:
„Alþýðuflokkurinn útilokar ekki að-
ild að Evrópubandalaginu, en ítrekar
óskoruð yfirráð íslendinga yfir fiski-
miðunum og orkulindum landsins."
Allii sem lesa hinar tilvitnuðu setn-
ingar sjá að á þeim er munur, enda
hefur Steingrímur Hermannsson lá-
tið að því liggja, að hann hafi orðið
fyrir einhvers konar pólitísku áfalli,
þegar hann las stefnuyfirlýsingu
Alþýðuflokksins.
Þeir sem hafa kynnt sér umræð-
urnar um EES og þær vonir sem
bundnar eru við samningaviðræður
EFTA og EB í ríkisstjórnum EFTA-
landanna (utan íslands?) vita, að þar
líta menn á EES sem fyrsta og ann-
að skrefið inn í Evrópubandalagið.
Fjármálaráðherra í ríkisstjórn ís-
lands, sem hefur staðið að EES-
samningsgerðinni síðan 1989 án
þess að gera ágreining um málið
innan ríkisstjórnarinnar, er ekki í
neinni stöðu til að flytja árásarræður
á Sjálfstæðisflokkinn og telja hann
boða þjóðhættulega stéfnu með of-
angreindu orðalagi um ísland og
Evrópubandalagið. Það hljóta allir
að sjá sem hafna uppspuna í stjórn-
málaumræðum.
EES-samningsgerðin er skipuleg-
asta átak sem gert hefur verið til
að opna íslandi ogöðrum EFTA-ríkj-
um leið inn í Evrópubandalagið. Það
er ríkisstjórn undir forsæti Stein-
gríms Hermannssonar með þátttöku
Olafs Ragnars Grímssonar sem hef-
ur forystu um þetta — ríkisstjórn
sem hafnaði tillögu sjálfstæð-
ismanna um að Alþingi veitti umboð
til samningsgerðarinnar.
Vitlausasta yfirlýsingin
Um nokkurt skeið hefur legið í
loftinu að framsóknarmenn myndu
gera Evrópumálin að mikilvægum
þætti í kosningabaráttu sinni. Ljóst
var að þeir höfðu bitið í sig andstöðu
við lýðræðislegar og opnar umræður
um Island og Evrópubandalagið.
Væntu margir þess, að framsóknar-
nrúériiv mýlVdú! þvf légöa höfðú'á-
herslu á að kynna þjóðinni EES-
samninginn, sem unnið hefur verið
að undir forystu Steingríms Her-
mannssonar. Þeir myndu þannig
nota kosningabaráttuna tii að vinna
að skipulegri upplýsingastarfsemi
um þetta mikilvæga verkefni um
leið og þeir héldu merki ríkisstjórn-
arinnar hátt á loft.
Þegar á hefur hert í kosningabar-
áttunni er engu líkara en framsókn-
armenn hafi tapað áttum. Þeir hafa
einbeitt sér af slíku offorsi gegn
aðild að EB, sem alls ekki er á dag-
skrá hjá neinum stjórnmálaflokk-
anna, að allt annað hverfur í skugg-
ann. Hvað veldur þessu? Þorðu fram-
sóknarmenn ekki að láta kosning-
arnar snúast um EES-samninginn
eða verk ríkisstjórnarinnar? Eða fóru
þeir einfaldlega á taugum?
Utan Framsóknarflokksins (og
kannski Alþýðubandalagsins) eru
stjórnmálamenn almennt sammála
um að yfírlýsingin sem Steingrímur
Hermannsson gaf á Akureyri sunnu-
daginn 7. apríl um að kosningarnar
20. apríl yrðu þjóðaratkvæðagreiðsla
um aðild íslánds að Evrópubanda-
laginu sé vitlausasta yfirlýsingin í |
kosningabaráttunni. Virðist þessi
gagnrýna skoðun hafa hljómgrunn
innan Framsóknarflokksins, því að
á laugardaginn birtist í Tímanum
rökstuðningur frá Steingrími fyrir
þessari tillögu, sem er í raun ekki
annað en yfirklór. Ég er þeirrar
skoðunar eftir lestur skýringa Stein-
gríms á eigin ummælum, að hann j
hafi hreinlega ekki treyst sér til að
sækja BSRB-fundinn á fimmtudag-
inn, eina sameiginlega fundinn um
EB-málið í kosningabaráttunni.
Hann hafi áttað sig á því, að mál-
flutningur hans stæðist ekki sam-
keppni á þeim hugmyndavettvangi
sem fundurinn átti að verða, þótt
hann breyttist því miður í rifrildi
ráðherra eins og svo margir kosn-
ingafundir undanfarið. Var Jóhann
Einvarðsson síður en svo öfunds-
verður, þegar hann leitaðist við að
skýra EB-afstöðu Framsóknar-
flokksins og Steingríms.
Yfirklór Steingríms
I Tímanum hinn 9. apríl er sagt
frá fundi Steingríms Hermannssonar
á Akureyri. Þar segir meðal annars:
„Mér þótti einkennilegt að sjá í
stefnuskrá Alþýðuflokksins að hann
útilokar ekki aðild að Evrópubanda-
laginu, enda séu yfirráð okkar yfir
fiskimiðunum tryggð, eins og þar
segir. En í stjórnarskrá Evrópuband-
alagsins, sjálfum Rómarsáttmálan-
um, er hins vegar skýrt kveðið á um
að fiskimiðin utan 12 mílna eru sam-
eign bandalagsþjóðanna. Við höldum
ekki yfirráðum yfir fiskimiðum okk-
ar með aðild að Evrópubandalaginu,
það veit Jón Baldvin manna best.
Davíð Oddsson segir að halda
beri þjóðaratakvæðagreiðslu um að-
ildina að EB, þegar þar að kemur.
Ég segi; við skulum hafa þjóðarat-
kvæðagreiðsluna 20. apríl og upp-
lýsa þjóðina um stefnu flokkanna í
þessu máli ...“
Eins og áður segir er fullyrðing
forsætisráðherra um Rómarsáttmál-
ann og fiskimiðin utan 12 mílna
beinlínis röng. Hann talar eins og
hann hafi aldrei kynnt sér megin-
þætti sjávarútvegsstefnu EB, sem
var ekki mótuð fyrr en 1970 og er
nú til endurskoðunar í annað sinn.
Til að sjá megindrætti þessarar
stefnu þarf forsætisráðherra þó ekki
annað en lesa skýrslu sem Þjóðhags-
stofnun sendi honum í febrúar síð-
astliðnum og heitir Áhrif evrópska
efnahagssvæðisins á íslenskan sjáv-
arútveg. Steingrímur segir einnig
að samkvæmt Rómarsáttmálanum
skuli allir hafa sama rétt til kaupa
á fasteignum og telur hann því
'úþegná EB:- aÚðVéMlega egétá köýpt