Morgunblaðið - 04.07.1991, Blaðsíða 29

MÖRGUNBLAÐIÐ Í’IMMTUDAÖÚR 4. JULÍ' 1991
29
• •
Omurleg aðkoma
í Skjaldbreiðsgíg
eftir Reyni Eyjólfsson
í dag er laugardagurinn 22. júní.
Nú er búið að opna Kaldadalsleið
og því greiðfært inn á hálendið
norðaustan Þingvalla. Ég er búinn
að hlakka lengi til þess að komast
inn í dýrðina.
Það er búið að vera bjartviðri nær
allan júnímánuð á SV-horninu en
þennan morgun hangir þoka niður
í miðjar hlíðar Esju. Ekki beinlínis
gæfulegt til útsýnisferða en kyrrt
og gott veður. Ég er vonsvikinn og
sinni húsverkum fram eftir morgni.
En um hádegi þoli ég ekki við
lengur. Hann hlýtur að vera bjart-
ari til landsins. Nesti er stungið í
bakpokann. Áttavitinn, kort og
nokkrir aðrir hlutir eru á sínum
stað í farteskinu. Ég stekk upp í
Lappa gamla og ek af stað.
Mikið rétt! Fjallasalurinn blasir
við bjartur og fagur af Mosfells-
heiði. Það er enn talsverður snjór
í fjöllum. Best að ganga á Skjald-
breið enn einu sinni.
• Ég skil bílinn eftir við línuveginn
NV-fjallsins og hef gönguna. Ganga
á Skjaldbreið (1.060 m y.s.) er mjög
auðveld. Neðst er fremur hallalítið
en dálítið grýtt hraun. Þá taka við
nokkuð grónar hlíðar en jarðvegs-
eyðing hefur auðsjáanlega verið
gífurlega mikil hér. Þegar þeim
sleppir taka grjóturðir við. En nú
er enn mikill snjór sem gott er að
ganga á þar sem lítt ysjar í hann.
Éins gott er samt að vera í stígvél-
um. Ég kemst alla leið upp fyrr en
varir.
Þar blasir gígurinn við. Geysi-
stór, um 300-400 m í þvermál og
eftir því djúpur. Nú er mikill snjór
í honum og hann minnir mest á
risastóra, hvíta skál. Ég ákveð að
ganga eftir gígrimanum allan
hringinn og njóta útsýnis, sem er
geysimikið og fagurt. í vestri ber
mest á snjóhvítum tindum Botns-
súlna. í norðri og NA sjást tindarn-
ir hvolfþök Þórisjökuls og Langjök-
uls. í austri og SA gnæfa staparnir
Hlöðufell og Skriðan. í SV blasir
Þingvallasveitin við. Her er stiklað
á stóru. Sjón er sögu ríkari.
Ég hef aðeins farið skamman
spöl þegar þunn þokuslæðan leggst
yfir gíginn og spillir útsýninu. Eg
lít mér nær og fer að horfa niður
í gígskálina. Þar er ekkert að sjá
nema hvítan snjóinn. En bíðum nú
við. Hver grefillinn er nú þetta?
Tveir rauðgulir dílar skammt hvor
frá öðrum. Og tveir dökkir blettir
skammt þar frá. Líklega gijót að
koma upp úr snjónum?
Ég tek upp litla kíkinn minn og
rýni niður í gíginn. En ég er engu
nær. Þokuslæðan er til baga. Eg
stekk niður hjarnbrekkuna. Og þá
sé ég hvers kyns er.
Rauðgulu dílarnir eru þá fernur
„Þarna voru þó vonandi
flestir heiðvirðir borg-
arar en innan um voru
greinilega sóðar eða
hugsunarlausir vesal-
ingar sem ekki skirrð-
ust við að saurga eina
mestu náttúruperlu Is-
lands með ömurlegu
matarleifa- og umbúða-
rusli nútímans.“
undan Trópf. Og dökku blettirnir
eru ekki gijót. Nei, þetta eru stór-
eflis hrúgur úr grillkolum! Ekki
bara úr grillkolum. Þarna eru líka
sviðnar kartöflur, pylsur, bein, ál-
pappír, eldspýtustokkar o.fl! Þokka-
legt samsafn eða hitt þó heldur!
Þokunni léttir og það glansbirtir.
Þá sést sitthvað fleira: Hryggjarlið-
ir, lær- og leggbein úr kindum, síga-
rettustubbar, eldspýtur, pappírsf-
lyksur, gosdósir, pappaglös! Fyrst
fallast mér hendur í örvæntingu og
reiði. Svo fer ég að reyna að tína
eitthvað saman og troða í vasa
mína. Þeir fyllast allt of fljótt, en
þetta komst þó í þá og burt:
2 Trópí-fernur.
3 ís-cola-dósir.
3 Pappaglös.
1 Pappaspjald (torkennilegt).
1 Eldspýtustokkur.
5 Eldspýtur.
Hvernig hefur allur þessi ósómi
•komist hingað hugsa ég. Svo man
ég allt í einu eftir frétt í Morgun-
blaðinu, sem birtist fyrir nokkru.
„6000 hestöfl í Skjaldbreiðsgíg"
minnir mig fyrirsögnin vera. Marg-
ir tugir vélsleða og áhangenda voru
þar saman komnir í vor eða seint
í vetur. Þar var haldin grillveisla.
Mikil „fjölskyldu“-hátíð. Myndir
teknar og ein þeirra kom í Morgun-
blaðinu. Miklir garpar á ferð. Frétt-
næmt! Stendur heima. Snjórinn er
líka allur útsparkaður í sporklökum
eftir vélsleða. Ég mundi eftir að
mér leist ekki á þessi tíðindi. Mér
datt nefnilega í hug að gígurinn
hefði kannski verið skilinn eftir sem
einn ruslahaugur. Og það reyndist
því miður rétt!
Nei, þarna voru greinilega ekki
allir stórir í sniðum. Þarna voru þó
vonandi flestir heiðvirðir borgarar
en innan um voru greinilega sóðar
eða hugsunarlausir vesalingar sem
ekki skirrðust við að saurga eina
mestu náttúruperlu íslands með
ömurlegu matarleifa- og umbúða-
rusli nútímans. Ótrúlegt en satt.
En hvað með fararstjórn? Var þetta
ekki vélsleðaklúbbur? Mig minnir
það.
Ég gekk burt í þungum þönkum
Á myndinni sem tekin var við verðlaunaafhendinguna eru, talið frá
vinstri: Júlíus Jónsson, formaður Félags matvörukaupmanna, Ólafur
Davíðsson, franikvæmdastjóri Félags íslenskra iðnrekenda, Heiðrún
Rósa Sverrisdóttir, verðlaunahafi, Magnús Finnsson, framkvæmda-
stjóri Kaupmannasamtaka íslands, og Kristinn Skúlason, stjórnar-
maður í Félagi matvörukaupmanna.
B FÉLAG íslenskra iðnrekenda
og Kaupmannasamtökin efndu
dagana 23. maí-1. júní sl. til stór-
átaks í kynningu og sölu á íslensk-
um iðnaðarvörum á neytendavöru-
markaði undir kjörorðinu „Islensk-
ir vordagar". Ýmsar uppákomur
voru í tengslum við íslenska vor-
daga, m.a. gátu allir viðskiptavinir
og íbúar þeirra hverfaverslana sem
hlut áttu að máli tekið þátt í happ-
drætti og voru vegleg verðlaun í
boði. Búið er að draga í happdrætt-
inu og kom vinningurinn í hlut
Heiðrúnar Rósu Sverrisdóttur.
og fannst dagurinn ekki eins bjart-
ur og fagur og áður. Mikið hefur
verið rætt um umhverfismál að
undanförnu. Mikilli umhverfisráð-
stefnu er nýlokið í Reykjavík. Menn
tala en samt kemur það enn fyrir
að óvitrir innlendir einstaklingar
umgangast náttúru íslands með
fullkomnu virðingarleysi og skríls-
hætti.
Það er enn ekki of seint að
hreinsa til í gígnum áður en ruslið
„hverfur niður í gijótið. Mér finnst,
að þeir sem eru ábyrgir fyrir ósó-
manum eigi skilyrðislaust að koma
honum strax í burtu. Nokkrir menn
með poka geta hæglega gert þetta
á einum degi. Mér fínnst að opinber-
ir aðilar (umhverfisráðuneytið) eigi
að fylgja því eftir. Mér er raunar
spurn hvort það sé leyfilegt að halda
grillveislur hvar sem er í landinu,
bara ef einhveijum „snillingnum"
dettur í hug.
Ég hef mikið gengið um SV-
hluta landsins að undanförnu og
hefur oft blöskrað draslið sem þar
er að finna. Hér mun minnst á
tvennt: Annað er óhemju magn af
plastrusli við Selatanga, Húshólma
og Valahnúkamölina á Reykjanesi.
Hitt er ræfillinn af gaddavírsgirð-
ingunni sem liggur frá Helgafelli
ofan Hafnarfjarðar um Kristjánsd-
alahorn, meðfram Draugahlíðum
austan Brennisteinsfjalla og líklega
alveg suður í Selvog. Hún er tugir
km að lengd og beinlínis hræðileg.
Svo erum við með umhverfisráðu-
neyti og höldum umnhverfisráð-
stefnur! Tölum um alheimsmengun,
gróðurhúsaáhrif, ósoneyðingu o.fl.!
Við ráðum harla lítið við margt
af þessu. En við ráðuni því sjálf
hvort rusl er uppi í Skjaidbreiðsgíg
eða ekki. Þar á ekki að vera svo
mikið sem ein eldspýta. Aldrei.
Höfundur er lyfjafræðingur og
áhugamaður um jarð- og
geimvísindi.
Lítið inn til okkar og skoðið vönduð
vestur-þýsk heimilistœki!
Hjá SIEMENS eru gœði, ending og
fallegt útlit ávallt sett á oddinn!
SMITH&NORLAND
NÓATÚNI 4 • SlMI 28300
Settu
ÖRYGGIÐ Á
ODDINN
|
dDaöDaSte
öryggisskórnir veita fótum þínum og
þér bestu mögulega vernd gegn
slysum. Stálþynna í botni og stáltá
ásamt grófum sólum eru þér til
verndar og þú ert öruggur
hvar sem þú gengur.
JALLATTE
ÖRYGGISSKÓRNIR
FRÁ DYNJANDA
Skeifan 3h-S(mi 812670