Morgunblaðið - 30.10.1991, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. OKTÓBER 1991
17
Skoðanakönnun um viðhorf til komandi kjarasamninga:
Tæplega 80% vilja
aukinn kaupmátt
I niðurstöðum skoðanakönnunar Félagsvísindastofnunar Háskóla
Islands fyrif BSRB um viðhorf fólks til komandi kjarasamninga
kemur fram að 79,4% þjóðarinnar vilja kjarasamninga sem fela í
sér aukinn kaupmátt launataxta. Þá kemur fram að 92,4% telja
æskilegt að samið verði sérstaklega um aukinn kaupmátt Iágra launa-
taxta. Tæplega 60% þjóðarinnar telja að þjóðarbúið þoli kjarasamn-
inga sem fela í sér aukinn kaupmátt Iaunataxta. Athygli vekur að
ungt fólk á aldrinum 18-24 ára hefur minni trú á því að þjóðarbúið
þoli að samið verði um einhverjar hækkanir á kaupmætti en eldra
fólk.
Á kynningarfundi um niðurstöð-
urnar vakti Ögmundur Jónsson,
formaður BSRB, athygli á því að
þær væri afgerandi og tiltölulega
óháðar kyni, stétt, flokksböndum
og aldri. Hann vék orðum sínum
að kynningu á niðurstöðum skoð-
anakönnunar sem gerð var fyrir
Vinnuveitendasamband íslands.
Kynninguna sagði hann afar vil-
landi. „Svo var að skilja að meiri-
hluti þjóðarinnar væri hlynntur kja-
rasamningum án launahækkana,”
segir í fréttatilkynningu sem Ög-
mundur las upp. „Þegar betur var
að gáð var um að ræða meirihluta
þeirra 42 % sem á annað borð tóku
afstöðu með því að samið yrði á
Kristinn Reyr.
sama hátt og í kjarasamningunum
árið 1990. Spyija má hvort þeir sem
kynna niðurstöður á eins villandi
hátt og raun ber vitni í þessu til-
viki hafi góðan málstað að verja.”
Ólafur talar um að þó að jafnrétt-
isbaráttan hafi farið vel af stað
hérlendis sé nú mikill munur á að-
stöðu karla og kvenna, bæði hvað
menntun og laun varði. „íslenskar
konur fengu fyrstar kvenna á Norð-
urlöndum ýmis réttindi eins og jafn-
an erfðarétt árið 1850, jafnan at-
kvæðisrétt til sveitarstjóma ásamt
Dönum í byijun þessarar aldar, rétt
til þess að starfa í opinberu starfi
og jafnrétti á atvinnumarkaði og
almennt jafnrétti samkvæmt lögum
1973 og 1976. Það kemur hins veg-
ar í ljós sé menntun 25 til 64 ára
kvenna á atvinnumarkaðinum skoð-
uð að munur á milli karla og kvenna
Þijár spurningar eru lagðar fyrir
1500 manna úrtak fólks á aldrinum
18-75 ára í könnuninni. Fyrst er
fólk spurt hvort það telji æskilegt
eða óæskilegt að í komandi kjara-
samningum verði samið um aukinn
kaupmátt launataxta. 79,4 % telja
það æskilgt, 6,3 % ýmsu háð, 8,8
% óæskilegt og 5,6 % segja „veit
ekki”. Þá er spurt hvort fólk telji
æskilegt eða óæskilegt að samið
verði sérstaklega um aukinn kaup-
mátt lágra launataxta. 92,4 % telja
það æskilegt, 1,9 % ýmsu háð, 3,2
% óæskilegt og 2,5 % segja „veit
er enn gífurlegur hér á landi en er
orðinn hverfandi á hinum Norður-
löndunum,” sagði Ólafur, í samtali
við Morgunblaðið.
Hann segir að yfirgnæfandi
meirihluti umræddra kvehna hafi
einungis lokið grunnskólanámi.
„Þetta hefur hins vegar verið að
breytast á síðustu tíu árum og kven-
stúdentar eru nú fleiri í framhalds-
skólum og í háskólanum,” sagði
Ólafur.
Varðandi launin segir hann að
90% af íslenskum konum hafí tekjur
sem séu undir meðaltekjum karla
en á hinum Norðurlöndunum séu
tekjur kvenna á milli 70 til 80% af
Morgunblaðið/Sverrir
Ögmundur Jónsson, formaður
BSRB, vék sérstaklega að kynn-
ingpi niðurstaðna úr skoðana-
könnun fyrir Vinnuveitendasam-
band Islands.
ekki”. Að lokum er spurt að því
hvort fólk telji að þjóðarbúið þoli
núna að samið verði um einhvetjar
hækkanir á kaupmætti. 56,9 %
segja já, 32,1 % segja nei, 11,0
segja „veit ekki”.
meðallaunum karla. Meðaltekjur
íslenskra kvenna eru 50% af tekjum
karla en á hinum Norðurlöndunum
60 til 70%, að sögn Ólafs. „Skýring-
in á þessu er hve stór hluti ís-
lenskra kvenna vinnur ófaglærð
störf,” sagði Ólafur.
„Það kemur einnig í ljós, ef litið
er á launuð störf og heimavinnu,
að konur á Íslandi vinna lengri
vinnudag en kynsystur þeirra á hin-
um Norðurlöndunum og hefur
vinnutími kvenna aukist gífurlega
hér á landi á síðustu tuttugu árum,”
sagði Ólafur.
„Hlutfallslega starfa flestar kon-
ur utan heimilis á íslandi og Finn-
landi og er skýringin fyrir ísland
sú að hlutur eldri kvenna er mikill
á vinnumarkaðinum. Þess er loks
að geta að hlutur heimavinnandi
húsmæðra er auk þess að mörgu
leyti verri varðandi ýmis veigamikil
réttindi samanborið við hin Norður-
löndin,” sagði Ólafur að lokum.
GLUGGAR
ENGAR RÁKIR!
WINDOLENE plus er óvenju áhrifaríkur
gluggahreinsilögur, laus við rákirnar
hinn leiöa fylgikvilla margra slíkra efna.
Hólmaslóð 4, 101 Reykjavík, simi 24120
XJöfðar til
11 fólks í öllum
starfsgreinum!
■ ftorgmíriMafoifo
Um 90% kvenna með tekjur
undir meðaltekjum karla
YFIRGNÆFANDI meirihluti útivinnandi kvenna á aldrinum 25 til
64 ára hafa einungis lokið grunnskólanámi og er munur á menntun
karla og kvenna hér á landi enn gífurlegur þó hann sé orðinn hverf-
andi á hinum Norðurlöndunum. Þetta kom fram í erindi sem Ólafur
Ólafsson landlæknir hélt á ráðstefnu Landssamtaka heimavinnandi
fólks, sem haldin var sl. laugardag. í erindi Ólafs kom einnig fram
að 90% af íslenskum konum hafi tekjur sem séu undir meðaltekjum
karla.
Ný ljóðabók
eftir Krist-
in Reyr
LJÓÐABÓKIN Glaðbeittar linur,
eftir Kristin Reyr, er komin út.
Þetta er 12. ljóðabók höfundar
en hann hefur einnig skrifað
leikrit, bæði fyrir svið og sjón-
varp.
Glaðbeittar línur hefur að geyma
48 ljóð, og hefur ekkert þeirra birst
í fyrri bókum hans. í frétt frá útgef-
anda segir, að í fyrstu Ijóðabók
Kristins, sem kom út árið 1942,
hafi mörgum þótt birtast strax þau
sérkenni hans sem hafí fylgt honum
síðan: Þýður léttleiki og lýrik, en
þó einatt djúp alvara undirniðri. Því
við endurtekinn og náinn lestur ljóð-
anna, kynnist lesandinn við dýpri
merkingu í sjálfum einfaldleikan-
um, víðari skírskotun en orðafjöld-
inn gefí til kynna. Og í áranna rás
hafi yrkisefnin oftast krafist þess,
að skáldið felldi ljóðin í næsta ólík
mót.
Bókin er 95 blaðsíður að stærð.
Höfundur hannaði en ísafoldar-
prentsmiðja sá um setningu, prent-
un og band.
Þú svalar lestrarþörf dagsins
m
m
Engin verðhækkun á alvönuparketi!
Þvert á móti bjóðum við verðlækkun á gegn-
heilu INSÚLU eik natúr 22 mm stafaparketi f
nóvembertilboði
Við verslum einungis með gegnheilt
gæðaparket, þ.e. tréð er límt beint á
steininn og síðan slípað, spartlað og lakkað eftir á.
Gegnheil (massfv) gólf eru varanleg gólf. Hefðir miðalda í heiðri hafðar.
Gerðið verðsamanburð! Það hækkar ekkert parket í okkar húsi.
Fagmenn okkar leggja m.a. fiskibein (sfldarmunstur) og skrautgólf,
lakka eða olfubera.
Qpið kl. 10-18
virka daga.

SUÐURLANDSBRAUT 4A, SIMAR 685758 - 678876, TELEFAX: 678411
a