Morgunblaðið - 21.02.1992, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1992
Múslimir frá Burma fiýja ofsóknir stjórnvalda:
„Þetta er meira en ofsóknir,
þetta er að verða þjóðarmorð“
Dhaka. Frá Jóhönnu Kristjónsdóttur, blaðamanni Morgunbladsins.
„ÞETTA er meira en ofsóknir. Þetta er að verða þjóðarmorð á
búrmískum Rohingum. Og öllum virðist svo sem sama,“ sagði
flóttamaður frá Arakan-héraði þar sem hann var að bíða eftir
að geta skráð sig á sérstakri stöð í bangladeska landamærabæn-
um Teknaf, á miðvikudag. „Hermennirnir eru vondir, þeir eru
djöflar. Tveir nauðguðu mér og létu manninn minn horfa á.
Hann var skotinn þegar sá seinni byrjaði af því hann öskraði
stöðugt," sagði ung kona með társtokkið andlit. Síðan komu
frændur hennar og drösluðu henni um borð í bát og þau komust
yfir fljótið. „Nú hef ég beðið í tíu daga og maðurinn minn hefur
ekki skráð sig,“ sagði önnur. „Þeir hafa drepið hann.“ Hún hefur
ekki fengist til að fara í búðirnar og túlkurinn minn sagði að
hún ráfaði um og skoðaði í hvern bát sem kæmi að iandi.
Flóttafólk, burmískir Rohingar, á landamærum Burma og Bangla-
desh.
Hryllingssögur af þessu tagi
virðast allir hafa að segja. Fyrrum
starfsmaður utann'kisráðuneytis-
ins sem ég hitti í Cox’s Bazar í
suðurhluta Bangladesh sagði að
engum blandaðist hugur um að
harka hermanna Burmastjórnar
væri langtum meiri nú en þegar
atburður af svipuðu tagi var í
uppsiglingu árið 1958. Stjómin í
Vestur-Pakistan neitaði þá að
taka við flóttamönnunum og rak
þá til síns heima. Samningavið-
ræður hófust við stjórnina í
Rangoon og skildu svo alllir sáttir
að kalla. „Nú hefur stjómin í
Dhaka sýnt ófyrirgefanlega linku
og trúlega er nú of seint í rassinn
gripið að senda fólkið til baka.
Burmíska stjómin hefur notfært
sér undirlægjuhátt okkar til hins
ítrasta," sagði fyrrnefndur við-
mælandi Morgunblaðsins.
Flestir fara yfír Naaffljótið á
nóttunni, þá er minni hætta á að
byssubátar Burmahers, sem eru
á ferðinni nótt sem nýtan dag,
hitti fólkið. Flóttamennimir segja
að bátamir séu ekki á ferðinni til
að stöðva einn né neinn heldur
skjóta í þeim tilgangi að hræða
flóttafólkið enn frekar.
Á leiðinni frá Cox’s Bazar til
Teknaf, sem er um 80 kílómetrar,
em þijár flóttamannabúðir áber-
andi þéttast setnar. Ástandið í
þeim er misjafnlega slæmt og í
þeim búðum sem em næstar Cox’s
Bazar er ástandið einna skást.
Matarskortur hefur verið rhikill
en nú hafa Sameinuðu þjóðimar
loks ákveðið að senda aðstoð.
Þrátt fyrir skráningarstöðina virð-
ist enginn hafa sömu töluna um
hversu margir flóttamennimir
era, menn segja að það geti verið
á bilinu 100 til 300 þúsund en
líklega enn fleiri.
í fréttum héðan eru tölur um
sjúkdómstilfelli og mannslát í búð-
unum við Teknaf Iíklega ýktar.
En þær gætu orðið sannar og
meira en það efækki verður tekið
til óspilltra málanna að senda
meiri aðstoð. „Það sem hefur
komið er ekki upp í nös á ketti,”
sagði starfskona í einum búðanna.
Finna má ótvíræða og vaxandi
gremju meðal Bangla vegna að-
gerðarleysis Dhaka-stjórnarinnar.
Menn sem muna atburðina 1958
segja að þrátt fyrir nokkrar hlið-
stæður sé áberandi nú að Rango-
on-stjómin kæri sig öldungis koll-
ótta um máttleysisleg mótmæli
frá Dhaka. Meiningin sé án efa
sú að ganga milli bols og höfuðs
á múslimum í Arakan. Nú er sagt
að 85 þúsund burmískir hermenn
séu á svæðinu og fjölgi stöðugt.
Þó fleiri bangladeskir hermenn
séu komnir til Teknaf er mér ekki
alveg ljóst hvert hlutverk þeirra
er. Þeir hafa að sönnu nokkra
byssubáta og einn gamlan togara
og sigla út á fljótið að því er virð-
ist svona aðallega til að drepa tím-
ann.
Mér skilst að Burmum annars
staðar í landinu, Rangoon, Mand-
alay og Pagan, fínnist þetta ekki
alvont þar með séu færri til að
kljást við andstæðinga herstjóm-
arinnar. Fjöldafundir hafa verið í
þessum borgum þó það hafí ekki
farið hátt. Tilgangurinn með þess-
um fundum hefur ekki verið sá
að láta í ljós andúð á aðgerðum
hersins í Arakan heldur hefur
afsagnar herstjórnarinnar og af-
töku Ne Wins verið krafist auk
frelsunar leiðtoga stjómarand-
stöðunnar, Aung San Suu Kyi.
Það er til marks um hvað
Rangoon-stjómin hirðir lítt um
almenningsálitið eða ummæli
Dhaka-stjórnarinnar að utanríkis-
ráðherra Burma sem átti að koma
til viðræðna við starfsbróður sinn
í Dhaka lét ekki sjá sig og láðist
að gefa skýringu á fjarveru sinni.
-------------------1
EF ÞÚ KEMUR MEÐ ÞESSA AUGLÝSINGU |
í KRINGLUSPORT FYRIR 1. MARS FÆRÐU I
30% AFSLÁTT i
AF SKÍÐAVÖRUM OG
SKÍÐAFATNAÐI
MARGIR AF BESTU SKÍÐAMEISTURUNUM NOTA
SKÍÐABÚNAÐ SEM FÆST í KRINGLUSPORTI
NORSKU SKÍÐAGÖNGUMENNIRNIR NOTAALLIR
SWIX SKÍÐAÁBURÐ
PATRICK ORTLIEB GULLVERÐLAUNAHAFI í BRUNI
Á ÓLIMPÍULEIKUNUMIALBERTVILLE 1992 NOTAR:
'aichle
mm
SKÍÐI
SKÍÐAÁBURBUR
KRINGLU
Borgarkringlan, sími 67 99 55
Verkamannaflokkurinn í ísrael:
Rabín steypti Peres af
stóli í formannskjörinu
Þykir líklegri til að sigra Shamir í kosningunum í sumar
Tel Aviv. Reuter.
YITZHAK Rabin bar sigurorð
af Shimon Peres í formanns-
kosningu innan Verkamanna-
flokksins í Israel og þykja sigur-
likur flokksins í þingkosningun-
um í júní hafa aukist nokkuð við
það. Fékk Rabin rúm 40% at-
kvæða en Peres, sem gegnt hef-
ur formennskunni í 15 ár, rúm
34%.
Verkamannaflokkurinn rekur
þann áróður, að sigri hann í þing-
kosningunum 23. júní næstkom-
andi muni ganga betur í friðar-
samningunum við Palestínumenn
og arabaríkin en flokkurinn vill
láta að minnsta kosti eitthvað af
herteknu svæðunum af hendi gegn
friðarsamningum. Rabin er þó ekki
jafn sveigjanlegur hvað þetta varð-
ar og Peres og einmitt þess vegna
er hann talinn líklegri til að geta
sigrað Yitzhak Shamir, forsætis-
ráðherra og leiðtoga Likudflokks-
ins.
Rabin, sem verður sjötugur á
næstu dögum, var áður yfirmaður
ísraelska hersins og þykir harður
í hom að taka. Hann var varnar-
málaráðherra á ámnum 1984-86
og tók þá engum vettlingatökum á
Palestínumönnum á hemumdu
svæðunum en forsætisráðherra var
hann á ámnum 1974-77. Þá neydd-
ist hann til að segja af sér þegar
upp komst, að kona hans átti fé á
bankareikningi erlendis en það var
bannað. Frægastur er þó Rabin
fyrir að hafa stýrt hernum í Sex-
daga-stríðinu þegar ísraelar lögðu
undir sig sýrlenskt, jórdanskt og
egypskt land.
Shimon Peres hefur eins og fyrr
segir verið formaður Verkamanna-
flokksins í 15 ár en vegna þess,
að flokkurinn hefur beðið lægri
hlut í fernum kosningum í röð,
Yitzhak Rabin
voru flestir famir að trúa því, að
hann gæti ekki leitt flokkinn til
sigurs. Rabin dró heldur enga dul
á, að það væru menn en ekki mál-
efni, sem réðu úrslitum í kosning-
um. „Stefna mín er ekki að sigra
Shimon Peres, heldur Yitzhak
Shamir,“ sagði Rabin á frétta-
mannafundi í gærmorgun þegar
niðurstaðan í formannskjörinu lá
fyrir og hann skoraði á Peres að
leggja sér lið við það verkefni.
I Likudflokknum voru einnig
formannskosningar í gær en Sham-
ir, forsætisráðherra og leiðtogi
flokksins, virtist öraggur með að
halda embættinu. Mótframbjóðend-
ur hans vom þeir Ariel Sharon
húsnæðismálaráðherra, sem er enn
ósveigjanlegri í afstöðu sinni til
Palestínumanna en Shamir, og
David Levy utanríkisráðherra en
hann þykir hófsamur.
Bandarískir bankar:
Bindiskylda lækkuð
Florída. Frá Atla Steinarssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
SEÐLABANKI Bandaríkjanna hefur lækkað úr 12% í 10% þá upphæð
sem bandarískir bankar verða að eiga til reiðu í varasjóði tíl að
mæta úttektum og tekur ákvörðunin gildi frá 2. apríl n.k. Ákvæðið
um 12% bindiskyldu var sett 1980 og hefur aldrei verið breytt fyrr
en nú.
Við þessa ákvörðun eykst ráðstöf-
unarfé bandarískra banka um allt
að átta milljarða dollara (tæpa 500
milljarða ÍSK). Geta þeir ýmist lánað
það fé eða varið því til fjárfestinga.
Fyrstu viðbrögð fjármagnsmark-
aðanna við ákvörðuninni vom slæm.
Vextir ríkisskuldabréfa hækkuðu úr
7,91% í 7,98% (sem þykir mikið) og
vísitala Dow Jones lækkaði um
21,24 stig í 3224,73.
Skuldabréf féllu í verði því fjár-
festar óttast að ákvörðun Seðla-
bankans muni auka þrýstinginn í
efnahagskerfínu og leiða til verð-
bólgu. Verðbólga grefur undan ör-
yggi skuldabréfanna en fjárfestar á
skulabréfamörkuðum höfðu fyrir
miklar áhyggjur af of miklum af-
skiptum Bandaríkjaþings af þróun
efnahagsmála í því skyni að örva
efnahagslífið.