Morgunblaðið - 16.09.1992, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 16. SEPTEMBER 1992
13
Einkavæðing borgar-
fyrirtækja hafin
eftir Svein Andra
Sveinsson
Á fundi borgarráðs Reykjavíkur
þann 21. júlí sl. var samþykkt til-
laga fulltrúa Sjálfstæðisflokksins
þess efnis að stofnað verði hlutafé-
lag er yfirtaki eignir og rekstur
Pípugerðar Reykjavíkurborgar og
endurráði starfsfólk. í tillögunni
er gert ráð fyrir að Reykjavíkur-
borg taki ákvörðun á síðari stigum
um sölu hlutafjárins.
Sterkt fyrirtæki
Pípugerð Reykjavíkurborgar
hóf starfsemi sína 1946 og hefur
síðan þá framleitt megnið af
steyptum vörum og einingum í
holræsakerfi borgarinnar. Á mæli-
kvarða borgarfyrirtækja er það
ekki stórt, en áætlað hefur verið
að verðmæti eigna fyrirtækisins
losi 100 milljónir kr. Afkoma fyrir-
tækisins hefur verið góð; rúmlega
22 milljóna rekstrarafgangur árið
1990 og um 18 milljónir á árinu
1991, samkvæmt áætlunum.
Markaðsstaða Pípugerðarinnar er
mjög sterk. Er talið að hlutdeild
hennar á höfuðborgarsvæðinu sé
um 35-45% í holræsaefni og
10-15% í hellum og steinum.
Framleiðsluverðmæti Pípugerðar-
innar á núgildandi verðlagi er rúm-
lega 100 milljónir á ári en miðað
við núverandi tækjabúnað og
vinnufyrirkomulag gæti fram-
leiðslan náð um 130 milljónum í
verðmæti. 50% framleiðslunnar
eru keypt af gatnamálastjóra, 5%
fara til annarra borgarstofnana
og 45% eru seld á almennum
markaði.
í harðri samkeppni
Hvað varðar hellu- og steina-
framleiðsluna er Pípugerðin í sam-
keppni við fjölda einkafyrirtækja
og á sviði holræsagerðar er önnur
verksmiðja starfrækt á höfuðborg-
arsvæðinu. Þessi einkafyrirtæki
standa ekki jafnfætis Pípugerðinni
varðandi viðskiptin við Reykjavík-
urborg né í samkeppninni að öðru
leyti, varðandi aðgang að fjár-
magni og greiðslu opinberra
gjalda.
Það grundvallarsjónarmið að
opinber eða hálfopinber fyrirtæki
standi ekki í beinni samkeppni við
einkafyrirtæki virðist ekki fá
hljómgrunn hjá öllum borgarfull-
trúum. Er sérstaklega athyglisvert
að skoða sjónarmið Siguijóns Pét-
urssonar, Alþýðubandalagi, í bók-
un vegna afgreiðslu málsins. í
fyrsta lagi bendir Sigurjón á að
fyrirtækið skili góðum arði í borg-
Starf Selkórs-
ins að hefjast
SELKÓRINN á Seltjarnamesi
er um þessar mundir að hefja
vetrarstarfsemi sína. Fyrirhug-
aðir eru aðventutónleikar og
vortónleikar með fjölbreyttri
dagskrá.
Félagar í Selkómum undanfarin
ár hafa verið u.þ.b. fjörutíu. Nú
stendur til að fjölga þeim og verð-
ur opin æfing og kynning á kóm-
um í kvöld, miðvikudagskvöldið
16. september, kl. 20.00 í Tónlist-
arskóla Seltjamamess. Auk kynn-
ingar á starfsemi kórsins verður
boðið upp á kaffi. Allir sem áhuga
hafa eru hvattir til að mæta.
Stjómandi Selkórsins er Jón
Karl Einarsson.
„Einkavæðing Pípu-
gerðarinnar er aðeins
fyrsta skrefið af mörg-
um sem borgaryfirvöld
hljóta að stíga á næstu
misserum. Tilgangurinn
með einkavæðingunni er
tvíþættur; annars vegar
að koma í veg fyrir að
opinber fyrirtæki séu í
samkeppni við einkaað-
ila og hins vegar að hinn
opinberi rekstur sé
ávalit seni ódýrastur; vel
sé farið með fé skatt-
borgaranna.“
arsjóð, í öðru lagi starfi fyrirtækið
í heiðarlegri samkeppni við einka-
aðila og í þriðja lagi að séu pípur
í sver holræsi ekki framleidd og
seld af Pípugerðinni, verði að flytja
þau inn erlendis frá.
Það er harla einkennilegt rétt-
læting með starfrækslu borgar-
fyrirtækis á samkeppnissviði að
það skili hagnaði. Það er ekki til-
gangur borgarinnar að reka
gróðafyrirtæki; ef svo er væri
gæti borgin skellt sér út í verðbréf-
amiðlun og bankarekstur, verk-
takastarfsemi eða verslun. Einnig
er það ljóst að þar sem einn aðili
býr við veruleg skattalegt hagræði
og með opinberan aðila sem fjár-
hagslegan bakhjarl, þar er ekki
um heiðarlega samkeppni er að
ræða. Þriðja aðfinnslan er einn
allsheijar misskilningur, þar eð
hlutafélaginu er ætlað að halda
uppi sömu starfsemi og borgarfyr-
irtækinu.
Afleiðing breytingarinnar
Gert er ráð fyrir að á síðari stig-
um verði einkaaðilum seld hluta-
bréf í Pípugerðinni hf. Þrennt er
Sveinn Andri Sveinsson
það sem stendur upp úr sem afleið-
ing þessarar breytingar. í fyrsta
lagi skapast veruleg verðmæti fyr-
ir borgarsjóð við sölu hlutafjárins.
í öðru lagi verða aðeins einkafyrir-
tæki í samkeppni á viðkomandi
markaði. í þriðja lagi má gera ráð
fyrir sparnaði í opinberum fram-
kvæmdum við það að efni verði
hluti af útboði á verkframkvæmd-
um á vegum gatnamálastjóra,
þannig að það félli í hlut verktaka
að leita hagstæðasta verðs. Um
framkvæmdir á eigin vegum hlyti
gatnamálastjóri að óska verðtil-
boða frá framleiðendum og fá
þannig hagstæðasta verð.
Fyrsta skrefið af mörgum
Einkavæðing Pípugerðarinnar
er aðeins fyrsta skrefið af mörgum
sem borgaryfírvöld hljóta að stíga
á næstu misserum. Tilgangurinn
með einkavæðingunni er tvíþætt-
ur; annars vegar að koma í veg
fyrir að opinber fyrirtæki séu í
samkeppni við einkaaðila og hins
vegar að hinn oþinberi rekstur sé
ávallt sem ódýrastur; vel sé farið
með fé skattborgaranna. Lands-
menn virðist almennt vera á þeirri
skoðun að einkavæðing opinberra
fyrirtækja sé æskileg. Er það
ánægjulegt að einn af homsteinum
sjálfstæðisstefnunnar hafí svo
góðan hljómgrunn meðal almenn-
ings. Reykjavíkurborg mun ekki
láta staðar numið við einkavæð-
ingu Pípugerðarinnar, enda fjöl-
margir möguleikar fyrir hendi í
einkavæðingu borgarfyrirtækja,
sem og í útboðum verkefna á veg-
um borgarinnar, sem verið er að
athuga og útfæra. Þær fyrirætlan-
ir munu líta dagsins ljós innan
skamms.
Höfundur er borgurfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.
uiii 5 ára afmæli á
iginn og þess vegna verða
O o
erðir til Newcastle
í æfmælispottinum!
> Við bjóðum til spennandi afmælisleiks á föstudaginn þar sem
J 5 heppnir viðskiptavinir fá fría ferð til Newcastle, en á tímabilinu
' 21. október—29. nóvember munum við fljúga þangað tvisvar í
< viku með íslenska ferðalanga. Newcastle var einn vinsælasti
áfangastaður íslendinga í haustferðunum í íyrra og það bendir allt
til þess að hann verði ennþá eftirsóttari í ár.
o •
o •
......... V
Föstudagur til fjár!
^ Ef pú gengur frá pöntun á Newcastleferð á
föstudaginn og staðgreiðir ferðina (í reiðufé eða
• með greiðslukorti) færðu 5% afmælisafslátt í
tilefni dagsins.
Og þetta er bara byrjunln....
Þú lendir líka f afmælispottinum og par með
gætir pú orðið einn peirra 5 viðskiptavina sem fá
ferðina endurgreidda og fara frltt til Newcastle!
Sannkallað afmælisverð
Það er ekki síður afmælisbragur á verðinu,
enda höfum við lagt okkur fram við að ná
sem allra hagstæðustum samningum á
afmælisárinu.
Kr. 22.900 fyrir 4ra daga ferð.
Kr. 24.900 fyrir 5 daga ferð.
Kr. 32.400 fyrir 8 daga ferð
— og þá á eftir að draga
afmælisafslátt frá!
Taktu daginn snemma
Við opnum kl. 8.00 og munum draga úr
pottinum, kl. 17.30.-.
Það er best að vera snemma á ferðinni á
föstudaginn svo að þú sért með frá byrjun.
dnnifalið: Flug, gisting með morgunverði í tveggja manna
herbergi á fyrsta flokks hóteli í hjarta borgarinnar, ferðir að og frá
flugvelli erlendis og Islensk fararstjórn. Flugvallarskattar.
innritunargjöld og forfallatrygging er ekki innifalin I verði.
Athugið! Símapantanir hvaðan sem er af landinu
teljast fullgild staðgreiðsla á föstudaginn ef
greitt er með greiðslukorti eða í banka.
Ferðaskrifstofan Alís, sími 652266, fax. 651160
(FréttatilkynninK)