Morgunblaðið - 17.09.1992, Blaðsíða 38

Morgunblaðið - 17.09.1992, Blaðsíða 38
38 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1992 A/za „ þeirleyf&u honunt, cá> fura, h*im, ■erí- hann, ver&ura&jj&ba & bléðþrýsbt^nttn'' Með morgTjnkaífínu Ég á við þetta að stríða, eins og þú, en hvað er til bragðs? Ég held að það sé laumufar- þegi hér um borð ... HOGNI HREKKVISI Q-U> SAFARÍK H7AFTASAGA ,LhA.', EN FVKST, TR.OAlSO'SL.'ATTOR / " BREF TIL BLAÐSINS Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222 Lesum í vetur Frá Maríu Sólveigu Héðinsdóttur: Haustið er nú gengið í garð. Það er greinilegt á auglýsingum undanfarna daga að skólarnir eru að hefjast. Nýju skólatöskurnar eru komnar, ásamt skólafötunum, skólabókamörkuðunum og íþrótta- fötunum sem allir krakkar vilja. Islenskar fjölskyldur keppast við að skipuleggja vetrardagskrána. Góðir skipulagshæfileikar eru nauðsynlegir ef forðast skal árekstrá. Bridsklúbburinn hjá pabba er einu sinni í viku, svo fer pabbi líka í líkamsrækt og á Rot- aryfundi, mamma er á fluguhnýt- ingarnámskeiði og í eróbikki. Börnin tvö eru auðvitað í skólan- um, dóttirin er líka í fótbolta hjá Víkingi og sonurinn í fimleikum hjá Armannr. Allir virðast hafa nóg fyrir stafni en samt væri gott að rýma til fyrir enn einu verk- efni. Þetta verkefni er einfaldlega lestur - heimalestur. ans og þannig mætti lengi telja. Til að öðlast þennan hæfileika þarf nemandi mikla þjálfun. Þeir sem láta sig varða velferð nem- enda, fjölskyldan og skólinn, þurfa að taka höndum saman. Gerum betur Af hveiju lestur? Alþjóðleg könnun á læsi var framkvæmd hér á landi og voru úrslit könnunarinnar kynnt í sum- ar. Tveir aldurshópar, 9 og 14 ára nemendur, tóku þátt í könnuninni. Við íslendingar lentum í 10. sæti af 31 mögulegu. íslensku nemend- urnir stóðu sig að ýmsu leyti vel í könnuninni en aðrir þættir gengu miklu verr. Þegar um er að ræða lestur á kortum, töflum og ýmiss konar gröfum (línurit, súlurit, skífurit, stöplarit) kemur í ljós takmarkaður skilningur íslenskra nemenda á efni af því tagi. Það er sjálfsagt að nýta þessa vitn- eskju og auka færni nemenda í lestri ýmiss konar efnis. Foreldrar geta hér aðstoðað börn sín í enn ríkara mæli en þeir gera nú þegar. sóknarverðast er að efnið sé sem fjölbreytilegast og að hver og einn finni þann texta eða þá bók sem honum finnst skemmtileg. Hver og einn í fjölskyldunni getur lesið um sín hugðarefni, eða sér til af- þreyingar og sagt öðrum fjöl- skyldumeðlimum frá! Þeir íslensku foreldrar sem ætla að aðstoða börnin sín með lestur myndrita geta auðveldlega nýtt sér ýmis tímarit, að maður tali nú ekki um viðskiptablað Morgunblaðsins sem er oftar en ekki fullt af ýmiss konar myndritum. Af hverju foreldrar? Lesturinn er afar mikilvægur hverjum og einum. Það að vera vel læs er sennilega besti farseðill- inn inn í framtíðina. En það er ekki svo auðvelt að verða vel læs. Kröfurnar hafa aukist og nú telst sá einstaklingur vel læs sem getur lesið og skilið innihald texta og mynda, ásamt því að geta komið innihaldi þessa ritaða texta frá sér. Nauðsynlegt er að sá sem les geti þannig skilið textann til hlít- ar, túlkað þær tiifinningar sem þar er hugsanlega að finna, geti greint alhæfingar frá staðreyndum, geti lagt sjálfstætt mat á innihald text- Hvernig? Aðferðirnar til auka hæfileik- ann til að lesa eru margar. Það þarf að virkja áhuga og meðfædda forvitni barna. Við þurfum að lesa fyrir börnin okkar frá unga aldri og einnig talsvert eftir að þau eru fær um að lesa texta reiprenn- andi. Það að lesa með bami eða fyrir það og ræða síðan um inni- hald textans er kjörið umræðuefni barna og foreldra. Samverustund með góða bók er notaleg og eflir tengsl barna og foreldra. Nauð- synlegt er að hvetja unga sem aldna til að lesa sem mest. Eftir- Foreldrar eru ómissandi sam- starfsaðilar í skólahaldi í dag. Með þeirra þátttöku er hægt að bæta úr ýmsu sem upp á vantar, eins og t.d. því að auka lestur nem- enda. Sjálfsagt hafa margir velt því fyrir sér hvers vegna grunn- skólinn leggi ekki meiri áherslu á lestrarþjálfun. Það er auðvitað ljóst að íslenskir nemendur fá styttri skólagöngu en jafnaldrar þeirra víða í nágrannalöndunum. Erfitt er að skipta þessum fáu kennslustundum á milli þeirra fjöl- mörgu og sívaxandi viðfangsefna sem ætlast er til að grunnskólinn sinni. Á tímum riiðurskurðar í grunnskólanum verður enn erfíð- ara um vik og því enn meiri ástæða að foreldrar og skólinn taki hönd- um saman, bretti upp ermar og geri lesturinn af forgangsverkefni. Þegar heimalestrinum er lokið getur pabbi farið á Rotaryfund og skutlað dótturinni á fótboltaæf- ingu, svona í leiðinni, og mamma fer á fluguhnýtingarnámskeiðið, með viðkomu hjá Ármanni! MARÍA SÓLVEIG HÉÐINSDÓTTIR skólastjóri Tjarnarskóla. Álfalandi 11, Reykjavík Víkveiji skrifar Það var ekki fyrr en einn sunnu- dagseftirmiðdag snemma í mánuðinum sem Víkveiji gerði sér grein fyrir hvers konar hagsmunir eru í húfi fyrir verslunina í bænum að hafa opið á sunnudagseftirmið- dögum. Víkveiji fór í Hagkaup í Skeifunni til þess að gera heimilis- innkaupin og örtröðin var slík að ekkert bílastæði var að fá. Vík- veiji leitaði því á náðir næsta ná- granna Hagkaups í Skeifunni, Fíatumboðsins, með bílastæði. Það var nánast Þorláksmessustemmn- ing innan dyra í Hagkaup, og við- skiptavinirnir þurftu að sæta lags með það að komast áfram með kerrur sínar. Vonlítið var að snúa við með kerruna og leita á móti straumnum, slík var ösin. Hvemig hafa menn farið að hingað til? Er hér um viðbót að ræða við þá versl- un sem áður var gerð, eða eru menn að breyta innkaupamynstri sínu? Raunar varpaði kunningi Vík- veija fram skýringu á þess- ari örtröð, sem kann að vera jafn góð og gild og hver önnur. Hann er búsettur í Suðurlandskjördæmi og hafði brugðið sér ýmissa erinda í bæinn á sunnudeginum. Þennan sama dag og Víkveiji gerði sín innkaup var hann sömu erinda í Hagkaup og hann kvaðst á þeirri stundu sem hann átti viðdvöl í versluninni hafa hitt nokkra ná- granna sína af Suðurlandi, sem allir voru að kaupa inn til vikunn- ar. Hann kvaðst telja að sunnudag- sopnanir stórmarkaðanna í Reykjavík myndu flýta mjög fyrir endanlegu hruni landsbyggð- arverslunar, sem víðast hvar væri á fallanda fæti. Hann taldi allt eins líklegt að fyrir utan skipulagðar helgarpakkaferðir til Reykjavíkur, sem fólk frá fjarlægari stöðum kæmi í, þar sem menning og inn- kaup væru ástunduð yfir helgar, myndu nú bætast við aðrir staðir, nær Reykjavík, þaðan sem íbúarn- ir kysu að skreppa til Reykjavíkur og versla. Jafnvel að taka bara daginn í það, annaðhvort Iaugar- dag eða sunnudag. Var hann þess fullviss að Vesturland, Reykjanes, Suðurland og Reykjavík væru með sunnudagsopnuninni orðin að einu verslunarsvæði og þeir sem byggju í nágrannabyggðum Reykjavíkur létu það ekki aftra sér að þurfa að aka einhveija tugi, jafnvel tvö til þijú hundruð, kílómetra til þess að komast í tæri við fjölbreytt vöruúrval borgarinnar og oft á tíð- um lægra vöruverð. Ekki er ósenni- legt að enn meiri verslun flytjist yfir á sunnudagseftirmiðdagana hér í Reykjavík, nú fram að jólum, því frá og með næsta sunnudegi, 20. september, verða verslanir Kringlunnar opnar frá kl. 13-17. < i í I i € í Osköp leiðist Víkveija allt tildr- ið í kringum opinberar heim- 4 sóknir þjóðhöfðingja hingað til lands og öll sú upptalning á „selv- fölgelighedum“ sem þeim fylgja í fjölmiðlaumfjöllunum. Verst þykir þó Vikveija þegar upplestur mat- seðla hinna „konunglegu“ veislna hefst — sem virðist vera orðinn fastur og ómissandi liður í slíkri umfjöllun. Því var Víkveija mikið skemmt þegar Kristín Þorsteins- dóttir, fréttamaður Ríkissjónvarps- ins, sagði að lokinni slíkri þulu, þegar Haraldur Noregskonungur var hér: „Maður fær bara vatn í munninn.“ Sneri sér síðan að Har- aldi veðurfræðingi og spurði hann hvernig myndi viðra næsta sólar- | hringinn. Hann var eldsnöggur að hugsa, því hann svaraði að bragði, brosandi út að eyrum: „Menn fá v; líka vatn í munninn fyrir norðan á morgun, þ.e.a.s. ef þeir hafa hann opinn!“ Það er allt of sjaldgæft að ( veðurspár séu með jafnfrumlegum og skemmtilegum hætti og rign- ingarspáin fyrir norðan var þetta kvöld hjá Haraldi.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.