Morgunblaðið - 01.10.1992, Blaðsíða 38
38 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 1. OKTÓBER 1992
P**-------------------------------------------------i" :■ >i ‘ .... ■ ■■ : ‘ ■■ :
Minning
Sigríður Jónatans
dóttir frá Hóli
Fædd 26. apríl 1904
Dáin 22. september 1992
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Hávamál.)
Sigríður Jónatansdóttir lézt að
morgni 22. september síðastliðinn
í Borgarspítalanum eftir skamma
legu, en langvarandi vanheilsu.
Sigríður fæddist að Ytri-Veðrará
26. apríl 1904. Foreldrar hennar
voru Guðrún Jónsdóttir, bónda að
Efstabóli og Vífilsmýrum í Önund-
arfirði, Jóhannessonar og Jónatan
Magnússon, bónda á Ytri-Veðrará
og síðar á Hóli í Önundarfirði.
Systkini Sigríðar voru: Magnús,
áður bóndi, síðar sjómaður í Reykja-
vík, f. 2. janúar 1897, d. 30. marz
1985, kvæntur Jónu Guðjónsdóttur;
Guðrún, húsfreyja í Reykjavík, f.
14. desember 1898, _ d. 17. marz
1937, gift Brynjólfi Ámasyni, lög-
fræðingi; Jóna, f. 9. nóvember
1900, d. 11. nóvember 1900; Jón,
bóndi á Hóli í Önundarfirði, f. 3.
febrúar 1902, d. 26. febrúar 1991,
kvæntur Margréti Guðmundsdótt-
ur; Bóas, áður bóndi, síðar strarfs-
maður í Áburðarverksmiðjunni, f.
13. ágúst 1905,_ d. 12. desember
1977, kvæntur Ólöfu Bjömsdóttur
og Jensína, f. 7. desember 1907,
d. 6. september 1992, gift Her-
manni Egilssyni, bónda á Galtalæk
í Biskupstungum.
Sigríður ólst upp í foreldrahúsum
við öll venjuleg búskaparstörf. Á
áranum 1919-1921 stundaði hún
nám í Núpsskóla í Dýrafirði og var
einnig um tíma við nám í ísafirði.
Árið 1926 giftist hún Júlíusi
Rósinkranssyni, sem þá var kaupfé-
lagsstjóri á Flateyri, en sama ár
fluttust þau búferlum til Stykkis-
hólms. Þar var Júlíus bókari hjá
Kaupfélagi Stykkishólms næstu 20
árin. 1946 fluttust þau til Reykja-
víkur, þar sem Júlíus varð fulltrúi
á Vegamálaskrifstofunni og gegndi
því starfi, þar til hann lét af störfum
fyrir aldurs sakir.
Sigríður og Júlíus vora í ham-
ingjusömu hjónabandi, þar til hann
lézt 4. marz 1978.
I Stykkishólmi eignuðust þau
hjónin 2 börn: Jón, fíl. kand. skrif-
stofustjóra, sem kvæntur er Signýju
Sen, lögfræðingi, og Önnu, cand.
phil. og ritara, sem er gift þeim,
er þetta ritar. Böm Jóns og Signýj-
ar era Erlendur, dósent kvæntur
Hönnu Maríu Siggeirsdóttur, lyf-
sala, og eiga þau tvo syni, og Sigríð-
ur Hrafnhildur, deildarsérfræðing-
ur, sem gift er Sveini Úlfarssyni,
rekstrarhagfræðingi, og eiga þau
tvær dætur. Sonur Önnu og Berg-
þórs er Júlíus, lögfræðingur.
Þegar ég kynntist Sigríði, er hún
var á miðjum aldri, virtist líf henn-
ar og þeirra hjóna, vera slétt og
fellt, þau samstillt í flestum grein-
um, þótt ólík væra í lund: Hann
mjög hæglátur, en hún frekar ör í
skapi, en þó stillt vel. Var það auð-
séð hveijum manni hversu mjög þau
unnu hvort öðra. Eftir að Sigríður
varð ekkja (1978) bjó hún ein í íbúð
sinni við góða heilsu, unz hún fékk
heilablæðingu í október 1986 og
lamaðist að hluta. Hlaut hún að
vísu all-mikinn bata, en heita mátti
þó, að hún bæri aldrei sitt barr eft-
ir það og færi smáhnignandi ár frá
ári, en bar sig af karlmennsku og
kiknaði aldrei, unz yfír lauk, seiglan
og harkan við sjálfa sig var miklu
meiri en almennt gerist. Frá því í
apríllok 1987 dvaldist hún í Hrafn-
istu í Hafnarfírði og hlaut hin ágæt-
ustu aðhlynningu.
Á yngri áram var Sigríður glæsi-
leg kona, dökk á brún og brá og
bar sig vel. Sigríður var merkileg
kona fyrir margra hluta sakir. Fáa
álít ég mig hafa þekkt jafnvei, hvað
þá betur. Sigríður var ljómandi vel
gefín, grandvör í orðum og aldrei
heyrði ég hana tala illa um nokkum
mann, en hún var þétt fyrir og
hélt fast á sínum skoðunum. Mjög
sjaldan varð okkur sundurorða, þótt
hvort hefði sitt álit. Hún virti skoð-
anir annarra og reyndi ekki að troða
sínum skoðunum upp á aðra. Auk
þess hafði hún ágætt skopskyn, sem
gerir öllum lífið léttara, sem þess
njóta.
Vera hennar í Núpsskóla hefur
vafalítið haft mikil og góð áhrif á
þroska hennar, og oft heyrði ég
hana minnast þeirrar skólavistar
með ánægju. Þar lærði hún meðal
annars að meta ljóð og fékk mikið
dálæti á íslenzkri tungu, enda
reyndi hún að vanda mál sitt sem
bezt. Á Núpi hafði hún einnig orðið
hrifín af tijárækt og varð einn af
framkvöðlum Skrúðgarðsins í
Stykkishólmi, auk þess sem hún
ræktaði hinn fegursta garð við hús
þeirra hjóna þar. Sigríður hafði
mikið yndi af söng og hljóðfæra-
slætti og starfaði í kirkjukór Stykk-
ishólms, er hún dvaldist þar. Einnig
starfaði hún mikið fyrir Kvenfélag-
ið Hringinn og var formaður þess
um tíma.
Margs er að minnast eftir ára-
tuga samvera og mikla vináttu. Auk
samvera hversdagsins, sem í raun
er mest um vert, hlýt ég að ylja
mér við minningar um hinar mörgu
ferðir okkar fjölskyldnanna innan-
lands og utan, sem veittu okkur
öllum mikla ánægju. Sigríður var
ekki allra, og ókunnugum kann að
hafa fundist hún fremur fálát, en
hún var mikill vinur vina sinna og
trölltrygg, og mikill Vestfirðingur
var hún alla tíð. Svo áreiðanleg og
heiðarleg var hún í hvívetna, að
betur gátu menn treyst munnlegu
loforði hennar en skriflegri undir-
skrift margra annarra, og stundvísi
hennar var fágæt.
Sigríður var gæfukona: Hún gift-
ist ung einstökum manni, sem bar
hana á höndum sér alla tíð, hún
var lengst af heilsugóð, iðjusöm og
gat á sinn hófsama hátt notið þess
sem lífíð hefur að bjóða.
Ég kveð mikla sómakonu með
söknuði og er þakklátur fyrir að
hafa átt vináttu hennar og hafa
fengið að njóta samvistar við hana
áratugum saman.
Bergþór Smári.
Amma okkar, „amma í Eskihlíð“,
eins og við voram vön að kalla
hana, kvaddi þennan heim einn
fagran haustmorgun fyrir tæpri
viku síðan. Þótt við hefðum verið
viðbúin því í nokkurn tíma, að líf
hennar gæti fjarað út fyrr en varði,
kom fregnin um andlát hennar sem
reiðarslag. Nokkrum dögum áður
hafði hún dottið illa og fótbrotnað
og þurft að gangast undir uppskurð
sem getur orðið lífshættulegur há-
öldraðu fólki. En er við systkinin
heimsóttum hana á sjúkrahúsið bar
hún sig vel þrátt fyrir þjáningar og
sótthita. Hún var föl og veikluleg
en brosti sínu fallega, blíða, brosi,
sem reyndist vera í síðasta sinn.
Örfáum dögum áður hafði Jens-
ína systir hennar verið borin til
hinstu hvílu. Framrás tímans hefur
nú lokið við að sverfa burt hóp sjö
systkina frá Hóli í Önundarfírði,
hóp, sem fæddist og óx upp rétt
um síðustu aldamót og enst hefur
nú næstum heila öld. Sú kynslóð
hefur lifað einhveija mestu breyt-
inga- og framfaratíma í sögu mann-
kynsins. Á æviskeiði hennar hefur
heimurinn mátt þola tvær heims-
styijaldir og upplifað tilkomu bíls-
ins, útvarpsins, sjónvarpsins og
kjarnorkuvopna. Árið 1903, ári áð-
ur en amma fæddist, fljúga Wright-
bræður fyrstu flugvélinni, og árið
eftir setur Einstein fram afstæðis-
kenningu sína. Það hlýtur að hafa
verið ævintýralegt að fá að lifa
þessa tíma.
Maður hafði samt aldrei á tilfinn-
ingunni, að amma hefði tekið þátt
í miklum umbrotatímum eða að hún
hefði áhuga á að breyta heiminum.
Hún tók honum eins og hann var,
leit hann rólegum augum hins
nægjusama áhorfanda. Hún fædd-
ist og ólst upp í Önundarfirðinum,
bjó í blóma lífs síns í Stykkishólmi
og fluttist svo til Reykjavíkur, þar
sem hún dvaldist allan seinni helm-
ing langrar ævi. Þar bjó hún sér
og fjölskyldu sinni hlýlegt og list-
rænt heimili og annaðist öll hús-
móðurstörf af einstakri alúð og
samviskusemi. Amma og afí bjuggu
40 ár í íjölbýlishúsi við Eskihlíðina,
þar sem þau nutu í fyllsta mæli
útsýnisins yfír Öskjuhlíð og til Snæ-
fellsjökuls. Síðustu árin, sem amma
bjó í Eskihlíðinni, stytti það henni
stundir að sjá svo vel til allra átta
og fylgjast með iðandi mannlífínu
í kringum sig.
Amma og afí voru sátt við sjálf
sig og tilverana, og sú sátt endur-
speglaðist í heimili þeirra, þar sem
ávallt ríkti kyrrð og friður og sér-
stakt innra jafnvægi. Heimilið var
lítið og ekki ríkmannlegt, en er
maður kom þangað inn frá skark-
ala umheimsins var eins og heimur-
inn stöðvaðist eitt andartak, sem
gengið væri inn í friðarhof. Á veggj-
um héngu myndir af fjölskyldunni,
ljósmynd frá Alþingishátíðinni
1930, klukkustrengir og útsaumað-
ur svanur, sem amma hafði gert á
yngri áram. Við barnabömin voram
ávallt innilega velkomin á heimili
ömmu og afa og þar áttum við ótal
margar notalegar stundir. Fýrst var
boðið inn i eldhús, þar sem amma
dró fram kökubox með heima-
bakstri, bóndakökum eða hálfmán-
um, „Viltu mjók eða öl?“ var svo
spurt, og síðan boðið inn í stofu.
Við kveðjum ömmu okkar með
sáram trega og söknuði en eram
jafnframt þakklát fyrir að hafa
mátt eiga ömmu svona lengi. Það
t
Ástkær eiginmaður minn,
RUNÓLFUR JÓN SIGURÐSSON,
Skjólbraut 1,
Kópavogi,
fyrrverandi bóndi á Húsavík,
Strandasýslu,
andaðist í Landspítalanum 28. september.
Stefanía Grímsdóttir.
t
Ástkær eiginmaður minn, faðir, bróðir og sonur,
ÁSGEIR B. FRIÐJÓNSSON,
Hjallalandi 29,
Reykjavfk,
lést þann 29. september 1992.
Kolfinna Gunnarsdóttir, Friðjón Sigurðsson,
Gunnar Már Ásgeirsson, Áslaug Siggeirsdóttir,
Friðjón Ásgeirsson, Sigurður H. Friðjónsson,
Kolfinna Mjöll Ásgeirsdóttir, Jón G. Friðjónsson,
Ingólfur Friðjónsson,
Friðjón Örn Friðjónsson.
t Faðir okkar,
SVAVAR SIGFINNSSON,
Máshólum 10,
Reykjavik,
áftur búsettur í Ytri Njarðvík,
lést 29. september í Borgarspítalanum. Börnin.
t
Eiginmaður minn og stjúpfaðir,
KRISTINN E. GUÐMUNDSSON,
Skipholti 18,
lést í Borgarspítalanum 18. september.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hins látna.
Þökkum auðsýnda samúð.
' Hulda Valdimarsdóttir,
Sigríður Þorgilsdóttir.
t
Bróðir okkar,
SKARPHÉÐINN KRISTBERGSSON,
múrari,
Hátúni 10A,
lést í Borgarspítalanum þriðjudaginn 29. september.
Elin Kristbergsdóttir,
Gunnar Kristbergsson.
er dýrmæt eign, sem enginn getur
frá manni tekið.
Erlendur og Sigríður
Hrafnhildur.
Sú kynslóð, sem sleit bamsskón-
um upp úr síðustu aldamótum, er
óðum að hverfa af sjónarsviðinu.
Tengdamóðir mín, Sigríður Jón-
atansdóttir, síðast húsfreyja í Eski-
hlíð 12b í Reykjavík, andaðist hinn
22. septemnber sl., þá háöldruð
kona, fædd 26. apríl 1904. Við
hennar aðstæður má segja, að ekk-
ert hafí verið betra en að fá hægt
andlát og skilja sátt við þetta jarð-
neska líf, úr því að heilsan, lífsork-
an og lífsgleðin var að mestu þorr-
in, þótt hennar sé sárt saknað af
fjölskyldu og vinum.
Sigríður var fædd að Ytri-Veðraá
í Öndunarfírði. Ung að áram flutt-
ist hún með foreldram sínum að
Hóli í sömu sveit. Foreldrar hennar
vora Jónatan Magnússon, bóndi, og
kona hans Guðrún Jónsdóttir, virt
og annálað dugnaðarfólk. Þeim
hjónum varð sjö barna auðið, en
með Sigríði allri era Hólssystkinin
nú öll látin. Skammt var á milli
hennar og systur hennar, Jensínu,
sem lést 7. september sl.
Á áranum 1920—22 var Sigríður
við nám á Núpsskóla í Dýrafírði
eins og svo margir aðrir Önfírðing-
ar þess tíma undir handleiðslu hins
kunna skólamanns séra Sigtryggs
Guðlaugssonar og konu hans Hjalt-
línu Guðjónsdóttur. Skólaganga
hennar á Núpsskóla markaði djúp
og varanleg spor í öllu hennar lífí
og þar eignaðist hún marga góða
vini.
Á þessum tímum voru lífskjörin
almennt kröpp og kröfur til ytri lífs-
gæða hófsamar. Þá var gleðin og
lífshamingjan meira háð hinu innra
lífi en hinu ytra eða eins og skáldið
segir: „Gleði yfir engu og gleði yfír
öllu, gleðin: Áð vera til“. Bemsku-
brek og jafnvel hinir smæstu at-
burðir urðu gersemar í geymd
minninganna. Þetta kom glöggt í
ljós þegar Sigríður minntist æsku-
áranna og ekki síst námsdvalarinn-
ar á Núpi. Er hún sagði yngri kyn-
slóðinni sögur frá þessum tíma,
færðist yfír andlit hennar sérstakur
ánægjusvipur með glampa og gleði
í augum.
Ásamt Guðrúnu systur sinni nam
hún fatasaum í tvo vetur á ísafirði.
Tilsögn kennara hlýtur að hafa ver-
ið íneð afbrigðum góð og hún í
meira lagi næm. Ég leyfí mér að
fullyrða að hún hafí saumað karl-
mannaföt og annan fatnað eins vel
og fagmannlega og hefði hún verið
hálærður og þaulvanur klæðskera-
meistari. Þessi handmennt kom
henni að góðum notum síðar á lífs-
leiðinni. Hún vann við saumaskap
af þessu tagi á saumastofu Kaupfé-
lags Stykkishólms um árabil. Áuk
þess leitaði fjölskyldan iðulega til
hennar þegar sauma þurfti glugga-
tjöld, sængurfatnað og annað það
sem þarf til heimilisnota. Allur
saumaskapur sem hún lét frá sér
fara var hreint afbragð, allt upp á
millimetra, nákvæmnin var eitt af
hennar aðalsmerkjum. Hún var og
snillingur í að sauma bamaföt upp
úr gömlumm ónýttum fötum. Naut
fjölskylda okkar hjóna þess í ríkum
mæli.
Ekki vil ég láta hjá líða að geta
þess, að Sigríður veitti okkur hjón-
ERFIDRYKKJUR
Perlan á Öskjuhlíð
p e r l a n sími 620200
Opið alla daga frá kl. 9 22.