Morgunblaðið - 18.12.1992, Blaðsíða 13

MOKGljNBLADID FÖSTUDAgIÍr 18. bESEMBEtí 1992
U
Sögnr o g myndir úr Biblíunni
_________Bækur______________
Pétur Pétursson
Tine de Vries og Anna-Hermine
Miiller
Sögur og myndir úr Biblíunni
Þýðandi Karl Sigurbjörnsson
Skálholtsútgáfan 1992, 168 bls.
Þó svo að Biblían sé sennilega
til á hveiju heimili í landinu þá er
langt því frá hægt að segja að hún
sé Islendingum opin bók. Könnun
Guðfræðistofnunar Háskóla ís-
lands árið 1987 sýnir að aðeins
4% íslendinga lesa oftar í henni
en einu sinnií mánuði. 58% segjast
aldrei lesa hana. Ekki vantar þó
áhuga fólks á sögum. Nú er svo
komið að menn þurfa vart að vera
mjög þekktir í þjóðfélaginu til þess
að ekki hafi komið út um þá ævi-
saga áður en þeir ná fimmtugs-
aldri.
Þetta segir þó sem betur fer
ekki alla söguna um afstöðu Is-
lendinga til bókanna. Áðurnefnd
könnun sýnir að fólki er almennt
mjög í mun að börn og unglingar
komist í snertingu við kristna trú.
Þó svo að margir geri sér ekki
grein fyrir því eru sögur Biblíunn-
ar samofnar menningu okkar og
sjálfsmynd. Stef Biblíunnar eru
samofin væntingum okkar og hug-
myndum allt frá bernsku. Allir
hafa innra með sér einhveija mynd
af aðal sögupersónu Biblíunnar,
Jesú Kristi, og fyrr eða síðar gera
menn upp hug sinn um það hver
hann var.
En Biblían er ekki að öllu leyti
aðgengileg bók fyrir börn og ungl-
inga og reyndar er það svo að full-
orðnir þurfa einnig á leiðbeiningum
sérfróðra að halda til að skilja
meiningu ýmissa frásagna hennar.
Skálholtsútgáfan, útgáfufélag
þjóðkirkjunnar, hefur sent frá sér
bók sem ber heitið: Sögur og
myndir úr Biblíunni. Áður hafði
sama útgáfufélag gefið út
Barnabiblíuna sem var mjög góð
kynning á helstu sögum Biblíunnar
fyrir börn og upplögð fyrir foreldra
að lesa fyrir ung börn sín.
Bókin sem hér um ræðir er fyr-
ir eldri börn og unglinga og up-
plögð sem framhald af Barnabiblí-
unni. Letrið er smærra, lesmálið
meira og myndirnar minni en um
leið nákvæmari, sýna fleiri atriði
sem vekja til umhugsunar. Það er
hægt að skoða þessa bók sem
myndbók eingöngu, en myndirnar
munu þó að mínu mati vekja for-
vitni lesanda um innihald textans.
Á hverri síðu eru litmyndir, sums
staðar þijár eða ijórar á sömu síð-
unni, ásamt texta og margar hveij-
ar hrein listaverk. Þetta eru biblíu-
myndir en ekki í hefðbundnum stíl.
Þær eru vel til þess fallnar að grípa
hugi unglinga sem vanir eru sterk-
um myndamiðlum. Mér fannst
myndirnar og smáar og fékk mér
13 ára aðstoðarmann við athugun
á bókinni. Hann sat með bókina
dágóða stund og kvað upp úr með
það að myndirnar væru flottar.
Sögurnar af Jesú og dæmisögur
hans þurfa að vísu engin hjálpar-
meðul til að komast til skila —
fáir hafa betur en Jesús sjálfur
kunnað að koma boðskap sínum á
framfæri með því að segja sögu
og þennan hæfileika höfðu guð-
spjallamennimir einnig í vissum
mæli. Það sama er ekki alltaf
hægt að segja um Gamla testa-
mentið.
í þessri bók fær einfaldleiki frá-
sagnanna að njóta sín um leið og
heimur þeirra og samhengi er
gerður aðgengilegur. Samhengið í
sögu ísraels og fagnaðarerindis
kirkjunnar er dregið fram á að-
gengilegan hátt. Fremst í bókinni
er listi yfir þá ritningarstaði sem
kaflarnir byggja á. Þessi bók er
kjörin til þess að opna lesendum
leið að Biblíunni sjálfri. Frágangur
allur er til fyrirmyndar og þýðing-
in einkar lipur.
DÝRALÆKNIR SEGIR FRA
Bókmenntir
Sigurjón Björnsson
Ásgeir Guðmundsson: Eyrnatog
og steinbítstak Æviminningar
Guðbrands Hlíðar dýralæknis
Bókaútgáfan Skjaldborg,
Reykjavík 1992, 246 bls.
I formálsorðum Páls A. Pálsson-
ar yfirdýralæknis segir að Guð-
brandur Hlíðar sé fyrsti íslenski
dýralæknirinn sem skrái endur-
minningar sínar. Er því ekki að
ófyrirsynju að sú stétt bætist í
hópinn á þessari miklu öld ævi-
minninga. Guðbrandur stundaði að
vísu ekki eiginlegar dýralækningar
nema innan við áratug, því að á
besta aldri veiktist hann svo illa
(Akureyrarveikin svonefnda) að
hann gat naumast stundað svo
erfitt starf eftir það. En hins vegar
var Guðbrandur alinn upp á dýra-
læknisheimili, því að faðir hans var
Sigurður E. Hlíðar dýralæknir og
langafi hans í móðurætt var Teitur
Finnbogason, fyrsti lærði dýra-
læknir íslands. Vitneskja Guð-
brands um dýralæknisstörf spanna
_því yfir mun lengri tíma en starfs-
ár hans sjálfs.
Saga Guðbrands Hlíðar er sögð
á einkar látlausan hátt og blátt
I
Nýjar
bækur
■ Út er komin bókin Betur
vitar, þjóðfræði - sagnir - tíma-
tal- annáll eftir Gísla Hall-
grímsson á Hallfreðarstöð-
um. Bókin inniheldur m.a. frá-
sagnir af árferði og ýmsum
atburðum á Út- og Norður
Héraði, slysum og mannsköð-
um í Tunguhreppi á þessari öld
og úrdrátt úr dagbókum Björns
Kristjánssonar frá Grófarseli.
Ennfremur er í bókinni kafli
um minnisverða menn, fróðleik-
ur um tímatal okkar og upp-
runa þess, öfugmælavísur o.fl.
Höfundur gefur sjálfur út
bókina. Umbrot og prentun-
annaðist Prentverk Austur-
lands hf. og bókband Prent-
smiðjan Oddi. Bókin er 142
blaðsíður og kostar 1.800 krón-
ur.
áfram án skrauts og tilgerðar. í
upphafi er greint frá ætterni,
skyldmennum og uppvexti á Akur-
eyri. Hefur höfundur margt
skemmtilegt að segja frá æsku-
árum sínum á Akureyri. Síðan
kemur dýralækninganám í Kaup-
mannahöfn, starfsárin á Akureyri,
síðar rannsóknarstofustarf í Sví-
þjóð, stutt dvöl sem dýralæknir í
Skagafirði og loks forstaða rann-
sóknarstofu íReykjavík.
Á stríðsárunum í Kaupmanna-
höfn lenti Guðbrandur í „klóm
þýsku leyniþjónustunnar“. Hafði
það „örlagarík áhrif á ævi hans“,
eins og segir á bókarkápu og miklu
gerr er greint frá milli spjalda. Það
var svo sannarlega dapurleg saga.
Þessum lesanda þykir sem íslensk
yfirvöld hafi stundum tekið mildari
höndum á því sem saknæmara
var. Veikindi komu svo ekki löngu
síðar og alvarleg áföll urðu í fjöl-
skyldu hans. Lýsir það vissulega
miklum þrótti og góðri gerð sögu-
manns hversu vel honum virðist
hafa tekist að vinna úr þessu mót-
læti.
Áhugaverðustu og eftirminni-
legustu ævisögurnar eru kannski
ekki þær þar sem lífið hefur allt
verið ein óslitin sigurganga á
beinni braut, fremur hinar þar sem
leiðin hefur á stundum verið grýtt
og torsótt en ferðamaður samt sem
áður komist heill og óskaddaður á
leiðarenda og e.t.v. meiri maður
fyrir vikið. Saga Guðbrands er ein
þessara sagna. Hún telst varla
mikið bókmenntaverk, en engu að
síður hið snyrtilegasta verk í öllu
tilliti og athyglisvert skilríki um
langan og veðrasaman æviferil.
ISÍ ANDSKH1RIM4 RKEF • ISIÁNIUSCIII liKli t \l \RKI N
TtMBIvtS-POSri- ISLANDAIS
Brennipenni ervelvalinjólagjöf
Handhægt tæki til skreytinga og merkinga. Fyrir hestamenn
og annað hagleiksfólk, unga sem eldri. Brennipenni er tæki,
sem kemur sér vel að eiga á hverju heimili.
Habo heildverslun, Bjarni Ólafsson.
VEUIÐ ÞAÐ BESTA
VEUIÐl «Ö
Ifö HREINLÆTISTÆKI
- SÆNSK GÆÐAVARA
■
FAST I BYGGINGAVORU-
VERSLUNUM UM LAND ALLT.
ffllleg, óvenjuleg
(ð ódýr ióUgiöf
Arsmappa Pósts og síma með
fnmerkjum ársins 1992 er falleg, ódýr
og óvenjuleg jólagjöf. Hún er vel til
þess fallin að vekja áhuga á
frímerkjasöfnun hjá ungu kynslóðinni.
Stingdu ársmöppunni í
jólapakkann. Hún kostar aðeins
960 kiónur og fæst á póst- og
símstöðvum um allt land.
FRIMERKJASALAN
Pósthólf 8445, 128 Reykjavík, Sfmi 63 60 51
PÓSTUR OG SÍMI
Qott fótkÆlA 5500 - 414