Morgunblaðið - 18.12.1992, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 18. DESEMBER 1992
STÓRLÆKKAÐ VERÐ Á TÖLVUBORÐUM
íslensk gæðahúsgögn
með5áraábyrgð.
Margar gerðir af
tölvuborðum.
Verðfrá 9.960,- kr.stgr.
Skrifborðsstólar
í miklu úrvali.
Verðfrá 7.800,- kr.stgr.
BÍRÓ
SKRIFBORÐSSTÓLL
VERÐ 13.000,- kr. stgr.
Smiðjuvegi 2 - Sími 672U0
Vönduð knattspymuárbók
Teg: 3426 Verð kr. 7.790,-
Teg: 3447 Verð kr. 6.990,-
Sportval
Kringlunni, sími 689520.
puinn^ GORE-TEX
GÖMGUSKÓR
Bækur
Teg: 3424 Verð kr. 8.490,-
TB-10TÖLVUBORÐ
VERÐ 9.960,- kr.stgr.
MEÐHUÐARPLÖTU
VERÐ 11.960,- kr.
tveggja leikmanna sem vöktu hvað
mesta athygli á keppnistímabilinu,
tvíburabræðranna Arnars og Bjarka
Gunnlaugssona.
Víðir Sigurðsson fjallar sérstak-
lega um alla leiki í 1. og 2. deild
en fer fljótar yfir sögu þegar hann-
tekur 3. og 4. deild fyrir. Þó er þar
getið um úrslit allra leikja. í umfjöll-
un sinni bendir Víðir á þörf þess að
breyta keppnisfyrirkomulaginu í 4.
deild þar sem ágæt lið geta hrein-
lega orðið afskipt og eiga ekki mögu-
leika á að vinna sig upp um deild.
Einhvern veginn er það svo að
keppni í neðri deildunum virðist allt-
af skipta frekar litlu máli. Því má
þó ekki gleyma að auðvitað hefur
knattspyrnan ekki síður félagslegt
og uppeldislegt gildi í litlum sveitar-
félögum úti á landi en annars stað-
ar. Kvennaknattspyrnunni, sem tví-
mælalaust er í töluverðri sókn, eru
gerð góð skil í bókinni og einnig er
fjallað ítarlega um bikarkeppni karla
og kvenna. Þá er sagt frá keppni
yngri flokkanna. Ég hef áður sagt
í hugleiðingum um fyrri bækur víðis
að fyrirferðarmeiri og enn er ég
sama sinnis. Ef DV er undanskilið
gefa fjölmiðlar íþróttum ungmenn-
anna fremur lítinn gaum. Ekki þarf
þó að fara mörgum orðum um hversu
hvetjandi það er fyrir unglinga þeg-
ar þeim er sýnd athygli og fjallað
erum það sem þeir eru að gera.
Knattspymulandsleikir fá sitt
rými í bókinni. Þáttur karlalandsliðs-
ins var heldur dapurlegur. Aðeins
einn meiri háttar sigur vannst, gegn
Ungvetjum í Búdapest. Því miður
virðast íslenska knattspyrnulandsl-
iðið frekar vera á niðurleið en upp-
leið. Hins vegar unnu yngri landsiið-
Víðir Sigurðsson
in ágæt og eftirtektarverð afrek. I
bókarlok er síðan fjallað um gengi
íslenskra atvinnumanna erlendis
sem var heldur dapurlegt þegar á
heildina er litið.
Árbók Víðis Sigurðssonar er
skipulega og vel fram sett og fjöldi
mynda eykur gildi hennar. Ljóst er
að bókarhöfundur hefur lagt mikla
vinnu í verk sitt og gerir sér grein
fyrir því að bækur hans eru ekki
bara hilluprýði heldur rit sem tekin
eru fram aftur og aftur. Eftir því
sem ég best veit hafa verið og eru
ótrúlega fáar villur í þessum bókum
og má það teljast afreksverk þegar
tekið er tillit til þess aragrúa talna
og nafna sem þar er að finna.
Hraðferð að flótta
Steinar J. Lúðvíksson
íslensk knattspyrna 1992.
Höfundur: Víðir Sigurðsson.
Útgefandi: Bókaútgáfan Skjald-
borg. Reykjavík 1992.
Árbók Víðis Sigurðssonar um ís-
lenska knattspyrnu er komin í fastar
skorður enda varla við öðru að bú-
ast. Nýútkomin bók, er fjallar um
knattspyrnuna árið 1992, er tólfta
bókin í þessum bókaflokki. Sú fyrsta
kom út árið 1981 og síðan hefur
knattspyrnuárbókin jafnan verið ár-
legur viðurður á bókamarkaðinum.
Fyrir alla knattspyrnuunnendur er
árbókin kærkomin, ekki bara til þess
að lesa heldur til þess að fletta,
skoða, og geyma sem heimild til
seinni tíma. I íþróttunum skipast
veður oft fljótt í lofti. Þeir, sem eru
stjörnur dagsins í dag, eru kannski
meira eða minna gleymdir að áratug
liðnum. Það sést best þegar árbækur
fyrri ára eru skoðaðar, að ekki sé
talað um það sem gerðist fyrir tutt-
ugu árum en í lokakafla árbókarinn-
ar nú er haldið áfram að rifja upp
eldri sögu og íjallað um árin 1972
og 1973.
í ítarlegum formála sínum að
bókinni bendir Víðir Sigurðsson á
nokkrar staðreyndir sem óneitanlega
ættu að verða mörgum unnendum
íþróttarinnar ærið umhugsunarefni
og sem í raun er orðin mjög brýn
þörf á umræðu um. Það er fjárhags-
staða knattspyrnufélaganna. Víðir
segir að talið sé að heildarskuldir
þeirra félaga, sem eiga lið í 1. deild,
haf: verið um 100 milljónir króna
þegar síðasta keppnistímabili lauk.
„Á því sést best hve hátt hefur ver-
ið skotið yfir markið í rekstrinum,"
segir hann og undir þau orð er hægt
að taka. Má ljóst vera, ef þessi tala
er rétt — og ekki er ástæða til þess
að rengja bókarhöfund — að félags-
leg staða hreyfingarinnar hlýtur að
vera orðin mjög veik. Hvaða menn
fást til þess að sinna hinni félagslegu
hlið ef það fylgir að taka að sér svo
ógnvænlega skuldasúpu og vera
jafnvei persónulega ábyrgur fyrir
henni eða hluta hennar?
Árið 1992 var ár Akurnesinga í
íslensku knattspyrnunni. Þeir komu
upp úr 2. deild í fyrra og skutu sér
rakleiðis á toppinn og urðu íslands-
meistarar í sumar. Margir halda því
fram að Akurnesingar hafi sýnt
knattspyrnu eins og hún getur best
orðið á íslandi. í bók Víðis eru við-
töl við Luka Kostic, fyrirliða Skaga-
manna, svo og við markakónginn
Arnar Guðlaugsson. Þar kemur vel
fram hversu gífurlega mikil vinna
lá að baki titlinum hjá Skagamönn-
um og ekki síður metnaður. Knatt-
spyrnan á sér djúpar rætur á Akra-
nesi og þótt liðið hafi öðru hveiju
lent í öldudal hefur það jafnan rifið
sig upp aftur. Spennandi verður að
sjá hvað gerist næsta sumar þegar
Akurnesingar verða án þeirra
Bókmenntir
Súsanna Svavarsdóttir
Óttinn læðist. Höfundur: Gunn-
hildur Hrólfsdóttir Útgefandi:
ísafold.
Sagan segir frá Elínu, tíu ára, sem
flytur með foreldrum sínum til Vest-
mannaeyja. Þau eru að flytja frá
Reyðarfirði og Elín er bæði kvíðin
og full eftirvæntingar. Hún veit ekki
hvað bíður hennar. Faðir hennar
hefur farið á undan til að finna vinnu
og húsnæði og fljótlega eftir að þær
mæðgur koma til Eyja flytur fjöl-
skyldan inn í gamalt hús, sem virð-
ist standa dálítið utan alfaraleiðar.
Elín finnur strax til ónota í húsinu
og hún er altekin ótta þegar hún
lítur út um gluggann og sér eldfjall-
ið — sem er að sjálfsögðu löngu
útbrunnið.
Elín fer í skólann. Þar eru
hrekkjusvín, en hún lærir smám
saman að taka á móti. Elín fer í
sund, þar sem hún er næstum
drukknuð. Elín kynnist stelpum, sem
stundum eru vinkonur hennar og
stundum ekki, eins og gerist og
gengur. Elín eignast litla systur,
pabbi hennar er stundum fullur og
þá verður mamma hennar reið. Elín
og pabbi hennar hafa vondar
draumfarir, enda kemur í ljós í lokin
að það er reimt í húsinu þeirra og
eldflallið fer að gjósa og allir flýja
til lands.
Ég verð að segja eins og er að
mér fínnst þessi bók ákaflega illa
skrifuð; söguþráðurinn óáhugaverð-
ur, samskipti persónanna ópersónu-
leg enda er persónusköpun lítil. Þótt
strax sé gefið í skyn að draugur sé
í húsinu og sú hugmynd sé annar
rauði þráðurinn í sögunni tekst
Gunnhildi aldrei að skapa neina
spennu. Fólk kemur og fer í þessari
bók, án þess að samskiptum Elínar
við það sé lýst af neinu viti; til dæm-
is Karen, sem Elín hittir á skipinu
á leið frá Reyðarfirði til Vestmanna-
eyja. Þær verða vinkonur á skipinu,
svo bara dettur Karen út úr bók-
inni. Hún heldur ekki einu sinni
áfram að vera til í huga Elínar. Það
eru allir einhvem veginn svo sam-
bandslausir við alla í sögunni. Elín
lendir ekki í neinum ævintýrum. Það
getur vel verið að það eigi að vera
Gunnhildur Hrólfsdóttir
eitthvert ævintýri þegar hún fer með
frændsystkinum sínum að kíkja á
gluggann hjá þremur skrýtnum
bræðrum sem búa í plássinu, en það
er svo innantóm myndlýsing á því
atriði að bræðurnir, sem verða ösku-
vondir, verða aldrei ógnandi. Vanga-
veltur Elínar um að hún sé ekki
barn foreldra sinna (vegna þess að
þau hafi aldrei kíkt á glugga) em
ekki atriði sem gera eitthvað fyrir
söguna. Frásögnin er hröð — of hröð.
Það er farið á fleygiferð frá einum
óáhugaverðum atburði yfir í annan,
þar til allt í einu í blálokin að fjallið
gýs og fjölskyldan flýr; Út úr hús-
inu, niður á bryggju, út í bát og
burtu — einn, tveir og TÍU!
Líðan persónanna er ekkert lýst,
ekki einu sinni Elínar — bara hvað
hún hugsar. Henni virðist ekki
finnast neitt um það sem er að ger-
ast og þótt sagt sé að hún sé hrædd,
er það alltaf fremur ótrúverðugt.
Skelfing grípur hana öðm hveiju,
en svo fer hún bara í sund, eða út
í búð að kaupa ber, eða í heimsókn
til frænku sinnar. Þegar foreldramir
koma eitthvað við sögu er það vegna
þess að pabbi Elínar hefur dottið í
það og mamma hennar er reið. Fátt
annað er víst um það góða fólk að
segja.
Aðdragandinn að spennuaugna-
blikinu nær yfir alla bókina og end-
irinn er svo snubbóttur að lesandinn
er skilinn eftir með spurningar á
borð við: Hvað gerðist eiginlega?