Morgunblaðið - 12.03.1993, Blaðsíða 14

ðÍ4

Feður og bamavemd
eftir Regínu
Asvaldsdóttur
Það var fæddur krakki í koti -
kúrði sig í vögguskoti
blaéygur með bros á munni
businn, efni manns,
gestur, sem að enginn unni
utan mamma hans
(Stephan G. Stephansson.)
í grein þessari langar mig að
leggja orð í belg í þeirri umræðu sem
fer nú fram í fjölmiðlum um tilvistar-
kreppu ákveðins hóps íslenskra
barna og ungmenna. Þau eru ýmist
uppnefnd sem pokabörn, lyklabörn,
vegalaus börn, afbrotaunglingar eða
ungir vímefnaneytendur. Það fer lík-
lega eftir því hvað þau eru gömul,
hvert viðurnefnanna þau hljóta, og
hvað úrræðaleysið í þeirra málum
snertir aðra meðborgara mikið.
Áhuga almennings og fjölmiðla nú
má rekja til, því miður, hroðalegs
glæps í Englandi og nú síðast inn-
brots og skemmdarverka í sumarbú-
stað. Mikið er rætt um ástæður fyr-
ir því að svona er komið fyrir þessum
krökkum. Fjórða mars síðastliðinn
var á Stöð 2 rætt við Jóhönnu Sig-
urðardóttur félagsmálaráðherra og
Hugo Þórisson sálfræðing hjá ungl-
ingadeild Félagsmálastofnunar
Reykjavíkur. Þar sagði Jóhanna að
von bráðar yrði opnuð lokuð deild
fyir síbrotaunglinga. Auk þess benti
hún á að barnavemdarmál séu í
ólestri hér á Iandi og að það vanti
heildarstefnu í fjölskyldumálum.
Þetta geti verið ein af ástæðum þess
að mál ákveðinna unglinga séu kom-
in í slíkt óefni, sem raun ber vitni.
í máli Hugos sálfræðings kom fram
Húsbréf
______Sjöundi útdráttur
í 1. flokki húsbréfa 1990.
Innlausnardagur 15. mars 1993.
500.000 kr. bréf
90110020 90110675 90111232
90110105 90110692 90111239
90110132 90110720 90111426
90110260 90110930 90111518
90110308 90110965 90111625
90110408 90110978 90111641
90110431 90111090 90111783
90110479 90111107 90111819
90110585 90111173 90111937
90110614 90111213 90112060
50.000 kr. bréf
90140012 90140692 90141477
90140083 90140832 90141506
90140137 90140945 90141523
90140185 90140964 90141604
90140217 90140975 90141715
90140234 90141041 90141729
90140240 90141055 90141827
90140267 90141122 90141830
90140335 90141156 90141922
90140358 90141165 90141997
90140402 90141244 90142119
90140597 90141250 90142161
5.000 kr. bréf
90170020 90170609 90171185
90170081 90170724 90171295
90170149 90170734 90171400
90170156 90170796 90171647
90170166 90170821 90171670
90170178 90170827 90171680
90170183 90170868 90171852
90170337 90170953 90171886
90170383
90170520
90170565
90170971
90171139
90171166
90171963
90171972
90171982
90112061 90112544 90113196 90113878 90114287
90112132 90112625 90113237 90113893 90114315
90112155 90112859 90113262 90113967 90114344
90112160 90112901 90113282 90114001 90114426
90112198 90112980 90113459 90114041 90114427
90112385 90113019 90113667 90114113
90112386 90113088 90113678 90114144
90112420 90113125 90113714 90114150
90112473 90113142 90113800 90114181
90112512 90113148 90113857 90114226
90142176 90142866 90143469 90144161 90145036
90142198 90143025 90143528 90144207 90145108
90142218 90143030 90143790 90144258 90145207
90142382 90143084 90143839 90144323 90145240
90142457 90143088 90143849 90144325 90145295
90142500 90143098 90143855 90144343 90145303
90142548 90143129 90143904 90144377
90142592 90143177 90143919 90144490
90142671 90143184 90144005 90144705
90142768 90143267 90144014 90144809
90142782 90143328 90144025 90145023
90142855 90143400 90144063 90145026
90172049 90172489 90173062 90173954 90174603
90172061 90172540 90173070 90174087 90174707
90172072 90172543 90173099 90174117 90174722
90172182 90172741 90173165 90174132 90174770
90172346 90172812 90173259 90174160 90174785
90172347 90172913 90173296 90174240 90174950
90172364 90172935 90173437 90174247 90175038
90172365 90172943 90173540 90174350 90175044
90172389 90172987 90173640 90174379 90175077
90172404 90173015 90173715 90174530
90172425 90173051 90173840 90174546
5.000 kr.
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf: (1. útdráttur, 15/11 1991)
Innlausnarverð 5.875.-
90173029 90174030 90174915
Yfirlít yfir óinnleyst húsbréf: (2. útdráttur, 15/02 1992)
Innlausnarverð 594.488,- 90113321
500.000 kr.
50.000 kr.
5.000 kr.
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf: (5. útdráttur, 15/11 1992)
Innlausnarverð 627.506.- 90114332
_____________ Innlausnarverð 5.945.-
90171144 90173200 90175048
90173183 90174919
Yfirlit yfir óinnlayst húsbréf: (3. útdráttur, 15/05 1992)
Innlausnarvcrð 603.798.-
90111336 90113325 90114325
Innlausnarverð 60.379.-
90141773 90144229 90145071
90144097 90144956 90145100
Innlausnarvcrð 6.037,-
90170093 90172107 90174124
90171143 90173927 90174126
90171240 90174034 90174461
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf: (4. útdráttur, 15/08 1992)
Emmifllim Innlausnarvcrð 618.223,-
90111795 90111799 . 90114241
Innlausnarvcrð 61.822.-
90140103 90140848 90144955
90140428 90144281
Innlausnarverð 6.182,-
90170625 90171140 90174033 90174465
90170813 90172684 90174387
500.000 kr.
50.000 kr.
90141591
5.000 kr.
90170197
90170410
Innlausnarverð 62.751.-
90142700 90144730
Innlausnarverð 6.275.-
90171579 90172688
90171876 90173360
90173525
90174733
Yfirlit yfir óinnleyst húsbréf: (6. útdráttur, 15/02 1993)
500.000 kr.
90110006
90110093
50.000 kr.
Innlausnarverð 641.449.-
90110796 90113770
90113531 90114120
Innlausnarverð 64.145.-
90114307
90145011
90145173
90145216
90145241
90145340
90173719
90175053
90175105
Útdregin óinnleyst húsbréf bera hvorki vexti né verö-
bætur frá innlausnardegi. Því er áríöandi fyrir eig-
endur þcirra aö innleysa þau nú þegar, og koma
andviröi þeirra í arðbæra ávöxtun.
Húsbréf eru innleyst I veödeild Landsbanka íslands,
Suöurlandsbraut 24 í Reykjavík.
90140067 90140833 90142870
90140331 90140844 90143045
90140353 90141058 90143649
90140384 90141140 90144226
90140484 90141321 90144558
90140791 90141878 90144784
5.000 kr. Innlausnarverð 6.414.-
90170552 90171953 90172785
90170750 90172173 90172875
90171145 90172758 90173522
Cpb HÚSNÆÐISSTOFr 'JN RÍKISINS
LJ HÚSBRÉFADEILD SUÐURLANDSBRAUT 24 108 REYKJAVÍK SÍMI 91-696900
að aðgerðir þeirra unglinga sem réð-
ust til atlögu við sumarbústað við
Meðalfellsvatn og annarra unglinga
sem ættu við hegðunarvandamál að
stríða lýstu mikilli reiði. Reiðin
beindist nú að dauðum hlutum en
það væri spurningin hvenær hún
beindist að öðru fólki. Ég ætla að
gera hér að umtalsefni eitt einkenni
á íslenskri fjölskyldugerð og tengja
við reiðina sem Hugo nefndi.
Síðstliðið vor var lagt til í borgar-
stjórn Reykjavíkur að gerð yrði
könnun á aðstæðum þeirra barna
og unglinga í Reykjavík sem ættu í
vistunarvanda. Þessi börn voru köll-
uð vegalaus og var þessi tillaga sam-
þykkt skömmu eftir söfnun félaga-
samtakanna Barnaheilla á húsi fyrir
vegalaus böm undir 12 ára aldri.
Greinarhöfundi var falið að gera
þessa könnun fyrir hönd félagsmála-
ráðs Reykjavíkur og skyldi henni
vera lokið fyrir 1. júlí 1992. Bama-
verndarstarfsmenn hjá Félagsmála-
stofnun Reylq'avíkurborgar fylltu út
spurningalista varðandi börn og
ungmenni í vistunarvanda undir 16
ára aldri auk heimilislausra ung-
menna 16 til 18 ára. Einnig voru
tekin viðtöl við 14 forsvarsmenn
stofnana og félagasamtaka í Reykja-
vík sem fara með málefni barna og
unglinga, sem eiga í alvarlegum erf-
iðleikum. Könnunin gefur því v/s-
bendingu um við hvaða vanda er að
etja hjá börnum og ungmennum þar
sem algjört úrræðaleysi ríkir varð-
andi meðferð málanna.
Helstu niðurstöður könnunarinnar
varðandi böm undir sjálfræðisaldri
voru á þessa leið: í maí 1992 voru
í Reykjavík 33 börn og unglingar
sem barnaverndarstarfsmenn telja
að eigi í vistunarvanda. Þessi börn
em á aldrinum 6 til 16 ára. Þar af
eru 9 undir 12 ára. Af þessum böm-
um og unglingum eru þó aðeins 4
sem teljast vegalaus samvæmt þeirri
skilgreiningu að: „Barn sé vegalaust
þegar foreldrar hafa verið úrskurð-
aðir vanhæfir eða treysta sér ekki
til að hafa bamið hjá sér og faglegt
mat á geðheilbrigði þess hefur leitt
til þeirrar niðurstöðu að það sé ekki
hæft til að fara á venjulegt fóstur-
heimili." Af þessum 4 börnum er
eitt undir 12 ára aldri.
Regína Ástvaldsdóttir
„Sinnuleysi feðra gagn-
vart sonum sínum vakti
forvitni mína og fór ég
að velta fyrir mér hvort
reiðin og neikvæða
hegðunin sem þessir
drengir sýna umhverfi
sínu ætti rót sína að
rekja þarna. Flestir
þessara drengja sem
áttu við mjög alvarlega
hegðunarerfiðleika að
stríða lifðu við algjört
áhugaleysi feðranna
gagnvart þeim.“
í stærsta hópnum em börn og
unglingar sem ekki hafa verið skil-
greind sem vegalaus og veik, en eiga
við mikla hegðunarerfiðleika að
stríða. Þetta eru bömin sem menn
freistast til að kalla poka- og lykla-
börn, vegalaus, síbrotaunglinga og
unga vímuefnaneytendur. Félags-
ráðgjafar sem starfa að barnavernd
hafa þekkt sum þeirra frá því þau
voru lítil, lögreglan hefur séð mörg
þeirra þegar hún hefur verið kölluð
út í heimahús, fóstmrnar hafa haft
af þeim áhyggjur, kennarar og
skólastjórar hafa neyðst til að vísa
Furðuleg ályktun
Bandaríkjaþings
eftir Gunnlaug
Þórðarson
Hinn 16. febrúar sl. átti sér stað
á Bandaríkjaþingi atburður, sem
snertir íslensku þjóðina vemlega,
er fulltrúadeildin samþykkti ein-
róma með 382 atkvæðum gegn
engu ályktun, sem miðar að því að
halda áfram þeirri stefnu Banda-
ríkjanna að vera á móti því að hval-
veiðar viðskiptalegs eðlis verði
teknar upp að nýju. í lok ályktunar-
innar segir að Bandaríkin eigi að
stuðla að viðhaldi og vernd hvala-
stofna heimsins eftir „diplómatísk-
um“ leiðum, með alþjóðalögum og
hvers konar öðrum ráðum. Ríkis-
stjórn íslands og alþingismenn hafa
látið þessa ályktun sig litlu skipta
að svo stöddu.
Þessi ályktun er einstök að því
leyti að hún var gerð einróma af
mönnum, sem fæstir vita um hvað
málið snýst og hvernig er í pottinn
búið og hverjar afleiðingar fram-
kvæmd hennar getur haft fyrir
þjóðir sem eiga allt sitt undir sjávar-
útvegi. Má þar nefna íslendinga,
Færeyinga og Grænlendinga. Mér
er nær að halda að slík einróma
samþykkt hefði ekki átt sér stað í
evrópskri löggjafarstofnun.
30 þúsund „lobbýistar"
Samþykki tillögunnar gefur vís-
bendingu um ástandið á Banda-
„Eins og mál þetta horf-
ir við er óhjákvæmilegl
fyrir Alþingi að láta
þessa ályktun til sín
taka og senda Banda-
ríkjaþingi í ályktunar-
formi mótmæli við
hinni einstöku ályktun
þess með ítarlegum
upplýsingum um stað-
reyndir málsins og
frumkvæði íslendinga í
því að sporna við hvers
konar ofveiði.“
ríkjaþingi, þar sem þrýstihópar eru
gerðir út til þess að reyna að hafa
áhrif á afstöðu þingmanna.
í húsakynnum Bandaríkjaþings í
Washington starfa um 30 þúsund
svokallaðir lobbýistar, útsendarar
þrýstihópa kenndir við „lobby“, sem
þýðir anddyri. Auðvitað hafa græn-
friðungar þar fjölda slíkra starfs-
manna og árangurinn leynir sér
ekki. Þetta fyrirbæri í amerísku
löggjafarstarfi er vissulega sérstakt
og er á sinn hátt vafasöm hlið á
lýðræðinu, þar sem vegið er að sjálf-
stæðri hugsun þingmanna og renn-
ir stoðum undir þá trú almennings
í Bandaríkjunum að ameríska þing-