Morgunblaðið - 12.03.1993, Blaðsíða 38

fö

S AFN AHU SFUNDURINN
Skattpíning og skert þjónusta
eftir Guðmund Óla
Pálsson
Davíð Oddsson, forsætisráð-
herra, gerir athugasemd í frétta-
blaðinu Feyki miðvikudaginn 24.
febrúar sl. við tölu mína á fundi
þeim er hann boðaði til í Safnahús-
inu á Sauðárkróki sunnudaginn 14.
sama mánaðar svo og greinarkom
mitt er birtist í fréttablaðinu Feyki
í framhaldi af fundinum. Vegna
þessa vil ég taka eftirfarandi fram.
Það er rétt að ég kom með mál
mitt skrifað á blað og hefði líklega
farið betur að það hefðu fleiri gert.
Sökum takmarkaðs ræðutíma náði
ég ekki að ljúka máli mínu, en mun
þó hafa sagt nægilega mikið og
meira en mér var ætlað. Virðist ég
hafa komið við viðkvæma mála-
flokka, það er skuldastöðu þjóðar-
búsins og atvinnuleysið, utan þess
að lýsa því hvernig núverandi for-
sætisráðherra kemur mér æði oft
fyrir sjónir.
í framsöguræðu sinni taldi for-
sætisráðherra að uppeldi hans hefði
tekist nokkuð vel og að hans mati
ekki mistekist. Því miður hallast ég
að því að eitthvað hafi farið úrskeið-
is í uppeldinu. Ég var að minnsta
kosti alinn upp við það að menn
skyldu temja sér að fara með rétt
mál og yrði þeim á mistök hvort
sem það væri í orði eða verki þá
skyldu þeir vera þeir menn að viður-
kenna mistökin. Þessi lífsregla má
ætla að sé forsætisráðherra mjög
fjarstæð. Hann viðurkenndi þó að
hafa sagt að atvinnuleysi væri
„samkvæmt áætlun“. Opinberar
tölur sýna að atvinnuleysið í des-
embermánuði 1992 var að meðal-
tali 4,8%, eða 6.100 manns á land-
inu öllu. Á Norðurlandi vestra var
það 5,8% á sama tíma.
Atvinnuleysið
nr. 12/92, má lesa eftirfarandi:
„Síðasta virkan dag desembermán-
aðar voru 7.000 manns á atvinnu-
leysisskrá á landinu öllu og hafa
aldrei verið fleiri síðan skráning
atvinnuleysis hófst hér á landi með
reglubundnum hætti.“ Ennfremur:
„A árinu 1992 voru í heild skráðir
rúmlega ein milljón atvinnuleysis-
dagar á landinu öllu. En hafa flest-
ir orðið áður 586 þúsund árið 1990.
Þetta jafngildir því að 3.850 manns
hafí að meðaltali verið á atvinnu-
leysisskrá á árinu 1992 sem svarar
til 3,0% af áætluðum mannafla á
vinnumarkaði.“
Ennfremur má lesa í blaði nr.
1/93 um atvinnuleysið nú í janúar:
„Þannig má segja að atvinnuleysið
í heild hafí ekki fýlgt eftir þeim
reglubundnu breytingum sem
venjulega má búast við frá desem-
ber til janúar. Hins vegar hefur
atvinnuleysisdögum fjölgað um 56%
frá janúar 1992, sem skýrist af
öðru en árstíðasveiflum."
Gerir forsætisráðherra sér grein
fyrir því böli er fylgir atvinnuleysi,
bæði fyrir viðkomandi einstakling
svo og samfélagið í heild?
1989. Um skuldastöðu fyrri ára
ræddi ég ekki.
Skuldastöðuna í milljarðakrónum
fékk ég uppgefna hjá Seðlabankan-
um. Forsætisráðherra virðist hafa
aðrar tölur handbærar um skulda-
stöðu þjóðarinnar. Hann ætti því
að vera sá maður að birta þær og
koma leiðréttingu þar um til réttra
aðila en ekki hrópa bara rangfærsl-
ur og vitleysa.
Auknar skuldir, óstjórn og
ráðaleysi
Skuldastaðan
í yflrliti um atvinnuástandið, blað
Erlendar skuldir þjóðarinnar frá
1989 eru nákvæmlega í prósentu-
tölu af landsframleiðslu eins og ég
hélt fram á fundinum, og birti þær
síðan í Feyki. Nú skulu þær birtar
aftur lesendum til fróðleiks.
1989 142,4 milljarðar. A-hluti ríkis-
sjóðs og stofnana 58,2 milljarðar.
1990 161,7 milljarðar. A-hluti ríkis-
sjóðs og stofnana 59,5 milljarðar.
1991 191 milljarður. A-hluti ríkis-
sjóðs og stofnana 65,7 milljarðar.
1992 228 milljarðar. A-hluti ríkis-
sjóðs og stofnana 84,5 milljarðar.
Spáð er að erlendar skuldir
hækki um 10 milljarða í ár og verði
56,9% af vergri landsframleiðslu,
en voru 46,6% af landsframleiðslu
Eitt get ég frætt núverandi for-
sætisráðherra um, sem hann virðist
eiga erfítt með að skilja: Erlendar
skuldir hafa hækkað að krónutölu
nokkuð í hans ráðherratíð. 31.
mars 1991 voru erlendar skuldir
þjóðarinnar 179,5 milljarðar, þar
af skuldir ríkissjóðs 60,7 milljarðar
(gengi kr. 59,59 miðað við dollar)
I aprílmánuði 1991 er talið að
skuldimar hafí aukist um 1,6 millj-
arða, þar af skuld ríkissjóðs um 0,6
milljarða.
Núverandi ríkisstjórn undir for-
sæti Davíðs Oddssonar tók við völd-
um 1. maí 1991.
Erlendar skuldir þjóðarinnar í
árslok 1992 voru 228,1 milljarðar.
A-hluti ríkissjóðs þar af 84,5 millj-
arðar. Hækkun erlendra skulda er
umtalsverð í milljörðum á 20 mán-
aða valdaferli núverandi ríkisstjóm-
ar, eða nær 47 milljarðar. Þar af
aukning á skuldastöðu ríkissjóðs
um rúma 22 milljarða. Hafa aðrir
gert betur í þessum efnum á svo
skömmum tíma?
Það skiptir ékki hvort skuldimar
hækkuðu vegna nýrrar lántöku eða
vegna gengisbreytinga, því það
þarf stð greiða skuldimar. í pró-
sentutölu af vergri landsframleiðslu
hafa erlendar skuldir hækkað veru-
lega. Talið að þær verði 56,1% í
ár. Hver er ástæðan? Ætli megi
ekki rekja hana til núverandi at-
Ert nú námsmaður?
Lumar þú á hugmynd að nýrri vöru?
Hefur þú hug á að hefja rekstur
fyrirtækis?
Þá hefur þú möguleika á að fá
athafnastyrk!
íslandsbanki efnir til samkeppni meðal námsmanna
um nýsköpunar- eða viðskiptahugmynd.
Markmiðið með veitingu athafnastyrkjanna
er að örva nýsköpun og frumkvæði meðal námsmanna.
Veittir verða tveir styrkir að upphæð 150.000 kr. hvor:
Nýsköpunarstyrkur er veittur fyrir hugmynd að nýrri vöru.
Hugmyndimar geta verið allt frá einföldum hlut til flókinnar vöm.
Viðskiptastyrkur er veittur fyrir hugmynd að rekstri fyrirtækis
á sviði vöm eða þjónustu.
Upplýsingar og umsóknareyðublöð liggja frammi í öllum útibúum íslandsbanka
og í framhaldsskólum og skólum á háskólastigi.
Nemendafélögum viðkomandi skóla hafa verið send þessi gögn.
Allar frekari upplýsingar em veittar hjá Markaðs-
UP
deild Islandsbanka í síma 608000.
Skilafrestur er til 5. apríl 1993.
Athafnastyrkir
ISLAN DSBAN Kl
Islandsbanka
- frá menntun tll framtíftar
Ég er forsætisráðherra sammála
um að glapræði sé að hlaða upp
erlendum skuldum, reyndar inn-
Iendum líka. í því skiptir engu hvort
um er að ræða einstakling eða þjóð-
arbúið í heild. Tími er til kominn
að sporna við. Þessi mál verða þó
ekki leyst með því að ráðast að
þeim sem minnst mega sín í þjóðfé-
laginu með margskonar skattpín-
ingu og hækkaðri félagslegri þjón-
ustu eins og núverandr ríkisstjórn
hefur gert. Skynsamlegra hefði ver-
ið af stjórnarflokkunum að sækja
auknar tekjur til handa ríkissjóði í
vasa þeirra sem efnameiri eru og
að höggva aðeins í fjármagnsbrask-
ið sem víða virðist leika lausum
hala. Aðsteðjandi vandamál verða
heldur ekki leyst með fýrirhyggju-
lausri fijálshyggju og óraunhæfri
einkavæðingu. Það mun sannast
hið fomkveðna að hollur er heima-
fenginn baggi.
Guðmundur Óli Pálsson
Á margt eftir ólært
„Hækkun erlendra
skulda er umtalsverð í
milljörðum á 20 mán-
aða valdaferli núver-
andi ríkisstjórnar, eða
nær 47 milljarðar. Þar
af aukning á skulda-
stöðu ríkissjóðs um
rúma 22 milljarða. Hafa
aðrir gert betur í þess-
um efnum á svo skömm-
um tíma?“
vinnuleysis og samdráttar í þjóðar-
búskapnum sem tilkomið er að of
stórum hluta vegna óstjómar og
ráðaleysis núverandi ríkisstjórnar
undir forystuleysi og fijálshyggju-
brölti Davíðs Oddssonar forsætis-
ráðherra.
Ennfremur má geta þess að sam-
kvæmt tölum frá Seðlabankanum
vom útlán hinn 30.9. 1990 alls kr.
522 milljarðar; 1991 602 milljarðar
og 1992 640 milljarðar. Þessir 640
milljarðar skiptust þannig: Ríkið 98
milljarðar, sveitarfélögin 22 millj-
arðar, heimilin 233 milljarðar.
Skuldir heimilinna hækkuðu frá
1990 til 1992 um 74 milljarða.
Ég stend við þau orð sem ég við-
hafði á fundinum er forsætisráð-
herra hélt í Safnahúsinu. Einnig
það er á prenti hefur frá mér farið
í framhaldi af fundinum. Hins veg-
ar get ég alveg skilið sárindi forsæt-
isráðherra og hans stuðnings-
manna. Forsætisráðherra hefur
undanfarið kallað það yfír sig með
framkomu sinni og málflutningi að
honum yrði svarað. Líklega var það
tilviljun háð að það skyldi koma í
minn hlut.
Æðstu embættismenn íslenskrar
þjóðar hafa margir hveijir alist upp
á norðlenskri grund. Skagfirskt
blóð runnið í æðum nokkurra þeirra.
Þeir hafa oftar en ekkireynst hvað
heilladrýgstir á örlagastundu. Nú-
verandi forsætisráðherra mætti
gjarnan taka sér þessa menn til
fyrirmyndar þar sem hann er, því
miður, að mínu mati, ekki með
tærnar þar sem þeir höfðu hælana.
Hann á margt eftir ólært enn.
Að lokum: Ég er ekki yfír gagn-
rýni hafinn frekar en hver annar,
en hún skal á rökum byggð. Vilji
forsætisráðherra meiri umijöllun
um Sauðárkróksfund sinn þá er það
hans.
Höfundur er lögregluþjónn á
Sauðárkróki.
Samkirkjuleg bænavika
Samkoma í Aðvent-
kirkjunni í kvöld
NÚ STENDUR yfir samkirkjuleg bænavika á vegum Samstarfs-
nefndar kristinna trúfélaga og verður í kvöld, föstudagskvöld,
samkoma í Aðventkirkjunni við Ingólfsstræti og hefst hún kl. 20.30.
Ræðumaður kvöldsins verður
Erlingur Níelsson frá Hjálpræðis-
hemum. Fulltrúar frá Aðventsöfn-
uðinum, Þjóðkirkjunni, Hvíta-
sunnusöfnuðinum og kaþólsku
kirkjunni lesa ritningarorð og
flytja bæn.
Fluttur verður tvísöngur við
VEGGoRYÐIf
KYNNIR
UTANHÚSSKLÆÐNINGU
á útveggjasýningu
á Holiday Inn
dagana 12. - 14. mars
4
4
4
í
4
4
undirleik tríós og einnig verður g
almennur söngur.
Allir eru hjartanlega velkomnir
á samkomur bænavikunnar. Annað £
kvöld verður samkoma í-Fíladelfíu- "
kirkjunni.
(Fréttatilkynning frá Samstarfsnefnd
kristinna trúfélaga.)
I
4
4
í