Morgunblaðið - 12.03.1993, Blaðsíða 40

40
rr
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 12. MARZ 1993
'UT'BÖ'1)
S'öör XH
Minning
UK1AJH14UUBUM
Helga Elínborg
Bjömsdóttir
Fædd 3. september 1908
Dáin 4. mars 1993
Sólkveðja
Dagur er liðinn, dögg skín á völlinn,
dottar nú þröstur á laufgrænum kviá.
Sefur hver vindblær, sói guðs við fjöllin,
senn hefir allt að skilnaði kysst.
Dvel hjá oss, pðs sól! hverf ei með hraða,
himneskt er kvöld í þinni dýrð;
Ljósgeislum tendrast lífsvonin glaða,
lýs vorri sál, er burt þú flýrð.
(Steingr. Thorst.)
Helga á Háteigsveginum hefur
fengið hvfld eftir erfíða sjúkdóms-
legu. Æviágrip verður ekki rakið
hér, aðeins minningabrot. — Ég
minnist hennar eins og hún var,
heil, fonguleg og falleg — og um
Ieið Jóhanns Eiríkssonar, mannsins
hennar, með þakklæti og hlýju.
Oft kom ég á Háteigsveg 9 og
naut þar ríkulega vináttu Helgu og
Jóhanns við foreldra mína. Fyrst
ung stúlka sem þekkti fáa, seinna
með litla dóttur mína frá lækni og
áfram gegnum árin. Þar átti ég allt-
af skjól þegar ég þurfti með.
Helga var mikil húsmóðir, faðmur
hennar stór og hlýr. Allt sem hún
framreiddi var myndarlegt og gott.
Kaffíð ilmandi og sérlega gott úr
blámunstruðu bollunum, hláturinn
hennar var smitandi skemmtilegur.
Að koma á Háteigsveg 9 var næst
því að koma „heim“. Þannig tóku
Jóhann og Helga á móti vinafólkinu
frá Vogum. Það er þeim þakkað af
heilum huga.
Ég bið þeim og fjölskyldu þeirra
blessunar Guðs.
Guðfagri ljómi, geislann þinn bjarta,
gráta mun jörðin með társtimda brá.
Seg hveiju blómi, seg hveiju hjarta:
„Senn skín þinn morgunn við himinfjöll blá.“
Hníg þú nú guðssól! að helgum beði,
harmdögg mun breytast í fegins tár;
Kvöldhryggðin ásthrein til árdagsgleði,
uppris við dýrðar morguns-ár.
(Steingr. Thorst.)
Ásdís Sigfúsdóttir.
Margar góðar minningar rifjast
upp þegar við minnumst þín, elsku
amma.
Hvað er betra en að koma til afa
og ömmu á Hátó? Þar stóðu dymar
ávallt opnar fyrir öllum. Hjarta-
gæskan umvafði alla sem til þeirra
komu, alltaf var til kaffi á könnunni
og bamabömin vom fljótt vanin á
kaffí og kringlu. Amma hafði sér-
staklega gott lag á bömum og virt-
ist alltaf hafa tíma fyrir okkur stelp-
umar, enda var farið á hveijum
degi á Hátó. Oftar en ekki fóram
við með ömmu í vinnuna. Hún
skúraði í Mjólkursamsölunni og þar
lærði maður að bera virðingu fyrir
því hvað nýskúrað gólf þýddu, það
er „gangið ekki útá“. Amma undi
sér oft í garðinum sínum þar sem
hún ræktaði mikið af fallegum rós-
um, allavega blómum og líka rabar-
bariuppskeran nálgaðist var ávallt
veisla hjá okkur, því að þá fengum
við rabarbara með sykri eins og
hver gat í sig látið. Amma bjó til
heimsins besta mat og passaði að
allir færa vel mettir frá henni.
Oft sváfum við systumar um
helgar hjá ömmu og voram við þá
látnar sofa á gömlum her-
ig^ékireTTgarskamirr-''
ir, heldur sagði hún að ég yrði að
koma beint heim úr skólanum. Þeg-
ar heim var komið beið mín smurt
brauð og kókómalt, en amma átti
alltaf til kókómalt. Ég man svo vel
eftir þessu, því að ég átti von á
skömmum og var því voðalega nið-
urlút þegar ég mætti henni. Eg var
níu ára gömul þegar þetta gerðist.
Þessar stundir sem amma gaf okkur
mannabedda er okkur þótti afar
merkilegur. Alltaf hlökkuðum við
til að fá að gista hjá ömmu og afa.
Þá las afí fyrir okkur þjóðsögur og
amma hafði tíma til að tala og jafn-
vel leika sér við okkur. Og alltaf
fengum við ís.
Amma kenndi mér að hjóla en
hún og afi höfðu keypt hjól handa
mér vorið sem ég var átta ára.
Ekki vora keypt hjálpardekk. Amma
ákvað að kenna nöfnu sinni á hjói-
ið. Við lögðum af stað með hjólið
niður á Klambratún. Ég klöngraðist
á bak hjólfáknum, en amma hélt í
bögglaberann. Svona gekk þetta í
nokkur skipti og alltaf hljóp amma
með. En svo kom að því að hún
sleppti mér og viti menn, ég hjólaði
óstudd, þar til amma kallaði: „Þetta
gengur vel, nafna mín.“ Það var
eins og við manninn mælt, ég lá
afvelta með hjólið ofan á mér.
Ég (Vilborg) var í skóla rétt hjá
þar sem amma og afi bjuggu. Þang-
að fór ég alltaf í hádeginu og kom
svo heim til þeirra þegar ég var
búin. Einu sinni þegar ég var að
slóra svolítið mikið gerði ég ömmu
mikið hrædda. Hún kom labbandi á
STARFSLOK
Fræðslufundur haldinn á Hótel Lind, Rauðarárstíg 18,
laugardaginn 13. mars, 1993, kl. 13:00 - 17:00.
kl. 13:00 Inngangur / Kynning á dagskrá.
Hólmfríður Gísladóttir, RKÍ.
kl. 13:15 Bætur frá Tryggingastofnun ríkisins.
Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir, deildarstjóri.
kl. 14:00 Húsnæðismál aldraðra.
Ásgeir Jóhannesson, forstjóri.
kl. 14:30 Peningamál aldraðra.
Gunnar Baldvinsson, rekstrarhagfræðingur.
Kaffiveitingar.
kl. 15:30 Abyrgð á eigin heilsu, matur og næring, íþróttir og útivera.
Svanhildur Þengilsdóttir, hjúkrunarfræðingur.
kl. 16:00 Hvað get ég gert fyrir sjálfa(n) mig og aðra?
Anna Þrúður Þorkelsdóttir, varaformaður RKÍ.
kl. 16:30 Reynsla mín við starfslok.
Þorgeir Ibsen, fyrrverandi skólastjóri.
Umræður.
kl. 17:00 Fundarlok.
Þátttökugjald er 1.000 kr., kaffi innifalið.
Skráning þátttakenda er í síma 91-626722.
FRÆÐSLUMIÐSTOÐ
RAUDA KROSS ÍSLANDS
Rauðarárstíg 18 - Reykjavík - sími 91-626722
svo fúslega hafa fylgt okkur systr-
unum í gegnum árin. Þar lærðum
við að meta að manneskjan er meira
virði en veraldlegur auður.
Amma og afí vora ekki rík að
veraldlegum auði, en þau áttu
ómælda hjartahlýju, sem aldrei
verður metin til fjár. Fyrir þá sem
fengu að verða hennar aðnjótandi
er hún ómetanleg.
Oftar en ekki var mannmargt á
Hátó. Þar var mikið rætt um póli-
tík. Urðu þær umræður all hávær-
ar, sérstaklega þegar Jóhannes og
Guðmundur, bræður ömmu, mættu
á svæðið. Þeir vora rauðir kommar,
en afi framsóknarmaður. Amma
blandaði sér lítið í þessar umræður,
en hafði samt gaman af. Þama fékk
maður sína fyrstu kennslustund í
pólitík, enda höfðum við bamabörn-
in öll ólíkar skoðanir á þessu sviði,
því að okkur lærðist á þessum stund-
um að vera trúr sinni hugsjón.
Að lokum viljum við systumar
þakka ömmu okkar fyrir alla þá
ástúð, kærleika og þann tíma sem
hún gaf okkur. Núna vitum við að
henni líður vel í félagsskap þeirra
sem undan eru famir.
Dagur líður, fagur, fríður,
fiýgur tíðin í aldaskaut.
Daggeislar hníga, stjömumar stiga
stillt nú og milt upp á himinbraut.
Streymir niður náð og friður,
nú er búin öll dagsins þraut.
(V. Briem.)
Helga og Vilborg.
Helga fæddist í Reykjavík, dóttir
Bjöms Bjömssonar veggfóðrara og
konu hans, Jónínu Jensdóttur. Eig-
inmaður Helgu var Jóhann Eiríks-
son ættfræðingur. Þau áttu þijú
böm: Eystein, Jónínu og Guðrúnu.
Eysteinn lést fyrir aldur fram aðeins
rúmlega fertugur og var harmaður
af öllum sem þekktu hann, ekki síst
móður sinni. Það var fallegt sam-
band milli þeirra.
Helga var húsmóðir alla tíð. Það
var margt sem prýddi þessa konu,
hún var hreinlynd, glaðlynd og gjaf-
mild. Samt hafði hún alltaf nóg.
Heimili Helgu var fallegt og
hreint, og í garðinum ræktaði hún
rósir.
Helga var sterk persóna og glæsi-
leg kona og ég held að allir sem
' hana sóttu heim hafi farið ríkari af
hennar fundi. Eins og lítil frænka
hennar sagði eitt sinn: „Helga
Bjöms er góð, hún er góð við alla.“
Og það var hún.
Drottinn blessi Helgu Bjömsdótt-
ur.
Jónína Björg Gísladóttir.
Maður veltir þvi stundum fyrir
sér hversu óræður dauðinn getur
verið. Ungt fólk er hrifið burt i
blóma lífsins, fólk sem á sínar fram-
tíðaráætlanir og hlakkar til að tak-
ast á við lifið. A sama tíma er gam-
alt fólk að bíða þess að losna undan
lífínu og óskar einskis framar en
að fá að deyja. Þetta fólk hefur
skilað sínu ævistarfi og líkaminn
jafnvel orðinn eins konar fangelsi
andans og hættur að starfa á eðli-
legan hátt. En svona er lifið, það
eina sem við vitum fyrir víst er að
það tekur enda, en við vitum aldrei
hvenær, sem betur fer.
Helga amma var ein af þeim sem
komið var fyrir eins og hér er lýst,
en nú er hún dáin og horfin til ann-
ars tilvistarsviðs sem hún trúði að
biði okkar allra þegar jarðvistinni
lyki. Hennar léttir hlýtur að vera
mikill.
Amma hét fullu nafni Helga Elín-
borg Bjömsdóttir og fæddist í
Reykjavík 3. september 1908, dóttir
hjónanna Bjöms Bjömssonar vegg-
fóðrarameistara og Jónínu Jensdótt-
ur. Amma giftist afa, Jóhanni Ei-
ríkssyni, árið 1932 og saman eign-
uðust þau þijú böm. Elstur var
Eysteinn Ragnar, en hann lést langt
um aldur fram árið 1973. Næst í
-röðhmi var Jónína og yngst Guðrún.
Afí lést 1985.
Amma var þannig gerð að eigin-
maðurinn, börnin og barnabörnin
voru henni allt og hún vakti yfír
velferð sinna nánustu með þeim
hætti að fátt annað komst að. Hún
elskaði svo heitt að frá henni
streymdi þægilegur unaður sem all-
ir fundu og sóttu í, enda ávallt gest-
kvæmt á heimilinu og allir velkomn-
ir sem þangað leituðu. Þar voru líka
haldnar veislur sem aldrei líða úr
minni þeirra sem þær sóttu og næg-
ir þar að nefna jólaboðin og þorra-
blótin sem bára vitni um mikinn
myndarskap ömmu í öllu sem sneri
að heimilishaldi og matargerð. Þótt
íbúðin á Háteigsveginum, þar sem
þau bjuggu megnið af sínum bú-
skaparáram, væri lítil var alltaf
pláss fyrir hópinn hennar og því
fleiri sem komu því meiri var gleðin
í húsinu. í þessum boðum fékk
maður sína fyrstu innsýn í pólitík
þegar tekist var á um þjóðmálin og
framsóknarmennimir, sem voru
nokkuð margir í þessum hópi, létu
gamminn geisa.
Ég á ótrúlega góðar minningar
um ömmu og allar era þær þægileg-
ar og hafa veitt manni mikið á lífs-
leiðinni. Ég man eftir sögunum um
að bræður hennar hefðu notað hana
til að standa í marki í knattspyrnu-
leikjum og alla tíð sagðist hún halda
með Víkingi, sem var mest til að
stríða okkur Valsmönnunum í kring-
um hana. En við hringdum alltaf í
hana ef Valur vann Víking og innst
inni samgladdist hún okkur á sinn
einstaka hátt.
Einnig era ofarlega í huganum
stundimar á haustin þegar amma
tók slátur og stóð eins og herforingi
í þvottahúsinu allan daginn og sauð
í stóram potti slátur í alla fjölskyld-
una. Allta var svo vel gert og áhug-
inn svo mikill að unun var að. Klein-
urnar hennar áttu engan sinn líka
og vora í miklu uppáhaldi hjá bama-
bömunum. Sama má segja um smá-
kökumar.
Amma átti sér áhugamál sem
átti hug hennar allan yfír sumarið,
en þar var um að ræða garðinn
hennar á Háteigsveginum. Strax
snemma á vorin hófust verkin í
garðinum og þá vora barnabörnin
oft með. Þegar leið á sumarið og
blómin fóra að blómstra var garður-
inn hennar með þeim fallegri sem
sáust. Rósirnar, stjúpumar, dalíurn-
ar og öll hin blómin báru vott um
hversu vel var um þau hugsað.
Allar gjafir sem amma gaf, hvort
sem um var að ræða afmælis- eða
jólagjafir, áttu það sameiginlegt að
vera það sem kallað er nytsamar
gjafir, og ég hygg að flest hennar
fólk eigi einhvers staðar dýrgripi frá
henni sem enn standa fyllilega fyrir
sínu og munu gera um ókomna
framtíð. Mér er einnig minnisstætt
hversu vel amma tók konunni minni
þegar ég kom með hana inn í fjöl-
skylduna ungur að árum og fljótlega
var hún orðin ein af hópnum og
með þeim tókst innilegt samband
sem Brynja á eftir að búa að.
Ég var svo lánsamur að umgang-
ast ömmu og afa mikið, en ég átti
langt fram eftir aldri skjól í kjallara-
herberginu þegar ég var í námi, þar
sem ég las undir próf. Þá áttum við
amma stundir sem mér líða aldrei
úr minni. Hún var oft lasin og henni
leið ekki vel, en það fannst henni
minnsta mál og gerði lítið úr, sem
var dæmigert fyrir hana alla tíð.
Móðir mín, Jónína, hefur annast
móður sína af mikilli nærgætni, eft-
ir að hún hafði ekki lengur krafta
til að halda heimili sjálf. Fyrir það
vil ég þakka henni innilega, en hún
hefur tekið í arf frá móður sinni
alla bestu kostina og hlýjuna sem
hana einkenndu. Eins vil ég þakka
öðram úr fjölskyldunni þeirra þátt,
svo og starfsfólki á Elliheimilinu
Grand, en þar dvaldist amma síð-
ustu árin.
Ég kveð í dag konu sem mér
þótti mikið vænt um, konu sem gaf
mér ótrúlega mikið og kenndi mér
stóran hluta af því besta sem ég
bý að í dag, og ég veit að svo er
einnig um systkini mín og aðra í
fjölskyldunni okkar. Við eigum eftir
að minnast hennar með söknuði og
þakklæti fyrir allt sem hún gaf.
Guð blessi minningu Helgu ömmu
minnar.
Logi Úlfarsson.