Morgunblaðið - 13.08.1993, Side 31

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. ÁGÚST 1993
31
Olafsson
- Minning
Þórarinn
Reykdal -
Fædd 28. mars 1919
Dáin 4. ágúst 1993
Fjórða ágúst síðastliðinn lést í
Landspítalanum Þórarinn Ólafsson
Reykdal, fyrrverandi rafveitustjóri á
Hólmavík, sem kvæntur var móð-
ursystur minni, Guðrúnu Benedikts-
dóttur. Vegna langra og ánægjulegra
kynna hygg ég að allir sem til hans
þekktu geti tekið undir með mér að
þar fór vandaður maður og prúður.
Víst er að hann gekk hægt um gleð-
innar dyr sem og um allar aðrar dyr
og hurðaskellir fylgdu honum ekki.
Þórarinn var rafveitustjóri á
Hólmavík frá árinu 1953 og árið
eftir var Þverárvirkjun við Stein-
grímsfjörð tekin í notkun og þjónaði
Hólmavík og nærsveitum. Síðar var
lagður sæstrengur yfír Steingríms-
fjörð þannig að virkjunin nýttist einn-
ig Drangsnesi. Eftir stækkun virkj-
unarinnar var lína lögð yfír Trölla-
tunguheiði og til Reykhóla í Barða-
strandarsýslu ásamt því að orku-
veitusvæðið var stækkað að öðru
leyti og náði til Árneshrepps í norðri
og til Bitrufjarðar í suðri.
Þar sem ég þekkti vel til á heim-
ili hans og móðursystur minnar varð
mér snemma ljóst að Þórarinn var
ekki einungis skipuleggjandi þessa,
heldur framkvæmdi hann þessa raf-
væðingu að verulegu leyti sjálfur.
Við einstök verkefni hafði hann
reyndar góða aðstoðarmenn, en
lengstum var hann sjálfur uppi í
staurum og niðri í skurðum, auk
þess að sjá um vélarnar og pappírs-
málin. Á jólum og um áramót þegar
snæða átti saman var Þórarinn nær
undantekningarlaust íjarstaddur,
„uppi í Stöð“ eða annars staðar þar
sem bilun varð, þar sem eitthvað
„sló út“ sökum yfirálags, þegar allir
voru að elda hátíðasteikumar. Í
verstu vetrarveðrunum var algengt
að eitthvað léti undan og þá þurfti
að vinna baki brotnu uns viðgerð
hafði tekist. Vinna við slíkar aðstæð-
ur hentar ekki hveijum sem er. Dags-
verk Þórarins var stórt, enda voru
frítímarnir fáir og sumarfrí hvorki
mörg né löng. Arum saman vann
hann fram í myrkur án þess að gera
nokkra kröfu um laun fyrir yfír-
vinnu. Og víst er um það að vinnu-
brögðin hans voru traust og örugg,
þar kom hvorki fát né fum við sögu.
Nú aldarfjórðungi síðar minnist
ég þess, hve hann var nærgætinn
við sína aðstoðarmenn (undirritaður
var nokkur sumur einn þeirra) sem
áttu að sinna viðhaldi eða öðru.
Aldrei var hrópað þótt rangt væri
farið að, heldur ávallt sama aðgátin
höfð „í nærveru sálar". Auðvitað tók
jafnvel unglingur eftir slíku og lagði
sig fram eins og vit og geta leyfði.
Vafalítið hefði Þórarinn getað náð
langt í myndlist ef hann hefði óskað,
en þeim hæfíleika flíkaði hann ekki
fremur en öðrum. Man ég eftir mynd
Minning
Einar Matthías
Einarsson frá Teigi
í Mosfellssveit
Fæddur 15. nóvember 1915
Dáinn 5. ágúst 1993
Matthías Einarsson fyrrverandi
bóndi á Teigi í Mosfellssveit lést
nýverið á sjúkrahúsi í Reykjavík eft-
ir stutta legu, 77 ára að aldri. Með
honum er- genginn einn af þeim sem
settu svip á héraðið fyrr á árum.
Síðasta árið sem hann lifði bjó hann
í eigin íbúð á dvalarheimili aldraðra
á Hlaðhömrum í Mosfellsbæ.
Matthías var fæddur í Reykjavík,
sonur hjónanna Einars Matthíasar
Jónssonar og Þóru Magnúsdóttur,
en þau bjuggu lengst af á Blómstur-
völlum við Bræðraborgarstíg. Matt-
hías var yngstur systkina sinna og
ólst upp við gott atlæti foreldra, en
fremur kröpp kjör. Systkini hans
voru Sigríður, Magnús, Þorsteinn,
Ástríður, Magnea og Helga sem lifír
nú ein systkini sín. Faðir Matthíasar
var múrari að iðn, og vandist Matti
snemma við að aðstoða föður sinn í
byggingavinnu, og bjó að þeim skóla
alla tíð.
Árið 1933 urðu þáttaskil í lífí
Matthíasar er hann réðst til Hita-
veitu Reykjavíkur þegar boranir hóf-
ust að Reykjum í Mosfellssvéit og
áform um virkjun heita vatnsins urðu
að veruleika. Þá flutti Einar Leó
verkstjóri með starfsmenn sína að
Reykjum og voru þeir þar í fæði og
húsnæði. Þar með hófst góð vinátta
með Matta og okkur bræðrum, eink-
um þó Pétri, sem var elstur. Matti
var verklaginn mjög og voru hjól og
vélar sérgrein hans. Sem ungur
drengur á Bræðraborgarstígnum
smíðaði hann eigið reiðhjól að hluta
til upp úr spunarokki móður sinnar,
og hjólaði á því um götur bæjarins.
Þegar hann kom að Reykjum átti
hann mótorhjól; hann gat gert við
bíla og eignaðist fljótlega bíl sjálfur.
Geta má nærri að slíkur félagi varð
vinsæll og veitti nýjum straumum í
athafnir strákanna sem voru að alast
upp á Reykjum um þessar mundir.
Þá skemmdi ekki að Matti var vanur
fótboltanum, enda Þorsteinn bróðir
hans KR-ingur og landsliðsmaður í
knattspyrnu. Menn voru léttir á sér
á þessum árum og fátt sem truflaði
unglinga frá daglegum störfum ann-
að en fótboltinn. Matti leysti vanda
allra með ýmsum hætti og hlaut að
launum vinsemd, því enginn átti pen-
inga á þessum árum.
Matthías starfaði hjá Hitaveitu
Reykjavíkur fram að stríðslokum, en
sneri sér þá að samstarfi með Magn-
úsi bróður sínum um rekstur
hænsnabús, og varð sá búskapur
hans ævistarf, fyrst í samvinnu við
Magnús en síðar sjálfstætt. Árið
1955 keypti hann sér land úr jörð-
inni Efra-Hvoli í Mosfellssveit og
byggði þar nýbýlið Teig. Meðan á
byggingunni stóð bjó hann á heimili
okkar Málfríðar og þar kynntist hann
konuefni sínu, Inger Kristensen, sem
starfaði hjá okkur.
Uppbygging nýbýlisins að Teigi
var með sérstökum hætti. Matti
smíðaði að mestu sjálfur, með aðstoð
vina sinna í Reykjavík, tveggja hæða
hænsnahús í flekum og reisti það svo
síðar á lóð sinni. í kjölfarið byggði
hann fleiri útihús og að lokum íbúð-
arhús. Á Teigi rak Matti stórbúskap
þar til hann seldi jörðina upp úr 1980.
Inger og Matti gengu í hjónaband
í byijun nóvember 1960. Heimili sitt
stofnuðu þau að Teigi og innréttuðu
í stofunni hjá honum af kettlingum
sem léku sér við bandhnykil. Svo vel
var myndin gerð að nánast var sem
um ljósmynd væri að ræða. Er eftir
var gengið kom í ljós að myndina
hafði hann gert þegar hann var yngri
og leit á hana sem hálfgert barna-
brek.
Síðustu árin bjuggu þau Þórarinn
og móðursystir mín að Tjarnarbóli 8
á Seltjarnarnesi. Þá var heilsa hans
farin að bila vegna Parkinsonsveiki,
sem þó tókst að halda í skefjum með
lyfjum. Fyrir nokkrum mánuðum
kom síðan í ljós að hann var haldinn
lungnakrabbameini, sem að lokum
náði yfirhöndinni.
Nú þegar líkamsdauðinn hefur
aðskilið okkur um stund vona ég og
mínir nánustu að geta síðar hitt aft-
ur og lifað með okkar góða vini,
Þórarni Reykdal, í nýjum heimkynn-
um.
Benedikt Auidrésson.
„Vinir berast burt með tímans
straumi," segir skáldið góða.
Þegar fólk er komið á efri ár fækk-
ar smátt og smátt nánum samferða-
mönnum og skörð koma í vinahóp-
inn. Það er hið óumflýjanlega lögmál
lífsins.
Góður samferðamaður hefur
kvatt. Þórarinn Ólafsson Reykdal,
fyrrum rafveitustjóri, andaðist 4.
ágúst síðastliðinn eftir erfíð veikindi
síðustu mánuði. Hann bar þau með
æðruleysi og hógværð sem einkenndi
allan hans lífsferil.
Þórarinn fæddist á Siglufírði 28.
mars 1919 og var því rúmlega 74
ára að aldri er hann lést. Foreldrar
hans voru hjónin Sæunn Oddsdóttir
frá Siglunesi (fædd á Engidal við
íbúð í hluta af útihúsunum þar til
þau fluttu í nýbyggt íbúðarhús sitt
tveimur árum síðar. Bömin urðu
þijú, Einar Matthías, fæddur 1960;
Tómas Pétur, fæddur 1965; og
Magnea Þóra, fædd 1971.
En brátt syrti í álinn hjá fjölskyld-
unni. Inger veiktist og lést árið 1973.
Matthías hélt áfram búskap, en það
reyndist örðugt án eiginkonunnar.
Heilsu hans hrakaði einnig mikið á
þessum árum. Hann neyddist því til
að leysa upp heimilið og kom börnun-
um fyrir hjá vinafólki. Elsti sonur-
inn, Einar Matthías, fór fljótlega að
vinna fyrir sér og settist að á Djúpa-
vogi. Hann flutti síðar til Kanada,
býr þar og er kvæntur þarlendri
konu. Tómas Pétur var hjá góðu fólki
hér í Mosfellssveitinni og stefndi í
að ljúka sínu skyldunámi. Eftir það
flutti hann á Djúpavog og hefír
stundað þar sjómennsku á bátum og
togurum ásamt vélavinnu. Magnea
Þóra fór til Ingva Antonssonar og
Valgerðar Guðmundsdóttur sem bú-
sett eru á Dalvík. Þar hefur hún al-
ist upp við ástríki fósturforeldra. Hún
stundar nú nám við Háskóla íslands.
í kjölfar þessara áfalla seldi Matt-
hías Teig og nokkru síðar flutti hann
á Djúpavog, keypti sér hús og bjó
þar næstu árin í nágrenni við syni
sína. Matti átti við heilsuleysi að
stríða þar eystra og þurfti annað
slagið að dvelja á sjúkrahúsi. Heima-
menn á Djúpavogi reyndust honum
vel og var hann þakklátur þeim fyrir
gott samstarf. Fyrir nokkru tók
Matti sig upp, keypti sér íbúð í Hlað-
hömrum og bjó þar til dauðadags í
sambýli við gamla sveitunga sína.
Matthías var að ýmsu leyti sér-
stæður persónuleiki. Hann átti
marga góða vini og var höfðingi
heim að sækja. Hann var dugnaðar-
forkur og framkvæmdamaður. Hann
efnaðist vel og hélt vel utan um sitt,
en var manna hjálpsamastur ef á
bjátaði hjá vinum eða nágrönnum.
Bijóstvitið var honum í blóð borið og
í viðskiptum var hann aðgætinn og
glöggur. Á yngri árum tók hann
mikinn þátt í gleðskap jafnaldra
sinna og var ætíð aufúsugestur á
heimilum vina sinna. í fjarveru minni
frá búi foreldra minna 1945-47 var
hann hjálparhella móður minnar og
sýndi þar drengskap sem aldrei
fymtist. Hafði móðir mín oftlega orð
á því hve miklu það skipti, einkum
eftir að faðir minn lést 1946. Ég
leyfí mér að færa Matta kveðjur á
skilnaðarstund með vinsemd og þökk
frá okkur bræðrum fyrir þetta og
svo margt annað sem sýndi vináttu
og tryggð við okkur og heimilið að
Reykjum.
Minningin lifir.
Jón M. Guðmundsson.
Siglufjörð 18. júlí 1895, dáin á Siglu-
fírði 24. júní 1938) og Ólafur Jóhann-
esson Reykdal trésmíðameistari á
Siglufirði (fæddur í Vallakoti í
Reykjadal í Suður-Þingeyjarsýslu 10.
júní 1896, dáinn á Siglufirði 20. des-
ember 1960). Auk Þórarins voru
böm þeirra hjóna þijú: Oddrún, sem
er til heimilis í Reykjavík, Oddur, en
hann dó kornabam, og Guðrún, sem
býr á Siglufírði.
Á þeim árum er Þórarinn var að
alast upp var Siglufjörður hinn mikli
síldarbær og atvinnustöð þúsunda
manna sem þangað sóttu. Þar ríkti
mikil bjartsýni og vinnugleði þegar
vel veiddist og mannlífið var marg-
breytilegt.
Snemma fór Þórarinn að taka
þátt í atvinnúlífínu eins og aðrir
unglingar í bænum og vann hann í
mörg ár hjá Síldarverksmiðjum ríkis-
ins. Arið 1943 fór hann til Olafsfjarð-
ar til náms í rafvirkjun hjá Baldri
Steingrímssyni rafveitustjóra, sem
kvæntur var Oddrúnu systur hans.
Eftir að Þórarinn hafði tekið loka-
próf frá Iðnskólanum á Siglufírði
1947 fór hann í tveggja vetra fram-
haldsnám í rafmagnsdeild Vélskóla
íslands í Reykjavík. Að loknu því
námi vann hann í nokkur ár að iðn
sinni hjá fyrirtækjum í Reykjavík.
Árið 1953 tók Þórarinn við starfi
rafveitustjóra á Hólmavík og varð
það hans ævistarf í 32 ár. Öll verk- '
efni sin leysti hann af hendi af mik-
illi samviskusemi og var viðurkennd-
ur góður fagmaður. Hann var sér-
stakt prúðmenni í allri framgöngu
og hvers manns hugijúfí.
Þórarinn kvæntist 14. maí 1955
Guðrúnu Benediktsdóttur frá Kálfa-
nesi, hinni ágætustu konu. Hún bjó
fjölskyldu þeirra fagurt og hlýlegt
heimili og stóð jafnan traust við hlið
Þórarins. Þau hjón eignuðust þijú
börn sem öll hafa lagt stund á lang-
skólanám. Þau eru; Olafur matvæla-
fræðingur; Guðrún Björk félagsfræð-
ingur, gift Sigurði Sigurðssyni verk-
fræðingi, og eiga þau tvo syni; og
Sigrún Edda læknir sem stundar
sémám í Bandaríkjunum. Mikil sam-
heldni var jafnan með fjölskyldunni
og ástúðlegt heimilislíf, enda hjónin
einkar samhent um allt og bömin
öll úrvalsfólk
Tengsl Þórarins við æskuslóðir
sínar á Siglufírði voni jafnan mjög
sterk. Hann fylgdist vel með því sem
þar gerðist og þeim breytingum sem
bærinn tók í áranna rás. Þórarinn
heimsótti Siglufjörð með fjölskyldu
sinni þegar hann gat því við komið,
síðast fyrir réttum tveimur árum.
Hann hafði augsýnilega sérstaka
ánægju af því að skoða sig um á
staðnum í þeirri ferð og rifja upp
Ijúfar minningar frá liðinni tíð.
„Allt er í heiminum hverfult." Það
sannast svo oft á lífsleiðinni og er
óbrigðult lögmál. Þegar tryggur vin-
ur hverfur af vettvangi ríkir söknuð-
ur og hið auða skarð verður ófyllt.
En dýrmætar minningar frá langri
samfylgd veita huggun harmi gegn.
Við Guðrún kveðjum góðan bróður
og mág og þökkum af alhug allar
þær ánægjustundir sem náin kynni
veittu. Fjölskyldu Þórarins sendum
við, börn okkar og þeirra fjölskyldur
innilegar samúðarkveðjur.
Þ. Ragnar Jónsson.
Sérstök þjónusta
fyrir viðskiptavini
Sparisjóðs vélstjóra.
Höfum opið til
kl. 18.00 á föstudögum
í Borgartúni og Rofabæ.
«
SPARISJÖÐUR VÉLSTJÓRA
-þar sem þú hefurforgang