Morgunblaðið - 21.09.1993, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. SEPTEMBER 1993
Gmnur um svarta
fisksölu innanlands
GRUNUR leikur á að talsvert af þeim fiski sem fer á innanlands-
markað sé ekki skráður opinberlega og veiðar og meðhöndlun
hans falli því undir svarta atvinnustarfsemi. Að sögn fiskistofu-
stjóra liggja þó ekki fyrir sannanir fyrir þessu.
Þórður Ásgeirsson fiskistofu-
stjóri sagði við Morgunblaðið, að
lengi hafi leikið grunur á að tals-
. vert af fiskinum sem færi á innan-
landsmarkað væri utan við skrán-
ingu en engar sannanir væru um
það. Þórður sagðist þó að mjög
erfítt væri að fylgjast með slíku.
„Við höfum engin tök á að rekja
hvaðan fískur í fiskbúðum kemur
enda trauðla í okkar verkahring,
en við reynum að fylgjast með því
að allur landaður afli fari á vigt
og sé skráður í kerfið," sagði Þórð-
ur. Hann' sagði að komið hefðu
upp mál, þar sem menn hefðu
reynt að komast framhjá viktun
en þau væru ekki mörg. Aðspurð-
ur sagði Þórður að það væri vænt-
anlega í verkahring skattrann-
sóknarstjóra að rekja hvaðan fisk-
ur komi í búðir. Skattrannsóknar-
stjóri sagði í viðtali við Morgun-
blaðið fyrir skömmu að grunur
léki á að veitt væri svart upp úr sjó.
Jónas Haraldsson skrifstofu-
stjóri Landssambands íslenskra
útvegsmanna sagði við Morgun-
blaðið, að efalaust væri eitthvað
um að menn veiddu og seldu físk
fram hjá öpinberu kerfi þótt slík
dæmi hefðu ekki komið til kasta
LÍÚ. „Það er auðvitað hætta á
því, þegar samdráttur verður og
kvótinn skerðist að menn fari að
bjarga sér sjálfír með svartri vinnu
því þeir telji sig ekki hafa efni á
að borga skatta lengur,“ sagði
Jónas.
Brot á heilbrigðisreglum
Haukur Halldórsson, formaður
Stéttasambands bænda, segist
vissulega hafa heyrt sögusagnir
um framleiðslu og sölu á landbún-
aðarafurðum sem ekki sé gefín
upp.
Skúli Eggert Þórðarson, skatt-
rannsóknarstjóri, sagði í samtali
við Morgunblaðið á laugardag, að
það liggi fyrir að framleiðsla og
sala á landbúnaðarvörum sé svört
í ákveðnum tilfellum. Haukur seg-
ir að hann telji að það sé meira
gert úr þessu en ástæða sé til, þó
það sé einhver fótur fyrir þessu,
en það sé ekki aðeins skattsvik
þegar menn séu að slátra heima
og selja heldur sé það einnig brot
á heilbrigðisreglum, sem sé alvar-
legt mál.
Lítil frávik
Haukur sagði að vitað væri
hver bústofn manna væri úr forða-
gæsluskýrslum. Sögusagnir hefðu
verið um það fyrir nokkrum árum
að bústofn bænda væri miklu
stærri en forðagæsluskýrslur
gæfu til kynna. Þá hefði verið
gripið til opinberrar búfjártalning-
ar og út úr henni hefði komið
mjög lítið frávik. I fyrra hefði ver-
ið mikil offramleiðsla á nauta-
kjöti, þar sem ekkert kvótakerfi
væri við lýði, og sláturleyfíshafar
hefðu ekki tekið við. Þá hefðu
menn sjálfsagt gripið til þess óynd-
isúrræðis að slátra sjálfir heima
og reyna síðan að koma því í verð.
„Hvort menn gefa svo ekkert
upp er ekkert hægt að svara um,
en ég held að bændur séu hvorki
betri né verri en aðrar stéttir varð-
andi þetta,“ sagði Haukur.
Hæstaréttardómur vegna tvöfalds bókhalds fyrirtækis
Sjö mánaða fangelsi
og sektargreiðslur
HÆSTIRÉTTIR dæmdi fyrir nokkrum árum forsvarsmann fyrir-
tækis í 7 mánaða fangelsi og sektargreiðslu fyrir að hafa haldið
tvöfalt bókhald og skýrt þannig stórlega rangt frá söluskatt-
skyldri veltu fyrirtæksisins í því skyni að skjóta henni undan sölu-
skatti.
í viðtali við Skúla Eggert
Þórðarson skattrannsóknarstjóra
ríksins í Morgunblaðinu síðastlið-
inn laugardag kom fram að emb-
ætti hans hefur fært sönnur á að
í að minnsta kosti þremur tilfellum
hafí fyrirtæki haldið tvöfalt skrán-
ingarkerfí sem bæði væru eins að
jd;ra útliti en aðeins annað skilaði
sér til skattsins. Viðskiptavinir
fyrirtæksisins stæðu síðan í þeirri
trú að þeir væru að kaupa löglega
þjónustu og greiddu af henni virð-
isaukaskatt sem rynni í vasa fyrir-
tækjanna en ekki ríkissjóðs.
Kerfisbundar falsanir
Hæstiréttur fjallaði um áður-
greint mál árið 1988. í dóminum
kom fram að stjómarformaður og
framkvæmdastjóri fyrirtækisins
lét starfsmenn sína rangfæra
kerfísbundið bókhald fyrirtækis-
ins. Var bókhaldsforritum fyrir-
tækisins breytt þannig að hluta
af sölu var haldið utan við fjár-
haldsbókhald þess. Þannig var
búið til tvöfalt tekjuskráningar-
kerfi hjá fyrirtækinu þar sem allri
sölu samkvæmt öðru kerfinu, sem
skráði sölu á vörum og þjónustu
til tiltekinna viðskiptamanna, var
haldið utan fjárhaldsbókhalds fyr-
irtækisins sem söluskattskýrslur
og ársreikningar voru reistir á.
Einnig voru búnar til kreditnótur
fyrir skiluðum vörum án þess að
nokkur viðskipti lægju þar að baki.
Allt var þetta gert til að lækka
skattskylda veltu fyrirtækisins.
Náðist þannig að skjóta undan 29
milljónum króna árin 1982-1984
og komst fyrirtækið hjá því að
greiða um 6,4 milljónir til ríkis-
sjóðs. Lætur nærri að þessar upp-
hæðir megi fímmfalda til að nálg-
ast núverandi verðlag.
Dómar mildaðir
Árið 1986 dæmdi undirréttur
stjómarformann og framkvæmda-
stjóra fyrirtækisins í 15 mánaða
fangelsi. Annar starfsmaður var
dæmdur í 6 mánaða fangelsi og
tveir aðrir vora dæmdir í 2 mán-
aða skilorðsbundið fangelsi. Þá var
fyrirtækið dæmt til að greiða
nærri 18 milljóna króna sekt, sem
samsvaraði þá nokkurn veginn
þeirri upphæð, með verðlagsbreyt-
ingum, sem fyrirtækið hafði áður
komist hjá að greiða í söluskatt.
Hæstiréttur mildaði þessa dóma
árið 1988. Framkvæmdastjórinn
var dæmdur í 7 mánaða fangelsi
og 1,1 milljónar króna sektar-
greiðslu sem svarar til u.þ.b. 1,7
milljóna króna nú. Auk þess var
fyrirtækið dæmt til að greiða 8,3
milljóna króna sekt sem svarar til
um það bil 13 milljóna nú. Einn
starfsmaður fyrirtækisins var
dæmdur í 4 mánaða skilörðsbund-
ið fangelsi og tveir aðrir í 2 mán-
aða skilorðsbundið fangelsi.
Morgunblaðið/Björn Blöndal
Bifreiðastæði við flugstöð Leifs Eiríkssonar
Gjaldskylda á
langtímastæðum
Keflavik.
„ÞAÐ var nokkuð um það í fyrstu að menn áttuðu sig ekki
á þessu nýja fyrirkomulagi og gripu því í tómt þegar þeir
ætluðu að sækja bílirín þar sem þeir skildu við hann. En þetta
hefur minnkað mikið og nú eru menn almennt ákaflega ánægð-
ir með þessa þjónustu og að vita af bílnum sínum á öruggum
stað,“ sagði Smári Helgason framkvæmdastjóri Bifreiðagæsl-
unnar við Flugstöð Leifs Eiríkssonar. En þar var tekin upp
gjaldskyld bifreiðagæsla í júlí fyrir þá sem leggja bílum sínum
til lengri tíma við stöðina.
Smári sagði að bílastæðamál
við flugstöðina hefðu verið orðin
mikið vandamál, sérstaklega á
álagstímum og dæmi hefði verið
um bíleiganda sem hefði farið
utan og skilið bíl fyrirtækis síns
í gangi við innganginn. Því hefði
verið ákveðið í samráði við flug-
málastjórn flugstöðvarinnar að
taka á þessum vanda, stofnað
hefði verið hlutafélag um rekst-
urinn sem væri á svipuðum
granni og á Norðurlöndunum.
„Stæðin næst flugstöðinni eru
skammtímastæði þar sem ekki
er ætlast til að menn leggi bílum
sínum lengur en í 3 tíma. Ef
menn ætla að geyma bíla sína
lengur verða þeir að koma á
stæðið til okkar. Að öðrum kosti
fá þeir sekt og síðan eru bílar
þeirra teknir af stæðinu með
dráttarbíl sem skapar óþarfa
kostnað. Menn frá okkur era við
stjórnun og leiðbeina fólki á
mestu álagstímunum og við
reynum eftir bestu getu að koma
þeim skilaboðum til allra, að ef
þeir hyggja á langferð þá sé
betra að koma bílnum á lang-
tímastæðið svo ekki þurfi að
koma til leiðinda. Gjaldið á dag
er 220 krónur og ég get fullyrt
að langflestir sem koma með
bílana til okkar eru ánægðir því
að með tilkomu gæslunnar heyra
skemmdarverk á bílum nú sög-
unni til,“ sagði Smári Helgason
ennfremur.
-BB
Átök innan stjómar Mótvægis um ráðningu ritstjóra Tímans
Nýr ritsljóri verður ráð-
inn einhvern næstu daga
Stjórnarformaður Mótvægis hf. segir að nýr ritstjóri dagblaðs-
ins Tímans verði ráðinn á næstu dögum. Hann segist ekki kann-
ast við að sljórnarmenn hafi verið beittir bolabrögðum af hluthöf-
um en einn umsækjandi um starfið hefur dregið umsóknina til
baka vegna andstöðu stjórnarformanns Olíufélagsins hf. við sig
vegna fréttaskrifa sinna af hvalamálinu. Fréttastjóri Tímans seg-
ir afstöðu sljórnarformanns Olíufélagsins koma mjög á óvart og
vera áhyggjuefni.
Nýtt íþróttahús og sundlaug í Vogum
Margir sækja um störf
Vo(fum.
ALLS 17 manns sóttu um starf
forstöðumanns íþróttahúss og
sundlaugar sem tekur til starfa
í Vogum í byijun október og
alls 22 hafa sótt um störf bað-
varðar.
Jón Már Guðmundsson var fyrir
nokkru ráðinn forstöðumaður en í
störf baðvarða verður ráðið á næst-
unni. Um er að ræða alls 4 hluta-
störf, þar af tvö sem eru 40% störf
og tvö sem eru 60% störf eða alls
tvær heilar stöður.
- E.G.
Jón Ásgeir Sigurðsson, einn
umsækjenda um ritstjórastöðu á
Tímanum, dró umsókn sína til
baka í síðustu viku og sagði að
Kristján Loftsson, stjórnarformað-
ur Olíufélagsins, hefði sett það
sem skilyrði fyrir hlutafjárfram-
lagi Olíufélagsins til Mótvægis að
Jón Ásgeir yrði ekki ráðinn rit-
stjóri. Vitnaði Jón Ásgeir í stuðn-
ingsmenn sína innan stjómar Mót-
vægis sem kölluðu afstöðu Krist-
jáns óþolandi bolabrögð. Kristján
Loftsson sagði við Morgunblaðið
sl. sunnudag að hann gæti aldrei
stuðlað að því að menn sem væru
í vitorði með erlendum aðilum um
tilraun til sjóráns á íslensku skipi
yrðu ráðnir ritstjójar við óháð
dagblað á íslandi. Á Kristján þar
við grein sem Jón Ásgeir skrifaði
um tilraun Grænfriðunga til að
ryðjast um borð í skip Sambands-
ins fyrir nokkrum áram til að
mótmæla hvalveiðum íslendinga.
Ekki óeðlilegur þrýstingur
Jón Sigurðsson stjómarformað-
ur Mótvægis sagðist ekki vita til
þess að stjórnarmenn hefðu verið
beittir óeðlilegum þiýstingi af
hálfu Olíufélagsins þótt menn hafí
vitað af skoðunum Kristjáns Lofts-
sonar. Þegar hann var spurður
hvort hann teldi þetta mál geta
skaðað Mótvægi hf. og Tímann
svaraði hann: „Ef hlutafélög lifa
englalífi óháð eigendum sínum þá
getur þetta haft óæskileg áhrif á
hlutafélagið en ég hélt að allir
vissu hvemig félög hlutafélög era. •
Meðal annars af þeirri ástæðu hef
ég ekkert á móti samvinnufélög-
um,“ sagði Jón.
Birgir Guðmundsson fréttastjóri
Tímans sagði að starfsmenn
fréttadeildarinnar væra áhorfend-
ur að þessum atburðum og að það
væri bæði óþægilegt og áhyggju-
efni ef menn væru að skipta sér
af einstökum fréttaskrifum sem
ekki væri víst að hafí átt sér stað
eins og í þessu tilfelli. Spurningin
snérist um lífssýn ritstjórans.
„Ég get ekki litið á þetta, sem
verið sé að marka þá fréttastefnu
að Kristján Loftsson eða einhver
annar eigi að skrifa fréttir í fram-
tíðinni," sagði Birgir. „Þetta er
spuming um hver verður ráðinn
ristjóri. Það er verið'að velja mann-
inn, sem stendur á milli eigenda
og þeirra sem skrifa.“
Þór eða Ágúst
Jón Sigurðsson sagði að stjórn
Mótvægis myndi reyna að hraða
ráðningu nýs ritstjóra eftir mætti
en í gær stóðu yfír viðræður við
umsækjendur sem vora á annan
tug. Samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins er talið að valið
standi einkum milli Ágústs Þórs
Árnasonar og Þórs Jónssonar.