Morgunblaðið - 21.09.1993, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. SEPTEMBER 1993
TM Reg. U.S Pat Off.—all rights reserved
° 1992 Los Angeles Times Syndicate
skjánum.
HÖGNI HREKKVlSI
„ pAP ER BlNS OG þú HACTR S^P OKAUG / '*
BREF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Mínir „lestir liggja best“
Frá Birni Egilssyni:
ÉG HEF notið þess að hlusta á út-
varp síðan 1930, oft mér til gagns
og gleði.
Margir hafa talað í þessa túðu og
flestir vel. Að flytja töluð orð er list-
grein. Þeir sem kunna þá list, tala
hægt og skýrt, rrieð lítilli þögn milli
setninga.
Þegar ég lít yfir þennan langa tíma
eru mér þrír menn minnisstæðastir
fyrir góðan flutning auk annarra.
Helgi Hjörvar flutti alltaf vel. Ein-
ar Ólafur Sveinsson las fornsögur
svo ógleymanlegt var og þá gleymi
ég ekki Halldóri Laxness þegar hann
las í útvarpi eitthvað sem hann hafði
skrifað. Áherslur og latmæli féli svo
vel að efninu að það var listagott.
Vegna legu landsins gætu íslend-
ingar verið sjálfstæð þjóð þó þeir
töluðu blending úr ensku, en það er
fróðlegt og skemmtilegt að heyra
orðanna hljóm eins og hann var um
öll Norðurlönd fyrir þúsund árum.
Frá því er sögur hófust hafa menn
deilt Um trú á guð. Allar þær deilur
eru mikill misskilningur. I raun og
veru trúa allir á einn og sama guð-
inn. Þann guð er ekki hægt að skil-
greina, því hann er alls staðar og í
öllu.
Fyrir áratugum var ég á samkomu
hjá kristnum sértrúarflokki hér á
Sauðárkróki. Á þessari samkomu
sagði einn ræðumanna, að enginn
kæmist til guðs nema fyrir Krist.
Ég gerði fyrirspum um, hvort all-
ur sá mikli mannfjöldi, sem lifði á
þessari jörð fyrir daga Krists, hefði
farið niður. Eftir nokkra stund fékk
ég svar í lágum tón: „Það má guð
vita.“
JMínir „lestir liggja best“. Mér
verður ailtaf eitthvað á. Ég svaf síð-
ast þegar prófastur messaði hér í
Elliheimilinu. Mér hættir til að sofa
af mér guðsorð.
Ég verð að biðja prófastinn á
Sauðárkróki fyrirgefningar, en það
bíður eitthvað, því prófastur er nú
farinn til Ameríku. Hvað hann ætlar
að gera þar er óvíst, nema ef hann
ætlar að sjá flóð. Ýmsa grunar að
vond breytni manna geti valdið flóð-
um.
Einn aumasti minn er málgleði.
Sumum þeim, sem með mér eru,
finnst ég óþolandi, alltaf að tala
nema þegar ég sef. Ég tala ekki upp
úr svefni. Líklega hef ég mikla tján-
ingarþörf, hvað sem veldur. Ég get
þagað heilan dag, en tek það nærri
mér.
Mér líkar ekki alveg allt, sem ég
heyri í útvarpi. Þar eru svartir sauð-
ir einn og einn. Mislitt fé hefur sína
kosti. Það eykur fjölbreytni. Einlit
hjörð er svipminni.
Svarta sauði kalla ég þá menn,
sem tala svo hart og óskýrt í útvarp,
að orðræða þeirra verður að gagns-
lausum són. Því þessi hraði? Það er
eins og þessir menn haldi að dóms-
dagur kæmi í næstu viku, en það
er öldungis óvíst.
Mér verður næstum því óglatt að
Frá Lárusi Hermannssyni:
ÁREIÐANLEGA ríða kratar hvorki
við ein- eða tvímenning í aróðursher-
ferð sinni í fjölmiðlum nú til dags.
Frekar sýnast þeir þeysa taumlaust
um með sinn gjallanda og ófræging-
aráróður um okkar saklausa og nyt-
sama bjargvætt, Islendinga, í gegn-
um aldirnar, eða frá því landið okk-
ar, ísland, byggðist, nefnilega sauðk-
indina. Enda mun krataflokkurinn
óþarfastur og óþrifalegastur pólití-
skra flokka hér á landi. Og sem bet-
ur fer eini flokkurinn sem hratt og
ánægjulega fer dvínandi og vonandi
deyr hann alveg út í næstu kosning-
um.
Ég efa það ekki að allir íslending-
ar, sem ekki eru brennimerktir kratar
nú í dag, hafi virkilega skömm á
þessum áróðursskrifum, og nú síðast
frá mönnum, sem sitja sem fastast
í kratabásum. Því eins og allir vita,
hafa það verið merkustu afrek
kratanna, hér á íslandi, að koma sín-
um gæðingum í feitustu embættin,
bæði hér heima og erlendis. Því auð-
vitað vita þeir manna best, að eftir
tiltölulega stuttan tíma heyra ís-
lenskir kratar sögunni til [ pólitísku
umhverfí. Hvaða sönnum íslendingi
dettur það í hug, að embættismann-
aklíku krata komi það til hugar nú
frekar en áður fyrr, að bera hag ís-
heyra dag eftir dag dánarkveðjur frá
barnabarnabarnabamabömum.
íslensk tunga hefur átt í vök að
veijast fyrr og síðar og nú er verið
að troða danskri setningu inn í
tungumál vort: „Gegnum tíðina".
Sem betur fer hafa flestir íslend-
ingar föt og fæði eftir þ’örfum nú á
tímum, en þó er ekki allt sem vera
ber. Tukthúsin eru ekki mannheld
og landsmenn skulda miklu meira í
útlöndum en þeir geta greitt.
Það er svo sem auðsé hvemig það
fer. Þessar skuldir verða svo strikað-
ar út og Islendingar settir á bekk
með vanþróuðmn þjóðum. Það gerir
nú ekki til, því ég er vanþróaður.
BJÖRN EGILSSON,
Sauðárkróki.
lenskrar alþýðu fyrir brjósti, með því
að halda slíkri firm fram, að aðflutt-
ar landbúnaðarvörur muni í framtíð-
inni verða tugum króna ódýrari og
neysluríkari en okkar framleiðsluvör-
ur íslenskar. Auðvitað sjá allir sem
vilja sjá, að þessar röksemdafærslur
em hreint skmm og látalæti þeirra
manna, sem harðast ganga fram í
þvl að svíkja sitt ættland, og alla þá
sem hafa af því atvinnu og ánægju
að framleiða íslenskar vömr fyrir
sína þegna, vörar sem em og von-
andi verða um ókomna framtíð þær
hollustu og bragðbestu, sem vöi er
á norðan Alpafjalla.
Ekkert mundi því þarfara fyrir
alla sanna íslendinga, en að „út-
rýma“ svona þenkjandi krötum, að
sjálfsögðu mikið frekar en okkar
ágætu sauðkind, sem nú eins og
áður gefur af sér bestu afurð, sem
til er í heiminum. Og hafið í huga,
góðir íslendingar, hvemig svo sem
þeir skmmskæla sig aðstoðargauk-
urinn í utanríkisráðuneytinu og pró-
fessorinn í Háskólanum, þá verður
þeim vonandi aldrei að ósk sinni að
útrýma sauðkindinni af íslenskri
grund. Fyrr skulum við losa okkur
við kratana, því ekki hefur þeim far-
ið fram með árunum.
LÁRUS HERMANNSSON
Hringbraut 99, Reykjavík
Heldur kind en krata
Víkveiji
oreldrar gmnnskólabama I
nú fengið í hendur skóladaga-
tal fyrir skólaárið 1993-1994, sem
hófst nú f byrjun mánaðarins. Það
er fróðlegt að skoða þetta plagg frá
menntamálaráðuneytinu og kennir
þar ýmissa forvitnilegra grasa, eink-
um hvað varðar ýmiskonar frídaga,
sem skólanemendum og kennumm
þeirra hlotnast yfir veturinn, umfram
það sem gengur og gerist í öðmm
menntastofnunum, að nú ekki sé
talað um úti í atvinnulífínu sjálfu.
Þannig telst Víkverja til, samkvæmt
plaggi þessu, að hefðbundið skóla-
starf til áramóta verði samtals 71
dagur. Fyrstu þrír dagar september-
mánaðar era merktir á plagginu sem
undirbúningur skólastarfsins. 6.
september er merktur til skólasetn-
ingar og hefðbundin kennsla hófst
síðan hinn 7. september, eða viku
eftir að skólahald hefði átt að hefj-
ast. Velta menn ekki vöngum yfir
því hvers vegna kennarar gmnnskól-
anna þurfa að hefja skólastarfið á
þriggja daga undirbúningsstarfi,
áður en raunveruleg kennsla er haf-
in? Hvað voru kennararnir að gera
næstu þijá mánuði á undan, þ.e. júní,
júlí og ágúst? Áttu þeir ekki þá, sam-
kvæmt eigin kjarasamningum, að
skrifar
veija ákveðnum hluta frítíma síns í
undirbúning fyrir vetrarstarfið?
xxx
Ef enn er rýnt í plagg mennta-
málaráðuneytisins má sjá að
fram til jólafrís, sem hefst 21. des-
ember, fellur niður kennsla vegna
foreldradags 18. október og vegna
tveggja starfsdaga kennara, föstu-
daginn 30. október og þriðjudaginn
30. nóvember. Er það einskær tilvilj-
un að þessir dagar era í báðum tilvik-
um í almanankinu næstu dagar á
undan öðmm frídögum — í október
á undan helgi, en í nóvember næsti
dagur á undan fullveldisdeginum, 1.
desember, sem er jafnan frídagur
nemenda og kennara, þótt aðrir laun-
þegar vinni að sjálfsögðu þann dag,
eins og eðlilegt er? Eða em alman-
aksgerðarmenn menntamálaráðu-
neytisins svo „elskulegir" í gárð
gmnnskólakennara að vera með
þessum hætti að útvega þeim sam-
felld frí? Víkveiji er þeirrar skoðunar
að frídagar hvers konar í skólakerf-
inu, séu fyrir margt löngu komnir
langt út fyrir öll velsæmismörk.
Fjöldi daga þeirra níu mánaða sem
á að heita að gmnnskólar starfi, þ.e.
frá september til maíloka, er 273,
en samkvæmt skóladagatalinu eru
skólahaldsdagamir þessa mánuði
einungis 155 að tölu. Frídagarnir eru
því 118, en hjá hinum almenna laun-
þega em þeir hins vegar 80. Er þetta
eðlilegt?
XXX
Undirbúningsstarfið ætti að vinn-
ast á haustin, fyrir allan vetur-
inn; afnema ætti sérstaka starfs-
daga, sem samkvæmt því sem Vík-
veiji þekkir til, em ekkert annað en
úreltar leifar gamals kerfis, sem þá
hét mánaðarfrí. Hér á landi er skóla-
hald mun styttra ár hvert en gengur
og gerist í þeim löndum sem við
helst viljum miða okkur við í mennt-
un og lífskjömm; ergo: íslenskir nem-
endur þurfa því á mikilli kennslu að
halda nveija kennsluviku, en ekki
aukafrídögum hér og þar, ofan á
löng jóla- og páskafrí, til þess að
halda í við jafnaldra sína erlendis.
Auðvitað gleðjast nemendurnir yfir
hvaða frídegi sem til boða stendur
og styðja kennara sína því í kjarabar-
áttunni, að þessu leyti, en Víkveiji
telur að námið yrði markvissara og
skilvirkara, ef skólinn væri stundað-
ur og starfræktur undanbragðalaust,
á meðan hann á annað borð á að
heita í rekstri.