Morgunblaðið - 02.10.1993, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. OKTOBER 1993
U-
Kvikmyndahátíð í dag
Kl. 3. White Marriage —
Magdalena Lazarkiewicz
leikstýrir. Kynþroskadraumar
tveggja stúlkna.
Zweite Heimat 1 — Edgar
Reitz leikstýrir.
Kl. 5. Careful — Guy Madd-
in leikstjóri verður viðstaddur.
Höfundur Gimli-spítala kominn
til íslands.
Southern Winds — Ýmsir
leikstjórar. Fjórar myndir frá
Asíu.
Ultra — Ricky Tognazzi
'leikstýrir. Fótboltabullur á leik
Juventus og Lazio beijast.
Vann verðlaun á Felix 1991.
Kl. 7. Léolo — Jean Claude
Lauzon leikstýrir. Drengurinn
Léolo á skrítnustu fjölskyldu
sem sést hefur á hvíta'tjaldinu.
London Kills Me — Hanif
Kureishi leikstýrir. Leit að
skóm í undirheimum Lundúna-
borgar.
Zweite Heimat 2 — Edgar
Reitz leikstýrir.
Kl. 9. Flaggermusvinger —
Emil Stang Lund. Þijár sögur
um mannlegt eðli.
Simple Men — Hal Hartley
leikstýrir. Gamanmynd um
bræður er leita föður síns.
Life is Sweet — Mike Leigh
leikstýrir. Bresk gamanmynd.
KI. 11. Autumn Moon —
Clara Law leikstýrir. Japansk-
ur túristi í Hong Kong, mynd
um ást, vináttu og góðan mat.
Síðasta sýning á mánudag.
Man Bites Dog — Rémy
Belvaux leikstýrir. Henry
fjöldamorðingi sótti um belgísk-
an ríkisborgararétt.
London Kills Me — Hanif
Kureish.
FASTEIGNASALAN
Opið laugardag 11-13
SÝNISHORN ÚRSÖLUSKRÁ
Austurströnd
Flyðrugrandi
Seltjnes
Austurströnd
Granaskjól
Boðagrandi
Sólheimar
Seltjnes
Kambsv.
Seltjnes
Bollagarðar
Víkurbakki
Grafarv.
2ja V. 6,3 m.
3ja V. 7,5 m.
3ja V. 5,9 m.
3ja V. 8,2 m.
3ja V. 8,0 m.
4ra V. 8,9 m.
4ra V. 8,0 m.
4ra V. 9,2 m.
sérh. V. 11,0 m.
sérh. V. 11,9 m.
einb. V. 16,5 m.
raðh. V. 13,0m.
einb. V. 15,0 m-.
RUNÓLFUR GUNNLAUGSS0N, rekstrarhagfr.
KRISTJÁN V KRISTJÁNSSON, viðskiptafr.
■ FYRSTA mánudag hvers
mánaðar heldur T aflfélagið Hell-
ir mánaðarmót. Mánudaginn 3.
október nk. kl. 20 verður því haldið
mánaðarmót. Þátttökugjald er 300
kr. fyrir félagsmenn en 400 kr.
fyrir aðra. 60% þátttökugjalda
verða síðan í verðlaun fyrir sigur-
vegarann. Teflt verður í Menningar-
miðstöðinni Gerðubergi. Tefldar
verða 7 umferðir, Monrad, 10 mín-
útna skákir.
■ BLÚSBARINN. Hljómsveitin
Cuba Libra kemur fram á Blús-
barnum við Laugaveg í síðasta
skipti, því hljómsveitin er að hætta
störfum.
HARÐVIÐARVAl J
HARÐVIÐARVAL HF.
KRÓKHÁLSI 4 R. SÍMI 671010
Vesturbær
Til sölu 207 fm raðhús á tveimur hæðum með innb.
bílskúr í Aflagranda 11. Húsið er tilbúið undir tréverk
og málningu. Fullfrágengin lóð með hitalögn í bíla-
stæði. Afhendist strax.
Til sýnis laugardag kl. 14.00-16.00
Birgir R. Gunnarsson hf., sími 32233.
011 Kfl 01 07A ^ÁRUS VALDIMARSSON framkvæmdastjóri .
LI iJV’LlO IV KRISTINN SIGURJÓNSSON, HRL. loggiltur fasteignasau
Til sýnis og sölu - eignir sem vekja athygli
Glæsileg efri hæð - frábært verð
Endurnýjuð 5 herbergja efri hæð um 130 fm við Rauðalæk. Nýtt park-
et, hýtt gler o.fl. Forstofuherb. með sér snyrtingu. Tvennar svalir.
Góður bílskúr. Mikil og góð langtímalán. Verð aðeins kr. 10,8 milljónir.
Góðar 4ra-5 herbergja íbúðir
Með bílskúrum. M.a. við Lyngmóa, Safamýri, Stelkshóla, Háaleitis-
braut og víðar.
Skammt frá Hlemmtorgi
Neðri hæð með lítilli 3ja herbergja íbúð í tvíbýlishúsi-steinhúsi. Nýleg
eldhúsinnrétting. Geymsla o.fl. í kjallara. Laus strax. Tilboð óskast.
Af sérstökum ástæðum
er til sölu á vinsælum stað í austurborginni glæsileg 6 herbergja efri
hæð í þríbýlishúsi með bílskúr. Ákveðin sala. Sérstakt tækifæri fyrir
traustan kaupanda. Hentugirgreiðsluskilmálar. Nánari uppl. á skrifst.
Á vinsælum stað í smáíbúðahverfi
í tvíbýlishúsi 3ja herbergja endurnýjuð neðri hæð. Allt sér. 40 ára
húsnæðislán 3,6 millj. Tilboð óskast.
Einbýiishús eða raðhús
óskast til kaups. Má þarfnast endurbóta. Skipti möguleg á endur-
byggðri 4ra herbergja íbúð í lyftuhúsi. Nánar á skrifstofunni.
Hveragerði - einbhús - hagkvæm skipti
Til sölu mjög gott einnar hæðar timburhús, tæpir 120 fm auk bílskúrs
og geymslu, 30 fm. 4 rúmg. svefnherbergi. Skipti möguleg á litlu einbýl-
ishúsi á Selfossi eða lítilli íbúð á höfuðborgarsvæðinu.
• • •
Opiðídagkl. 10-15
Teikningar á skrifstofunni.
Almenna Fasteignasalan sf.,
var stof nuð 12. júní 1944.
ALMENNA
FASTEIGNASAIÁH
LAUGAVEG118 SÍMAR 21150-21370
TÓNVAKAHÁTÍÐ
_________Ténlist______________
Jón Ásgeirsson
Ríkisútvarpíð og Sinfóníuhljóm-
sveit íslands stóðu að hátíðartón-
leikum í Háskólabíói sl. fimmtudag,
þar sem veitt voru svonefnd Tón-
vakaverðlaun, sem að þessu sinni
féllu í hlut þriggja listamanna.
Þorsteinn Gauti Sigurðsson píanó-
leikari vann keppni tónflytjenda og
lék einleik í píanókonsert nr. 3 eft-
ir Rakhmaninov. Haukur Tómas-
son hlaut Fálsverðlaunin, sem nú
eru veitt í fyrsta sinn í tilefni 100
ára fæðingarafmælis Páls ísólfs-
sonar tónskálds, fyrir hljómsveitar-
verkið Strati. Páll P. Pálsson hlaut
heiðursverðlaunin fyrir tónlistar-
störf, stjórnaði tónleikunum og
lokaverki tónleikanna, Concerto di
Guibileo, sem hann samdi 1989.
Þriðji píanókonsertinn eftir
Rakhmaninov er mjög erfitt píanó-
verk en eitt af því sem gagnrýnend-
ur fundu fyrrum að því, var hversu
píanóhlutverkið var nær hvíldar-
laust ráðandi út allt verkið og
hljómsveitin því oftast í hlutverki
undirleikara, með einstaka ein-
leiksstófum hér og þar. Verkið er
samið 1909 og þá er tekið að halla
degi hinnar rómantísku sólar og
tilfinningabyltingin mikla að missa
lit sinn og kraft. Þorsteinn Gauti
lék þetta erfíða verk af öryggi og
var útfærsla hans mjög fáguð og
yfirveguð en vantaði þó stundum
þann háska, sem tekur í, þegar
öllu er stefnt fram á ögurbrún
mannlegrar getu og ástríðufullrar
túlkunar.
Strati eftir Hauk Tómasson er
gott verk og mjög vel unnið, á
stundum helst til um of, sérstak-
lega þar sem margröddun snýst
upp í klasakenndan klið. Þáttaskil
eru oft mynduð með algerri kyrrun
tónefnis og þá verður verkið „sta-
tískt“ og form þess ákaflega ein-
hæft. Annaðhvort leikur nær öll
hljómsveitin mjög þéttan tónvef
eða að kyrrðarefnið verkar eins og
bið eða niðurlag.' Átökin verða
„kaotísk" samfella og oft án innri
andstæðna og í heild var mjög lítið
leikið með tónandstæður hinna
ýmsu hljóðfærahópa hljómsveitar-
innar.
Lokaverkið á tónleikunum,
Concerto di Giubileo eftir Pál P.
Pálsson, er litríkt og skemmtilegt
verk og t.d. var hrynleikur Páls í
lokakaflanum glæsilega útfærður.
Hljómsveitin lék mjög vel, bæði
verk Hauks og sérstaklega þó verk
stjómandans.
í heild voru tónleikarnir ánægju-
legir og um margt merkilegir. Rík-
Þorsteinn Gauti Sigurðsson
isútvarpið hefur fundið skemmti-
lega leið til að draga upp mynd af
íslensku tónlistarlífi og kemur þar
við sögu Sinfóníuhljómsveit Is-
lands, ungur og efnilegur einleik-
ari, tónskáld, sem er að hefja sinn
starfsferil, listamaður, sem þegar
hefur skilað löngum starfsdegi og
síðast en ekki síst er minnst þess
manns, sem á stóran þátt í frum-
sköpun þess, sem kalla má íslenskt
tónlistarlíf. Þannig voru tónleikarn-
ir tíminn sem var, sem er að líða
og sem ókominn er.
____________________________flfeíEÍM siáD
Umsjónarmaður Gísli Jónsson 712. þáttur
Örnólfur Thorlacius heldur
áfram að vera í senn skemmti-
legur og fræðandi. Ég má víst
ekki segja í þessu sambandi
skemmtilegur og „fróðlegur".
Látum svo Örnólf taka við:
,jKæri Gísli!
Ég sá fyrir skemmstu kvik-
myndina um Júragarðinn þar
sem stóreðlur léku lausari hala
en eigendur garðsins höfðu ætl-
að. A einum stað í myndinni kom
eitt skrímslið — sem betur fer
meinlaus gróðuræta — nærri
þremur sögupersónum og hnerr-
aði framan í stúlkubarn. Bróðir
stúlkunnar bað fyrir finngálkn-
inu: God bless you. Þetta var í
texta myndarinnar lagt út „Guð
blessi þig“.
Það hefur lengi tíðkast hér-
lendis að biðja fyrir þeim sem
hnerra. Ein skýring á þessu er
að upphafseinkenni svartadauða
hafi verið hnerri. Raunar er
heimild til um þennan sið frá
því fyrir plágu: Kölski á að hafa
mútað griðkonu í Odda til að
biðja ekki fyrir Sæmundi fróða
þótt hann hnerraði. Að sjálf-
sögðu sá Sæmundur við þeim
fetótta í þessu sem öðru og
hnerraði svo ákaft í návist kon-
unnar að hún stóðst ekki mátið
en mælti: „Ærstu ekki, séra
Sæmundur; guð hjálpi þér.“
„Ekki held eg þú fáir köku
og smjör í kvöld,“ svaraði klerk-
ur, en það var þóknun pokursins
til konunnar, enda hefur þessi
kollega minn, rektor Svartaskóla
í París, væntanlega getað flutt
ódýrar evrópskar iandbúnaðar-
afurðir óátalið til íslands.
Hvort sem siðurinn varð til í
upphafi fímmtándu aldar eða
fyrr hefur það haldist hérlendis
fram undir miðjan ágúst 1993
að biðja guð að hjálpa hnerrand-
anum. En allt stendur til bóta.
Auglýsendur segja að mannkyn-
ið hafi beðið 65 milljón ár eftir
mynd Spielbergs og þá hlýtur
undan að láta hefð sem aðeins
verður rakin nokkrar aldir aftur.
Þegar við vorum ungir var
aldrei íslenskur texti á kvik-
myndum og málvemdarmenn
voru þeirri hneyksluninni snauð-
ari. Fyrir þá sem vildu vita hver
drap hvern í myndinni var samt
til sölu prentað „prógramm".
En í þá daga voru kvikmyndir
alltaf auglýstar með íslensku
nafni. Þetta er nú á undan-
haldi. . .
Ég var nýskeð að kaupa
handa okkur sonardóttur minni
miða á teiknimynd sem styðst
við Dýrheima Kiplings. Barn á
undan mér í röðinni bað um
miða og nefndi íslenskt heiti
myndarinnar, Skógarlíf. Miða-
salinn leiðrétti barnið: „Já,
Jungle Book.“
Eins og þið Kjartan Ragnars
sæi ég eftir orðinu bjarndýr úr
málinu. Samt komumst við vart
hjá því að tala stundum og rita
um hvítabjörn - eða þá ísbjörn
- þegar orkar tvímælis hvort
um er að ræða Ursus maritimus
eða aðra birni. Þetta sýnist mér
Kjartan staðfesta í ágætu bréfi
í 706. þætti þínum: „Reyndar
er landbjörn einnig bjarndýr, en
þá nefnist hann skógarbjörn."
Ég styð tillögu þína, fram
komna í 707. þætti, að marka-
skorarar verði titlaðir skyttur tii
hátíðabrigðis um helgar. Auk
þess legg ég til að byssumönnum
verði í það minnsta einn dag í
viku valið þetta heiti.
Lifðu heill.“
★
Tíningur:
1) Ég er svona stór, sagði
skáldið sem frægt er orðið. Jón
úr Vör, og enginn annarra mál-
spakra manna, hefði sagt: „Ég
er af þeirri stærðargráðu/
2) Ófögur er sú athöfn, og
sem betur fer úrelt hér á landi,
að ganga milli bols og höfuðs
á náunganum. Mönnum er því
kannski að vissu leyti vorkunn,
þegar þeir segja í staðinn: „að
ganga til bols og höfuðs á ein-
hverjum“.
3) Snjóa leysir, og snjó tek-
ur upp. Þetta gerir eitthvert
ópersónulegt afl (guð, náttúran),
en „snjórinn tekur“ ekkert upp,
enda lítið gefínn fyrir kraftlyft-
ingar.
4) Ógeðslegur ofvöxtur hefur
hlaupið í sögnina að selja, og
virðist nú eitt og annað kunna
þá athöfn sem ekki er til þess
fært: „Auglýsing getur verið hið
mesta augnayndi [sem nú mun
sjaldgæft] en hún þarf líka að
selja.“ Til frekari áréttingar er
þetta merkilega samtal: „Hvern-
ig er með útstillinguna? Selur
hún mikið? Nei, hún selur ekki
mikið, en ég fæ góða horfun á
gluggann." Rétt myndað nafn-
orð af sögninni að horfa á er
áhorf.
Þá erum við líka teknir að apa
eftir enskumælandi mönnum,
stundum kannski í gamni (sem
kann að fylgja alvara), að nota
sögnina að kaupa um eitt og
annað sem við föllumst á eða
samþykkjum.
Klukkan öskrar.
Tími til að vakna.
Klukkan er sjö.
Litlir hausar og litlar lappir
sem vakna á morgnana
og ganga í grunnskóla.
(Rapar Orri Benediktsson, 12 ára.)
★
Stefán minn, Stefán minn,
stingdu inn, stingdu inn
þínum, þínum
fríðum, fínum
afbragðshaus einmitt hér eitthvert sinn.
★
Til er sögnin að fjargviðrast
(fjárgviðrast) út af einhveiju
eða út í eitthvað. Hún merkir
að fjasa eða hafa mörg og stór
vanþóknunarorð um eitthvað.
Nafnorðið fjargveður (fjarg-
viður) er = rekistefna, orða-
skak. Maður nokkur hefur lík-
lega séð fyrir sér fugla með leið-
inlegu vængjablaki eða fjaðra-
skaki, þegar hann sagðist livað
eftir annað ekki vilja „fjaðrast
út í þetta“.
Auk þess heyrði kunningi
minmeitthvað á þessa leið: Ferð-
in gekk lengi fyrir sig, enda
hafið þið lagt þránd í götu
manna.
★
Hlymrekur handan kvað:
Dauð er nú Sigríður sagan,
södd lífdaga fékk hún í magann.
Það hafði enginn grátið,
þegar höfðu þeir látið
í hinsta sinn kápuna á snagann.
★
Vilfríður vestan kvað: