Morgunblaðið - 15.10.1993, Page 45
45
I
I
i
4
4
i
4
4
i
i
4
4
4
4
4
H
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 15. OKTÓBER 1993
Hafís og veðurfregnir
Frá Vernharði Bjarnasyni:
í GÆRKVELDI 30. september er
veðurfregnir voru útskýrðar í sjón-
varpinu gaf veðurfræðingur þær
upplýsingar, að hafísjakar og ís-
hröngl við landið væri það mesta að
sumarlagi á þessari öld. Kom mér
þessi yfirlýsing undarlega fyrir sjón-
ir, því ég er mjög minnugur þótt 64
ár séu liðin frá miklu ísasumri, sem
nú skal getið um.
Árið 1929 var sumar kulda og ísa,
allt frá miðjum júní fram í miðjan
september. Engin hey náðust í hlöðu
og enginn saltfiskur þurrkaður, og
var það fyrst eftir miðjan september
sem breytti til sunnanáttar með hlýj-
um þeyvindum, að tókst að bjarga
nokkrum heyskap svo saltfiski á
stakkstæðum, því í slíkri átt nær
ekki að koma náttfall með raka, og
því hægt að þurrka sem næst allan
sólarhringinn. Mér er minnisstætt
að líúsavíkurfjall var hvítt ofan í
rætur flesta morgna í júlí og ágúst.
ís var svo mikill á Húnaflóa, að
skipaferðir stöðvuðust um lengri
tíma og gufuskipið Bergenska ms.
Nova lenti í svo miklum ís í enda
júlí, að gat kom á framskipið, og
komst sjór í lest og komst skipið við
ilian leik til ísafjarðar. Þekktur síld-
arskipstjóri, Barði Barðason, sem þá
var með ms. Nonna á síld og aflaði
að mig minnir 28.000 tunnur síldar
sem þótti mikil veiði, fékk aila þessa
síld innan um ísinn í vökum, því þar
óð síldin. Mikil rauðáta myndaðist
við ísinn þar sem sjórinn og straum-
ar komu með svo hlýjan sjó að vest-
an, þar sem alltaf er austurfall við
Norðurland, að yfirborð sjávar var
iðulega 6-7 gráður, og bráðnaði hann
fljótt, en alltaf barst nýr ís að land-
inu í látlausum norðvestan garran-
um, og urðu mörg síldarskip fyrir
slæmum hrakningum þetta sumar.
í morgun hringdi ég í Pál Berg-.
þórsson veðurstofustjóra, sem tók
mér vel eins og hans er vandi, og
fletti hann upp á skýrslum Veður-
stofunnar frá árinu 1929, og var
hann svo vænn að láta mér í té af-
rit, sem ég vil vitna í með eftirfar-
andi:
Veðráttan í júlí 1929...
„Hafís: Þann 7. sást fyrst hafís á
Húnaflóa frá Grnh., og var síðan
þarum slóðir mánuðinn út, og tafði
siglingar um flóann. Ýmist er getið
um stórar spangir eða minni rekís,
og þann 20. var hann landfastur við
Gjögur. Síðast í mánuðinum var þar
enn hafíshroði úti fyrir, og jaka-
stangl inn fjörðinn. Farþegaskipið
Nova rakst á hafísjaka á Húnaflóa
þ. 25. og féll sjór inn í fremri lest,
en lestarskilrúm héldu, svo skipið
sökk ekki. Komst þó hjálparlaust til
ísafjarðar.
Veðráttan í ágúst 1929...
Hafís: i byrjun mánaðarins var
hafísbreiða, norður af Skagatá og
Homi. ísinn rak nær landi og sást
þ. 8. Grnh. um það leyti og tafði
hann skipaferðir og þann 10. sneru
flutningaskip við á Búnaflóa, og far-
þegaskipið Island sneri við í mynni
Siglufjarðar og fór austur um. Um
miðjan mánuðinn lá hafísbreiðan
einna næst Gjögri, en strjálir
hafísjakar komu alla leið inn á Stein-
grímsfjörð, Bitrufjörð og Hrútafjörð
og inn undir Vatnsnes...“
Frekar er getið um það í septem-
ber hafi sést hafíshroði frá Gjögri,
og að stór jaki hafi staðið í botni
skammt frá Drangaskeri.
Ég hefí tekið þetta saman, meðal
annars til að hugga vini mína á
Norðurlandi, sem búið hafa við vætu-
samt sumar, að slíkt hefír gerst áður
á öldinni, og verður að reikna með
slíku meðan ísland byggist en ísland
verður samt besta land í heiminum
að eiga fyrir ættland.
Virðingarfyllst,
VERNHARÐUR BJARNASON,
Skólabraut 5,
Seltjamamesi.
Pennavinir
Þrettán ára sænsk stúlka með
áhuga á tónlist, leiklist, dýrum, ljós-
myndun o.fl.:
Jenny Ekelund,
Prostgatan 5,
671 30 Arvika,
Sverige.
Frá Skotlandi skrifar 21 árs
stúlka með áhuga á ferðalögum,
menningu annarra þjóða o.s.frv.:
Jacqueline Tyrie,
12 Strathmore Place,
Thurso,
Caithness KW14 7PU,
Scotland.
Frá Ghana skrifar 25 ára stúlka
með áhuga á ferðalögum, tónlist,
dansi og íþróttum:
Mercy Ama Mensah,
P.O. Box 1186,
Cape Coast,
Ghana.
Rúmlega tvítug japönsk stúlkt
með áhuga á bréfaskriftum oj
rokktónlist. Vinnur hjá trygginga
fyrirtæki:
Hijiri Nakano,
2148-2 Nishikata-machi,
LEIÐRÉTTING
Röng matarupp-
skrift
I þættinum Matur og matgerð
blaðinu í gær var rangt farið mei
í uppskrift þar sem segir að í blóð-
mörsgerð þurfi ‘A 1 af blóði á móti
1 1 af vatni. Hið rétta er að blóðið
þarf að vera 2 A 1. Beðist er velvirð-
ingar á þessum mistökum.
VELVAKANDI
HVERNIG ERFE
ALMENNINGS
VARIÐ?
HRÖNN Harðardóttir hringdi
og vildi vekja athygli almenn-
ings á því hvemig fé skattborg-
aranna er varið. Mikil umræða
hefur verið um hinn svokallaða
rörbút sem Listasafn Islands
keypti af Kristjáni Guðmunds-
syni á dögunum fyrir u.þ.b.
hálfa milljón, en hið rétta er
að rörbúturinn er einungis part-
ur af stærra verki sem Lista-
safnið keypti á eina milljón.
Fyrir nokkrum ámm var einnig
keypt af sama manni listaverk
sem samanstóð af straubretti,
óhreinu taui, gleri og dúfnaskít
og var það keypt á tæp 700
þúsund á sínum tíma. Gullfjöll
Svavars Guðnasonar vom einn-
ig keypt á uppboði í Danmörku
fyrir tæpar 4 milljónir.
Nú langar hana að fá álit
almennings á því hvort þetta
sé það sem heitir að fara vel
með fé hins almenna skatt-
greiðanda.
FYRIRSPURN UM
ÆTTINGJA
UNDIRRITUÐ óskar að kom-
ast í samband við afkomendur
Sólveigar Engilráðar Jónsdótt-
ur sem fædd var á Stóra-
Brekku á Höfðaströnd í skaga-
fírði þann 14. ágúst 1889.
Sigurjóna Þorsteins-
dóttir (Jónssonar),
Nýbýlavegi 44,
200 Kópavogi.
Sími (91)40881.
RÁÐ HANDA
RÁÐHERRUM
MIKIÐ ætlaði ríkisstjórnin að
spara þegar hún tók við fyrir
tveimur og hálfu ári og þeir
hafa víst viljað sparnað. En það
hefur viljað fara út um þúfur
hjá þeim. Þá byijaði Jón Sig-
urðsson, sem nú er Seðlabanka-
stjóri, að lofa þjóðinni álveri,
já, og það yrði þá og þegar
byijað á því. Það er ekki komið
enn. Eitthvað hefur þetta brölt
hjá ráðherranum kostað ríkis-
sjóð. Svo væri gaman að vita
hvað ráðherrarnir hafa eytt í
utanlandsferðir, það eru nokkr-
ar milijónir þar, því þær vom
ekki svo fáar ferðirnar hjá ut-
anríkisráðherranum og margar
óþarfar og einskis nýtar. Þarna
hefði mátt spara talsvert.
Svo hefi ég nefnt það í grein-
um áður að það ætti að fækka
þingmönnum um 15 og ráð-
herrum um þrjá. Selja ætti alla
bíla sem ríkið hefur keypt fyrir
ráðherrana því þetta er bara
bruðl og vitleysa. Þeir þurfa
enga bíla frá ríkinu. Þeir geta
keyrt sína bíla sjálfír og þurfa
enga leigubílstjóra. Þarna væri
hægt að spara talsvert. Það
hefði verið nær að líta á þessar
leiðir og ýmsar fleiri heldur en
að fara ýta út þessum vesalings
mönnum sem búnir em að
sætta sig við sín kjör á Gunn-
arsholti. Þama hafa þeir vinnu
sér til gagns og gamans, þeir
sem það geta. Þetta er spurning
hvort þetta verði sparnaður ef
af þessu verður. Mér finnst
svona vinnubrögð stjórninni til
skammar.
Ingimundur Sæmundsson,
Sörlaskjóli 56,
Rcykjavík.
TAPAÐ/FUNDIÐ
Rósótt handtaska
SÁ EÐA sú, sem tók rósótta
handtösku úr anddyri Félags-
heimilisins Drangeyjar sl.
sunnudag er vinsamlega beðinn
að skila henni á sama stað. Ef
viðkomandi langar að eiga
töskuna bið ég hann vel að
njóta en treysti honum til að
senda persónuskilríki, sem í
henni voru, til eiganda.
Týnd gleraugn
KVENGLERAUGU í plastum-
gjörð töpuðust, annaðhvort fyr-
ir utan Landakotsspítala eða á
Bjargarstígnum, sl. þriðjudags-
kvöld. Finnandi vinsámlega
hringi í síma 13180.
Eyrnalokkur fannst
PERLUEYRNALOKKUR með
gullpinna fannst við Póst og
síma í Mjódd sl. sunnudag.
Upplýsingar í síma 670995.
Sjóngleraugu töpuðust
SJÓNGLERAUGU með dökk-
um gleijum, í dökkri umgjörð
og í svörtu, mjúku rúskinns-
hulstri töpuðust á leiðinni frá
Stjörnubíói, niður Laugaveg að
Lækjarbrekku sl. laugardag.
Finnandi vinsamlega hringi í
síma 79285 eða vinnusíma
13309.
Silkislæða fannst
FALLEG silkislæða fannst á
bílastæði fýrir utan Háskólabíó
30. september sl. Upplýsingar
í síma 676104.
Lyklakippa
LYKLAKIPPA, löguð eins og
stafurinn G, fannst á horni
Lönguhlíðar og Háteigsvegar
sl. laugardag. Upplýsingar í
síma 15249.
GÆLUDÝR
Kolli vill komast heim
KOLU er svartur kettlingur og
fannst í Logafold í Grafarvogi.
Þá var hann með skærbleika
hálsól með bjöllu á. Upplýs-
ingar um Kolla eru veittar í
síma 672402.
LfTTi
Vinn ngstolur r miövikudaginn: 13. okt. 1993
VINNINGAR FJÖLDI VINNINGA UPPHÆÐ Á HVERN VINNING
n63,6 3 (á ísl. 0) 53.278.000
5 af 6 jEE+bónus 2 1.034.565
m53,6 13 84.363
F1 4 af 6 881 1.980
n 3 af 6 'Cfl+bónus 3.308 226
BÓNUSTÖLUR
(Í3)(27)(34;
Heildarupphæb þessa viku:
165.491.837
áísi.: 5.657.837
UPPLÝSINGAR, SÍMSVARI 91- 68 15 11
LUKKULÍNA 99 10 00 * TEXTAVARP 451
BIRT MED FYRIRVARA UM PRENTVILLUR
OIATTALX
Gildir frá kl. 17.30 til 19.00
EIKHÚSKVÖLDVERÐUR
FORRÉTTIR:
Sjávarréttarsúpa.
Skeldýr á kartöfluköku
með tómat-hvítlauk og ólífum.
Reyksoðin lundabringa
með linsubaunum og saiati.
■ AÐALRÉTTIR:
Grísalundir
með koníaks-sveppasósu.
Nautalundir Dijon. |
Pönnusteiktur skötuselur
með humar og pasta.
EFTl RRÉTTU R:
Perur og döðlur með vanilluís.
BORÐAPANTAN1R í
4 25700
2.500 KR.
A MANN.
I—*—I
— € B€ L —
the architects of time
BORGARKRINGLUNNI
SÍMI677230