Morgunblaðið - 13.11.1993, Side 43
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. NÓVEMBER 1993
43
dýpstu samúð mína og honum
sjálfum virðingu.
Hreinn Ragnarsson.
„Ég elska þig ekki bara fyrir
hvernig þú ert, heldur einnig fyrir
það hvernig ég verð í návist þinni.“
(Spakmæli. Nils Ekman.)
Þó að dauðinn sé jafn eðlilegur
og lífið sjálft er hann oftast fjar-
lægur okkur unga fólkinu. Helst
tengjum við hann háum aldri og
alvarlegum veikindum. Þegar eitt
okkar er svo hrifið burtu fyrirvara-
laust, sest að okkur hinum sár
tómleikatilfinning og undarleg
gremja yfir þeim grimmu örlögum
sem sviptu okkur góðum vini í
hræðilegu slys.
Örn Hrafnsson, eða Öddi eins
og hann var kallaður í vinahópi,
var lífsglaður ungur maður. Hann
var togarasjómaður og vildi gjarn-
an hafa líf í tuskunum þegar hann
var í landi. Hann var léttur í lund
og hafði lag á að koma fólki sem
í kringum hann var í gott skap.
Fáum er gefin jafn mikil kímni-
gáfa og Öddi hafði, enda var hann
félagslyndur og vinahópurinn stór.
Akstur og ökutæki áttu hug hans
allan og í fyrra fór hann langan
hjólatúr um Evrópu og í undirbún-
ingi var ný ferð. Honum þótti gam-
an að ferðast.
Nú er Öddi farinn í öðruvísi og
lengri ferð. Við söknum hans sárt.
Við sendum foreldrum hans og
systkinum innilegar samúðar-
kveðjur og biðjum Guð að geyma
góðan dreng.
Ég gái út um gluggann minn
hvort gangir þú um hliðið inn.
Mér alltaf sýnist ég sjái þig.
Ég rýni út um rifumar, ég reyndar sé þig
alls staðar;
þá napurt er,
það næðir hér
og nístir mig.
(Vilhjálmur Vilhjálmsson)
Þorsteinn, Sölvi, Sigmar,
Halldór, Ingólfur, Jónína,
Hólmfríður, Rúnar, Sigurð-
ur Páll, Grétar og Olafur.
Kæru vinir, Guðmundur Geir
og fjölskylda, ásamt systkinum
hinnar látnu, við Kolbeinn vottum
ykkur okkar dýpstu samúð. Guð
blessi minningu Elínborgar Sig-
urðardóttur.
Mig langar að minnast elsku-
legrar ömmu minnar, Elínborgar
Sigurðardóttur frá Skuld í Vest-
mannaeyjum.
Ég á svo margar góðar minning-
ar frá ömmu minni og margt var
það sem hún kenndi mér. Fyrstu
árin bjó ég hjá ömmu og afa á
Stað á Selfossi, og vil ég þakka
henni margt sem hún gaf mér þá.
Margar voru þær stundimar sem
ég átti með þér, elsku amma. Ég
horfði á þig baka þessar gómsætu
flatkökur þínar. Ég minntist ömmu
minnar alltaf sem svo lífsglaðrar
og kátrar manneskju, og hún sagði
mér að brosa framan í heiminn ef
eitthvað bjátaði á, og minnist ég
þess oft.
Alltaf var notalegt og gaman
að koma til ömmu og afa og alltaf
fékk maður kaffi og eitthvert góð-
gæti, því að ekki þýddi að neita,
eitthvað varð maður að fá hjá þér,
þú varst ekki ánægð fyrr.
Elsku amma, það eru svo marg-
ar góðar minningar sem ég á um
þig og geymi þær í huga mér. Ég
veit, amma mín, að þér líður vel
þar sem þú ert núna, og vil ég
þakka þér fyrir allt sem þú gerðir
fyrir mig og þær góðu samveru-
stundir sem við áttum saman.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Elsku afi minn, megi góður guð
styrkja þig í þinni miklu sorg.
Þórdís Sólmundsdóttir.
Minning
Sigurgeir Tómasson,
Mávavatni, Reykhólum
Fæddur 6. nóvember 1933
Dáinn 8. nóvember 1993
Heyrðu mig, Bjarni, ég þarf að
segja þér dálítið. Þetta ávarp Sigur-
geirs hafði orðið sérstaka þýðingu
því vita mátti ég, að á eftir því
kæmi annað hvort hollráð eða góð
saga og hvort tveggja ætíð vel
þegið. Þetta mun ekki hljóma fram-
ar nema þá í endurómi minning-
anna. Við hér heima í Reykhóla-
hreppi söknum þess sárlega.
Við huggum okkur við minning-
una um góðan dreng þar sem
Sigurgeir var. Kynni okkar Sigur-
geirs höfðu varað stutt, aðeins rúm
þijú ár, en þegar litið er um öxl
þá finn ég hve stundirnar sem við
áttum saman hafa skipt mig og
byggðina hér miklu máli.
Skömmu eftir að ég tók við starfí
sveitarstjóra kom Sigurgeir til mín
og bauð mér í gönguferð, við geng-
um stóran hluta Reykhóladalsins
og benti Sigurgeir á staði til útivist-
ar, gönguleiðir, kennileiti, hverina
og fuglana og gat þess í leiðinni
að það þyrfti að skipuleggja og
vinna markvisst að því að á Reyk-
hólum risi heilsu- og útivistar-
svæði. Sú vinna er nú í gangi.
Við munum kapp hans frá því á
vorin við að gera meiri mat úr grá-
sleppunni, hugmyndina um þara-
blöðin, gagnrýni hans á stefnuna í
landbúnaðinum og vonbrigðin með
getuleysi okkar til þess að koma
lambakjötinu á markað, stein-
vinnslu úr gijótinu á Þorskafjarðar-
heiði svo fátt eitt sé nefnt af því
sem hann lét sig skipta.
Ómetanleg var aðstoð hans við
mig og hjúkrunar- og dvalarheimil-
ið Barmahlíð þegar mál voru þar
í algerri upplausn eftir að forstjóri
og hjúkrunarfræðingur höfðu sagt
upp starfi sínu sökum ágreinings
um stjórnunarstíl við mig. Þá gekk
Sigurgeir úr húsi sínu og lánaði
það hreppnum svo hægt væri að
hýsa nýjan hjúkrunarforstjóra þar
til íbúð hjúkrunarstjórans, sem þá
var í smíðum, yrði kláruð. Tók það
reyndar lengri tíma en ætlað var.
Eða þegar Sigurgeir kom til mín,
ávarpaði mig á sinn hefðbundna
hátt og sagði mér að tala við
ákveðna konu og athuga hvort hún
fengist ekki til þess að taka að sér
rekstur heimilisins. Það gekk eftir
og víst að báðar gjörðirnar hafa
reynst heimilinu gæfuspor.
Sigurgeir fæddist á Miðhúsum í
Reykhólahreppi. Fluttist hann níu
ára gmall að Reykhólum með for-
eldrum sínum þegar þau hefja þar
búskap. Foreldrar Sigurgeirs voru
Steinunn Hjálmarsdóttir og Tómas
Sigurgeirsson. Árið 1955 gengur
hann að eiga Dísu Ragnheiði Magn-
úsdóttur, ljósmóður frá Hólum í
Reykhólahreppi. Stofnuðu þau ný-
býlið Mávavatn og bjuggu þar.
Dísa lést 3. febrúar 1974. Þau eign-
uðust fjóra syni, Tómas, kvæntur
Svanhildi Sigurðardóttur, Magnús,
kvæntur Bryndísi Héðinsdóttur,
Valgeir, kvæntur Báru Héðinsdótt-
ur, og Egil, kvæntur Áslaugu Bertu
Guttormsdóttur. Barnabörnin eru
ellefu.
Sigurgeir var mikill að burðum,
sterkur svo til var tekið, forkur
duglegur, hjartahlýr, ákafur, með
ímyndunarafl skáldsins og stór-
kostlega frásagnarhæfileika. Stór-
brotinn persónuleiki hans lýsti sér
í athöfnum hans og orðum.
Lífsstíll hans var krefjandi hvort
heldur í vinnu eða frítíma.
Eins og áður segir stofnuðu þau
'hjónin nýbýlið Mávavatn út úr
Reykhólajörðinni, byggðu þar íbúð-
ar- og peningshús, fóru í jarðabæt-
ur og ýmsar framkvæmdir sem
gera Mávavatn að einni af betri
jörðum sveitarinnar. Ekki gekk það
þó áfallalaust, samanber þegar
íbúðarhús þerira hjóna brann 1972.
Eftir að ljóst varð um heilsu-
brest Sigurgeirs tók Tómas við
jörðinni, byggði sér íbúðarhúsið
Mávatún sem stendur skammt frá
íbúðarhúsinu á Mávavatni.
Sigurgeir gekk frá þeim skiptum
í fyrra og gladdist hann af því að
vita af jörðinni í góðum höndum.
Þá þótti mér gaman að því hve
stoltur hann var af sonum sínum,
konum þeirra og barnabörnum.
Kom það oft fram í máli hans. Þær
voru og ófáar ferðirnar sem hann
fór á sumrin með barnabörnin inn
í skóg og til þess að fara í fjöruna
og vitja um netin. Efa ég ekki að
þær stundir hafi verið þeim
ógleymanlegar.
Síðasta laugardag var glatt á
hjalla á Mávavatni. Sigurgeir hélt
þá upp á sextugsafmælið af rausn
og skörungsskap. Þar var húrra-
hrópað og honum óskað langlífis
og hárrar elli, en þær óskir dugðu
skammt því hann sem öllu ræður
vildi annað.
Við sem eftir erum þökkum
Geira samfylgdina. Guð blessi
minningu hans og veiti sonum
hans, eiginkonum þeirra og bama-
börnum og öðrum ættingjum og
ástvinum styrk á sorgarstundu.
Bjarni P. Magnússon,
Reykhólum.
Sigurgeir var fæddur á Miðhús-
um í Reykhólasveit, sonur hjónanna
Steinunnar Hjálmarsdóttur og
Tómasar Sigurgeirssonar, sem þá
bjuggu á Miðhúsum, en fluttust síð-
an að Reykhólum árið 1939.
Sigurgeir var yngstur af sjö
systkinum, sem öll lifa bróður sinn,
en foreldrar hans era bæði látin
fyrir fáum árum.
Hinn 4. ágúst 1955 kvæntist Sig-
urgeir Dísu Ragnheiði Magnúsdótt-
ur ljósmóður, fædd 4. ágúst 1932,
frá Hólum í Reykhólasveit. Dísa
lést 3. febrúar 1974. Þau hófu bú-
skap á Reykhólum árið 1955, fyrst
í sambýli við foreldra Sigurgeirs,
en stofnuðu síðar nýbýlið Mávavatn
úr landi Reykhóla. Þar bjuggu þau
síðan að undanskildum tveimur
vetram sem þau bjuggu í Borgar-
firði. Eftir lát konu sinnar bjó Sigur-
geir áfram með sonum sínum, en
þeir eru Tómas, fæddur 7. júlí 1956,
kvæntur Svanhildi Sigurðardóttur,
þeirra börn, eru Sara Dögg Jóns-
dóttir (stjúpdóttir Tómasar), fædd
26. júlí 1973, Dísa Ragnheiður,
fædd 14. febrúar 1977, Kristín Ingi-
björg, fædd 14. febrúar 1981;
Magnús, fæddur 6. október 1957,
kvæntur Bryndísi Héðinsdóttur,
þeirra börn eru Sigmundur, fæddur
14. febrúar 1984, Sigmar Máni,
fæddur 2. nóvember 1988, og Dísa
Ragnheiður, fædd 29. mars 1992;
Valgeir, fæddur 23. mars 1961,
kvæntur Bára Héðinsdóttur, þeirra
börn eru Berglind Rut, fædd 5. maí
1982, Sigurgeir, fæddur 29. októ-
ber 1983, og Valdís, fædd 11. mars
1991; Egill, fæddur 20. maí 1965,
kona hans er Áslaug Berta Gutt-
ormsdóttir, þeirra börn era Ásbjörn,
fæddur 3. júlí 1990, og stúlka,
fædd 1. nóvember 1993.
Barnabörnin voru einstaklega
hænd að afa sínum og hann sá
ekki sólina fyrir þeim. Enda sagði
Valdís litla sem er tveggja árá,
þegar ég spurði hana hvort hún
væri litla prinsessan mín: „Nei,
afa.“
Margs konar erfiðleikar urðu á
vegi Sigurgeirs. Árið 1972 brann
íbúðarhúsið, en annað var fljótt
reist á fallegum stað og þangað var
Qölskyldan nýlega flutt þegar kona
hans veiktist og lést skömmu síðar.
Heilsa Sigurgeirs var búin að vera
tæp til margra ára, en það vissu
ekki nema þeir sem næst honum
stóðu hversu léleg hún var, en hann
var bæði búinn að fara í bakaðgerð-
ir og hjartaaðgerð.
Það var honum æði oft þungt í
skauti að geta ekki unnið eins og
skapið bauð, en það gat verið stórt
og óvægið en þó verst honum sjálf-
um.
Sigurgeir var skemmtilegur mað-
ur og vinur vina sinna. Hann sagði
betri sögur en flestir aðrir og eru
nokkrar þeirra orðnar fleygar um
Vestfirði og víðar og skemmtun
margra að hafa þær eftir.
Hinn 6. nóvember sl. varð Sigur-
geir 60 ára og þá skyldi haldin
veisla sem og var. Miklar endurbæt-
ur hafði hann gert á húsinu á þessu
ári og daginn fyrir afmælið lauk
hann við sólstofuna sína sem verið
hefur í byggingu sl. 2 ár.
Fjölskyldan lagði fram hjálpandi
hendur til að afmælisveislan yrði
eins og Sigurgeir óskaði og fór hún
fram með reisn og gleði. Sigurgeir
gladdist með fjölskyldu sinni, vinum
og sveitungum og veit ég að hann
vildi gjarnan koma þakklæti til allra
sem glöddu hann á einn eða annan
hátt á þessum merkisdegi og þá
mest og best til sona, tengdadætra,
og barnabarna en öll voru þau
mætt í afmælið, en yngsta barna-
barnið kom í fyrsta sinn heim til
afa á afmælisdaginn og var litla
stúlkan honum kærkomin afmæl-
isgjöf. Á 50 ára afmælinu kom
nafni hans heim á afmælisdaginn
svo að honum þótti það mjög eðli-
legt að fá svona góðar gjafir.
Systkini Sigurgeirs eru Kristín
Lilja, Þorsteinn, Sigurlaug Hrefna,
Anna, Hjörtur og Kristín Ingibjörg.
Þau og makar þeirra voru öll í veisl-
unni hans og bættu þar við góðum
minningum um yngsta bróður sinn,
sem þau þakka samveruna.
Undirrituð er búin að ganga
margar götur með bróður sínum
bæði sléttar og grýttar, en saman
renna þær í eina góða og beina.
Við Máni sendum mínum kæru
frændum Tómasi, Magnúsi, Val-
geiri og Agli ásamt ijölskyldum
þeirra innilegar samúðarkveðjur og
biðjum Guð að blessa minningu Sig-
urgeirs Tómassonar.
Bróðir minn góður, margs er að
minnast og margs að sakna. Hafðu
þökk fyrir allt og allt.
Kristin Ingibjörg
Tómasdóttir.
Síðastliðinn laugardag komu
saman vinir og vandamenn og
sveitungar Sigurgeirs Tómassonar
á heimil hans, Mávavatni á Reyk-
hólum, til þess að samgleðjast hús-
bóndanum, sem var síungur í anda
þó að hann fyllti 60 árin.
Að venju var öll fjölskyldan
mætt, en það einkenni hefur fylgt
fjölskyldu Sigurgeirs að standa
ætíð saman sem einn maður, gleðj-
ast og hryggjast saman.
Á afmælisdaginn hafði nafni
hans og sonarsonur komið heim
að Mávavatni til þess að halda upp
á tíu ára afmæli sitt og það má
því segja að Sigurgeir hafí kvatt
þetta líf með gleði og reisn.
Ég minnist liðinna ára og sé
hann fyrir mér lítinn, ljóshærðan,
hæglátan dreng í stóram systkina-
hópi. Tíminn líður og við áttum
samleið í barnaskóla einn vetur og
ég var tíður gestur á æskuheimili
hans, en þá voru Reykhólar merki-
legt fjölmennt bændabýli þar sem
þrír ættliðir bjuggu saman, amm-
an, foreldrar og börn.
Allir höfðu nóg að starfa og þar
þekktist ekki atvinnuleysi eins og
þá heijaði á Reykjavík og aðra
þéttbýlisstaði, en atvinnuleysið
varð þess valdandi að ég ásamt
foreldrum mínum fluttumst frá
Reykjavík hingað í Reykhólasveit-
ina.
Á æskuheimili Sigurgeirs var
mikið um að vera, margt fólk, at-
hafna- og félagslíf einnig. I þá
daga var heimilisiðnaður mikill.
Fólk þurfti yfirleitt að búa að sínu
og sem allra minnst sótt í kaupstað-
inn.
Að vetrinum var á Reykhólum
spunavélin i gangi í kjallaranum;
pijónavélin úppi í löngu stofu í stöð-
ugri notkun. Saumavélinni snúið
og falleg föt saumuð og gert við
þau eldri.
Hrefna, hálfsystir Sigurgeirs,
hélt líka saumanámskeið á æsku-
heimili sínu á Reykhólum.
Alla tíð voru hverabrauðin henn-
ar Steinunnar, móður Sigurgeirs,
rómuð fyrir gæði og með nýstrokk-
uðu smjöri var það meira sælgæti
en sjoppufæði nútímans.
I þá daga var heimilið á Reykhól-
um líka samkomustaður og hjá
foreldrum Sigurgeirs voru oft
barnasamkomur, söngæfingar og
félagsfundir og ætíð veitingar á
eftir.
Þegar mest var við haft stjórn-
uðu foreldrar Sigurgeirs, þau
Steinunn og Tómas, vefaraleik eða
dansi og þá var feikilegt fjör. Allir
gátu tekið þátt í þessum sígilda,
norræna leik.
Kristín, amma Sigurgeirs, var
fróðleiksfús og fylgdist með öllu
utan- og innanlands og ekki síst
eftir að útvarpið kom til sögunnar.
I þessu menningarumhverfi ólst
Sigurgeir upp og þegar hans tími
kom kvæntist hann stúlku úr Reyk-
hólasveitinni sem þá var nýorðin
ljósmóðir byggðarlagsins. I hlut
Sigurgeirs kom að aka með ljós-
móðurina hvenær sem kallið kom,
en þá var það alsiða að konur áttu
böm sín í heimahúsum. Þá kom sér
oft vel að eiga góðan bíl og geta
gert við þá sem og önnur verk-
færi, en á þeim tíma var lítið um
að viðgerðarvinna á ökutækjum
væri stunduð hér. Þessi vinna lét
Sigurgeir vel því að hann var verk-
laginn og vandvirkur viðgerðar-
maður.
Síðustu áratugina hafa þeir
feðgar, Sigurgeir og Tómas, sonur
hans, unnið mikið saman, en fyrir
20 árum missti Sigurgeir konu sína
frá fjórum ungrum drengjum og
þá reyndi á manndóm hans að taka
líka við móðurhlutverkinu.
Um nokkurt skeið vann Sigur-
geir á vélaverkstæði Þörungaverk-
smiðjunnar á Reykhólum og er
hann hætti störfum þar þá höfðu
vinnufélagar hans á orði að á kaffi-
stofunni stæði sæti hans svo mikið
autt. Sigurgeir átti alltaf á taktein-
um græskulaust grín til þess að
„krydda“ tilverana og þeim eigin-
leika hélt hann til hinstu stundar.
Móðurbróðir minn var fyrri mað-
ur Steinunnar móður Sigurgeirs,
en hún varð ung ekkja með fímm
ung börn. En þau eru: Lilja, hús-
freyja og meðhjálpari á Grund í
Reykhólasveit, Þorsteinn, járn-
smiður í Reykjavík, Anna, húsmóð-
ir og ræstitæknir í Kópavogi,
Hrefna, húsmóðir og ræstitæknir í
Kópavogi, og Hjörtur fram-
kvæmdastjóri á Selfossi. Alsystir
Sigurgeirs er Kristín Ingjbörg yfír-
ljósmóðir Landspítalans og núver-
andi forstöðukona dvalarheimilis-
ins Barmahlíðar á Reykhólum. Syn-
ir þeirra Sigurgeirs og Dísu eru:
Tómas, bóndi á Mávatúni, Reykhól-
um, Magnús, vélstjóri, Kópavogi,
Valgeir, vélvirki, Reykjavík, og
Egill, pípulagningameistari, Reyk-
hólum.
Miðhúsafólkið sendir sonum og
fjölskyldum þeirra svo og systkin-
um Sigurgeirs og fjölskyldum
þeirra innilegar samúðarkveðjur.
Þessum kveðjuorðum lýk ég með
erindi eftir Valdimar Snævarr:
Þú, Kristur, ástvin alls sem lifir,
ert enn á meðal vor.
Þú ræður mestum mætti yfir
og máir dauðans spor.
Þú sendir kraft af hæstum hæðum,
svo himinvissan kveikir líf í æðum
og dregur heilagt fortjald frá.
Oss fegurð himins birtist þá.
Ólína Kristín Jónsdóttir.